everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
V1 = 122 mL V2 =? T1 = 20 ◦ C T2 =7 ◦ C Stap 2: Herlei die gegewe waardes na SI eenhede indien nodig. In hierdie geval moet die temperatuur na Kelvin helei word, dus: T1 = 20 + 273 = 293 K T2 = 32 + 273 = 305 K Stap 3: Kies die gasvergelyking wat jou in staat sal stel om die onbekende veranderlike te bereken Die druk bly konstant terwyl die volume en temperatuur verander. Die hoeveelheid gas bly ook konstant, dus kan ons Charles se wet gebruik: V2 T2 = V1 T1 Stap 4: Vervang die gegewe waardes in die vergelyking en bereken die onbekende veranderlike V2 122 = 305 293 V2 = 0,416 ... 305 V2 = 127 mL Die volume lesing op die spuit sal 127 mL wees nadat die spuit vir een uur in die waterbad gelos is. Stap 5: Kontroleer jou antwoord Charles se wet stel dit dat die temperatuur direk eweredig is aan die volume. In hierdie voorbeeld verhoog die temperatuur, dus moet die volume ook verhoog. Die antwoord gee ’n hoër finale volume as die oorspronklike volume, dus is dit korrek. Hoofstuk 7. Ideale gasse WENK Let op dat die temperatuur na Kelvin herlei moet word aangesien die verandering na Celsius optelling behels en nie vermenigvuldiging nie (soos in die geval van druk en volume). 271
FEIT Jy sal sien dat na hierdie wet verwys word as Gay-Lussac se wet of ook as Amonton se wet. Baie wetenskaplikes het op dieselfde tyd aan dieselfde probleem gewerk en dit is dus moeilik om te weet wie eintlik ’n spesifieke wet ontdek het. Oefening 7 – 3: Charles se wet 1. Die tabel hieronder gee die temperatuur (in ◦ C) van heliumgas by verskillende volumes by konstante druk. Volume (L) Temperatuur ( ◦ C) 1,0 −161,9 1,5 −106,7 2 −50,8 2,5 4,8 3,0 60,3 3,5 115,9 a) Teken ’n grafiek wat die verhouding tussen temperatuur en volume aantoon. b) Beskryf jou waarneming hierbo. c) As jy die grafiek ekstrapoleer (m.a.w. verleng die grafiek terugwaarts al het jy nie die gegewe data nie), by watter temperatuur sal dit die x-as sny? d) Wat is betekenisvol aangaande hierdie temperatuur? e) Gebruik Charles se wet en meld watter gevolgtrekkings jy hieruit kan maak. 2. ’n Monster stikstofmonoksied (NO) gas is by ’n temperatuur van 8 ◦ C en beslaan ’n volume van 4,4 dm 3 . Watter volume sal die monster gas beslaan as die temperatuur toeneem tot 25 ◦ C? 3. ’n Monster suurstof (O2) gas is by ’n temperatuur van 340 K en beslaan ’n volume van 1,2 dm 3 . Wat sal die temperatuur van die gas wees as die volume afneem na 200 cm 3 ? 4. Verduidelik wat sal gebeur as jy Charles se wet probeer bewys en van die gas in die proses laat ontsnap. Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service 1. 2762 2. 2763 3. 2764 4. 2765 www.everythingscience.co.za m.everythingscience.co.za Druk-temperatuur verwantskap ESE4Y Die druk van ’n gas is direk eweredig aan die temperatuur by konstante volume (Figuur 7.7). Onthou dat as die temperatuur van ’n gas toeneem, die kinetiese energie van die deeltjies in die gas ook toeneem. Dit veroorsaak dat die deeljies vinniger beweeg en meer dikwels met mekaar en die wande van die houer bots. Aangesien druk ’n maatstaf is van botsings, neem die druk toe as die temperatuur toeneem. Die druk van ’n gas sal afneem as die temperatuur afneem. 272 7.2. Ideale gaswette
- Page 234 and 235: die wiele deur die lang gras te sto
- Page 236 and 237: Uitgewerkte voorbeeld 4: Gebruik Sn
- Page 238 and 239: Invalshoek Brekingshoek 0,0 ◦ 0,0
- Page 240 and 241: Elke media paar het hul eie unieke
- Page 242 and 243: Stap 3: Skryf die finale antwoord n
- Page 244 and 245: innekern omhulsel Figuur 5.17: Die
- Page 246 and 247: 5.8 Opsomming ESE4C Sien aanbieding
- Page 248: 5. Lig beweeg vanaf glas (n = 1,5)
- Page 251 and 252: 6 Twee- en driedimensionele golffro
- Page 253 and 254: Uitgewerkte voorbeeld 1: Toepassing
- Page 255 and 256: Algemene eksperiment: Diffraksie Wa
- Page 257 and 258: A B Die meetbare effek van die kons
- Page 259 and 260: Die effek van spleetwydte en golfle
- Page 261 and 262: Die diffraksierooster is dieselfde
- Page 263 and 264: 2511 × 10 -9 m is en ons weet dat
- Page 265 and 266: Die spleetwydte is 1500 nm. sin θ
