„Cap & floor‟-regime voor de regulering van het NEMO ... - CREG

„Cap & floor‟-regime voor de regulering van het
NEMO-project en van de toekomstige
onderzeese interconnecties
Raadpleging
Referentie: 86/11 Contact: Emmanouela Angelidaki (Ofgem),
Brice Libert (CREG)
Publicatiedatum: 28 juni 2011 Team: Ofgem, European Strategy
CREG
Uiterste
antwoorddatum:
Samenvatting
2 september 2011 Tel.: +44 20 79017037
+32 2 289 76 50
E-mail: Emmanouela.Angelidaki@ofgem.gov.uk
nemo@creg.be
Deze gemeenschappelijke raadpleging door Ofgem, de Britse regulator, en de CREG, de
Belgische regulator, is bedoeld om adviezen te verzamelen over de principes en het design
van een nieuw „cap & floor‟-regime voor de regulering van nieuwe interconnectieinvesteringen,
waarvoor het project „NEMO‟, een geplande interconnectie tussen Groot-
Brittannië en België, als pilootproject zou fungeren.
Voor België wordt dit „cap & floor‟-regime enkel beoogd voor het NEMO-project. Voor Groot-
Brittannië wenst Ofgem adviezen te verzamelen over de mogelijkheid om dit gereguleerde
regime ook uit te breiden naar andere toekomstige interconnecties, aangezien er nog
andere interconnecties zouden kunnen worden aangelegd.
Ofgem en de CREG zullen alle antwoorden op deze raadpleging bestuderen om dan tegen
eind 2011 hun conclusies met betrekking tot de toepasbaarheid en het design van het „cap
& floor‟-regime te publiceren.
Ofgem/Ofgem E-Serve 9 Millbank, London SW1P 3GE www.ofgem.gov.uk
CREG Nijverheidsstraat 26-38, 1040 Brussel www.creg.be

2
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Context
Uit het Europese pakket voor de energie-infrastructuren 1 blijkt de nood aan
bijkomende interconnectie-investeringen in Europa die de integratie van de
hernieuwbare energieën moeten ondersteunen, moeten bijdragen tot de
bevoorradingszekerheid in Europa en de realisatie van de interne energiemarkt
mogelijk moeten maken. Parallel hieraan speelt de interconnectie een essentiële rol
in het kader van het “North Seas Countries‟ Offshore Grid Initiative” (NSCOGI)
waarvoor de Britse en de Belgische regering zich hebben geëngageerd en dat tot
doel heeft een geïntegreerd offshore-energienetwerk te ontwikkelen in de noordelijke
zeeën van Europa. Voor de CREG en Ofgem vormen de ontwikkeling van een „cap &
floor‟-regime voor de gereguleerde interconnectie-investeringen en de realisatie van
een interconnectie tussen de beide landen (het NEMO-project) een belangrijke stap
in die richting.
Verder hoopt Ofgem dat dit regime een langetermijnoptie zou kunnen worden,
parallel aan het regime van de vrijgestelde investeringen en bijkomende
interconnectie-investeringen in Groot-Brittannië, dat momenteel slechts over een
beperkte interconnectiecapaciteit beschikt, zal vergemakkelijken. Dit werkstuk houdt
verband met meerdere projecten die momenteel worden gerealiseerd door Ofgem,
waaronder het RIIO-project, het OFTO-regime (Offshore Transmission Owner), de
Projects Transmit and Liquidity en de rTPA (gereguleerde toegang van derden) voor
de opslag van LNG.
Via deze raadpleging wil men de adviezen verzamelen van alle belanghebbenden
partijen over het gereguleerde „cap & floor‟-regime voor het NEMO-project. Voor
Groot-Brittannië wenst Ofgem ook de standpunten te kennen over de intentie om
van dit regime een duurzame optie voor de interconnectie-investeringen te maken en
over het proces en de vereisten voor de evaluatie van de toekomstige projecten.
1 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2010:0677:FIN:NL:PDF

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Nuttige documenten
Electricity Interconnector Policy Consultation, januari 2010, REF 12/10:
http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Interconnector%20policy%20consultation.pdf
Open Letter on next steps from Ofgem‟s consultation on electricity interconnector
policy, september 2010:
http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Ofgem%20next%20steps%20letter.pdf
Ofgem‟s summary of responses to the consultation on electricity interconnector
policy, september 2010:
http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Summary%20of%20Responses%20from%20E
lectricity%20Interconnector%20policy.pdf
Energy Infrastructure Package, januari 2011:
http://ec.europa.eu/energy/publications/doc/2011_energy_infrastructure_en.pdf
National Grid, Rte, Elia consultation, Interconnection in North West Europe:
http://www.nationalgrid.com/uk/Interconnectors/France/consultations/
3

4
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Inhoudstafel
Executive Summary ........................................................................... 5
1. Drijfveren voor verandering .......................................................... 8
2. Basisvereisten voor een gereguleerde aanpak ............................. 12
3. Algemene principes ..................................................................... 16
4. Het „cap & floor‟-mechanisme ...................................................... 20
5. Ontwerp van het „cap & floor‟-regime .......................................... 24
6. Evaluatieprocedure voor de nieuwe projecten m.b.t. investering in
interconnecties in Groot-Brittannië ................................................. 37
7. Volgende fasen ............................................................................ 39
Bijlagen ........................................................................................... 40
Bijlage 1 - Vragen & antwoorden bij de raadpleging ....................... 41
Bijlage 2 – Bestaande regelgevende kaders .................................... 44
Bijlage 3 - Opties voor de regulering van nieuwe interconnectieinvesteringen
(Raadpleging Ofgem januari 2010) ........................... 48
Bijlage 4 – Verklarende woordenlijst ............................................... 50
Bijlage 5 – Vragenlijst feedback ...................................................... 53

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Executive Summary
Onderhavige raadpleging wordt gezamenlijk gevoerd door Ofgem en de CREG en
betreft een voorstel voor een nieuw „cap & floor‟-regime in het kader van de
regulering van nieuwe interconnectie-investeringen, met het NEMO-project – een
geplande interconnectie tussen Groot-Brittannië en België – als pilootproject. Voor
België wordt het „cap & floor‟-regime in dit stadium enkel voorzien voor de NEMOverbinding.
Voor Groot-Brittannië bestaat echter een commercieel potentieel om de
interconnecties verder uit te breiden, gezien de beperkte interconnectiecapaciteit
met Frankrijk (IFA), Noord-Ierland (Moyle) en de recente interconnectie met
Nederland (BritNed). Gezien deze omstandigheden wint Ofgem ook advies in over de
opties om van het „cap & floor‟-regime een blijvend mechanisme te maken voor de
regulering van de toekomstige interconnectie-investeringen, dat dan parallel aan het
vrijstellingsmodel zou kunnen bestaan (Merchant).
In de meeste Europese lidstaten is het gangbaar dat de interconnectie aangelegd
wordt door de nationale transmissienetbeheerder en gefinancierd wordt via
transmissietarieven die worden aangerekend aan de verbruikers. Deze methode
geniet ook impliciet de voorkeur van de Europese wetgeving, die toegang van derden
tot het net (TPA) eist, evenals de naleving van de Congestion Management
Guidelines, die specifieke voorwaarden omvatten voor het gebruik van de congestion
rents. Tot op vandaag wordt deze methode ook toegepast in België, waar elke
nieuwe interconnectie wordt opgenomen in het gereguleerd actief (RAB) van Elia, de
nationale transmissienetbeheerder (TNB), en wordt gefinancierd met de
transmissietarieven.
In Groot-Brittannië daarentegen concentreerden de ontwikkelingen op het vlak van
interconnectie zich tot onlangs nog rond de zogenaamde „Merchant‟-methode,
waarbij de vergoeding van de investeerders niet gereguleerd is en dus onderhevig is
aan de stijgingen en dalingen van de congestion rents. Doorgaans vragen deze
investeerders een vrijstelling van de vereisten die de Europese wetgeving stelt
(gebruik van de congestion rents, TPA, …). De vrijstellingsbeslissing van BritNed,
waarbij de Europese Commissie een plafond („cap‟) heeft opgelegd voor de
vergoeding van de investeerders, heeft het reguleringsrisico rond deze „Merchant‟methode
echter doen toenemen. Meerdere investeerders hebben dan ook gemeld dat
ze niet langer bereid waren om volgens deze vrijstellingsprocedure te werken.
De verschillen tussen de twee nationale regimes aan beide kanten van de
interconnector kunnen leiden tot asymmetrische belangen voor de investeerders die
betrokken zijn in een gedeelde interconnector. Er is dan ook een duidelijke behoefte
om een mechanisme uit te werken dat zal toelaten om deze obstakels te overwinnen
en een voorspelbaar en stabiel kader in te voeren dat de interconnectieinvesteringen
zal faciliteren.
De nood om grensoverschrijdende infrastructuren te ontwikkelen om de integratie
van de hernieuwbare energieën te ondersteunen, bij te dragen tot de
bevoorradingszekerheid in Europa en de realisatie van de interne energiemarkt
5

6
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
versnellen, werd benadrukt door het Europese pakket voor de energieinfrastructuren.
Om een tijdige invoering van deze nieuwe infrastructuren mogelijk te
maken, moet men zich nu al bezighouden met alle obstakels die deze investeringen
kunnen belemmeren en een gecoördineerde aanpak definiëren tussen de nationale
regulators.
In januari 2010 2 hield Ofgem een raadpleging om adviezen in te winnen over de
verschillende manieren waarop de nieuwe interconnectie-investeringen gereguleerd
kunnen worden. Daaruit kwamen vier mogelijkheden naar voren: (i) de „Merchant‟benadering,
(ii) een vergoeding met cap, (iii) een vergoeding met cap & floor, (iv)
een vaste gereguleerde vergoeding. Ofgem heeft de antwoorden geëvalueerd.
Daaruit kwam duidelijk naar voren dat het „cap & floor‟-regime een symmetrische
risicospreiding toelaat, wat een efficiënter beheer van de risico‟s voor de
investeerders bevordert en de kapitaalkosten vermindert, terwijl ook de
netgebruikers worden beschermd tegen een hoog tariefniveau.
In een latere publicatie van Ofgem (in september 2010) 3 werd aangekondigd dat
Ofgem en de CREG, samen met National Grid en Elia, de optie „cap & floor‟ meer in
detail zouden bekijken in het kader van het NEMO-project.
De gemeenschappelijke raadpleging van Ofgem en de CREG definieert de redenen
die ons ertoe hebben aangezet om een wijziging te plannen aan de bestaande
regimes in Groot-Brittannië en België. Voor Ofgem is de belangrijkste drijfveer een
alternatief voor het vrijstellingsregime te ontwikkelen om de risico‟s te overwinnen
die gepaard gaan met de vrijstellingsprocedure en om een regime uit te bouwen dat
nauwer aansluit bij het gereguleerde model van de interconnectie-investeringen dat
wordt toegepast in andere Europese landen. Voor de CREG is de belangrijkste
drijfveer de zorg om de verwachte return van Elia af te stemmen op het risico dat
Elia draagt.
Deze raadpleging geeft de algemene principes van een alternatieve gereguleerde
optie die steunen op de noodzaak om de commerciële incentives te behouden en de
netgebruikers te beschermen tegen de financiële gevolgen van buitensporige
inkomsten voor de interconnectiebeheerders, maar die de investeerders tegelijkertijd
ook een zekere mate van bescherming bieden tegen de risico‟s waarmee dit regime
gepaard gaat (bijvoorbeeld de risico‟s die verbonden zijn aan de introductie van een
cap of de wijzigingen in de Europese wetgeving ter zake). De voorgestelde methode
is een „cap & floor‟-model (letterlijk: „plafond en vloer‟) waarbij de vergoeding van de
investeerder wordt vastgelegd binnen de limieten van een vooraf gedefinieerde cap
en floor. Indien de maximum toegelaten vergoeding voor de investeerder wordt
bereikt, wordt het teveel aan congestion rents in mindering gebracht van de kosten
ten laste van de nationale transmissietarieven. Indien de minimum vergoeding voor
de investeerder niet wordt bereikt, wordt het tekort aan congestion rents
gecompenseerd met een verhoging van de kosten ten laste van de nationale
transmissietarieven.
De raadpleging biedt en evalueert een reeks parameters voor het uitwerken van het
2 http://www.ofgem.gov.uk/Pages/MoreInformation.aspx?docid=2&refer=Europe
3 http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Ofgem%20next%20steps%20letter.pdf

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
'cap & floor‟-mechanisme, bijvoorbeeld opties om de prestaties van de investeringen
tijdens de duur van het regime en de evaluatieperiodes te meten. Verder onderzoekt
ze ook de gevolgen van bepaalde aanvullende opties, bijvoorbeeld de grootte van
spreiding tussen de cap en de floor, en zoek ze standpunten over de noodzaak om
bijkomende incentives in te voeren om bepaalde risico‟s die gepaard gaan met het
regime te verlagen (bijvoorbeeld incentives met betrekking tot de beschikbaarheid
van de interconnectie).
Nadat de antwoorden op de raadpleging overwogen zijn, hopen Ofgem en de CREG
hun conclusies over de toepasbaarheid en het concept van het „cap & floor‟-regime
tegen eind 2011 te kunnen publiceren.
7

