everything maths and science - C2B2A

Wanneer ’n voorwerp op ’n oppervlak neergesit word, dink byvoorbeeld aan die geval
waar die boek op die tafel neergesit is, is daar ’n hele aantal kragte wat daarop inwerk.
Eerstens, as die tafel nie daar was nie, sou die boek op die vloer geval het. Die krag
wat dit veroorsaak word gravitasie genoem. Die tafel keer dat die boek op die grond
val. Die enigste manier hoe dit kan gebeur, is as die tafel ’n krag op die boek uitoefen.
Die krag wat die tafel op die boek uitoefen moet gravitasiekrag kan uitbalanseer. Dit
sê onmiddellik vir ons ’n paar dinge! Gravitasie trek die boek afwaarts, dit is ’n vektor.
Die krag wat die tafel uitoefen moet dit uitbalanseer en dit kan slegs gebeur as die krag
dieselfde grootte het, maar in die teenoorgestelde rigting werk.
Dit gebeur gereeld. Gravitasie trek ’n persoon na die Aarde toe, maar wanneer jy op
die grond staan moet iets dit balanseer, as jy ’n swaar kartondoos op die grond sit, is die
gravitasiekrag gebalanseerd. As jy ’n baksteen op die water sit, sal dit sink aangesien
niks die gravitasiekrag balanseer nie. Ons noem die krag wat ’n oppervlakte (enige
oppervlakte) uitoefen om die kragte wat op ’n voorwerp in kontak met die oppervlakte
te balanseer, die normaalkrag.
Die normaalkrag is ’n krag wat op ’n voorwerp inwerk as gevolg van interaksie met
die oppervlakte en is loodreg tot die oppervlakte. Die laaste deel mag dalk onverwags
(intuïtief onaanneemlik) wees, want as ons die tafel effens oplig, het die rigting van die
gravitasiekrag nie verander nie, maar die rigting van die normaalkrag het effe verander
(die normaal is nie altyd direk teenoorgesteld aan gravitasie nie). Moenie bekommerd
wees nie, dit sal voor die einde van die hoofstuk sin maak. Onthou: die normaalkrag
is altyd loodreg (teen ’n regte hoek) tot die oppervlakte.
DEFINISIE: Normaalkrag
Die normaalkrag, N, is die krag wat deur die oppervlakte op ’n voorwerp waarmee dit
in aanraking is inwerk.
Wrywingskragte
Waarom kom ’n kartondoos wat op ’n oppervlak gly uiteindelik tot stilstand? Die
antwoord is wrywing. Wrywing ontstaan wanneer twee oppervlakke in kontak met
mekaar is en relatief tot mekaar beweeg.
N
N
Hoofstuk 2. Newton se wette
61