everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
Uitgewerkte voorbeeld 4: Eienskappe van water VRAAG Verduidelik waarom water lank neem om te verhit, maar die pot waarin die water verhit word vinnig warm. OPLOSSING Stap 1: Besluit watter eienskap word hier toegepas Ons word gevra waarom die water so lank neem om te verhit in vergelyking met die kastrol waarin ons dit verhit. Die eienskap van toepassing is die hoë spesifieke warmte van die water. Die ander eienskappe van water is nie hier van toepassing nie aangesien ons die kastrol en die water vergelyk en die kastrol nie van fase verander nie. Stap 2: Skryf die finale antwoord. Water het ‘n hoë spesifieke warmte terwyl die metaal waarvan die kastrol gemaak is nie so ‘n hoë spesifieke warmte het nie. Die metaal benodig minder energie om verhit te word en word daarom vinniger warm. Water benodig baie energie om van temperatuur te verander en neem daarom baie langer om verhit te word. Informele eksperiment: Die eienskappe van water Doel: Om die eienskappe van water te ondersoek. Apparaat: • water • ys • bekers • koolstoftetrachloried, olie, ammoniak, etanol • verskeie vaste stowwe (bv. natriumchloried, kaliumchloried, kaliumpermanganaat, jodium) Metode: 1. Skink ongeveer 100 ml water in ‘n glasbeker. 2. Plaas die beker op ‘n driebeenstaander en verhit dit oor ‘n bunsenbrander vir ongeveer een minuut. 3. Raak nou versigtig aan die kant van die beker ná die verhitting (maak seker om die glas net liggies aan te raak aangesien dit baie warm kan wees en jou kan brand). Toets nou die temperatuur van die water. Hoofstuk 4. Intermolekulêre kragte 191
4. Skryf neer wat gebeur wanneer jy ys in water plaas. 5. Plaas versigtig lae water en koolstoftetrachloried in ‘n proefbuis. Watter laag dryf bo? Probeer om eers die water in te skink en daarna die koolstoftetrachloried en dan andersom. Herhaal met olie, ammoniak en etanol. 6. Los die verskillende vaste stof verbindings op in water. Neem waar hoeveel van die vaste stof (indien enige) wel oplos. Resultate: Skryf jou resultate in die volgende tabel. Gevolgtrekking: Eienskap Waarneming Temperatuur Ys in water Koolstoftetrachloried en water Olie en water Etanol en water Oplosbaarheid Jy sal vind dat die glasbeker vinniger verhit as die water. Jy sal ook vind dat die water meer dig is as vloeistof as vaste stof. Water dryf op sommige vloeistowwe en ander vloeistowwe dryf op water. Water is ‘n goeie oplosmiddel vir polêre en ioniese verbindings. Aktiwiteit: Hoe mense die eienskappe van water gebruik het Doen ‘n bietjie navorsing oor: watersakke op motorvoertuie, kleipotte en waterkraffies en koelkaste of koelkamers “safe” om voedsel koud te hou. Vind uit watter groepe mense die voorafgenoemde dinge gebruik en hoe die eienskappe van water in elke geval van toepassing is. Oefening 4 – 3: Die eienskappe van water 1. Hope keer terug van die skool af op ‘n warm dag en skink vir haarself ‘n glas water. Sy voeg ysblokkies in die water en neem waar dat die blokkies op die water dryf. a) Watter eienskap van ysblokkies laat hulle toe om op water te dryf? b) Beskryf kortliks hoe die eienskap die oorlewing van akwatiese lewe gedurende die winter beskerm. 192 4.2. Die chemie van water
- Page 153 and 154: 3 Atomiese kombinasies Ons bly in
- Page 155 and 156: Hierdie drie kragte werk gelyktydig
- Page 157 and 158: WENK ’n Lewis diagram gebruik kol
- Page 159 and 160: Die kruisies en kolletjies tussen d
- Page 161 and 162: WENK ‘n Alleenpaar kan gebruik wo
- Page 163 and 164: Oefening 3 - 4: Stel die volgende m
- Page 165 and 166: 5. Voltooi die volgende tabel: Verb
- Page 167 and 168: Figuur 3.8: Die algemene molekulêr
- Page 169 and 170: WENK Ons kan ook die vorm van ‘n
- Page 171 and 172: FEIT Die konsep van elektronegatiwi
- Page 173 and 174: WENK Om vas te stel of ’n molekul
- Page 175 and 176: Stap 4: Stel die polariteit van die
