everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
Die bepaling van molekulêre vorm ESE3C Om die vorm van ‘n kovalente molekuul te voorspel, volg die volgende stappe: 1. Teken die molekule deur van ‘n Lewis diagram gebruik te maak. Maak seker dat jy al die valenselektrone om die molekuul se sentrale atoom teken. 2. Tel die aantal elektronpare rondom die sentrale atoom. 3. Bepaal die basiese geometrie van die molekule deur gebruik te maak van die tabel hieronder. Byvoorbeeld, ’n molekule met twee elektronpare (en geen enkelpaar) rondom die sentrale atoom het ’n lineêre vorm en een met vier elektronpare (en geen enkel paar) rondom die sentrale atoom het ’n tetraëdriese vorm. Die tabel hieronder verskaf die mees algemene molekulêre vorms. In hierdie tabel gebruik ons A om die sentrale atoom te verteenwoordig, X verteenwoordig die aantal atome wat die sentrale atoom omring en E verteenwoordig die aantal enkelpare. Aantal bindende elektronpare Aantal enkelpare Geometrie Algemene formule 1 of 2 0 Lineêr AX of AX2 2 2 Gebuig of hoekig AX2E2 3 0 Trigonaal planêr AX3 3 1 Trigonaal piramidaal AX3E 4 0 Tetraëdriese AX4 5 0 Trigonaal bi-piramidaal AX5 6 0 Oktaëdries AX6 Tabel 3.1: Die effek van elektronpare bepaal die vorm van die molekules. Let wel dat in die algemene voorbeeld is A die sentrale atoom en X verteenwoordig die bindingsatome. Figuur 3.7: Die algemene molekulêre vorms. Hoofstuk 3. Atomiese kombinasies WENK ’n Sentrale atoom is ’n atoom waarom die ander atome rangskik. Dus in ’n water molekule, is die sentrale atoom suurstof. In ’n ammoniak molekule is die sentrale atoom stikstof. 153
Figuur 3.8: Die algemene molekulêre vorms in 3-D. In Figuur 3.8 stel die groen balle die enkelpare (E) voor, die wit balle (X) is die bindingsatome (terminale atome), en die rooi balle (A) is die sentrale atome. Van hierdie vorms word dié met geen enkelpare nie die ideale vorms genoem. Die vyf ideale vorms is: lineêr, trigonaal planêr, tetraëdries, trigonaal bipiramidaal, en oktaëdries. ’n Belangrike punt om te onthou aangaande molekulêre vorms is dat alle diatomiese (verbindings met twee atome) bindings linieêr is. So is H2, HCl en Cl2 almal linieêr. Sien simulasie: 26Y9 op www.everythingscience.co.za Uitgewerkte voorbeeld 6: Molekulêre vorm VRAAG Bepaal die vorm van die BeCl2 molekule. OPLOSSING Stap 1: Teken die molekule deur van ‘n Lewis diagram gebruik te maak Die sentrale atoom is berillium Cl •• Be •• •• ו •× •• Cl •• •• Stap 2: Tel die aantal elektronpare rondom die sentrale atoom Daar is twee elektronpare. Stap 3: Bepaal die basiese geometrie van die molekule Daar is drie elektronpare en geen alleenpare rondom die sentrale atoom nie. BeCl2 het die algemene vorm: AX2. Deur van hierdie inligting en Tabel 3.1 gebruik te maak, vind ons dat die molekulêre vorm in hierdie geval linieêr is. 154 3.2. Molekulêre vorm
- Page 116 and 117: a) Wat is sy versnelling? b) Indien
- Page 118 and 119: DEFINISIE: Newton se derde beweging
- Page 120 and 121: wat deel is van die paar is F1, wat
- Page 122 and 123: Algemene eksperiment: Ballonvuurpyl
- Page 124 and 125: Oefening 2 - 6: 1. ‘n Vlieg tref
- Page 126 and 127: punt in kilogram (kg) en d is die a
- Page 128 and 129: was, aangesien Pluto so klein is en
- Page 130 and 131: Die massa van die passasiers is 421
- Page 132 and 133: • die massa van die man, m • di
- Page 134 and 135: Stap 5: Gee die finale antwoord. Di
- Page 136 and 137: 2.5 Opsomming ESE33 Sien aanbieding