8
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
1. Drijfveren voor verandering
Samenvatting van het hoofdstuk
In dit hoofdstuk bespreken we de drijfveren voor de verandering van de regulering
van investeringen in nieuwe interconnectiecapaciteiten in Groot-Brittannië en België.
Daarbij wordt benadrukt dat het NEMO-project 4 een “pilootproject” is met het oog op
de ontwikkeling van een nieuw reguleringsregime voor investeringen in nieuwe interconnectiecapaciteiten
en met het oog op de intentie van Ofgem om dit gereguleerde
regime in de toekomst uit te breiden naar andere interconnectieprojecten.
Inleiding
1.1. Uit het Europese pakket met betrekking tot de energie-infrastructuren blijkt
de nood aan bijkomende interconnectie-investeringen in heel Europa die de
integratie van de hernieuwbare energieën moeten ondersteunen, moeten bijdragen
tot de bevoorradingszekerheid in Europa en de realisatie van de interne
energiemarkt mogelijk moeten maken. Het is van essentieel belang dat deze nieuwe
infrastructuren te gepasten tijde in gebruik kunnen worden genomen, dus moeten de
knelpunten worden aangepakt. Voor Groot-Brittannië en België gebeurt dit via de
realisatie van de NEMO-interconnectie.
1.2. De gebruikelijke aanpak van de interconnecties, in overeenstemming met de
Europese wetgeving, bestaat erin deze interconnecties te beschouwen als
gereguleerde investeringen die moeten voldoen aan de vereisten inzake het gebruik
van de inkomsten, de “Congestion Management Guidelines”, en aan het principe van
de toegang van derden tot het netwerk (TPA). Volgens deze aanpak is het gangbaar
dat de interconnectie wordt aangelegd door de nationale transmissienetbeheerders
en gefinancierd met de transmissietarieven die ten laste zijn van de netgebruikers.
Vrijstellingen, hoewel ze in bepaalde omstandigheden worden toegestaan, vormen
een uitzondering op deze regel. Bovendien lijkt het steeds moeilijker te worden om
deze vrijstellingen in de praktijk te implementeren. In Groot-Brittannië
4 NEMO is een project voor een elektrische interconnectie van (ongeveer) 1000 MW tussen Zeebrugge
(België) en Richborough (GB). National Grid International Limited (NGIL) en Elia (Belgische TNB) zijn de
ontwikkelaars en toekomstige eigenaars van de interconnectie. Het project heeft onlangs een aanzienlijke
vooruitgang geboekt. Sinds begin 2010 hebben diverse milieuadviseurs gewerkt aan de analyse van de
onderzeese bodem in de Engelse, Franse en Belgische wateren, die onlangs werd gerealiseerd. De
resultaten van deze analyse zullen worden gebruikt om de nodige vergunningen te krijgen en het design
van de onderzeese kabel uit te werken. De conversiesites worden momenteel voorbereid. In België is de
procedure tot verkrijging van de vergunningen voor een nieuwe lijn ter uitbreiding van het 380 kVnetwerk
naar Zeebrugge al ver gevorderd. De ontwikkelaars streven ernaar om een flexibel standpunt in
te nemen wat de juridische structuur betreft, om de invoering van een nieuw regelgevend regime te
vergemakkelijken. Het project wordt gebruikt als pilootproject om het „cap & floor‟-systeem te bestuderen
als oplossing voor de regulering van nieuwe onderzeese interconnectieprojecten. Na deze raadpleging is
het de bedoeling om dit nieuwe systeem in te voeren voor de regulering van de NEMO-interconnectie,
waarvan de indienststelling verwacht wordt tegen 2016-2018.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
concentreerden de ontwikkelingen op het vlak van interconnectie zich tot op heden
rond de zogenaamde „Merchant‟-methode, waarbij de vergoeding van de
investeerders niet gereguleerd is en onderhevig is aan de stijgingen en dalingen van
de congestion rents. Doorgaans vroegen deze investeerders een regime waarbij ze
vrijgesteld werden van de vereisten die de Europese wetgeving stelt (gebruik van de
congestion rents, TPA, …). In België worden alle nieuwe interconnecties aangelegd
door Elia, waarna ze worden opgenomen in hun gereguleerd actief (RAB). Ze worden
gefinancierd met de transmissietarieven, en de CREG bepaalt welke vergoeding Elia
kan ontvangen op de investeringen. De beide regulators zijn echter bereid om
wijzigingen van hun bestaande methodes te overwegen.
De drijfveren voor de verandering van de regulering voor de nieuwe
interconnectie-investeringen in Groot-Brittannië en België
1.3. De regulering van grensoverschrijdende infrastructuren impliceert uiteraard
de betrokkenheid van de regulators uit de beide landen. De bestaande verschillen
tussen de nationale regimes aan beide kanten van de interconnectie kunnen dan ook
asymmetrische belangen doen ontstaan in hoofde van de verschillende investeerders
die betrokken zijn bij het project. Een gecoördineerde en samenhangende aanpak is
duidelijk noodzakelijk, ook al kan die niet in alle gevallen identiek zijn. Het is dus
belangrijk voor de regulators om een gezamenlijk standpunt in te nemen en een
duidelijk en voorspelbaar kader te definiëren waarbinnen de investeringen kunnen
plaatsvinden.
1.4. Naast de gemeenschappelijke doelstelling van de beide regulators om een
gecoördineerd regime op te zetten dat te gepasten tijde de realisatie mogelijk moet
maken van een interconnectie tussen Groot-Brittannië en België, moet bij het
bestuderen van dit nieuwe regime ook rekening worden gehouden met enkele
specifieke doelstellingen van elk land. Deze doelstellingen zijn omvangrijker in Groot-
Brittannië, gezien de noodzaak om de interconnectiecapaciteit tussen Groot-
Brittannië en de markten van de buurlanden uit te breiden en de moeilijkheden te
overwinnen die gepaard gaan met de „Merchant‟-methode en de respectieve
vrijstellingsprocedure. Aangezien vanuit het Belgische perspectief de toepassing van
het mechanisme wordt beschouwd als specifiek voor het NEMO-project, bestaat de
voornaamste doelstelling van België erin tot een redelijke spreiding te komen van de
risico‟s en de inkomsten tussen de netgebruikers en de investeerders.
Groot-Brittannië
Het gebrek aan duidelijke regels staat de investering in de weg
1.5. Bij de „Merchant‟-methode is het normaal dat een investeerder om
vrijstellingen vraagt voor bepaalde aspecten van de Europese wetgeving 5 . Deze
5 Artikel 17 van de Verordening (EG) nr. 714/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli
2009 (de Elektriciteitsverordening) laat toe dat interconnectoren een vrijstelling aanvragen van artikel
16(6) van de Elektriciteitsverordening (gebruik van inkomsten), en van volgende artikelen van Richtlijn
2009/72/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende gemeenschappelijke
regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot intrekking van Richtlijn 2003/54/EG (de
Elektriciteitsrichtlijn): artikel 9 (m.b.t. ontvlechting), artikel 32 (m.b.t. toegang van derden) en artikelen
37(6) en (10) (m.b.t. de goedkeuring van de tariferingmethodes door de regulator).
9

10
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
manier van werken lijkt echter steeds moeilijker te worden. In het geval van BritNed
heeft de Europese Commissie op het einde van de procedure bijkomende
vrijstellingsvoorwaarden opgelegd, die leiden tot de plafonnering (cap) van de
vergoeding voor de investeerders. We begrijpen dat een van de belangrijkste
bekommernissen van de Europese Commissie erin bestond dat de „Merchant‟investeringen
ondergedimensioneerd zouden zijn 6 , aangezien de vergoeding van de
ontwikkelaars niet afhankelijk is van alle sociaaleconomische voordelen die deze
interconnecties bieden. Voor de ontwikkelaars heeft deze interventie geleid tot een
zekere reguleringsonzekerheid binnen de vrijstellingsprocedure en aangetoond dat
de Europese Commissie terughoudend staat tegenover de toekenning van deze
vrijstellingen zonder dat er voorwaarden worden opgelegd die de haalbaarheid van
het project zouden kunnen beïnvloeden.
Gereguleerde aanpak die de voorkeur draagt van de EU en vrijstellingen als
uitzonderingen
1.6. Volgens de Europese wetgeving wordt een interconnectie-investering in
principe beschouwd als een gereguleerde investering, waarbij conform met de
vereisten van de Congestion Management Guidelines, onder meer volledige toegang
aan derden wordt verleend. De vrijstellingen vormen een uitzonderingsregime, ook al
worden ze in sommige omstandigheden toegestaan. In heel wat Europese landen
impliceert de gereguleerde aanpak dat de nationale TNB beschikt over een mandaat
om de interconnectie te versterken ten laste van de gebruikers van het
transmissienet. Aangezien de EU voor deze aanpak de voorkeur geeft aan een
gereguleerd model voor de interconnectie-investeringen, is vanuit Brits standpunt
een behoefte om ook een gereguleerd investeringsregime te overwegen voor de nietvrijgestelde
interconnecties.
België
1.7. Gezien het belang van het project in verhouding tot het huidige niveau van
het gereguleerde actief (RAB) van Elia, streeft België er vooral naar om een redelijke
spreiding van de risico‟s en de inkomsten te verkrijgen tussen Elia en de gebruikers
van het transmissienet. Hoe groter het risico dat Elia draagt, des te aanzienlijker zal
ook het verwachte rendement zijn (en omgekeerd).
Tot nu toe gerealiseerde vorderingen en de volgende stappen
1.8. In januari 2010 7 startte Ofgem een raadpleging over de verschillende
methodes die een regulering van nieuwe interconnectie-investeringen toelaten. Deze
raadpleging was bedoeld om het algemene probleem van de overgang van een
„Merchant‟-methode naar een gereguleerd model op te lossen. Daaruit kwamen vier
modellen naar voren: i) het „Merchant‟-regime, ii) een vergoeding met cap, iii) een
6 Hoe kleiner de interconnectiecapaciteit in verhouding tot de grootte van de markten, des te sneller zal de
interconnectie overbelast raken, wat een prijsconvergentie verhindert en de stijging van de congestion
rents op deze interconnectie bevordert.
7 http://www.ofgem.gov.uk/Pages/MoreInformation.aspx?docid=2&refer=Europe

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
vergoeding met cap & floor, iv) een vaste gereguleerde vergoeding (zie bijlage 3
voor een gedetailleerde beschrijving van de vier opties).
1.9. Ofgem heeft de opties bestudeerd in functie van de mening van de betrokken
partijen. Ook al ondersteunen sommigen nog altijd het Merchant-regime, toch zijn de
meeste ontwikkelaars van mening dat deze optie niet verdedigd kan worden wanneer
ze gecombineerd wordt met de vrijstellingsprocedure. De Merchant-benadering
impliceert dat netgebruikers niet hoeven bij te dragen tot de belangrijke
investeringskosten, maar beschermt deze netgebruikers evenwel niet tegen
buitensporige inkomsten die de ontwikkelaars kunnen opstrijken. Bovendien is het
ook zo dat heel wat TNB‟s op het Europese vasteland zich niet kunnen verbinden tot
Merchant-projecten, waardoor deze optie beperkend werkt op het aantal partners dat
zou kunnen deelnemen aan projecten die als winstgevend geïdentificeerd worden.
Ook al garandeert de „cap‟-optie de netgebruikers een zekere bescherming, ze biedt
geen enkele risicoverdeling tussen de ontwikkelaars en de netgebruikers. En
aangezien de schommelingen voor de ontwikkelaars wel geplafonneerd zijn naar
boven toe, maar er geen enkele beperking naar beneden toe bestaat, stijgt het
vereiste rendement op kapitaal, wat doorgaans wordt beschouwd als een obstakel
voor de investering.
1.10. Dus blijven nog enkel de optie „cap & floor‟ en de optie met vaste
gereguleerde vergoeding over. De optie die een vaste gereguleerde vergoeding
voorziet, mag Groot-Brittannië dan al dichter bij de methode brengen die de
voorkeur geniet van de Europese wetgeving, ze zou toch een belangrijke breuk
betekenen met het bestaande regime en wijzigingen aan de basiswetgeving vereisen
waarvan de invoering nog meer tijd zou vragen. De „cap & floor‟-optie biedt op haar
beurt duidelijke voordelen op het vlak van incentives, zowel wat betreft efficiëntie
(inzake operationele kosten en kapitaal) als beschikbaarheid. In het geval van NEMO
hebben Elia en NG beiden hun voorkeur uitgesproken voor dit systeem; de initiële
interesse aan Belgische kant was te wijten aan het feit dat Elia had verklaard niet
bereid te zijn te investeren voor de standaard vaste gereguleerde vergoeding.
1.11. In de Ofgem-publicatie van september 2010 8 werd verduidelijkt dat Ofgem en
de CREG, in samenwerking met NG en Elia, de gereguleerde „cap & floor‟-optie meer
in detail zouden bestuderen, met het NEMO-project als “pilootproject”. Sinds
september hebben de vier partijen samengewerkt aan het vastleggen van de
doelstellingen, de algemene principes en de parameters voor het ontwerp van het
„cap & floor‟-regime. Onderhavige raadpleging is bedoeld om het advies in te winnen
van de betrokken partijen over de algemene principes en de parameters van het
ontwerp van dit regime. Vanuit Brits standpunt wil Ofgem ook adviezen verzamelen
over de voorgestelde procedure voor de beoordeling van de nieuwe interconnectieinvesteringsprojecten,
aangezien Ofgem ernaar streeft om van dit „cap & floor‟regime
een duurzaam regime voor de gereguleerde interconnectie-investeringen te
maken, dat samen met het Merchant-systeem moet kunnen bestaan. Nadat de
antwoorden op de raadpleging overwogen zijn, hopen Ofgem en de CREG hun
conclusies over dit „cap & floor‟-regime tegen eind 2011 te kunnen publiceren.
8 http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Ofgem%20next%20steps%20letter.pdf
11

