everything maths and science - C2B2A

WENK
Moenie waterstofbindings
met ware chemiese
bindings verwar nie.
Waterstofbinding is ’n
voorbeeld van ’n geval
waar ’n wetenskaplike
iets vernoem het omdat
hy een ding geglo het wat
eintlik nie waar is nie. In
die geval van
waterstofbinding het die
sterkte van die
aantrekkingskrag van
waterstofbindings
wetenskaplikes mislei
sodat daar geglo is dat dit
inderdaad ’n chemiese
binding was, terwyl dit
eintlik net ’n
intermolekulêre krag is.
Polêr
kovalent
Dipool-dipoolkragte
Polêr
kovalent
Ioon-dipoolkragte
Dipool-geïnduseerde
dipoolkragte
Ione
Nie-polêr
kovalent
Nie-polêr
kovalent
Geïnduseerde
dipoolkragte
Ioon-geïnduseerde
dipoolkragte
Figuur 4.4: Die tipe intermolekulêre kragte. Die omraming stel die verskillende tipes verbindings
voor terwyl die lyne die tipe kragte voorstel.
Die laaste drie kragte (dipool-dipoolkragte, dipool-geïnduseerde dipoolkragte en geïnduseerde
dipoolkragte) word soms gesamentlik Van der Waals kragte genoem. Ons beskou nou
spesiale gevalle van dipool-dipoolkragte in besonder.
Waterstofbindings
Soos wat die naam te kenne gee het hierdie tipe intermolekulêre krag iets te doen met
’n waterstofatoom. Wanneer ’n molekule ’n waterstofatoom bevat wat kovalent aan ’n
ander atoom, met ’n hoë elektronegatiwiteit, verbind is, (O, N of F) kan hierdie tipe
intermolekulêre krag voorkom.
Watermolekules word byvoorbeeld met waterstofbinding tussen die waterstof van die
een molekule en die suurstof van die ander molekule (Figure 4.5) bymekaar gehou.
Waterstofbinding is relatief sterk intermolekulêre kragte wat sterker is as ander dipooldipoolkragte.
Dit is belangrik om op te let dat waterstofbindings swakker is as die
kovalente en ioniese bindings wat tussen atome bestaan.
waterstofbindings
atoombindings
Figuur 4.5: Twee voorstellings wat waterstofbindings tussen twee watermolekules voorstel:
ruimte-opvullingsmodel en die strukturele formule.
Die verskil tussen intermolekulêre en interatomiese kragte ESE3P
Dit is belangrik om te besef dat daar ’n verskil tussen tipes interaksies is wat binne ’n
molekule kan plaasvind en dié wat tussen verskillende molekules kan plaasvind. In
die vorige hoofstuk is daar op die interaksie tussen atome gefokus. Dit staan bekend
as interatomiese kragte of chemiese bindings. Kovalente molekules is ook in fyner
besonderhede bespreek.
174 4.1. Intermolekulêre en interatomiese kragte
H
H
O
H
O
H
O
H
H