everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
• Verander die posisie van die atome sodat die bindende pare verder weg is van die enkelpare. • Hoe het die vorm van die molekule verander? • Teken ‘n eenvoudige diagram om die vorm van die molekule te wys. Dit maak nie saak as dit nie 100% akkuraat is nie. Hierdie oefening is net om julle te help om die 3-dimensionele vorms van molekule te visualiseer. (Sien Figuur 3.8 vir hulp). Help die modelle jou om ’n beter prentjie te vorm van hoe die molekules lyk? Probeer om nog modelle te bou vir ander molekules waaraan jy kan dink. Oefening 3 – 6: Molekulêre vorms Bepaal die vorm van die volgende molekules. 1. BeCl2 2. F2 3. PCl5 4. SF6 5. CO2 6. CH4 7. H2O 8. COH2 Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service 1. 26YB 2. 26YC 3. 26YD 4. 26YF 5. 26YG 6. 26YH 7. 26YJ 8. 26YK www.everythingscience.co.za m.everythingscience.co.za 3.3 Elektronegatiwiteit ESE3D Sover het ons gekyk na kovalente molekules. Maar hoe weet ons hulle is kovalent? Die antwoord kom van elektronegatiwiteit. Elke element (behalwe die edelgasse) het ’n eletronegatiewe waarde. Elektronegatiwiteit is ‘n maatstaf van hoe sterk ‘n atoom ‘n gedeelde elektronpaar na hom toe aantrek. Die tabel hieronder toon die elektronegatiwiteite van sommige van die elemente. Vir ‘n volledige lys van elektronegatiwiteite sien die periodieke tabel voor in hierdie boek. Op hierdie periodieke tabel word die elektronegatiwiteite in die boonste regterkantste hoek gegee. Moenie hierdie waardes verwar met die ander getalle wat vir die elemente gewys word nie. Elektronegatiwiteite sal altyd tussen 0 en 4 lê vir enige element. As jy ‘n getal groter as 4 gebruik, dan gebruik jy nie elektronegatiwiteit nie. Hoofstuk 3. Atomiese kombinasies WENK Die elektronegatiwiteits waardes kan effens verskil afhangend van watter bron jy gebruik maak. 157
FEIT Die konsep van elektronegatiwiteit is bekendgestel deur Linus Pauling in 1932 en dit is baie behulpsaam om die aard van bindings tussen atome en molekules te verduidelik. Vir hierdie uitvinding het Pauling die Nobel prys vir Chemie in 1954 gewen. Hy het ook die Nobel Vredesprys in 1962 gewen vir sy veldtog teen bo-grondse kernkrag toetsing. Element Elektronegatiwiteit Element Elektronegatiwiteit Waterstof (H) 2,1 Litium (Li) 1,0 Berillium (Be) 1,5 Boor (B) 2,0 Koolstof (C) 2,5 Stikstof (N) 3,0 Suurstof (O) 3,5 Fluoor (F) 4,0 Natrium (Na) 0,9 Magnesium (Mg) 1,2 Aluminium (Al) 1,5 Silikon (Si) 1,8 Fosfor (P) 2,1 Swael (S) 2,5 Chloor (Cl) 3,0 Kalium (K) 0,8 Kalsium (Ca) 1,0 Broom (Br) 2,8 Tabel 3.2: Tabel van elektronegatiwiteit vir uitgesoekte elemente DEFINISIE: Elektronegatiwiteit Elektronegatiwiteit is ’n chemiese eienskap wat die krag vermoë ’n atoom bindingselektrone aantrek beskryf. Hoe groter die elektronegatiwiteit van ’n atoom van ’n element, hoe sterker is die vermoë om elektrone aan te trek. Byvoorbeeld, in ’n waterstofbromied (HBr) molekule is die