12
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
2. Basisvereisten voor een gereguleerde
aanpak
Samenvatting van het hoofdstuk
In dit hoofdstuk worden de bestaande en toekomstige bepalingen van de Europese
wetgeving vermeld waaraan het „cap & floor‟-regime zal moeten voldoen (bv. wat
betreft het gebruik van de congestion rents of het beheer van de interconnectie).
Inleiding
2.1. Het voorgestelde „cap & floor‟-regime ter reglementering van de
interconnectie-investeringen zal bestaan uit een gereguleerde aanpak. Bijgevolg
zullen de eigenaars van de NEMO-kabel, net als elk ander in het kader van deze
optie in Groot-Brittannië ontwikkeld project, de volledige naleving van de
Verordening (EG) nr. 714/2009 en de Richtlijn 2009/72/EG moeten verzekeren, met
name de bepalingen betreffende het gebruik van de congestion rents (artikel 16 (6)
van Verordening (EG) nr. 714/2009), de goedkeuring door de nationale regulators
van de door de TNB‟s gebruikte tariferingsmethodes (artikel 37 (6) en 37 (10) van
Richtlijn 2009/72/EG), de toegang van derden (artikel 32 van Richtlijn 2009/72/EG),
de Congestion Management Guidelines (bijlage A van de Verordening) evenals de
vereisten inzake unbundling of ontvlechting (artikel 9 van Richtlijn 2009/72/EG). Dit
deel legt de nadruk op de basisvereisten van de Europese wetgeving betreffende het
gebruik van de congestion rents en op de bepalingen met betrekking tot het beheer
van de interconnectie.
Gebruik van de congestion rents
2.2. Een van de belangrijkste vereisten van een gereguleerd regime, en de
bepaling waarvoor de meeste ontwikkelaars in het kader van een Merchant-systeem
een vrijstelling zouden vragen, betreft het gebruik van de congestion rents.
Artikel 16 (6) van de elektriciteitsverordening stelt het volgende:
“Eventuele ontvangsten uit de toewijzing van koppelingscapaciteit worden
gebruikt voor de volgende doelen:
(a) het garanderen dat de toegewezen capaciteit daadwerkelijk
beschikbaar is, en/of
(b) de koppelingscapaciteit handhaven of vergroten door investeringen in
het net, met name in nieuwe interconnectoren.
Indien de ontvangsten niet efficiënt voor de in de eerste alinea onder punten
a) en/of b) genoemde doelen kunnen worden aangewend, kunnen zij onder
voorbehoud van goedkeuring door de regulerende instanties van de betrokken
lidstaten voor een door die instanties vastgelegd maximumbedrag worden

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
aangewend als inkomsten die door de regulerende instanties in aanmerking
moeten worden genomen bij de goedkeuring van de methode voor de
berekening van de nettarieven en/of voor de vaststelling van de nettarieven.
De rest van de ontvangsten wordt op een aparte interne rekening gezet tot hij
voor de in de eerste alinea, onder punten a) en/of b), genoemde doelen kan
worden besteed. Het Agentschap wordt door de regulerende instantie op de
hoogte gesteld van het in de tweede alinea bedoelde goedkeuringsbesluit.”
2.3. Ook al kunnen de algemene formuleringen van artikel 16 (6) op heel wat
manieren worden geïnterpreteerd, toch menen wij in termen van regelgevende
boekhouding dat kan worden aangenomen dat punt (a) gaat over de operationele
uitgaven (opex) en punt (b) over de kapitaaluitgaven (capex). Meer in het bijzonder:
uitgaand van het principe dat de vergoeding van de investeerders en de
intrestkosten deel uitmaken van de capex, die beschouwd worden als een legitieme
uitgave, kan een redelijk rendementspercentage op de investering dan ook impliciet
worden beschouwd als een legitiem gebruik van de congestion rents.
2.4. Als de inkomsten uit de interconnectie niet kunnen worden toegewezen aan
de eerste twee categorieën, kunnen de congestion rents tot een bepaald
maximumbedrag worden afgetrokken van de transmissietarieven. De toepassing van
deze bepaling lijkt eenvoudig wanneer de interconnectie deel uitmaakt van het
transmissienet van de nationale TNB. In artikel 16 (6) komt echter geen enkele
expliciete bepaling voor betreffende het gebruik van de inkomsten en de interactie
met de tarieven in het geval van een derde ontwikkelaar. Dit gebruik van de
inkomsten kan bijgevolg worden gecompliceerd door de scheiding tussen de
beheerder van de interconnectie en de beheerder van het nationaal transmissienet,
zoals het geval is in het regime dat momenteel wordt toegepast in Groot-Brittannië,
maar zou kunnen worden beschouwd als vergelijkbaar met de regelingen tussen de
GBSO (GB System Operator – beheerder van het transmissienet in Groot-Brittannië)
en de TO (Transmission owners – eigenaars van het transmissienet) (en de OFTO‟s –
eigenaars van de offshorenetten).
2.5. De CREG en Ofgem werken allebei aan de mogelijke wijzigingen die moeten
worden aangebracht om te komen tot een nieuwe gereguleerde aanpak in België en
Groot-Brittannië. Voor Groot-Brittannië zou dat wijzigingen impliceren aan het
bestaande wettelijke kader, met name voor de transmissie- en interconnectielicenties,
evenals aan de tariferingsmethode voor NGET (National Grid Electricity
Transmission). Naleving van artikel 16 (6) vereist een mechanisme dat toelaat om de
geldstromen naar / van de netgebruikers te hergebruiken via de nationale
transmissietarieven. Gezien de verschillende entiteiten en licenties die daarbij
betrokken zijn, is er een link vereist tussen de NGET-licenties en de
interconnectielicenties. In België wordt momenteel eveneens gewerkt aan wijzigingen
in de wetgeving die de toepassing van een nieuw gereguleerd regime voor het
NEMO-project moeten toelaten.
13

14
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Exploitatie van de interconnectie
2.6. De beheerder van de interconnectie zal ook een aantal aspecten van de
bestaande en toekomstige Europese wetgeving moeten naleven die te maken hebben
met de exploitatie van de kabel. Hierna worden enkele van de belangrijkste aspecten
opgesomd:
Streefmodellen voor de commerciële uitwisselingen op lange termijn, D+1 en
intraday
2.7. De gereguleerde interconnectie zal moeten voldoen aan de voorwaarden die
van toepassing zijn op de exploitatie van een grensoverschrijdende infrastructuur. In
het kader van het Derde Pakket 9 moet het agentschap voor de samenwerking tussen
energieregulators (ACER), met de hulp van de nationale regulators, kaderrichtsnoeren
publiceren met betrekking tot de toewijzing van de capaciteiten en het
beheer van de congestie. Deze zouden moeten leiden tot juridisch bindende
netcodes, opgesteld door ENTSO-E. Gezien de verschillende tijdsschema‟s zullen de
onderstaande maatregelen vermoedelijk worden opgenomen:
Termijnmarkt: expliciete veiligen van interconnectiecapaciteiten op lange
termijn via fysieke of financiële transmissierechten (eventueel door een uniek
platform), met secundaire markten waarop de houders van capaciteiten
onderling kunnen handelen; indien de fysieke transmissierechten worden
gebruikt, zouden ze moeten worden aangevuld met een UIOSI-mechanisme
(“Use it or sell it”).
Markt D+1: impliciete toewijzing van al de (resterende) capaciteit via
prijskoppeling tussen de elektriciteitsbeurzen, waarbij wordt overgeschakeld
van regionale modellen naar een eenvormige prijskoppeling met een
matching algoritme voor de hele EU.
Intraday markt: impliciete continue commerciële uitwisselingen met een
betrouwbare prijsstelling van de intraday transmissiecapaciteit die de
congestie weergeeft (in geval van beperkte capaciteiten) via een pan-
Europees intraday platform dat een automatische matching, aangepaste
blokbiedingen en, waar nodig, complexe producten zou moeten bevatten.
Grensoverschrijdende balancing
2.8. Op het ogenblik dat de eerste gereguleerde verbinding volgens het „cap &
floor‟-regime functioneel zal zijn, zal er een Europese netwerkcode bestaan over de
bepalingen van de grensoverschrijdende balancing. Het ACER begint met name te
werken aan de kaderrichtsnoeren die door ENTSO-E als basis zullen worden gebruikt
voor de opmaak van de juridisch bindende netcode. Het balancingmodel van de IFA,
9 In dit document wordt de term “Derde Pakket” gebruikt om de elektriciteitsverordening, de
elektriciteitsrichtlijn en Verordening (EG) nr. 713/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli
2009 tot oprichting van een agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators, aan te duiden.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
dat een wederzijdse toegang tot de balancingmarkten in Groot-Brittannië en
Frankrijk voorziet, wat het balancingaanbod voor elke TNB doet toenemen, is een
van de eerste in Europa toegepaste grensoverschrijdende balancingmodellen dat een
belangrijke rol zou kunnen spelen bij de uitwerking van deze richtsnoeren. Elke
toekomstige interconnectie zal conform moeten zijn aan de bepalingen betreffende
grensoverschrijdende balancing van de netcode.
Unbundling van de eigendom
2.9. Het Derde Pakket vereist de scheiding tussen de elektriciteitsnetten en de
productie- en/of leveringsactiviteiten (unbundling van de eigendom), en artikel 9 (1)
van de elektriciteitsrichtlijn definieert het kader voor de unbundling van de
transmissieactiva. De interconnectiebeheerders vallen onder de definitie van de TNB;
zij dienen dit artikel dan ook na te leven. Artikel 10 van de elektriciteitsrichtlijn
vereist dat de transmissie- en interconnectiebeheerders gecertificeerd zijn
overeenkomstig de „unbundling‟-vereisten van de nationale regulator. Wij
verwachten dan ook dat elke interconnectiebeheerder die onder het „cap & floor‟regime
valt, vóór de start van zijn exploitatie voldoet aan de vereisten van artikel 9
(1) en als dusdanig gecertificeerd zal zijn.
15