- Page 138 and 139: a) Die kas word na die oppervlak ge
- Page 140 and 141: Die vuurpyl versnel omdat die groot
- Page 142 and 143: c) 60 N d) 80 N [SC 2002/03 HG1] 20
- Page 144 and 145: c) Die grootte van die krag wat die
- Page 146 and 147: [IEB 2002/11 HG1] 33. ’n Motor op
- Page 148 and 149: stut tou R 70 P ◦ boks tou S a) T
- Page 150: 9. Bereken die gravitasiekrag tusse
- Page 153 and 154: 3 Atomiese kombinasies Ons bly in
- Page 155 and 156: Hierdie drie kragte werk gelyktydig
- Page 157 and 158: WENK ’n Lewis diagram gebruik kol
- Page 159 and 160: Die kruisies en kolletjies tussen d
- Page 161 and 162: WENK ‘n Alleenpaar kan gebruik wo
- Page 163 and 164: Oefening 3 - 4: Stel die volgende m
- Page 165: 5. Voltooi die volgende tabel: Verb
- Page 169 and 170: WENK Ons kan ook die vorm van ‘n
- Page 171 and 172: FEIT Die konsep van elektronegatiwi
- Page 173 and 174: WENK Om vas te stel of ’n molekul
- Page 175 and 176: Stap 4: Stel die polariteit van die
- Page 177 and 178: DEFINISIE: Bindingslengte Die afsta
- Page 179 and 180: c) ’n Maatstaf van ’n atoom se
- Page 182 and 183: Intermolekulêre kragte HOOFSTUK 4
- Page 184 and 185: Figuur 4.1: ’n Ander voorstelling
- Page 186 and 187: Hierdie kragte word aangetref in he
- Page 188 and 189: Onthou dat kovalente bindings ’n
- Page 190 and 191: O H H O H H O H H O H H O H H O H H
- Page 192 and 193: Metode: 1. Plaas ongeveer 50 ml van
- Page 194 and 195: Bespreking en gevolgtrekking: Stof
- Page 196 and 197: 3. Neem waar hoe hoog die water in
- Page 198 and 199: Aktiwiteit: Masjien- en motorolies
- Page 200 and 201: OPLOSSING Stap 1: Skryf neer wat jy
- Page 202 and 203: Watermolekule word bymekaar gehou d
- Page 204 and 205: Uitgewerkte voorbeeld 4: Eienskappe
- Page 206 and 207: 2. Watter eienskappe van water laat
- Page 208 and 209: Hidried Smeltpunt ( ◦C) HI −34
- Page 210 and 211: Geometriese Optika HOOFSTUK 5 5.1 O
- Page 212 and 213: lig versprei. Ligstrale is nie ’n
- Page 214 and 215: Weerkaatsing ESE42 As jy in ’n sp
Figuur 3.8: Die algemene molekulêre vorms in 3-D.<br />
In Figuur 3.8 stel die groen balle die enkelpare (E) voor, die wit balle (X) is die bindingsatome<br />
(terminale atome), en die rooi balle (A) is die sentrale atome.<br />
Van hierdie vorms word dié met geen enkelpare nie die ideale vorms genoem. Die<br />
vyf ideale vorms is: lineêr, trigonaal planêr, tetraëdries, trigonaal bipiramidaal, en<br />
oktaëdries.<br />
’n Belangrike punt om te onthou aanga<strong>and</strong>e molekulêre vorms is dat alle diatomiese<br />
(verbindings met twee atome) bindings linieêr is. So is H2, HCl en Cl2 almal linieêr.<br />
Sien simulasie: 26Y9 op www.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za<br />
Uitgewerkte voorbeeld 6: Molekulêre vorm<br />
VRAAG<br />
Bepaal die vorm van die BeCl2 molekule.<br />
OPLOSSING<br />
Stap 1: Teken die molekule deur van ‘n Lewis diagram gebruik te maak<br />
Die sentrale atoom is berillium<br />
Cl<br />
•• Be<br />
••<br />
••<br />
ו<br />
•×<br />
••<br />
Cl •• ••<br />
Stap 2: Tel die aantal elektronpare rondom die sentrale atoom<br />
Daar is twee elektronpare.<br />
Stap 3: Bepaal die basiese geometrie van die molekule<br />
Daar is drie elektronpare en geen alleenpare rondom die sentrale atoom nie. BeCl2<br />
het die algemene vorm: AX2. Deur van hierdie inligting en Tabel 3.1 gebruik te maak,<br />
vind ons dat die molekulêre vorm in hierdie geval linieêr is.<br />
154 3.2. Molekulêre vorm