- Page 177 and 178: DEFINISIE: Bindingslengte Die afsta
- Page 179 and 180: c) ’n Maatstaf van ’n atoom se
- Page 182 and 183: Intermolekulêre kragte HOOFSTUK 4
- Page 184 and 185: Figuur 4.1: ’n Ander voorstelling
- Page 186 and 187: Hierdie kragte word aangetref in he
- Page 188 and 189: Onthou dat kovalente bindings ’n
- Page 190 and 191: O H H O H H O H H O H H O H H O H H
- Page 192 and 193: Metode: 1. Plaas ongeveer 50 ml van
- Page 194 and 195: Bespreking en gevolgtrekking: Stof
- Page 196 and 197: 3. Neem waar hoe hoog die water in
- Page 198 and 199: Aktiwiteit: Masjien- en motorolies
- Page 200 and 201: OPLOSSING Stap 1: Skryf neer wat jy
- Page 202 and 203: Watermolekule word bymekaar gehou d
- Page 206 and 207: 2. Watter eienskappe van water laat
- Page 208 and 209: Hidried Smeltpunt ( ◦C) HI −34
- Page 210 and 211: Geometriese Optika HOOFSTUK 5 5.1 O
- Page 212 and 213: lig versprei. Ligstrale is nie ’n
- Page 214 and 215: Weerkaatsing ESE42 As jy in ’n sp
- Page 216 and 217: invalstraal 60 ◦ 60 ◦ weerkaats
- Page 218 and 219: 11. ’n Ligstraal (byvoorbeeld van
- Page 220 and 221: van lig verander wanneer dit in die
- Page 222 and 223: Ons word die brekingsindeks n van g
- Page 224 and 225: invallende straal normaal θ1 water
- Page 226 and 227: Informele eksperiment: Ligvoortplan
- Page 228 and 229: Teken die gebreekte straal as: a) m
- Page 230 and 231: straalkissie glasblok A4 papier 3.
- Page 232 and 233: 5. Die doel van hierdie eksperiment
- Page 234 and 235: die wiele deur die lang gras te sto
- Page 236 and 237: Uitgewerkte voorbeeld 4: Gebruik Sn
- Page 238 and 239: Invalshoek Brekingshoek 0,0 ◦ 0,0
- Page 240 and 241: Elke media paar het hul eie unieke
- Page 242 and 243: Stap 3: Skryf die finale antwoord n
- Page 244 and 245: innekern omhulsel Figuur 5.17: Die
- Page 246 and 247: 5.8 Opsomming ESE4C Sien aanbieding
- Page 248: 5. Lig beweeg vanaf glas (n = 1,5)
- Page 251 and 252: 6 Twee- en driedimensionele golffro
- Page 253 and 254: Uitgewerkte voorbeeld 1: Toepassing
4. Skryf neer wat gebeur wanneer jy ys in water plaas.<br />
5. Plaas versigtig lae water en koolstoftetrachloried in ‘n proefbuis. Watter laag dryf<br />
bo? Probeer om eers die water in te skink en daarna die koolstoftetrachloried en<br />
dan <strong>and</strong>ersom. Herhaal met olie, ammoniak en etanol.<br />
6. Los die verskillende vaste stof verbindings op in water. Neem waar hoeveel van<br />
die vaste stof (indien enige) wel oplos.<br />
Resultate:<br />
Skryf jou resultate in die volgende tabel.<br />
Gevolgtrekking:<br />
Eienskap Waarneming<br />
Temperatuur<br />
Ys in water<br />
Koolstoftetrachloried en water<br />
Olie en water<br />
Etanol en water<br />
Oplosbaarheid<br />
Jy sal vind dat die glasbeker vinniger verhit as die water. Jy sal ook vind dat die<br />
water meer dig is as vloeistof as vaste stof. Water dryf op sommige vloeistowwe en<br />
<strong>and</strong>er vloeistowwe dryf op water. Water is ‘n goeie oplosmiddel vir polêre en ioniese<br />
verbindings.<br />
Aktiwiteit: Hoe mense die eienskappe van water gebruik het<br />
Doen ‘n bietjie navorsing oor: watersakke op motorvoertuie, kleipotte en waterkraffies<br />
en koelkaste of koelkamers “safe” om voedsel koud te hou. Vind uit watter groepe<br />
mense die voorafgenoemde dinge gebruik en hoe die eienskappe van water in elke<br />
geval van toepassing is.<br />
Oefening 4 – 3: Die eienskappe van water<br />
1. Hope keer terug van die skool af op ‘n warm dag en skink vir haarself ‘n glas<br />
water. Sy voeg ysblokkies in die water en neem waar dat die blokkies op die<br />
water dryf.<br />
a) Watter eienskap van ysblokkies laat hulle toe om op water te dryf?<br />
b) Beskryf kortliks hoe die eienskap die oorlewing van akwatiese lewe gedurende<br />
die winter beskerm.<br />
192 4.2. Die chemie van water