16
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
3. Algemene principes
Samenvatting van het hoofdstuk
Dit hoofdstuk vermeldt de algemene principes van het nieuwe gereguleerde regime.
Deze principes zullen ook gebruikt worden als evaluatiecriteria voor het ontwerp van
dit regime.
Vragen
Vraag 3.1: Bent u het eens met de principes van het gereguleerde regime
die wij hebben geïdentificeerd?
Vraag 3.2: Zijn er andere principes die het nieuwe regime zouden moeten
ondersteunen?
Inleiding
3.1. Ter begeleiding van de ontwikkeling en het ontwerp van het nieuwe
gereguleerde regime voor de interconnecties hebben wij een aantal principes van
hoog niveau geïdentificeerd die dit regime zullen ondersteunen. Deze principes zullen
worden gebruikt als criteria op basis waarvan wij de verschillende openstaande
opties voor het ontwerp van het regime willen beoordelen. De principes zijn
gemeenschappelijk voor zowel de CREG als Ofgem. Er is echter een extra principe
(principe 5) dat enkel van toepassing is op Groot-Brittannië. Dit vijfde principe drukt
het feit uit dat Ofgem voorziet om dit nieuwe gereguleerde regime uit te bouwen tot
een duurzaam regime in Groot-Brittannië dat de ontwikkeling van nieuwe
interconnecties moet bevorderen, het welzijn van de Europese consument moet
verbeteren en zich tegelijkertijd moet houden aan de nationale en Europese
wettelijke vereisten.
1. De ontwikkelaars moeten onderhevig zijn aan de commerciële waarde van de
interconnectiecapaciteit.
2. De consument moet worden beschermd tegen de buitensporige rendementen,
ten gevolge van de marktmacht die interconnectie-eigenaars kunnen uitoefenen.
3. De ontwikkelaars moeten uit hun investering een rendement kunnen halen
dat evenredig is met het risico dat ze nemen.
4. De regulerende behandeling van de ontwikkelaars moet worden gecoördineerd
tussen de nationale regulators aan beide kanten van de gedeelde interconnectie.
5. (voor Groot-Brittannië en de nieuwe interconnectieontwikkelingen) De
behandeling van de potentiële interconnectieontwikkelaars moet onpartijdig en
objectief verlopen zowel tussen TNB‟s en ontwikkelaars die geen TNB zijn, als
tussen bestaande en toekomstige ontwikkelaars.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
1. De ontwikkelaars moeten onderhevig zijn aan de commerciële waarde
van de interconnectiecapaciteit.
Waarom en wat betekent dat?
3.2. Uit studies van National Grid, van RTE en van Elia is gebleken dat er een
aanzienlijk potentieel aanwezig is voor nieuwe commerciële interconnecties tussen
Groot-Brittannië en de markten in het centrale gebied van West-Europa 10 . Ondanks
dit commerciële potentieel moet de noodzaak voor de netgebruikers om dit soort
investering te dragen, worden beperkt en is er geen regelgevende tussenkomst
nodig om de locaties en de grootte van de interconnectie op te leggen. Met dit
principe wil de gereguleerde optie de sterke punten van het Merchant-systeem
behouden, namelijk de interconnectieontwikkelaars zelf de juiste grootte, de timing,
de locatie en de technologie voor de interconnectie te laten kiezen, en de
constructie- en operationele risico‟s die eruit voortvloeien te laten beheren, en
tegelijkertijd een regelgevend kader te bieden dat sterke incentives voor efficiëntie
omvat. Op die manier wordt erop toegezien dat de investeerders aangezet worden
om de beste beslissingen te nemen.
2. De consument moet worden beschermd tegen de buitensporige
rendementen, ten gevolge van de marktmacht die interconnectieeigenaars
kunnen uitoefenen.
Waarom zou de consument op die manier moeten worden beschermd? En
wat betekent dat?
3.3. De ontwikkelaars kunnen een perverse stimulans krijgen om de congestion
rents op te blazen, hetzij door het gebruik van de bestaande capaciteit te beperken
of door de nieuwe interconnectiecapaciteit te onderdimensioneren. De Europese en
nationale wetgeving eisen van de nationale regulators dat ze de consument tegen
een dergelijke mogelijkheid beschermen. De Europese wetgeving legt op dat vlak
duidelijke voorwaarden vast voor het gebruik van de inkomsten van de
grensoverschrijdende interconnectie, om zo dit probleem te verminderen. Dit
betekent dat er een mechanisme zou moeten bestaan om de consument te
beschermen tegen buitensporige congestion rents die bijvoorbeeld kunnen
voortvloeien uit de beperking van de bestaande of toekomstige interconnectiecapaciteiten
als gevolg van marktmacht. Deze bescherming zou kunnen bestaan uit
een zekere vorm van plafonnering van het rendement, die rechtstreeks gelinkt is aan
de congestion rents en eveneens zou kunnen worden ondersteund door bijkomende
incentives om te garanderen dat de beschikbaarheid van de kabel gemaximaliseerd
zal worden.
10 http://www.nationalgrid.com/uk/Interconnectors/France/consultations/
17

18
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
3. De ontwikkelaars moeten uit hun investering een rendement kunnen
halen dat evenredig is met het risico dat ze nemen.
Waarom zouden de ontwikkelaars een bescherming moeten genieten? Wat
betekent dat?
3.4. Het „cap & floor‟-regime is bedoeld om de consument te beschermen tegen
buitensporige rendementen, maar tegelijkertijd ook de investeerders te beschermen
tegen sterke verliezen. Het niveau waarop de cap en de floor worden vastgelegd, zou
dusdanig moeten zijn dat de vermindering van het risico dat de investeerder draagt
na de invoering van de floor, gecompenseerd wordt door de daling van het
rendement dat de investeerder verwacht na de invoering van de cap. Bovendien zal
de invoering van de floor de investeerders beschermen tegen eventuele wijzigingen
in de nationale of Europese wetgeving (bijvoorbeeld de Congestion Management
Guidelines) die de rendabiliteit van het project zouden kunnen beïnvloeden.
3.5. De regeringen beschouwen deze investeringen in interconnecties als
strategisch om te kunnen beantwoorden aan langetermijndoelstellingen
(bevoorradingszekerheid, milieubescherming, realisatie van de interne energiemarkt
…). Een symmetrische aanpak op het vlak van risicospreiding, waarbij de
consumenten van een cap genieten en de ontwikkelaars van een floor, zal de
investeerders toelaten een visie te creëren op langere termijn, wat de kapitaalkosten
zou moeten doen dalen en uiteindelijk een efficiëntere financieringsbron zou moeten
bieden.
4. De regulerende behandeling van de ontwikkelaars moet worden
gecoördineerd tussen de nationale regulators aan beide kanten van
de gedeelde interconnectie.
Waarom en wat betekent dat?
3.6. Bij de gereguleerde aanpak van de grensoverschrijdende infrastructuren
zullen de nationale regulators aan beide kanten van de interconnectie moeten
betrokken worden. Uit ervaringen is tot nu toe gebleken dat een niet-gecoördineerde
aanpak van de regulering van interconnecties kan leiden tot vertragingen van het
investeringsproject. Er moet duidelijk worden gekozen voor een gecoördineerde
aanpak tussen de nationale regulators, die niet steeds identiek hoeft te zijn, maar
wel eenvormig en coherent moet zijn. Dit houdt in dat de nationale regulators
samenwerken om een duidelijk, stabiel en voorspelbaar kader vast te leggen waarin
nieuwe interconnectie-investeringen uitgevoerd kunnen worden.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
5. (voor Groot-Brittannië en de nieuwe interconnectieontwikkelingen)
De behandeling van potentiële interconnectieontwikkelaars moet
onpartijdig en objectief verlopen zowel tussen TNB‟s en
ontwikkelaars die geen TNB zijn, als tussen bestaande en
toekomstige ontwikkelaars.
Waarom en wat betekent dat?
3.7. Er moeten aangepaste incentives worden ingevoerd om ervoor te zorgen dat
de investeringen in nieuwe interconnectie-infrastructuren worden uitgevoerd door de
meest geschikte partijen. Het gereguleerde regime zal third-party ontwikkelaars
toelaten om deel te nemen aan de aanleg en exploitatie van de interconnecties. De
regelingen met betrekking tot de risicodeling met de consumenten (via de databank
met klanten van het transmissienet van de TNB‟s) moeten beschikbaar zijn voor alle
potentiële ontwikkelaars op een gelijkwaardige basis. Daarenboven zal het regime
zodanig worden ontworpen dat het een onpartijdige en niet-discriminerende
behandeling verzekert tussen de bestaande en toekomstige interconnectieontwikkelaars,
zodat er geen bijzonder voordeel bestaat voor bepaalde
ontwikkelaars. De procedure voor het beoordelen van de toekomstige projecten zal
transparant en niet-discriminerend zijn. De consumenten zullen in elk project op
dezelfde manier worden beschermd tegen de kostenimplicaties van buitensporige
rendementen. Dat betekent niet dat de cap en de floor voor alle projecten hetzelfde
niveau zullen hebben, maar eerder dat de risico‟s die de gebruikers dragen, in
verhouding zullen staan tot de voordelen.
Conclusies
3.8. Gezien onze respectieve doelstellingen en gezien de geldende reguleringsregimes
inzake interconnectie in Groot-Brittannië en België, stellen wij vast dat de
meest geschikte methode voor regulering van het NEMO-project een regime is dat
ons toelaat de commerciële incentives voor de uitwerking en de exploitatie van de
kabel te behouden, terwijl tegelijkertijd het risico dat wordt gedragen door de
netgebruikers, wordt geminimaliseerd. Het „cap & floor‟-regime dat in het volgende
hoofdstuk in detail wordt toegelicht, creëert sterke commerciële incentives voor de
efficiëntie, terwijl de belangrijke beslissingen die de prestatie van de investering
zullen bepalen, in handen van de ontwikkelaars worden gelaten. Dat maakt een
symmetrische spreiding van de risico‟s mogelijk, wat kan leiden tot een efficiënter
risicobeheer voor de ontwikkelaars en de kapitaalkosten kan doen dalen, terwijl
tegelijkertijd de netgebruikers worden beschermd tegen de kostenimplicaties van
buitensporige rendementen of tegen marktmacht die interconnectie-eigenaars
kunnen uitoefenen. Tot slot zal het „cap & floor‟-regime zowel Ofgem als de CREG in
staat stellen samen te werken aan een algemene aanpak, die zal moeten leiden tot
een gecoördineerde regulering van de NEMO-interconnectie.
19

20
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
4. Het „cap & floor‟-mechanisme
Samenvatting van het hoofdstuk
In dit hoofdstuk wordt het „cap & floor‟-mechanisme uitgewerkt zoals wij het zien,
net als bepaalde bijbehorende risico‟s die we willen bespreken.
Vragen
Vraag 4.1: Is het „cap & floor‟-mechanisme de beste benadering om de
algemene principes te respecteren van het nieuwe gereguleerde
investeringsregime inzake onderzeese interconnecties? Bestaan er andere
benaderingen die bestudeerd moeten worden?
Vraag 4.2: Ziet u voordelen in de invoering van een “profit sharing” in het
„cap & floor‟-mechanisme? Hebt u een specifieke mening over de manier
waarop deze “profit sharing” zou kunnen functioneren?
Vraag 4.3: Bent u het eens met onze identificatie van de risico‟s die bij dit
mechanisme horen? Zijn er andere risico‟s of andere thema‟s die we in
overweging zouden moeten nemen?
Inleiding
4.1. Het voorgestelde „cap & floor‟-regime bestaat uit een gereguleerd regime voor
nieuwe investeringen in interconnecties. Dit deel beschrijft onze visie op de werking
van de cap en de floor, bepaalde risico‟s die gepaard gaan met dit regime, en het wil
de meningen verzamelen van de betrokken partijen over deze thema‟s.
Het „cap & floor‟-mechanisme

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
4.2. Dit mechanisme impliceert de invoering van een maximaal toegestane
vergoeding (de “cap”) en een gegarandeerde minimale vergoeding (de “floor”) voor
de investeerder. Het bedrag van deze vergoeding zou afhangen van de inkomsten
die gegenereerd worden bij het veilen van de interconnectiecapaciteit op diverse
ogenblikken in de tijd. Dit mechanisme stelt de eigenaars van de interconnectie in
staat een vergoeding te ontvangen die binnen de limieten van de vooraf bepaalde
cap en floor valt. Uit de bovenstaande grafiek blijkt dat, zodra de cap bereikt wordt,
de bijkomende geïnde congestion rents op deze interconnectie worden terugbetaald
aan de nationale TNB‟s en worden afgetrokken van de kosten ten laste van de
transmissietarieven. Wanneer alle geïnde congestion rents op de interconnectie niet
volstaan om de gegarandeerde minimumvergoeding voor de investeerders te
verzekeren, ontvangen de eigenaars van de interconnectie een compensatie van de
TNB‟s, die deze kosten inbrengen ten laste van de nationale transmissietarieven.
4.3. Tussen de cap en de floor kan eventueel een “profit sharing” tussen
investeerders en netgebruikers worden ingevoerd: elke eenheid van inkomsten
gegenereerd door het veilen van de interconnectiecapaciteit wordt dan verdeeld
tussen enerzijds de investeerder (= verhoging van zijn vergoeding) en anderzijds de
netgebruikers (= vermindering van de kosten ten laste van de nationale tarieven).
Deze oplossing kan voordelen opleveren, want de netgebruikers zullen profiteren van
de congestion rents zodra deze volstaan om de minimumvergoeding voor de
investeerders te verzekeren. Wij zijn geïnteresseerd in de meningen van de
betrokken partijen over deze mogelijkheid.
4.4. Merk op dat het niveau van de cap en de floor, wanneer er geen “profit
sharing” wordt ingevoerd in het mechanisme, niet noodzakelijk identiek moet zijn
aan de niveaus die gelden in een mechanisme met "profit sharing”. Het gaat dus om
een parameter waarmee rekening moet worden gehouden bij de bepaling van deze
niveaus.
4.5. Ongeacht de gekozen aanpak richt het voorgestelde „cap & floor‟-mechanisme
zich op commercieel leefbare interconnecties en wil het de investeerders de
noodzakelijke incentives bieden om de efficiëntie van de interconnectie te
maximaliseren. Bijgevolg zouden wij het niveau van de cap en de floor zodanig willen
instellen dat ze slechts geactiveerd zouden worden in uitzonderlijke omstandigheden,
met andere woorden: wanneer de geïnde congestion rents op de interconnectie sterk
zouden verschillen van de hypotheses op basis waarvan deze niveaus werden
vastgesteld.
4.6. Het is noodzakelijk dat er een evenwicht wordt gevonden waarbij
tegelijkertijd de belangen van de netgebruikers worden beschermd en de
investeerders voldoende geïnteresseerd zijn om te investeren. Als het verschil tussen
de cap en de floor erg klein zou zijn, zou deze benadering lijken op een vaste
gereguleerde vergoeding; een ruim verschil zou de mogelijkheid bieden om de
kenmerken van het Merchant-regime te behouden.
21

