03.05.2013 Views

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

FEIT<br />

Bysteke is suur en het ‘n<br />

pH tussen 5 en 5,5. Dit<br />

kan verlig word deur<br />

verbindings soos<br />

natriumbikarbonaat of<br />

melk van magnesia aan te<br />

wend. Beide basisse help<br />

om die suurheid van die<br />

bysteek te neutraliseer.<br />

2. Waterstofbromied reageer met kaliumhidroksied om kaliumbromied (‘n sout) en<br />

water te vorm. Kaliumbromied is saamgestel uit K + katione van die basis (KOH)<br />

en Br − anione van die suur (HBr).<br />

HBr (aq) + KOH (aq) → H2O (l) + KBr (aq)<br />

3. Soutsuur reageer met ammoniak om ammoniumchloried (‘n sout) te vorm. Ammoniumchloried<br />

is saamgestel uit NH + 4 katione van die basis (NH3) en Cl −<br />

anione van die suur (HCl).<br />

HCl (aq) + NH3(aq) → NH4Cl (aq)<br />

Jy sal opmerk dat die basis in die eerste twee voorbeelde OH − ione bevat, en daarom<br />

was die produkte sout en water. NaCl (tafelsout) en KBr is beide soute. In die derde<br />

voorbeeld, tree NH3 ook op as ‘n basis ongeag of dit OH − ione het. ‘n Sout word<br />

steeds as produk gevorm, maar geen water vorm nie.<br />

Dit is belangrik om te besef hoe h<strong>and</strong>ig hierdie neutralisasiereaksies is. Let op die<br />

voorbeelde hieronder:<br />

• Huishoudelike gebruik<br />

Kalsiumoksied (CaO) is ‘n basis (alle metaaloksiede is basisse) wat in grond ingewerk<br />

word om suurheid tee te werk. Verpoeierde kalksteen (CaCO3) kan ook<br />

gebruik word maar die werking is baie stadiger en minder effektief. Hierdie<br />

verbindings kan ook op groter skaal in die l<strong>and</strong>bou en in riviere gebruik word.<br />

Kalksteen (wit klip of kalsiumkarbonaat) word in put toilette (veldtoilette) gebruik.<br />

Die kalk is ‘n basis en help om die suur afval te neutraliseer.<br />

• Biologiese gebruike<br />

Maagsuur (bv. soutsuur) speel ‘n belangrike rol in die vertering van voedsel.<br />

Indien ‘n persoon egter ‘n maagseer het, of te veel suur in die maag het, kan<br />

die sure baie pyn veroorsaak. Teensuurmiddels word geneem om die suur te<br />

neutraliseer sodat dit nie soveel br<strong>and</strong> nie. Voorbeelde van teensuurmiddels is<br />

aluminiumhidroksied, magnesiumhidroksied (“Melk van Magnesia”) en natriumbikarbonaat<br />

(“koeksoda”). Teensuurmiddels kan ook gebruik word om sooibr<strong>and</strong><br />

te verlig.<br />

• Industriële gebruike<br />

Basiese kalsiumhidroksied (kalkwater)kan gebruik word om skadelike suur SO2<br />

gas, wat vrygestel word deur steenkool kragsentrales wat fossielbr<strong>and</strong>stof br<strong>and</strong>,<br />

te absorbeer<br />

Algemene eksperiment: Suur-basis reaksies<br />

Doel:<br />

DIe ondrsoek van suur-basis reaksies<br />

Apparaat en materiaal:<br />

• Volumetriese fles<br />

• ellenmeyerflesse<br />

448 13.2. Suur-basis reaksies

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!