everything maths and science - C2B2A

9.4 Opsomming ESE5Q
Sien aanbieding: 2797 op www.everythingscience.co.za
• Voorwerpe kan positief- of negatiefgelaai wees of neutraal wees.
• Coulomb se wet beskryf die elektrostatiese krag tussen twee puntladings en kan
as volg gestel word: Die grootte van die elektrostatiese krag tussen twee puntladings
is direk eweredig aan die produk van die groottes van die ladings en
omgekeerd eweredig aan die vierkant van die afstand tussen hulle.
F = kQ1Q2
r2 • ’n Elektriese veld is die gebied in die ruimte waarin ’n elektriese lading ’n krag
sal ondervind. Die rigting van die krag by ’n punt in die ruimte is die rigting
waarin ’n positiewe toetslading sal beweeg as dit op daardie punt geplaas word.
• Ons kan die elektriese veld voorstel deur elektriese veldlyne te gebruik. Volgens
konvensie wys elektriese veldlyne weg van positiewe ladings (gelyksoortige
ladings stoot mekaar af) en na negatiewe ladings (ongelyksoortige ladings trek
mekaar aan).
• Die grootte van die elektriese veld, E by ’n punt kan gekwantifiseer word as die
krag per eenheid van lading. Ons kan dit skryf as E = F
q , waar F die Coulombkrag
is wat ’n lading op ’n toetslading, q, uitoefen. Die eenhede van elektriese
veld is newtons per coulomb: N·C−1 • Die elektriese veld as gevolg van ’n puntlading Q is gedefinieer as die krag per
eenheid lading:
E = F
q
= kQ
r 2
• Die elektrostatiese krag is aantrekkend vir soortgelyke ladings en afstotend vir
teenoorgestelde ladings.
Oefening 9 – 3:
Fisiese Hoeveelhede
Hoeveelheid Eenheid naam Eenheid simbool
Afstand (r) meter m
Elektriese veld (E) newtons per coulomb N·C −1
Krag (F ) newtons N
Lading (q) coulomb C
1. Twee ladings van +3 nC en −5 nC is 40 cm weg van mekaar. Wat is die elektrostatiese
krag tussen die twee ladings?
2. Twee geïsoleerde metaalsfere met ladings van +6 nC en −10 nC is 20 mm weg
van mekaar.
a) Wat is die elektrostatiese krag tussen die sfere?
b) Die twee sfere word bymekaar gebring tot hulle raak en dan 60 mm van
mekaar verwyder. Wat is die nuwe ladings van die sfere?
Hoofstuk 9. Elektrostatika
345