22
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
4.7. Het niveau van de floor is kritiek gezien dit niveau bepalend is voor het
niveau van het risico dat de netgebruikers dragen. 11 Hoe hoger het niveau van de
floor, des te lager het risico op verlies waaraan de investeerders worden blootgesteld
en hieruit volgend een lagere kost van de schuld. Een laag floorniveau (m.a.w. onder
de kostprijs van de schuld) zou de ontwikkelaars voldoende garanties kunnen bieden
om zich te verzekeren van een geringe kost van de schuld, zonder dat de floor
regelmatig wordt geactiveerd in normale bedrijfsomstandigheden. In elk geval,
moeten we altijd aandachtig de risico‟s met betrekking tot het project analyseren op
basis van het respectieve businessplan.
Mogelijke risico‟s verbonden aan het mechanisme
4.8. Voor ons is het belangrijk dat de interconnectieprojecten efficiënt worden
gerealiseerd (wat betreft de capex) en beheerd (wat betreft de opex en de hoge
beschikbaarheid). Met het „cap & floor‟-mechanisme lijken de voornaamste risico‟s
zich voor te doen wanneer de cap of de floor ofwel bereikt worden, ofwel heel dicht
in de buurt komen. Wij hebben twee grote en complementaire types van perverse
incentives geïdentificeerd welke de operator van de interconnectie kunnen
beïnvloeden en die zouden kunnen leiden tot (1) een opzettelijke vermindering van
de beschikbaarheid van de interconnectie en (2) een incoherente toewijzing van de
kosten.
Afwezigheid van incentives om een hoog beschikbaarheidsniveau te behouden
4.10. De eerste categorie perverse incentives doet zich voor ongeacht de variabele
(congestion rents, winsten of interne rendementsvoet) op basis waarvan het „cap &
floor‟-mechanisme wordt toegepast.
Zodra de cap in de loop van een evaluatieperiode bereikt wordt, zal de operator van
de interconnectie niet langer gestimuleerd worden om de inkomsten uit het veilen
van de interconnectiecapaciteit te verhogen, want een dergelijke verhoging zal voor
hem geen bijkomende vergoeding meer opleveren tijdens deze periode. Bijgevolg:
wordt de operator in geval van een defecte interconnectie niet gestimuleerd
om snel herstellingen te laten uitvoeren of de beschikbaarheid te laten
herstellen vóór de eerste dag van de volgende evaluatieperiode;
is de operator zelfs zonder defect geneigd om de werking van de kabel tijdens
deze evaluatieperiode voortijdig te beëindigen, bijvoorbeeld om
onderhoudswerken uit te voeren die oorspronkelijk pas voorzien waren voor
de volgende evaluatieperiode.
4.11. We kunnen hetzelfde soort ongewenst gedrag vrezen wanneer de operator
van de interconnectie verwacht dat hij niet in staat zal zijn om tijdens een gegeven
11 Wanneer de congestion rents onvoldoende zullen zijn om de kosten van het project te dekken, zullen de
consumenten het verschil moeten betalen.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
evaluatieperiode een vergoeding te bereiken die hoger ligt dan de floor, bijvoorbeeld
door een ernstig incident dat zich voordoet in het begin van de evaluatieperiode en
waarvan de herstelling duur zal zijn. Deze ongewenste gedragingen zijn in dit geval
bijzonder kritisch, aangezien ze kunnen leiden tot een sterke stijging van het tekort
tijdens de betrokken evaluatieperiode, dat zal moeten worden gedekt door een
verhoging van de transmissietarieven die aan de netgebruikers worden gefactureerd.
Incentives om de kosten incoherent toe te wijzen
4.12. Een ander soort perverse incentive kan zich voordoen wanneer het „cap &
floor‟-mechanisme wordt toegepast op variabelen die afhankelijk zijn van de kosten
voor de interconnectie (winsten of interne rendementsvoet). Sommige kosten
zouden incoherent kunnen worden toegewezen wanneer de cap of de floor wordt
geactiveerd, of wanneer men verwacht dat één van beide zal worden geactiveerd.
Bijvoorbeeld:
in de veronderstelling dat de operator van de interconnectie ook een
bovengronds transmissienet beheert waarvoor een regulering van het type “price
cap” wordt toegepast, zou hij zou geneigd kunnen zijn om kosten die verband
houden met het bovengrondse transmissienet aan te geven als kosten voor de
exploitatie van de interconnectie, om zo de totale vergoeding die hij ontvangt uit
zijn beide afzonderlijke activiteiten, te maximaliseren. Dit risico is bijzonder groot
voor bepaalde kostencategorieën waarvan de selectieve toewijzing niet makkelijk
kan worden gecontroleerd door de regulator (bv. personeelskosten);
de operator van de interconnectie kan geneigd zijn om over te gaan tot een
verkeerde toewijzing van de kosten tussen de verschillende evaluatieperiodes,
hetzij om te vermijden dat de cap wordt geactiveerd tijdens een “goede”
evaluatieperiode, hetzij om te “profiteren” van de activering van de floor tijdens
een “slechte” evaluatieperiode. Zoals eerder al vermeld, zodra de cap of de floor
geactiveerd wordt, zou de operator immers kunnen beslissen om de werking van
de kabel tijdens een gegeven evaluatieperiode vroegtijdig te beëindigen om
bijvoorbeeld onderhoudswerken uit te voeren die oorspronkelijk pas voorzien
waren voor de volgende evaluatieperiode.
4.13. Deze perverse incentives kunnen de beschikbaarheid van de interconnectie
verminderen en de tekorten verhogen, die gedekt zullen moeten worden via een
verhoging van de transmissietarieven die worden gefactureerd aan de netgebruikers.
De parameters voor het ontwerp waarvan sprake in het volgende hoofdstuk, moeten
zorgvuldig worden gekozen om deze risico‟s te beperken.
23

24
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
5. Ontwerp van het „cap & floor‟-regime
Samenvatting van het hoofdstuk
Er bestaan verschillende manieren om het „cap & floor‟-regime vorm te geven. In dit
hoofdstuk wordt een aantal sleutelparameters aangehaald die het ontwerp van het
regime zullen bepalen, overeenkomstig de drijfveren en de algemene principes die
we in de eerdere hoofdstukken hebben uiteengezet.
Vragen
Vraag 5.1: Bent u het eens met de voorgestelde ontwerpparameters?
Bestaan er andere parameters waarmee rekening moet worden gehouden?
Vraag 5.2: Hebt u bepaalde voorkeuren binnen de verschillende opties die
worden voorgesteld voor elke parameter? Hebt u een voorkeur voor een
combinatie of voorstel ter zake?
Vraag 5.3: Denkt u dat er bijkomende incentives zouden moeten worden
ingevoerd om een correct gedrag te bevorderen?
Ontwerpparameters
Inleiding
5.1. Sommige parameters moeten worden gevalideerd om te garanderen dat het
„cap & floor‟-mechanisme de principes van het nieuwe regime naleeft. Wij hebben de
volgende parameters geïdentificeerd (zie onderstaande tabel), en elk van deze
parameters bestudeerd om de gevolgen van alle beschikbare opties te beoordelen.
Wij zijn geïnteresseerd in de meningen van de betrokken partijen over deze
parameters, en wij nodigen hen uit om elke andere parameter te vermelden waarvan
zij vinden dat er rekening mee moet worden gehouden bij het ontwerp van het
mechanisme.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Ontwerpparameters
Over welke periode geldt dit
„cap & floor‟-regime?
Op basis van welke variabele
wordt dit regime toegepast?
Hoe vaak wordt de
vergoeding van de
investeerders geëvalueerd
wat de cap en de floor
betreft?
Op welke basis wordt er
geëvalueerd om de
vergoeding van de
investeerders te bepalen?
Zijn de cap- en floorniveaus
onderhevig aan herziening?
Evolueren de cap- en
floorniveaus in de tijd of
blijven ze constant?
Wanneer de IRR wordt
gebruikt, hoe wordt dan de
restwaarde van het project
bepaald?
Hoe groot is het verschil
tussen de cap en de floor?
Welke aanpak wat betreft de
symmetrie van de cap en de
floor?
Hoe behandelt men de
congestion rents wanneer
noch de cap, noch de floor
geactiveerd zijn?
Is het nodig om bijkomende
incentives in te voeren?
De duur van de financiering of de levensduur van
de interconnector
Op basis van de congestion rents, de winsten of
de interne rendementsvoet (IRR)
Eenmaal, aan het eind van het project, jaarlijks
of periodiek (m.a.w. volgens een frequentie van
meer dan 1 jaar)
Op discrete basis of op een cumulatieve basis
Ja, periodiek of neen, ze worden eenmalig
bepaald
Ze zijn constant of variabel
“depreciated asset” of “expected value asset”
Ruim of gering
Symmetrisch of asymmetrisch
Komen integraal ten goede aan de eigenaar van
de interconnectie of worden gedeeld tussen de
eigenaars van de interconnectie en de
netgebruikers (“profit sharing”)
Ja, bijvoorbeeld incentives gelinkt aan de
beschikbaarheid, of neen
25

26
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Over welke periode geldt dit „cap & floor‟-regime?
5.2. De periode waarin dit regime van toepassing is, bepaalt de periode waarin de
vergoeding van de investeerders wordt vastgelegd op basis van dit regime. De
mogelijkheden zijn als volgt:
(a) over de duur van de financiering – het regime is van toepassing tijdens de
(vooraf bepaalde) investeringsduur van het project en in functie van de periode
waarin het kapitaal wordt gerecupereerd, bijvoorbeeld 20 jaar. Zodra de
gedefinieerde periode verstreken is, kan een nieuw regime (eventueel een
herziene cap en/of floor) worden toegepast;
(b) over de levensduur van de interconnectie – het regime is van toepassing tijdens
de hele levensduur van de activa van de interconnectie. De toekenning van de
congestion rents die op deze interconnectie worden geïnd, wordt doorlopend
geëvalueerd in functie van het „cap & floor‟-regime.
5.3. De cap en de floor toepassen over de volledige looptijd van de financiering is
overeenkomstig het besluitvormingsproces met betrekking tot deze investering en
kan de perceptie van het bijbehorende risico verminderen. Dat is in het bijzonder het
geval wanneer men opteert voor een cumulatieve basis of voor een eenmalige
evaluatie aan het eind van de investeringsperiode. Deze beide methodes bieden
immers meer garanties voor de vergoeding van de investeerder. De vereisten
betreffende het gebruik van de congestion rents vermeld in artikel 16(6) van de
elektriciteitsverordening blijven echter ook na de looptijd van de investering van
kracht. Vandaar dat het noodzakelijk is om het regime te bepalen dat achteraf van
toepassing zal zijn, teneinde zich te verzekeren van de conformiteit met Verordening
(EG) nr. 714/2009. Van de oplossingen die overwogen kunnen worden, kunnen we
de overdracht van het actief naar de nationale TNB‟s vermelden, de uitwerking van
een nieuw regime. We zijn geïnteresseerd in de mening van de betrokken partijen
over de manier waarop het project zal moeten worden gereguleerd na het verlopen
van de duur van de financiering.
5.4. Het „cap & floor‟-regime toepassen tijdens de hele levensduur van de
interconnectie biedt als groot voordeel dat wordt voldaan aan de vereisten van
artikel 16(6) van de Europese verordening. Verder laat deze oplossing ook toe om de
inkomsten te evalueren tijdens de hele levensduur van de interconnectie. Anderzijds
is het wel belangrijk dat om het eens te worden over de noodzaak of de floor
behouden dient te blijven eens alle kapitaalkosten zijn terugbetaald. Een van de
belangrijkste doelstellingen van de invoering van een floor is het verminderen van de
kapitaalkosten; eens de kapitaalkosten zullen zijn terugbetaald, wordt het dus
moeilijk om tegenover de netgebruikers te rechtvaardigen dat ze een deel van de
financiering zouden moeten blijven financieren.
Op basis van welke variabele wordt het „cap & floor‟-regime toegepast?
5.5. De niveaus van de cap en de floor moeten worden vastgelegd op basis van
een variabele die de prestaties van de investering weergeeft. De in overweging te
nemen variabelen zijn de volgende:

