everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
Oefening 2 – 6: 1. ‘n Vlieg tref ‘n bewegende motor se voorruit. Vergelyk die grootte van die krag wat die vlieg op die voorruit uitoefen met die krag wat die voorruit op die vlieg uitoefen. a) nul b) kleiner maar nie nul nie c) groter d) dieselfde 2. Watter een van die volgende kragtepare verduidelik Newton se derde bewegingswet korrek? A ’n Man staan stil krag van vloer op man C gewig van man ’n Boek gedruk teen ’n muur ’n Voël vlieg teen ’n konstante ’n Krat beweeg teen hoogte en snelheid ’n konstante spoed Gewig van die voel Die gewig van die voël = krag van die Aarde op die voël B Krag van die muur Krag van die boek op die muur op die boek D Krag toegepas om die krat te stoot wrywingskrag uitgeoefen deur die vloer Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service 1. 26TH 2. 26TJ www.everythingscience.co.za m.everythingscience.co.za Kragte in ewewig ESEW In die begin van die hoofstuk is dit genoem dat die resultante krag versnelling, in ‘n reguit lyn, in voorwerpe veroorsaak. Indien ‘n voorwerp stil staan of teen ‘n konstante snelheid beweeg sal of, • geen kragte werk in op die voorwerp nie, of • die kragte wat op die voorwerp inwerk is volledig gebalanseer wees. Hoofstuk 2. Newton se wette 111
In ander woorde, vir stilstaande voorwerpe of voorwerpe wat teen konstante snelheid beweeg is die resultante krag wat op die voorwerp inwerk nul. DEFINISIE: Ewewig Vir ‘n voorwerp in ewewig is die som van die kragte wat daarop inwerk gelyk aan nul. 2.4 Kragte tussen massas ESEX Gravitasie is waarskynlik die eerste krag waarvan mense leer. Mens dink nie daaraan om van gravitasie te leer nie omdat dit so ‘n groot rol in ons lewens speel. Babas leer om te kruip of om te loop deur teen gravitasie te baklei. Speletjies wat spring, klim of balle insluit, gee mens ‘n sin vir gravitasie. Die spreekwoord wat sê “alles wat opgaan moet afkom” is ‘n toepassing van gravitasie. Reën val uit die lug na die Aarde as gevolg van gravitasie. Ons almal weet dat die dinge gebeur, maar ons dink nooit daaraan om te vra wat gravitasie is nie. Wat veroorsaak gravitasie en hoe kan ons dit meer akkuraat beskryf as “alles wat opgaan moet afkom”? Al die genoemde voorbeelde bevat voorwerpe met ‘n massa wat na die grond toe val as gevolg van die Aarde se aantrekkingskrag. Gravitasie is die naam wat gegee word aan die krag wat tussen twee voorwerpe voorkom as gevolg van hulle massas. Hierdie krag is altyd ‘n nie-kontak aantrekkende krag. Die Aarde is verantwoordelik vir die gravitasiekrag op die maan wat die maan in ‘n wentelbaan om die Aarde hou en die maan oefen ’n gravitasiekrag op die Aarde uit wat ook die hoofrede vir getye op die Aarde is. Sir Isaac Newton was die eerste wetenskaplike wat gravitasiekrag volledig gedefinieer het en aan te dui dat dit ‘n verklaring kon gee vir vallende liggame en die beweging van astronomiese liggame. Die gravitasiekrag is relatief eenvoudig. Dit is altyd aantrekkend, en dit hang slegs af van die massas betrokke en die afstand tussen hulle. In ons hedendaagse taal stel Newton se Universele gravitasiewet dit dat elke deeltjie in die heelal mekaar aantrek met ‘n krag langs die lyn wat die deeltjies verbind. DIe krag is direk eweredig aan die massas van die deeltjies en omgekeerd eweredig aan die kwadraat van die afstand tussen die deeltjies. Newton se universele gravitasiewet ESEY DEFINISIE: Newton se universele gravitasiewet Elke puntmassa trek elke ander puntmassa aan met ‘n krag langs die lyn wat die twee verbind. Die krag is direk eweredig aan die produk van die massas en omgekeerd eweredig aan die kwadraat van die afstand tussen die massas. Die grootte van die aantrekkende gravitasiekrag tussen die twee puntmassas, F, word gegee deur F = G m1m2 d 2 waar F in Newton gegee word (N), G is die gravitasie konstant 6,67×10 -11 N·m 2 ·kg −2 , m1 is die massa van die eerste punt in kilogram (kg), m2 is die massa van die tweede 112 2.4. Kragte tussen massas
- Page 74 and 75: Wanneer ’n voorwerp op ’n opper
- Page 76 and 77: kan varieer van nul (wanneer geen a