elektronegatiwiteit van broom 2,8 en die van waterstof 2,1. Die hoër elektronegatiwiteit van broom dui daarop dat die gedeelde elektrone langer nader aan die broomatoom sal weeg. Broom sal ’n effense negatiewe lading hê en waterstof ’n effense positiewe lading. In ’n molekule soos waterstof (H2) waar die elektronegatiwiteit van die atome in die molekule dieselfde is, sal beide die atome ’n neutrale lading hê. Uitgewerkte voorbeeld 9: Bereken elektronegatiwiteitsverskille VRAAG Bereken die elektronegatiwiteitsverskil tussen waterstof en suurstof. OPLOSSING Stap 1: Lees die elektronegatiwiteit van elke element van die periodieke tabel af Vanaf die periodieke tabel vind ons dat waterstof ‘n elektronegatiwiteit van 2,1 het en suurstof ‘n elektronegatiwiteit van 3,5. Stap 2: Bereken die elektronegatiwiteitsverskil 3,5 − 2,1 = 1,4 Oefening 3 – 7: 1. Bereken die elektronegatiwiteitsverskil tussen: BeenC,HenC,LienF,AlenNa,CenO. 158 3.3. Elektronegatiwiteit
- Page 120 and 121: wat deel is van die paar is F1, wat
- Page 122 and 123: Algemene eksperiment: Ballonvuurpyl
- Page 124 and 125: Oefening 2 - 6: 1. ‘n Vlieg tref
- Page 126 and 127: punt in kilogram (kg) en d is die a
- Page 128 and 129: was, aangesien Pluto so klein is en
- Page 130 and 131: Die massa van die passasiers is 421
- Page 132 and 133: • die massa van die man, m • di
- Page 134 and 135: Stap 5: Gee die finale antwoord. Di
- Page 136 and 137: 2.5 Opsomming ESE33 Sien aanbieding
- Page 138 and 139: a) Die kas word na die oppervlak ge
- Page 140 and 141: Die vuurpyl versnel omdat die groot
- Page 142 and 143: c) 60 N d) 80 N [SC 2002/03 HG1] 20
- Page 144 and 145: c) Die grootte van die krag wat die
- Page 146 and 147: [IEB 2002/11 HG1] 33. ’n Motor op
- Page 148 and 149: stut tou R 70 P ◦ boks tou S a) T
- Page 150: 9. Bereken die gravitasiekrag tusse
- Page 153 and 154: 3 Atomiese kombinasies Ons bly in
- Page 155 and 156: Hierdie drie kragte werk gelyktydig
- Page 157 and 158: WENK ’n Lewis diagram gebruik kol
- Page 159 and 160: Die kruisies en kolletjies tussen d
- Page 161 and 162: WENK ‘n Alleenpaar kan gebruik wo
- Page 163 and 164: Oefening 3 - 4: Stel die volgende m
- Page 165 and 166: 5. Voltooi die volgende tabel: Verb
- Page 167 and 168: Figuur 3.8: Die algemene molekulêr
- Page 169: WENK Ons kan ook die vorm van ‘n
- Page 173 and 174: WENK Om vas te stel of ’n molekul
- Page 175 and 176: Stap 4: Stel die polariteit van die
- Page 177 and 178: DEFINISIE: Bindingslengte Die afsta
- Page 179 and 180: c) ’n Maatstaf van ’n atoom se
- Page 182 and 183: Intermolekulêre kragte HOOFSTUK 4
- Page 184 and 185: Figuur 4.1: ’n Ander voorstelling
- Page 186 and 187: Hierdie kragte word aangetref in he
- Page 188 and 189: Onthou dat kovalente bindings ’n
- Page 190 and 191: O H H O H H O H H O H H O H H O H H
- Page 192 and 193: Metode: 1. Plaas ongeveer 50 ml van
- Page 194 and 195: Bespreking en gevolgtrekking: Stof
- Page 196 and 197: 3. Neem waar hoe hoog die water in