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
a) de congestion rents die voortvloeien uit de expliciete of impliciete veiling van
de interconnectiecapaciteit;
b) de winst, berekend als het verschil tussen de congestion rents (zoals
hierboven) en de kosten (waarmee rekening kan worden gehouden) 12 ; of
c) de interne rendementsvoet (IRR) 13 .
5.6. Een „cap & floor‟-regime toegepast op de congestion rents kan makkelijker in
te voeren en achteraf te controleren zijn dan de andere opties. De congestion rents
bieden een rechtstreekse meetmethode; de metingen die rekening houden met de
exploitatiekosten zijn minder transparant; ze vereisen dan ook een grondig
onderzoek door de nationale regulators en zijn sterker onderhevig aan manipulatie.
Het floorniveau enkel baseren op de congestion rents kan echter ook ongunstig
blijken, bijvoorbeeld als politieke tussenkomsten leiden tot een stijging van de
kosten ten laste van de ontwikkelaars. In dat geval bestaat er een risico dat de hoge
rendementen geplafonneerd worden, ook als hogere kosten dan verwacht in
werkelijkheid hebben geleid tot negatieve totale rendementen voor het project.
5.7. Een „cap & floor‟-regime dat wordt toegepast op de winsten of op de interne
rendementsvoet laat toe dit soort risico‟s te vermijden door de kosten en inkomsten
samen te brengen in één enkele indicator. De aanpak in termen van winsten houdt
geen rekening met de totale waarde van het project; hij weerspiegelt de inkomsten
en de exploitatiekosten. Toch vormt hij een relatief eenvoudige meetmethode, die
eerder makkelijk te definiëren en achteraf te berekenen is.
5.8. De IRR is complexer, maar biedt de mogelijkheid om het rendement te meten
rekening houdend met de originele investeringsbeslissing, terwijl ook dezelfde
volledige dekking van de kosten en inkomsten behouden blijft, zoals in de winstoptie.
In deze optie kunnen de cap- en floorniveaus worden samengevoegd met het
rendement dat over de volledige investeringsduur wordt verkregen uit de initieel in
het project geïnvesteerde kapitalen. We merken op dat de IRR-methode ook is
gebruikt door de Europese Commissie in het kader van de vrijstellingsprocedure van
BritNed om een cap op te leggen voor de vergoeding van de investeerders, wat
aantoont dat deze aanpak in het verleden al als adequaat werd beoordeeld in het
kader van interconnectieprojecten. De aanpak in termen van IRR en de aanpak via
de winsten zijn allebei moeilijker in te voeren dan een aanpak waarbij enkel rekening
wordt gehouden met de congestion rents, en ze vereisen van de nationale regulators
ook dat deze de gerapporteerde exploitatiekosten controleren en goedkeuren.
Daarenboven vereist de aanpak in termen van IRR ook dat er rekening wordt
12 Ongeacht de weerhouden variabele, moet men in feite de kosten bepalen waarmee rekening kan worden
gehouden. Deze kosten kunnen betrekking hebben op: de levering van ondersteunende diensten; de
levering van producten en diensten (die te maken hebben met exploitatie- en onderhoudskosten); de
personeelskosten; de taksen, waaronder de vennootschapsbelasting; de afschrijving; de kostprijs van de
schuld; de kostenverminderingen als gevolg van de overdrachten tussen de balans en de resultaten (deze
bepaling zal desgevallend worden toegepast na de invoering van de cap en de floor).
13 Hierbij gaat het om het actualiseringspercentage dat vaak berekend wordt in het kader van het
businessplan en dat de netto contante waarde (NCW) vermeldt van de kasstromen van een project gelijk
aan nul. Als een ruwe benadering kunnen we het volgende stellen: hoe hoger de interne rendementsvoet
van een project, des te interessanter om dat project aan te vatten.
27

28
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
gehouden met bijkomende prognosegegevens om de waarde van het project over de
volledige duur van de investering te kunnen bepalen, wat deze optie nog complexer
maakt.
Hoe vaak wordt de vergoeding van de investeerders geëvalueerd op basis
van de cap en de floor?
5.9. Er zijn een aantal opties mogelijk wat betreft de frequentie waarmee de
vergoeding van de investeerders wordt berekend en de eventuele uitbetalingen
aan/van de eigenaars van de interconnecties worden uitgevoerd. De verschillende
opties worden hieronder schematisch weergegeven:
a) eenmalig – de congestion rents of de winsten of de IRR worden slechts
eenmaal beoordeeld aan het eind van de beschouwde periode, om vast te
stellen of de cap of de floor globaal werden bereikt;
b) jaarlijkse evaluatie – jaarlijks wordt een evaluatie gedaan om te kunnen
vaststellen of de cap of de floor werd bereikt;
c) periodieke evaluatie – de evaluatie gebeurt telkens na meerdere jaren, zoals
in een tariefprocedure.
5.10. Een eenmalige evaluatie verlicht de administratieve kosten die door de
regulators en de eigenaar van de interconnectie moeten worden gedragen, en biedt
de mogelijkheid om het aantal nutteloze activeringen van de cap of de floor, die zich
kunnen voordoen tijdens de eerste instabiele jaren van het project, te beperken.
Wordt de evaluatie echter uitgesteld tot het eind van de investeringsperiode, dan kan
de operator van de interconnectie zijn exploitatie intussen al stopgezet hebben of
zijn betalingen gestaakt hebben. Bovendien verhoogt deze optie het risico dat de
ontwikkelaar in financiële moeilijkheden komt of, net het omgekeerde, tijdens deze
periode een buitensporige vergoeding geniet.
5.11. Een jaarlijkse evaluatie laat tegelijkertijd toe om dit soort nadelen te
vermijden en zich ervan te vergewissen dat de inkomsten worden gebruikt om te

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
voldoen aan de vereisten van artikel 16(6) van de Verordening 14 . Verder moeten we
ook onderstrepen dat Ofgem jaarlijkse evaluaties zal uitvoeren in het kader van de
periodieke tariefcontroles van de onshorenetten (de controleperiode zal 8 jaar
bedragen). Bijvoorbeeld: in de loop van het jaar t+1 zal Ofgem de prestaties van het
jaar t evalueren, wat desgevallend de mogelijkheid zal bieden om de toegestane
bedrijfsinkomsten voor het jaar t+2 aan te passen. Het is dan ook noodzakelijk dat
een compromis wordt bereikt tussen, enerzijds, de administratieve last die deze
noodzakelijke reporting- en controleprocedures meebrengen en, anderzijds, de
periode waarin de ontwikkelaar in financiële moeilijkheden zou zitten of een
buitensporige vergoeding zou genieten.
5.12 Een meerjarenaanpak kan worden beschouwd als een compromis tussen de
bovenstaande opties, en zou bovendien beter kunnen overeenstemmen met de
meerjarige tariefprocedures van de nationale TNB‟s (ook al zal een perfecte
overeenstemming aan beide kanten van de interconnectie moeilijk te realiseren zijn;
bv.: volgens RIIO 15 zal de goedkeuring van de tarieven in Groot-Brittannië voor
RIIO-T1 en RIIO-GD1 16 gelden gedurende een periode van 8 jaar, terwijl ze in België
slechts geldt voor een periode van 4 jaar). De reportingcyclus zal echter verschillen
van de cyclus voorzien in artikel 16(6) van Verordening (EG) nr. 714/2009.
Op welke basis wordt er geëvalueerd om de vergoeding van de
investeerders te bepalen?
5.13. Wanneer we veronderstellen dat de vergoeding van de investeerders niet
enkel aan het einde van het project wordt geëvalueerd, is het pertinent om ons af te
14 Volgens het Derde Pakket moeten de nationale regulators een jaarlijks verslag opstellen voor de
Europese Commissie betreffende het gebruik van de congestion rents en de conformiteit ervan met artikel
16(6) van de Verordening.
15 Hierbij gaat het om het nieuwe regelgevende kader in Groot-Brittannië op basis van de formule
Revenues = Incentives + Innovation + Output (“RIIO”).
16 Het gaat hier om de eerste tariefperiode voor de transmissie en distributie binnen het nieuwe RIIO-
kader.
29

30
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
vragen op welke basis deze evaluatie dan plaatsvindt: op een discrete basis of op
een cumulatieve basis? Indien de evaluatie plaatsvindt op een discrete basis wordt
elke evaluatieperiode individueel beschouwd en worden de inkomsten / winsten / IRR
berekend voor elke periode. Als de cap of de floor geactiveerd wordt, vindt er een
betaling plaats, hetzij door hetzij ten gunste van de investeerder. In geval van een
cumulatieve basis wordt het project aan het einde van elke evaluatieperiode
geëvalueerd, rekening houdend met alle voorgaande periodes, en niet enkel met de
periode die net verstreken is. De eindevaluatie beoogt dan ook de globale vergoeding
van het project. Verder kan de evaluatie op cumulatieve basis het aantal nutteloze
activeringen van de cap of de floor beperken door met name rekening te houden met
de volatiele kosten en inkomsten tijdens de eerste jaren van de investering.
Zijn de cap- en floorniveaus onderhevig aan herziening? Variëren de cap- en
floorniveaus in de tijd of blijven ze constant?
5.14. Een belangrijk punt waarover overeenstemming moet worden bereikt, is de
vaststelling van de cap- en floorniveaus: zijn ze onderworpen aan herziening of
worden ze definitief vastgelegd bij het ex-ante evaluatieproces. Indien de cap- en
floorniveaus onderworpen zouden zijn aan herziening, zal men erop moeten letten
dat dit geen voordelen oplevert voor bepaalde ontwikkelaars. Indien de niveaus ex
ante definitief worden vastgelegd, zal dat moeten gebeuren op basis van de analyse
van het businessplan van de ontwikkelaars en voor de duur van het regime, wat de
investeerder meer garanties biedt. Deze niveaus zullen dan echter enkel gebaseerd
zijn op de gebudgetteerde inkomsten en kosten, en ze zullen niet gewijzigd kunnen
worden indien er zich onverwachte externe gebeurtenissen voordoen (politieke
beslissing, …).
5.15. Daartegenover staat de mogelijkheid om de cap- en floorniveaus te herzien
(jaarlijks of minder frequent), wat een grotere handelingsmarge biedt in geval van
onverwachte externe gebeurtenissen. De administratieve kosten die bij deze optie
horen, zouden echter aanzienlijk kunnen blijken, zowel voor de nationale regulators
als voor de ontwikkelaars, en tegelijkertijd zou deze optie ook meer volatiliteit
meebrengen wat betreft de vergoeding van de investeerder.
5.16. Als de niveaus binnen de overeengekomen evaluatieperiode constant blijven,
zijn er twee opties wat de evolutie van de cap- en floorniveaus in de tijd betreft:

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
(a) constante cap & floor – de niveaus worden ex ante bepaald en voor elke
evaluatieperiode op hetzelfde niveau vastgelegd (bijvoorbeeld: cap van
10 miljoen euro en floor van 2 miljoen euro op de winsten met een
evaluatieperiode gelijk aan evaluatie over 5 jaar gedurende een periode van
25 jaar: de winsten worden elke 5 jaar geëvalueerd om na te gaan of ze de
10 miljoen euro hebben overschreden of onder de 2 miljoen euro zijn
gegaan);
(b) variabele cap & floor – de niveaus worden ex ante bepaald, maar het precieze
niveau van de cap of de floor varieert naargelang van de evaluatieperiode
tijdens de hele duur van het regime (bijvoorbeeld: evaluatieperiode nr. 1: cap
van 10 miljoen euro, periode nr. 2: cap van 8 miljoen euro, periode nr. 3: cap
van 6 miljoen euro, ...).
5.17. De optie met een constante cap & floor is vanuit administratief standpunt
eenvoudiger en makkelijker te beheren. Met variabele caps en floors kunnen in
verschillende periodes verschillende cap- en floorniveaus worden bepaald.
Bijvoorbeeld: zoals blijkt uit de linkergrafiek hierboven, is het interessant om bij de
start een ruim verschil te laten tussen de cap en de floor, dat dan van periode tot
periode geleidelijk aan vermindert om het risico van activering van de cap of de floor
te beperken. Dit risico is immers groter tijdens de eerste jaren dat de interconnectie
in gebruik is.
31

32
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Hoe wordt de restwaarde van het project bepaald wanneer de IRR wordt
gebruikt?
5.18. Indien de IRR wordt gebruikt, is een methode voor het evalueren van de
restwaarde aan het einde van elke evaluatieperiode noodzakelijk. Een ex anteevaluatie
is noodzakelijk om een prognose te maken van de waarde van het project
op deze verschillende tijdstippen. Deze projectevaluatie kan dan worden vergeleken
met de ex post berekende waarden, om te bepalen of de cap of de floor wordt
geactiveerd.
5.19. Om de restwaarde van het project te bepalen, kunnen twee methodes worden
gebruikt:
(a) “depreciated asset method” – de restwaarde van het project aan het einde
van elke evaluatieperiode wordt berekend als de waarde van de initiële
investering min de al geboekte gecumuleerde afschrijvingen;
(b) “expected value of asset method” – de restwaarde van het project aan het
einde van elke evaluatieperiode wordt berekend op basis van de
geactualiseerde waarde van de verwachte toekomstige kasstromen.
5.20. De “depreciated asset method” is relatief eenvoudig. Deze aanpak is echter
lineair en houdt bij het bepalen van de restwaarde van het project geen rekening
met de verdeling van de kosten en de inkomsten tijdens de levensduur van het
project. Deze methode zal geen rekening houden met de restwaarde aan het einde
van het project en de volatiliteit van de inkomsten tijdens de eerste jaren.
5.21. Zoals blijkt uit de grafiek hierboven, leidt de “expected value of asset
method” tot een stabielere IRR-waarde dan de ”depreciated asset method”, terwijl