- Page 268 and 269: Ideale gasse HOOFSTUK 7 7.1 Bewegin
- Page 270 and 271: Ons kan die druk en temperatuur van
- Page 272 and 273: 7.2 Ideale gaswette ESE4V Daar is v
- Page 274 and 275: Gevolgtrekking: Indien die volume v
- Page 276 and 277: Wanneer jy die waarde van k bepaal
- Page 278 and 279: OPLOSSING Stap 1: Skryf al die inli
- Page 280 and 281: dat die temperatuur en volume van d
- Page 282 and 283: Volume 0 Temperatuur (K) Figuur 7.6
- Page 286 and 287: Druk 0 Temperatuur (K) Figuur 7.7:
- Page 288 and 289: T1 = 32 ◦ C T2 = 15 ◦ C p1 = 68
- Page 290 and 291: Druk-temperatuur: p ∝ T (V = kons
- Page 292 and 293: Uitgewerkte voorbeeld 8: Algemene g
- Page 294 and 295: Oefening 7 - 5: Die algemene gasver
- Page 296 and 297: Stap 4: Vervang die gegewe waardes
- Page 298 and 299: Ons moet die volume omskakel na m 3
- Page 300 and 301: 3. ’n Gemiddelde paar menslike lo
- Page 302 and 303: • Avogadro se wet beskryf dat gel
- Page 304 and 305: 8. Twee gassilinders, A en B, het
- Page 306 and 307: HOOFSTUK 8 Kwantitatiewe aspekte va
- Page 308 and 309: pV = nRT (101 300)V = (1)(8,31)(273
- Page 310 and 311: Ons gebruik die bestaande vergelyki
- Page 312 and 313: Ons kan die hoeveelheid berekeninge
- Page 314 and 315: C1V1 n1 Oefening 8 - 2: Gasse en op
- Page 316 and 317: Aktiwiteit: Wat is ’n beperkende
- Page 318 and 319: Uit bostaande stap sien ons dat 20,
- Page 320 and 321: word natriumhidroksied as produk ge
- Page 322 and 323: Persentasie suiwerheid ESE5D Die fi
- Page 324 and 325: Oefening 8 - 6: 1. Hematiet bevat y
- Page 326 and 327: 6. Laat die filtreerpapier effens d
- Page 328 and 329: Stap 3: Bereken die volume suurstof
- Page 330 and 331: • Vir enige aantal mol gas by STD
- Page 332 and 333: a) Skryf ’n gebalanseerde vergely
FEIT<br />
Jy sal sien dat na hierdie<br />
wet verwys word as<br />
Gay-Lussac se wet of ook<br />
as Amonton se wet. Baie<br />
wetenskaplikes het op<br />
dieselfde tyd aan<br />
dieselfde probleem<br />
gewerk en dit is dus<br />
moeilik om te weet wie<br />
eintlik ’n spesifieke wet<br />
ontdek het.<br />
Oefening 7 – 3: Charles se wet<br />
1. Die tabel hieronder gee die temperatuur (in ◦ C) van heliumgas by verskillende<br />
volumes by konstante druk.<br />
Volume (L) Temperatuur ( ◦ C)<br />
1,0 −161,9<br />
1,5 −106,7<br />
2 −50,8<br />
2,5 4,8<br />
3,0 60,3<br />
3,5 115,9<br />
a) Teken ’n grafiek wat die verhouding tussen temperatuur en volume aantoon.<br />
b) Beskryf jou waarneming hierbo.<br />
c) As jy die grafiek ekstrapoleer (m.a.w. verleng die grafiek terugwaarts al het<br />
jy nie die gegewe data nie), by watter temperatuur sal dit die x-as sny?<br />
d) Wat is betekenisvol aanga<strong>and</strong>e hierdie temperatuur?<br />
e) Gebruik Charles se wet en meld watter gevolgtrekkings jy hieruit kan maak.<br />
2. ’n Monster stikstofmonoksied (NO) gas is by ’n temperatuur van 8 ◦ C en beslaan<br />
’n volume van 4,4 dm 3 . Watter volume sal die monster gas beslaan as die<br />
temperatuur toeneem tot 25 ◦ C?<br />
3. ’n Monster suurstof (O2) gas is by ’n temperatuur van 340 K en beslaan ’n volume<br />
van 1,2 dm 3 . Wat sal die temperatuur van die gas wees as die volume afneem<br />
na 200 cm 3 ?<br />
4. Verduidelik wat sal gebeur as jy Charles se wet probeer bewys en van die gas in<br />
die proses laat ontsnap.<br />
Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service<br />
1. 2762 2. 2763 3. 2764 4. 2765<br />
www.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za m.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za<br />
Druk-temperatuur verwantskap ESE4Y<br />
Die druk van ’n gas is direk eweredig aan die temperatuur by konstante volume (Figuur<br />
7.7). Onthou dat as die temperatuur van ’n gas toeneem, die kinetiese energie van die<br />
deeltjies in die gas ook toeneem. Dit veroorsaak dat die deeljies vinniger beweeg<br />
en meer dikwels met mekaar en die w<strong>and</strong>e van die houer bots. Aangesien druk ’n<br />
maatstaf is van botsings, neem die druk toe as die temperatuur toeneem. Die druk van<br />
’n gas sal afneem as die temperatuur afneem.<br />
272 7.2. Ideale gaswette