- Page 198 and 199: Aktiwiteit: Masjien- en motorolies
- Page 200 and 201: OPLOSSING Stap 1: Skryf neer wat jy
- Page 202 and 203: Watermolekule word bymekaar gehou d
- Page 204 and 205: Uitgewerkte voorbeeld 4: Eienskappe
- Page 206 and 207: 2. Watter eienskappe van water laat
- Page 208 and 209: Hidried Smeltpunt ( ◦C) HI −34
- Page 210 and 211: Geometriese Optika HOOFSTUK 5 5.1 O
- Page 212 and 213: lig versprei. Ligstrale is nie ’n
- Page 214 and 215: Weerkaatsing ESE42 As jy in ’n sp
- Page 216 and 217: invalstraal 60 ◦ 60 ◦ weerkaats
- Page 218 and 219: 11. ’n Ligstraal (byvoorbeeld van
FEIT<br />
Die konsep van<br />
elektronegatiwiteit is<br />
bekendgestel deur Linus<br />
Pauling in 1932 en dit is<br />
baie behulpsaam om die<br />
aard van bindings tussen<br />
atome en molekules te<br />
verduidelik. Vir hierdie<br />
uitvinding het Pauling die<br />
Nobel prys vir Chemie in<br />
1954 gewen. Hy het ook<br />
die Nobel Vredesprys in<br />
1962 gewen vir sy<br />
veldtog teen bo-grondse<br />
kernkrag toetsing.<br />
Element Elektronegatiwiteit Element Elektronegatiwiteit<br />
Waterstof (H) 2,1 Litium (Li) 1,0<br />
Berillium (Be) 1,5 Boor (B) 2,0<br />
Koolstof (C) 2,5 Stikstof (N) 3,0<br />
Suurstof (O) 3,5 Fluoor (F) 4,0<br />
Natrium (Na) 0,9 Magnesium (Mg) 1,2<br />
Aluminium (Al) 1,5 Silikon (Si) 1,8<br />
Fosfor (P) 2,1 Swael (S) 2,5<br />
Chloor (Cl) 3,0 Kalium (K) 0,8<br />
Kalsium (Ca) 1,0 Broom (Br) 2,8<br />
Tabel 3.2: Tabel van elektronegatiwiteit vir uitgesoekte elemente<br />
DEFINISIE: Elektronegatiwiteit<br />
Elektronegatiwiteit is ’n chemiese eienskap wat die krag vermoë ’n atoom bindingselektrone<br />
aantrek beskryf.<br />
Hoe groter die elektronegatiwiteit van ’n atoom van ’n element, hoe sterker is die<br />
vermoë om elektrone aan te trek. Byvoorbeeld, in ’n waterstofbromied (HBr) molekule<br />
is die elektronegatiwiteit van broom 2,8 en die van waterstof 2,1. Die hoër<br />
elektronegatiwiteit van broom dui daarop dat die gedeelde elektrone langer nader aan<br />
die broomatoom sal weeg. Broom sal ’n effense negatiewe lading hê en waterstof ’n<br />
effense positiewe lading. In ’n molekule soos waterstof (H2) waar die elektronegatiwiteit<br />
van die atome in die molekule dieselfde is, sal beide die atome ’n neutrale lading<br />
hê.<br />
Uitgewerkte voorbeeld 9: Bereken elektronegatiwiteitsverskille<br />
VRAAG<br />
Bereken die elektronegatiwiteitsverskil tussen waterstof en suurstof.<br />
OPLOSSING<br />
Stap 1: Lees die elektronegatiwiteit van elke element van die periodieke tabel af<br />
Vanaf die periodieke tabel vind ons dat waterstof ‘n elektronegatiwiteit van 2,1 het en<br />
suurstof ‘n elektronegatiwiteit van 3,5.<br />
Stap 2: Bereken die elektronegatiwiteitsverskil<br />
3,5 − 2,1 = 1,4<br />
Oefening 3 – 7:<br />
1. Bereken die elektronegatiwiteitsverskil tussen:<br />
BeenC,HenC,LienF,AlenNa,CenO.<br />
158 3.3. Elektronegatiwiteit