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
men aan het einde van het project een waarde bereikt die identiek is aan deze
laatste. Door de volatiliteit van de IRR tijdens het project te verlagen, kan de kans
op onnodige activering van de cap of de floor worden verminderd. Toch moeten we
ook opmerken dat, als de ex-post waargenomen kasstromen sterk verschillen van de
ex-ante verwachte kasstromen, de stabiliteit van de IRR niet gegarandeerd wordt.
Overige mogelijke parameters
5.22. Naast deze eerste ontwerpparameters zijn er nog andere parameters die
eveneens overwogen kunnen worden bij het op punt stellen van het „cap & floor‟mechanisme,
bijvoorbeeld een ruime of een geringe marge, een symmetrische of
asymmetrische aanpak of de invoering van bijkomende incentives. Deze waaier aan
parameters kan zeer interessant blijken om de risico‟s die samengaan met dit
mechanisme, zoals eerder al vermeld, te verminderen. De keuze van deze
parameters zal daarenboven bepalen in welke mate het regime min of meer aanleunt
bij een vaste gereguleerde vergoeding of bij het Merchant-regime.
Grootte van het verschil tussen de cap en de floor
5.23. Een gering verschil tussen de cap en de floor brengt het „cap & floor‟-regime
dichter bij een regime met een vaste gereguleerde vergoeding. Dat impliceert
tegelijkertijd dat een groter deel van de kosten voor de interconnectie ten laste komt
van de nationale transmissietarieven en dat een groter deel van de congestion rents
van de interconnectie wordt afgetrokken van de kosten ten laste van de nationale
transmissietarieven. Deze aanpak verhoogt de kans op activering van de cap of de
floor en vermindert de commerciële incentives gelinkt aan de blootstelling van de
ontwikkelaars aan de herwaardering van de interconnectiecapaciteit door de markt.
5.24. Een ruim verschil tussen de cap en de floor, daarentegen, is duidelijk een
stimulans voor de commercieel leefbare projecten en is kenmerkend voor een
“Merchant”-aanpak. Een dergelijke optie vermindert de risico‟s die ontstaan bij het
activeren van de cap of de floor.
Symmetrische of asymmetrische cap- en floorniveaus
5.25. Een andere mogelijkheid bestaat erin een symmetrische of asymmetrische
cap en floor toe te passen. In het geval van een symmetrische cap en floor,
bijvoorbeeld als X overeenkomt met de door de investeerder verwachte vergoeding
voor zijn project, zal er een cap van X + 3 % en een floor van X - 3 % worden
toegepast. Bij de asymmetrische optie zou de cap vastgelegd kunnen worden op
X + 3 % en de floor op X - 5 %. De keuze tussen een symmetrische of een
asymmetrische cap en floor zal vermoedelijk afhangen van de analyse van de
projectrendabiliteit.
5.26. De asymmetrische methode laat toe de blootstelling van de consument aan
onnodige risico‟s te beperken. De invoering van een floor (zelfs als die laag is) voegt
aan het project een gereguleerd element toe, wat de kapitaalkosten vermindert
(want de risico‟s zijn beperkt) en de waarde van het project verhoogt. De
33

34
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
gereguleerde rendementen zijn immers doorgaans lager, maar tegelijkertijd ook
zekerder omdat een deel van het risico van het project gedragen wordt door de
netgebruikers. Een asymmetrische cap en floor (met een floor die lager is dan de
cap) zouden het behoud van commerciële incentives kunnen verzekeren, terwijl
tegelijkertijd ook wordt gegarandeerd dat de kapitaalkosten zullen dalen en de
netgebruikers minder blootgesteld zullen zijn aan de risico‟s van het project.
Profit sharing binnen de marge tussen de cap en de floor
5.27. Zoals eerder al aangegeven, en zolang noch de cap, noch de floor geactiveerd
zijn, zou men kunnen overwegen om de congestion rents te verdelen tussen de
investeerder en de netgebruikers in plaats van ze volledig te laten terugkeren naar
de eigenaar. De invoering van een ruime marge met profit sharing zou de activering
van de cap of de floor vertragen, evenals het ontstaan van perverse incentives die
hieruit voortvloeien (incentives om de kosten op een incoherente manier toe te
wijzen, afwezigheid van incentives om een hoog beschikbaarheidsniveau te
behouden).
Incentives gelinkt aan de beschikbaarheid
5.28. Indien de cap (of de floor) in de loop van een evaluatieperiode bereikt wordt
(of kan worden), zal de operator van de interconnectie weinig gestimuleerd worden
om de inkomsten uit het veilen van de interconnectiecapaciteit te verhogen, want
een dergelijke verhoging zal voor hem geen bijkomende vergoeding opleveren
tijdens deze periode. Deze situatie werd in een eerder hoofdstuk geïdentificeerd als
een potentieel risico gelinkt aan het mechanisme. Om deze perverse incentives te
neutraliseren, zou men kunnen overwegen om een andere incentive in te voeren die,
parallel aan het „cap & floor‟-mechanisme, de operator van de interconnectie zou
belonen voor de goede beschikbaarheid ervan.
5.29. Er bestaan twee grote categorieën wat betreft incentives gelinkt aan de
prestaties: de “unidirectionele” of “asymmetrische” opties, m.a.w. de betaling van
boetes die kortingen opleveren voor de betrokken gebruikers, of de “bidirectionele”
of “symmetrische” opties, waarbij men een doelstelling bepaalt voor het rendement
of de beschikbaarheid, wat dan leidt tot beloningen in geval van overschrijding van
de doelstellingen en tot boetes indien de doelstellingen niet worden gehaald. In de
onderstaande tabel worden enkele voorbeelden gegeven van deze beide
mogelijkheden.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Unidirectionele of asymmetrische
opties
Transmissie van elektriciteit in Groot-
Brittannië
De producenten kunnen een
compensatievergoeding krijgen van de
TNB na elke stroomonderbreking als
gevolg van een onvoorziene uitval van
het transmissienet.
Bidirectionele of symmetrische opties
Brits regime voor offshore-transmissie
De incentives inzake beschikbaarheid
beboeten de eigenaars van offshoretransmissienetten
(OFTO‟s) voor een
bedrag dat kan oplopen tot 10 % van
hun jaarlijkse inkomsten wanneer de
beschikbaarheid onder de streefwaarde
van 98 % daalt.
Bij goede prestaties (percentage van
meer dan 98 %) worden kredieten
geïnd en gestort op een bankrekening,
hetzij ter compensatie van minder
goede resultaten de voorgaande jaren,
hetzij om te worden terugbetaald na
5 jaar 17 .
NorNed 18 -interconnectie
De voorziene incentive vertrekt van de
hypothese die stelt dat de kabel een
beschikbaarheidsgraad van
95,62 % heeft; voor elk procent
beschikbaarheid meer of minder is een
bedrag van 400 000 EUR voorzien als
respectievelijk extra vergoeding of
boete, met een limiet van 1,2 miljoen
EUR per kalenderjaar 19
5.30. In het kader van het „cap & floor‟-regime zou de incentive gelinkt aan de
beschikbaarheid hetzij bepaald kunnen worden zonder daarbij rekening te houden
met de cap- en floorniveaus, hetzij rechtstreeks gelinkt kunnen worden aan de cap-
en floorniveaus. Indien de operator van de interconnectie de nagestreefde
beschikbaarheid overschrijdt, zal het capniveau (en/of het floorniveau) worden
verhoogd; telkens wanneer de beschikbaarheid echter onder de streefwaarde zakt,
zal het floorniveau (en/of het capniveau) worden verlaagd. In de beide gevallen is
het noodzakelijk dat de goede parameters worden bepaald waarmee rekening moet
worden gehouden voor de incentive, namelijk: de nagestreefde beschikbaarheid 20 en
17
Voor de tweede overgangstoewijzing beraadt Ofgem zich over een mogelijke vereenvoudiging van het
kredietsysteem, zodat deze kredieten op jaarbasis kunnen worden terugbetaald in plaats van na een
periode van vijf jaar.
18
Elektrische interconnectie tussen Nederland en Noorwegen.
19
http://www.energiekamer.nl/images/NorNed%20decision%20UK%20version%20PUBLIC_tcm7-
14639.pdf
20
Deze beschikbaarheid zou gebaseerd kunnen zijn op de verwachte prestaties van de onderzeese
interconnectieoperatoren in gelijkstroom, die doorgaans schommelen rond de 97-98 %.
35

36
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
het bedrag van de boete die aan de operator kan worden opgelegd indien zijn
beschikbaarheid onder de streefwaarde zakt.
Conclusies
5.31. Meerdere parameters gelinkt aan het „cap & floor‟-mechanisme moeten
worden geëvalueerd om zich ervan te verzekeren dat de gemaakte keuzes leiden tot
een transparant en niet-discriminerend „cap & floor‟-mechanisme, waarbij
commerciële incentives worden behouden en een rechtvaardige risicospreiding wordt
verzekerd teneinde de kapitaalkosten te verminderen en tegelijkertijd de
netgebruikers te beschermen tegen een hoog risiconiveau. De keuze tussen eenvoud
en complexiteit van het regime zal een belangrijk element zijn bij de besluitvorming.
Bijvoorbeeld: de methodes op basis van de IRR en de cumulatieve evaluatie nemen
beide een coherent holistisch standpunt in tegenover de originele
investeringsbeslissing, maar ze zijn moeilijker in te voeren en de controle ervan door
de nationale regulators is complexer dan bijvoorbeeld in het kader van de methode
op basis van de congestierentes of de periodieke evaluatie. De keuzes inzake het
ontwerp, bijvoorbeeld betreffende de grootte of het symmetrische karakter van het
verschil tussen cap & floor, zijn eveneens belangrijke beslissingen om te verzekeren
dat het mechanisme de kwaliteitsprincipes van het regime zal respecteren. Tot slot
kunnen de incentives gelinkt aan de beschikbaarheid bepaalde risico‟s die gepaard
gaan met dit mechanisme verminderen, zodat kan worden verzekerd dat de
beschikbaarheid van de kabel op een aanvaardbaar niveau zal blijven, maar ze zullen
ook een bijkomende mate van complexiteit toevoegen aan het regime.
Wij zijn geïnteresseerd in de meningen van de belanghebbenden over deze
ontwerpparameters, of over de combinatie ervan mits naleving van de hier vermelde
algemene drijfveren en principes. Wij nodigen de partijen ook uit om ons te melden
of er volgens hen nog andere incentives moeten worden ingevoerd.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
6. Evaluatieprocedure voor de nieuwe
projecten m.b.t. investering in
interconnecties in Groot-Brittannië
Samenvatting van het hoofdstuk
Ofgem evalueert de mogelijkheid om dit gereguleerde regime uit te breiden naar
andere toekomstige interconnectieprojecten, parallel met het Merchant-regime.
Ofgem wenst meningen te verzamelen over de manier om deze projecten op een
niet-discriminerende manier te evalueren.
Vragen
Vraag 6.1: Bent u het eens met de keuze van Ofgem om dit „cap & floor‟regime
uit te breiden naar andere toekomstige onderzeese
gelijkstroominterconnecties vanuit Groot-Brittannië?
Vraag 6.2: Zijn er andere elementen waarmee rekening moet worden
gehouden bij de invoering van de evaluatieprocedure voor de nieuwe
projecten?
Inleiding
6.1. In Groot-Brittannië bestaat er een commerciële mogelijkheid om nieuwe
interconnecties te ontwikkelen vanaf de Engelse kusten, wat de Britse consument ten
goede kan komen, bijvoorbeeld via een grotere concurrentie en een daling van de
gemiddelde energieprijs. Een dergelijke ontwikkeling zou bijdragen tot een daling
van de kosten voor de integratie van windenergie, voordelen bieden op het vlak van
bevoorradingszekerheid en bijdragen tot de voltooiing van de Europese interne
energiemarkt. Sinds het publieke engagement van Ofgem om het gereguleerde „cap
& floor‟-regime verder te ontwikkelen, met het NEMO-project als “pilootproject”, zijn
er meerdere projectvoorstellen ingediend voor de bouw van interconnecties tussen
Groot-Brittannië en de naburige markten. Ofgem voorziet dat het „cap & floor‟regime
zal uitgroeien tot een duurzaam regime voor de gereguleerde interconnectieinvesteringen,
dat parallel met het Merchant-regime kan bestaan. Ofgem vraagt naar
uw mening over hun intentie om deze optie te gebruiken voor andere onderzeese
interconnecties vanuit Groot-Brittannië, net als over de belangrijkste moeilijkheden
waarmee we rekening moeten houden bij het op punt stellen van de procedure en de
vereisten voor het evalueren van de projecten.
37

