everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
Ooreenkomste tussen Coulomb se wet en Newton se universele gravitasie wet Let op hoe soortgelyk Coulomb se wet aan Newton se universele gravitasie wet is tussen twee puntagtige deeltjies: FG = Gm1m2 d2 , waar m1 en m2 die massas van die twee puntagtige deeltjies is, d die afstand tussen hulle is en G die gravitasiekonstante. Albei is omgekeerde vierkantwette. Albei kragte verteenwoordig die krag wat die deeltjies (puntmassas en puntladings) op mekaar deur middel van ’n veld uitoefen. Sien video: 278M op www.everythingscience.co.za Uitgewerkte voorbeeld 1: Coulomb se wet VRAAG Twee puntladings het onderskeidelike ladings van +3×10 -9 C en −5×10 -9 C en is 2 m van mekaar. Bereken die grootte van die krag tussen hulle en sê of dit ’n aantrekkende of afstotende krag is. OPLOSSING Stap 1: Bepaal wat benodig word Ons word versoek om die krag tussen twee puntladings te bereken vanaf hul gegewe ladings en die afstand tussen hulle. Stap 2: Bepaal hoe om die probleem te benader Ons kan Coulomb se wet gebruik om die grootte van die krag te bereken: F = k Q1Q2 r 2 Stap 3: Bepaal wat word gegee Ons is gegee: • Q1 = +3 × 10 -9 C • Q2 = −5 × 10 -9 C • r = 2 m Ons weet dat k = 9,0 × 10 9 N·m 2 ·C −2 . Ons kan ’n diagram van die situasie teken. Stap 4: Kontroleer eenhede Q1 = +3 × 10 −9 C Q2 = −5 × 10 −9 C F F 2m Hoofstuk 9. Elektrostatika 323
Alle waardes is in SI-eenhede. Stap 5: Bereken die grootte van die krag Deur Coulomb se wet te gebruik, het ons F = kQ1Q2 r 2 = (9,0 × 109 )(3 × 10 −9 )(5 × 10 −9 ) (2) 2 = 3,37 × 10 -8 N Dus is die grootte van die krag 3,37 × 10 -8 N. Aangesien die puntladings teenoorgestelde tekens het is die krag aantrekkend. Stap 6: Vryliggaamdiagram Ons kan ’n vryliggaamdiagram teken om die kragte te wys. Elke lading ondervind ’n krag met dieselfde grootte en die kragte is aantrekkend, dus het ons: Q1 = +3 × 10 −9 C Q2 = −5 × 10 −9 C F=3, 37 × 10 − 8 N F=3, 37 × 10 − 8 N Hier volg nog ’n voorbeeld wat die verskil in grootte tussen die gravitasiekrag en die elektrostatiese krag uitbeeld. Uitgewerkte voorbeeld 2: Coulomb se wet VRAAG Bepaal die groottes van die elektrostatiese krag en die gravitasiekrag tussen twee elektrone wat 10 -10 m van mekaar af is (m.a.w. die kragte wat binne die atoom ondervind word) en sê of die kragte aantrekkend of afstotend is. OPLOSSING Stap 1: Bepaal wat benodig word Ons word versoek om die elektrostatiese- en gravitasiekragte tussen die twee elektrone te bereken, waar die afstand tussen hulle gegee word. Stap 2: Bepaal hoe om die probleem te benader Ons kan Fe = kQ1Q2 r 2 324 9.2. Coulomb se wet
- Page 286 and 287: Druk 0 Temperatuur (K) Figuur 7.7:
- Page 288 and 289: T1 = 32 ◦ C T2 = 15 ◦ C p1 = 68
- Page 290 and 291: Druk-temperatuur: p ∝ T (V = kons
- Page 292 and 293: Uitgewerkte voorbeeld 8: Algemene g
- Page 294 and 295: Oefening 7 - 5: Die algemene gasver
- Page 296 and 297: Stap 4: Vervang die gegewe waardes
- Page 298 and 299: Ons moet die volume omskakel na m 3
- Page 300 and 301: 3. ’n Gemiddelde paar menslike lo
- Page 302 and 303: • Avogadro se wet beskryf dat gel
- Page 304 and 305: 8. Twee gassilinders, A en B, het
- Page 306 and 307: HOOFSTUK 8 Kwantitatiewe aspekte va
- Page 308 and 309: pV = nRT (101 300)V = (1)(8,31)(273
- Page 310 and 311: Ons gebruik die bestaande vergelyki
- Page 312 and 313: Ons kan die hoeveelheid berekeninge
- Page 314 and 315: C1V1 n1 Oefening 8 - 2: Gasse en op