- Page 78 and 79: Stap 1: Maksimum statiese wrywingsk
- Page 80 and 81: normaalkrag is en kan daarom die st
- Page 82 and 83: Informele eksperiment: Normaalkragt
- Page 84 and 85: Nog ’n voorbeeld is ’n blok op
- Page 86 and 87: 3 y 2 1 0 Fg 0 1 2 3 4 5 x θ Fgy F
- Page 88 and 89: Aanvaar byvoorbeeld dat die positie
- Page 90 and 91: a) Teken ’n vryliggaamdiagram van
- Page 92 and 93: Sien video: 26SB op www.everythings
- Page 94 and 95: oorkom (of “kanselleer” wrywing
- Page 96 and 97: voorwerp inwerk moet ons net met di
- Page 98 and 99: 1. die grootte en rigting van die t
- Page 100 and 101: Pas nou Newton se tweede bewegingsw
- Page 102 and 103: 1 3 van totale wrywingskrag Ff op 1
- Page 104 and 105: Uitgewerkte voorbeeld 13: Newton se
- Page 106 and 107: Voorwerp op ’n skuinsvlak In ’n
- Page 108 and 109: Uitgewerkte voorbeeld 15: Newton se
- Page 110 and 111: Vir die bespreking kies ons die rig
- Page 112 and 113: oorkom sodat die vuurpyl opwaarts k
- Page 114 and 115: 4. Bereken die versnelling van ‘n
- Page 116 and 117: a) Wat is sy versnelling? b) Indien
- Page 118 and 119: DEFINISIE: Newton se derde beweging
- Page 120 and 121: wat deel is van die paar is F1, wat
- Page 122 and 123: Algemene eksperiment: Ballonvuurpyl
- Page 126 and 127: punt in kilogram (kg) en d is die a
- Page 128 and 129: was, aangesien Pluto so klein is en
- Page 130 and 131: Die massa van die passasiers is 421
- Page 132 and 133: • die massa van die man, m • di
- Page 134 and 135: Stap 5: Gee die finale antwoord. Di
- Page 136 and 137: 2.5 Opsomming ESE33 Sien aanbieding
- Page 138 and 139: a) Die kas word na die oppervlak ge
- Page 140 and 141: Die vuurpyl versnel omdat die groot
- Page 142 and 143: c) 60 N d) 80 N [SC 2002/03 HG1] 20
- Page 144 and 145: c) Die grootte van die krag wat die
- Page 146 and 147: [IEB 2002/11 HG1] 33. ’n Motor op
- Page 148 and 149: stut tou R 70 P ◦ boks tou S a) T
- Page 150: 9. Bereken die gravitasiekrag tusse
- Page 153 and 154: 3 Atomiese kombinasies Ons bly in
- Page 155 and 156: Hierdie drie kragte werk gelyktydig
- Page 157 and 158: WENK ’n Lewis diagram gebruik kol
- Page 159 and 160: Die kruisies en kolletjies tussen d
- Page 161 and 162: WENK ‘n Alleenpaar kan gebruik wo
- Page 163 and 164: Oefening 3 - 4: Stel die volgende m
- Page 165 and 166: 5. Voltooi die volgende tabel: Verb
- Page 167 and 168: Figuur 3.8: Die algemene molekulêr
- Page 169 and 170: WENK Ons kan ook die vorm van ‘n
- Page 171 and 172: FEIT Die konsep van elektronegatiwi
- Page 173 and 174: WENK Om vas te stel of ’n molekul
Oefening 2 – 6:<br />
1. ‘n Vlieg tref ‘n bewegende motor se voorruit. Vergelyk die grootte van die krag<br />
wat die vlieg op die voorruit uitoefen met die krag wat die voorruit op die vlieg<br />
uitoefen.<br />
a) nul<br />
b) kleiner maar nie nul nie<br />
c) groter<br />
d) dieselfde<br />
2. Watter een van die volgende kragtepare verduidelik Newton se derde bewegingswet<br />
korrek?<br />
A<br />
’n Man staan stil<br />
krag van vloer<br />
op man<br />
C<br />
gewig van man<br />
’n Boek gedruk<br />
teen ’n muur<br />
’n Voël vlieg teen ’n konstante ’n Krat beweeg teen<br />
hoogte en snelheid ’n konstante spoed<br />
Gewig van die voel<br />
Die gewig van die voël =<br />
krag van die Aarde op die voël<br />
B<br />
Krag van die muur Krag van die boek op die muur<br />
op die boek<br />
D<br />
Krag toegepas om<br />
die krat te stoot<br />
wrywingskrag uitgeoefen<br />
deur die vloer<br />
Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service<br />
1. 26TH 2. 26TJ<br />
www.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za m.<strong>everything</strong><strong>science</strong>.co.za<br />
Kragte in ewewig ESEW<br />
In die begin van die hoofstuk is dit genoem dat die resultante krag versnelling, in ‘n<br />
reguit lyn, in voorwerpe veroorsaak. Indien ‘n voorwerp stil staan of teen ‘n konstante<br />
snelheid beweeg sal of,<br />
• geen kragte werk in op die voorwerp nie, of<br />
• die kragte wat op die voorwerp inwerk is volledig gebalanseer wees.<br />
Hoofstuk 2. Newton se wette<br />
111