03.05.2013 Views

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

moontlik dat die voëlbevolkings nie van ’n hoë sterftesyfer mag herstel nie. Ons het<br />

al onderdeur kragdrade in die Overberg en die Karoo geloop en gery en al die dooie<br />

voëls getel. Die data wys dat duisende van hierdie voëls elke jaar doodgaan as gevolg<br />

van botsings; Ludwig se poue is nou ’n bedreigde spesie as gevolg van die hoë vlak<br />

van onnatuurlike sterftes. Ons kyk ook na maniere om die probleem te verminder en<br />

werk al vir ’n tyd lank saam met Eskom om alternatiewe toestelle om lyne mee te merk,<br />

te toets. Wanneer merkers aan die kragdrade gehang word sou die voëls die drade dalk<br />

van verder weg kon sien, wat hulle genoeg tyd sal gee om ’n botsing te vermy.”<br />

Invloed van velde:<br />

Die feit dat ’n veld om ’n kragdraad vorm beteken dat hulle moontlik oor ’n groot<br />

afst<strong>and</strong> ’n invloed kan hê. Dit word al ’n tyd lank bestudeer en is steeds ’n onderwerp<br />

vir hewige debat. Toe hierdie stuk geskryf is, het die Wêreldgesondheidsorganisasie<br />

riglyne neergelê vir menslike blootstelling aan elektriese- en magneetvelde wat aangedui<br />

het dat daar geen duidelike verb<strong>and</strong> tussen blootstelling van die publiek aan<br />

elektriese- en magneetvelde van kragdrade en gesondheidsprobleme is nie, omdat<br />

hulle almal uiterse lae frekwensies velde is.<br />

Die geraas wat kragdrade maak kan ook inmeng met radiokommunikasie en uitsendings.<br />

Die kragdrade of geassosieerde hardeware genereer ongewenste radioseine wat<br />

die gewenste radioseine oorheers of daarmee kompeteer. Die geraas van die kragdrade<br />

kan ’n invloed hê op die kwaliteit van radio- en televisie-ontvangs. Ontwrigting<br />

van radiokommunikasie, soos amateurradio, kan ook plaasvind. Verlies aan kritiese<br />

kommunikase van polisie, br<strong>and</strong>weer, militêre en soortgelyke gebruikers van die radiospektrum<br />

kan meer ernstige gevolge hê.<br />

Groepbespreking:<br />

• Bespreek die inligting hierbo.<br />

• Bespreek <strong>and</strong>er maniere waarop kragdrade die omgewing beïnvloed.<br />

Oefening 10 – 1: Magneetvelde<br />

1. Gee bewyse vir die bestaan van ’n magneetveld naby ’n stroomdraende draad.<br />

2. Beskryf hoe jy jou regterh<strong>and</strong> sal gebruik om te bepaal in watter rigting ’n magneetveld<br />

om ’n stroomdraende geleier beweeg.<br />

3. Gebruik die regterh<strong>and</strong>reël om die rigting van die magneetveld in die volgende<br />

situasies te bepaal:<br />

Hoofstuk 10. Elektromagnetisme<br />

FEIT<br />

Wanneer weerlig ’n skip<br />

of vliegtuig tref kan dit<br />

skade aanrig of die<br />

magnetiese kompas<br />

affekteer. Daar is<br />

voorvalle opgeteken van<br />

weerligslae wat die<br />

polariteit van kompasse<br />

so ver<strong>and</strong>er het dat die<br />

naald na suid in plaas van<br />

noord wys.<br />

359

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!