- Page 316 and 317: Aktiwiteit: Wat is ’n beperkende
- Page 318 and 319: Uit bostaande stap sien ons dat 20,
- Page 320 and 321: word natriumhidroksied as produk ge
- Page 322 and 323: Persentasie suiwerheid ESE5D Die fi
- Page 324 and 325: Oefening 8 - 6: 1. Hematiet bevat y
- Page 326 and 327: 6. Laat die filtreerpapier effens d
- Page 328 and 329: Stap 3: Bereken die volume suurstof
- Page 330 and 331: • Vir enige aantal mol gas by STD
- Page 332 and 333: a) Skryf ’n gebalanseerde vergely
- Page 334 and 335: Elektrostatika HOOFSTUK 9 9.1 Inlei
- Page 338 and 339: gebruik om die elektrostatiese krag
- Page 340 and 341: Krag op Q2 as gevolg van Q3 F1 = k
- Page 342 and 343: Die grootte van die krag wat deur Q
- Page 344 and 345: Q1 r1 9. Vir die ladingskonfigurasi
- Page 346 and 347: By elke punt rondom die lading +Q s
- Page 348 and 349: Elektriese velde rondom verskillend
- Page 350 and 351: ladings te plaas. Ons kan die kragt
- Page 352 and 353: Ladings van verskillende groottes W
- Page 354 and 355: E = kQ r 2 Uitgewerkte voorbeeld 6:
- Page 356 and 357: E2 = k Q2 r 2 = (9,0 × 10 9 ) (6
- Page 358 and 359: 9.4 Opsomming ESE5Q Sien aanbieding
- Page 360: [SC 2003/11] 7. a) Skryf ’n stell
- Page 363 and 364: 10 Elektromagnetisme 10.1 Inleiding
- Page 365 and 366: Magneetveld om ’n reguit draad ES
- Page 367 and 368: 1. een 9 V battery met houer 2. twe
- Page 369 and 370: Magnetiese veld om ’n solenoïed
- Page 371 and 372: 4. Draai die draad om ’n ysterspy
- Page 373 and 374: a) b) stroom vloei stroom vloei 4.
- Page 375 and 376: Waar: θ = die hoek tussen die magn
- Page 377 and 378: A In die tweede diagram beweeg di
- Page 379 and 380: WENK ’n Maklike manier om ’n ma
- Page 381 and 382: E = −N ∆φ ∆t Ons weet dat di
- Page 383 and 384: OPLOSSING Stap 1: Identifiseer wat
- Page 385 and 386: solenoïedspoel met N draaie en deu
Ooreenkomste tussen Coulomb se wet en Newton se universele gravitasie wet<br />
Let op hoe soortgelyk Coulomb se wet aan Newton se universele gravitasie wet is<br />
tussen twee puntagtige deeltjies:<br />
FG = Gm1m2<br />
d2 ,<br />
waar m1 en m2 die massas van die twee puntagtige deeltjies is, d die afst<strong>and</strong> tussen<br />
hulle is en G die gravitasiekonstante. Albei is omgekeerde vierkantwette.<br />
Albei kragte verteenwoordig die krag wat die deeltjies (puntmassas en puntladings) op<br />
mekaar deur middel van ’n veld uitoefen.<br />
Sien video: 278M op www.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za<br />
Uitgewerkte voorbeeld 1: Coulomb se wet<br />
VRAAG<br />
Twee puntladings het onderskeidelike ladings van +3×10 -9 C en −5×10 -9 C en is 2 m<br />
van mekaar. Bereken die grootte van die krag tussen hulle en sê of dit ’n aantrekkende<br />
of afstotende krag is.<br />
OPLOSSING<br />
Stap 1: Bepaal wat benodig word<br />
Ons word versoek om die krag tussen twee puntladings te bereken vanaf hul gegewe<br />
ladings en die afst<strong>and</strong> tussen hulle.<br />
Stap 2: Bepaal hoe om die probleem te benader<br />
Ons kan Coulomb se wet gebruik om die grootte van die krag te bereken: F = k Q1Q2<br />
r 2<br />
Stap 3: Bepaal wat word gegee<br />
Ons is gegee:<br />
• Q1 = +3 × 10 -9 C • Q2 = −5 × 10 -9 C • r = 2 m<br />
Ons weet dat k = 9,0 × 10 9 N·m 2 ·C −2 .<br />
Ons kan ’n diagram van die situasie teken.<br />
Stap 4: Kontroleer eenhede<br />
Q1 = +3 × 10 −9 C Q2 = −5 × 10 −9 C<br />
F F<br />
2m<br />
Hoofstuk 9. Elektrostatika<br />
323
Change language