03.05.2013 Views

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

everything maths and science - C2B2A

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Aktiwiteit: Wat is ’n beperkende reagens?<br />

Vir hierdie aktiwiteit benodig jy wit, rooi, blou, geel, groen en pienk A4 papier velle.<br />

(Jy kan ook ’n paar wit velle papier gebruik en hulle met kleurkryt of kokipenne inkleur.)<br />

Skeur die wit vel papier in vyf stukke op. Skeur die rooi vel in tien stukke, die blou vel<br />

in agt stukke, die geel vel in ses stukke, die groen vel in nege stukke en die pienk vel<br />

in vier stukke op.<br />

1. Plak twee rooi stukke op elke wit stuk papier. Is daar enige rooi of wit stukke<br />

oor?<br />

2. Plak ’n geel stuk op elke blou stuk. Is daar enige geel of blou stukke oor?<br />

3. Plak drie groen stukke op elke pienk stuk. Is daar enige pienk of groen stukke<br />

oor?<br />

Jy behoort agter te kom dat daar geen rooi of wit stukke oor is nie. Wat die blou en<br />

geel stukke betref, behoort daar een blou stuk oor te wees. Sover dit die groen en<br />

pienk stukke aangaan, behoort daar een pienk stuk oor te bly.<br />

Ons sê dat die pienk en blou stukke in oormaat was terwyl die groen en geel stukke<br />

beperkend was. Met <strong>and</strong>er woorde, jy sou die groen en geel velle in meer stukke moes<br />

opdeel en die pink velle in minder stukke.<br />

In bosta<strong>and</strong>e aktiwiteit kon ons die problem oplos van te min of te veel stukkies papier<br />

deur net die velle papiere aanvanklik in meer stukke te verdeel. In Chemie kom ons<br />

ook dikwels die probleem teë wanneer verskillende stowwe gemeng word. Ons vind<br />

dikwels dat ons te min of te veel van ’n bepaalde stof bygooi. Dit is belangrik om te<br />

weet dat dit gebeur en om te weet hoeveel (dit is die hoeveelhede) van die verskillende<br />

reagense in ’n reaksie gebruik word. Die kennis word in industriële reaksies gebruik.<br />

DEFINISIE: Beperkende reagens<br />

’n Beperkende reagens is ’n reagens wat heeltemal in ’n chemiese reaksie opgebruik<br />

word.<br />

DEFINISIE: Oormatige reagens<br />

’n Oormatige reagens is ’n reagens wat nie heeltemal tydens ’n chemiese reaksie opgebruik<br />

word nie.<br />

Sien simulasie: 277J op www.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za<br />

Hoofstuk 8. Kwantitatiewe aspekte van chemiese ver<strong>and</strong>ering<br />

303

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!