everything maths and science - C2B2A

11. ’n Ligstraal (byvoorbeeld van ’n flits) is gewoonlik nie snags sigbaar soos dit deur
die lug beweeg nie. Toets dit. As jy egter die flits deur stof laat skyn is die straal
sigbaar. Verduidelik waarom dit gebeur.
12. As ’n flitsstraal dwarsoor ’n klaskamer geskyn word, sal slegs leerders in die
direkte lyn van die straal kan sien dat die flits besig is om te skyn. As die straal
egter ’n muur tref, sal die hele klas in staat wees om die kol te sien wat die straal
teen die muur maak. Verduidelik waarom dit gebeur.
13. ’n Wetenskaplike wat in ’n platspieël wat loodreg tot die vloer hang kyk, kan nie
haar voete sien nie, maar sy kan wel die soom van haar laboratoriumjas sien.
Teken ’n straaldiagram om te help om verduidelikings vir die antwoorde tot die
volgende vrae te gee:
a) Sal sy haar voete kan sien as sy van die spieël af wegstap?
b) Wat as sy nader aan die spieël beweeg?
Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service
1. 272P 2. 272Q 3a. 272R 3b. 272S 3c. 272T 3d. 272V
3e. 272W 4. 272X 5. 272Y 6. 272Z 7. 2732 8. 2733
9. 2734 10. 2735 11. 2736 12. 2737 13. 2738
Absorbsie
www.everythingscience.co.za m.everythingscience.co.za
Behalwe dat dit weerkaats word, kan lig ook geabsorbeer word. Onthou van graad 10
dat sigbare lig ’n omvang van golflengtes in die elektromagnetiese spektrum dek. Die
kleure wat ons met ons oë sien stem ooreen met liggolwe met verskillende golflengtes
of frekwensies.
Stel jou voor dat jy met ‘n flits of ‘n ander bron van witlig op ‘n stukkie wit papier
skyn. Die lig word van die papier af weerkaarts na jou oë toe en jy sien die kleur van
die papier is wit. Indien ons nou dieselfde lig gebruik en die lig op ‘n rooi appel laat
skyn, bemerk ons dat die kleur van die appel rooi is. Dit beteken die oppervlak van die
appel weerkaats slegs rooi lig na ons oë toe. Al die ander golflengtes van die invallende
wit lig word deur die skil van die appel geabsorbeer. As jy aan die appel raak, sal dit
warm voel, omdat dit energie absorbeer (opneem) van al die lig wat dit gabsorbeer het.
As gevolg van absorpsie en weerkaatsing kan ons kleure van verskillende voorwerpe
waarneem. Wit voorwerpe weerkaats alle of meeste golflengtes van lig wat daarop
inval, terwyl gekleurde voorwerpe bepaalde golflengtes van lig weerkaats en die res
absorbeer. Swart voorwerpe absorbeer al die lig wat daarop val. Dis waarom die dra
van ‘n wit t-hemp buite in die son koeler is as die dra van ‘n swart t-hemp, aangesien
wit t-hemde al die lig weerkaarts wat daarop val, terwyl ‘n swart t-hemp dit absorbeer
en warm word.
Hoofstuk 5. Geometriese Optika
205