38
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Evaluatie van de nieuwe projecten m.b.t. investering in interconnecties
vanuit Groot-Brittannië
6.2. Wat betreft Groot-Brittannië: zodra het „cap & floor‟-regime gefinaliseerd zal
zijn, is Ofgem van plan dezelfde niet-discriminerende principes en hetzelfde vooraf
bepaalde concept toe te passen op alle projectvoorstellen, en voornamelijk de cap-
en floorniveaus geval per geval te bestuderen om te garanderen dat met de
specifieke kenmerken van elk project rekening wordt gehouden. Bij het vastleggen
van de cap- en floorniveaus zal Ofgem er echter wel op letten dat er geen sprake is
van enige discriminatie tussen de projecten. Het is onze doelstelling de ontwikkeling
van commercieel leefbare interconnecties te bevorderen en tegelijkertijd een
constant risiconiveau te verzekeren voor elk project. Bijvoorbeeld: als we zouden
moeten kiezen tussen twee projecten van dezelfde omvang en met een identiek
tracé, zouden we ervoor zorgen dat het risico voor de consumenten in de beide
projecten op hetzelfde niveau ligt en zouden we de aan de ontwikkelaars
voorgestelde cap- en floorniveaus bepalen in functie van deze doelstelling. Als een
project aanzienlijk duurder is, zal dat niet meteen ook betekenen dat het capniveau
hoger ligt (tenzij dat gerechtvaardigd zou worden door andere elementen). Door de
toename van het aantal interconnecties tussen Groot-Brittannië en de andere
markten zullen de prijzen de neiging hebben om samen te komen; het zou dan ook
gepast zijn om te evolueren naar een volledig gereguleerde aanpak. Het „cap &
floor‟-regime zou in de toekomst dus kunnen evolueren naar gereguleerde
inkomsten.
6.3. Ofgem tracht een lijst met voorwaarden op te stellen voor de toepassing van
de 'cap & floor‟-optie. Deze lijst zal nauw aanleunen, zonder zich daartoe te
beperken, bij de lijst met de voorwaarden voor de toepassing van een afwijking op
sommige bepalingen uit de Europese wetgeving (artikel 17 van Verordening (EG) nr.
714/2009). We zijn ons bewust van het feit dat het ogenblik waarop wordt beslist
over het al dan niet toepassen van het „cap & floor‟-regime en over de respectieve
cap- en floorniveaus van doorslaggevend belang is voor de ontwikkelaars. Bij het
ontwerpen van het „cap & floor‟-regime zullen we dan ook trachten een duidelijke en
volledige procedure op te stellen voor de toepassing ervan.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
7. Volgende fasen
7.1. De belangrijkste doelstelling van de gezamenlijke raadpleging van de CREG
en Ofgem bestaat erin, zoals eerder al vermeld, de meningen te verzamelen van de
betrokken partijen over de algemene principes en de ontwerpparameters van dit
nieuwe gereguleerde regime inzake interconnectie, waarvoor het NEMO-project (het
project betreffende de interconnectie tussen Groot-Brittannië en België) als
pilootproject zal fungeren.
7.2. Voor België zullen de onderzeese interconnecties zich vermoedelijk beperken
tot deze ene kabel; het „cap & floor‟-regime is dan ook enkel voorzien voor de enige
NEMO-kabel. In Groot-Brittannië wil Ofgem dit „cap & floor‟-regime laten uitgroeien
tot een duurzaam regime voor gereguleerde interconnectie-investeringen, dat samen
met het Merchant-systeem zou kunnen bestaan. Bijgevolg wil Ofgem eveneens
meningen verzamelen over hun voorstel inzake de procedure voor de evaluatie van
de toekomstige projecten.
7.3. Alle bijdragen van de betrokken partijen over de thema‟s aangehaald in dit
document zijn welkom, in het bijzonder met betrekking tot de vragen die in de
raadpleging worden gesteld. Na de raadpleging, op 2 september 2011, zullen Ofgem
en de CREG de ontvangen antwoorden bestuderen om dan voor het einde van het
jaar hun conclusies over het model van het „cap & floor‟-regime te publiceren.
39

40
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlagen
Bijlage Naam van de bijlage Paginanummer
1 Vragen & antwoorden bij de raadpleging
2 Bestaande regelgevende kaders
3
Opties voor de regulering van nieuwe
interconnectie-investeringen (Raadpleging
Ofgem januari 2010)
4 Verklarende woordenlijst
5 Vragenlijst feedback

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlage 1 - Vragen & antwoorden bij de
raadpleging
Ofgem en de CREG willen de meningen van de betrokken partijen verzamelen over
elk onderwerp dat in dit document wordt aangehaald.
Wij zijn vooral geïnteresseerd in de antwoorden op de specifieke vragen die we aan
het begin van elk hoofdstuk hebben gesteld en die we hieronder hernemen.
De antwoorden, die ons voor 2 september 2011 moeten bereiken, kunnen worden
gestuurd naar:
Ofgem
CREG
Emmanouela Angelidaki
Europe Stategy, Ofgem
9 Milbank , SW1p 3GE
Tel.: +44 2079017037
Emmanouela.angelidaki@ofgem.gov.uk
Brice Libert
Nijverheidsstraat 26-38, 1040 Brussel, BELGIË
Tel.: +32 22897650
nemo@creg.be
Tenzij aangegeven is dat het gaat om vertrouwelijke informatie, zullen alle
antwoorden worden gepubliceerd in de Ofgem-bibliotheek en op de site
www.ofgem.gov.uk, evenals op de website van de CREG. Iedereen kan eisen dat zijn
antwoord vertrouwelijk blijft, echter onverminderd de wettelijke verplichting tot het
verschaffen van informatie 21 .
Respondenten die wensen dat hun antwoorden vertrouwelijk blijven, moeten dit
duidelijk vermelden op het (de) document(en). Indien mogelijk vragen wij u uw
antwoorden zowel op papier als in elektronisch formaat via e-mail te sturen. De
respondenten wordt eveneens verzocht alle vertrouwelijke informatie te vermelden in
de bijlagen bij hun antwoorden.
Volgende fasen: na bestudering van de antwoorden op deze raadpleging zijn Ofgem
en de CREG van plan hun conclusies over het model van het „cap & floor‟-regime te
21 Voor Groot-Brittannië gaat het bijvoorbeeld om de wet van 2000 op de vrijheid van informatie of om de
Verordeningen uit 2004 inzake milieu-informatie.
41

42
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
publiceren voor het einde van het jaar 2011. Alle vragen over dit document moeten
in eerste instantie worden gericht aan:
Ofgem
CREG
HOOFDSTUK DRIE
Emmanouela Angelidaki
Europe Stategy, Ofgem
9 Milbank , SW1p 3GE
Tel.: +44 2079017037
Emmanouela.angelidaki@ofgem.gov.uk
Brice Libert
Nijverheidsstraat 26-38, 1040 Brussel, BELGIË
Tel.: +32 22897650
nemo@creg.be
Vraag 3.1: Bent u het eens met de principes van het gereguleerde regime die wij
hebben geïdentificeerd?
Vraag 3.2: Zijn er andere principes die het nieuwe regime zouden moeten
ondersteunen?
HOOFDSTUK VIER
Vraag 4.1: Is het „cap & floor‟-mechanisme de beste benadering om de algemene
principes te respecteren van het nieuwe gereguleerde investeringsregime inzake
onderzeese interconnecties? Bestaan er andere benaderingen die bestudeerd moeten
worden?
Vraag 4.2: Ziet u voordelen in de invoering van een “profit sharing” in het „cap &
floor‟-mechanisme? Hebt u een specifieke mening over de manier waarop deze
“profit sharing” zou kunnen functioneren?
Vraag 4.3: Bent u het eens met onze identificatie van de risico‟s die bij dit
mechanisme horen? Zijn er andere risico‟s of andere thema‟s die we in overweging
zouden moeten nemen?
HOOFDSTUK VIJF
Vraag 5.1: Bent u het eens met de voorgestelde ontwerpparameters? Bestaan er
andere parameters waarmee rekening moet worden gehouden?
Vraag 5.2: Hebt u bepaalde voorkeuren binnen de verschillende opties die worden
voorgesteld voor elke parameter? Hebt u een voorkeur voor een combinatie of
voorstel ter zake?
Vraag 5.3: Denkt u dat er bijkomende incentives zouden moeten worden ingevoerd
om een correct gedrag te bevorderen?
HOOFDSTUK ZES

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Vraag 6.1: Bent u het eens met de keuze van Ofgem om dit „cap & floor‟-regime uit
te breiden naar andere toekomstige onderzeese gelijkstroominterconnecties vanuit
Groot-Brittannië?
Vraag 6.2: Zijn er andere elementen waarmee rekening moet worden gehouden bij
de invoering van de evaluatieprocedure voor de nieuwe projecten?
43

44
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlage 2 – Bestaande regelgevende
kaders
Bestaand reglementair kader voor de bovengrondse, offshore- en
interconnectie-investeringen
Europa
Wettelijk kader
Op Europees niveau wordt de reglementering inzake interconnecties hoofdzakelijk
geregeld via Richtlijn 2009/72/EG van het Europees Parlement en de Raad van
13 juli 2009 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne
elektriciteitsmarkt 22 (de Richtlijn) en via Verordening (EG) nr. 714/2009 van het
Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende de voorwaarden voor
toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit 23 (de
Verordening).
Een transmissienetbeheerder wordt in de Richtlijn gedefinieerd als een “natuurlijke
persoon of rechtspersoon die in een bepaald gebied verantwoordelijk is voor de
exploitatie, het onderhoud en, zo nodig, de ontwikkeling van het transmissiesysteem
alsook, indien van toepassing, de interconnecties ervan met andere systemen”.
Aangezien de interconnectie tussen de transmissienetten uitdrukkelijk vermeld wordt
in de definitie van een TNB, dienen de operatoren van interconnecties te voldoen aan
alle relevante verplichtingen van de TNB zoals vermeld in de Richtlijn. De
belangrijkste verplichtingen van de TNB vermeld in de Richtlijn, die eveneens gelden
voor de operatoren van interconnecties, zijn de verplichtingen die de regels
vastleggen met betrekking tot de toegang van derden tot de transmissienetten
(artikel 32 van de Richtlijn 24 ), de verplichting om de tariferingsmethodes van de
TNB‟s te laten goedkeuren door de nationale reguleringsinstanties (artikel 37 (6) en
37 (10) van de Richtlijn) en de regels inzake ontvlechting van de eigendom
betreffende de TNB‟s (artikel 9 van de Richtlijn).
De Verordening omvat bepalingen inzake de grensoverschrijdende handel in
elektriciteit, en bepalingen met betrekking tot de methode waarmee de tarieven
22 houdende intrekking van Richtlijn 2003/54/EG
23 houdende intrekking van Verordening (EG) nr. 1228/2003
24 Artikel 32 van de Richtlijn stelt als volgt: “De lidstaten dragen zorg voor de invoering van een systeem
voor toegang van derden tot de transmissie- en distributiesystemen dat geldt voor alle in aanmerking
komende afnemers. Dit systeem, dat gebaseerd is op bekendgemaakte tarieven, moet objectief worden
toegepast, zonder onderscheid te maken tussen de systeemgebruikers. […] De beheerder van een
transmissie- of distributiesysteem kan de toegang weigeren wanneer hij niet over de nodige capaciteit
beschikt.”

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
worden vastgelegd die een operator van een interconnectie kan opleggen (artikel
13), evenals de methode waarmee de congestie wordt beheerd (artikel 16).
Artikel 17 van de Verordening omvat een “vrijstellingsmechanisme” dat de
operatoren van een nieuwe interconnectie toestaat om gedurende een bepaalde
periode af te wijken van bepaalde regels uit de Richtlijn (artikel 9 – ontvlechting van
de eigendom, artikel 32 – toegang van derden en artikel 37 (6) en 37 (10) –
goedkeuring van de tariferingsmethodes door de regulator) en van artikel 16 (6) van
de Verordening, waarin de manier wordt bepaald waarop de congestie-inkomsten
van de exploitant van de interconnectie moeten worden toegewezen. Artikel 17
beschrijft de voorwaarden waaraan het project moet voldoen, evenals de procedure
die de nationale reguleringsinstanties moeten naleven om de vrijstelling te kunnen
toewijzen aan de operator van de interconnectie. Deze beslissing tot afwijking moet
worden bezorgd aan het agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators
(ACER). Het is dan het ACER zelf dat de beslissing tot vrijstelling moet nemen
wanneer de nationale regulators niet in staat zijn gebleken om een overeenkomst te
bereiken binnen zes maanden te rekenen vanaf de datum van de
vrijstellingsaanvraag, of op gemeenschappelijke vraag van de regulators. De
beslissing om de vrijstelling toe te kennen, moet worden bekendgemaakt aan de
Europese Commissie, die dan kan beslissen om ze goed te keuren, te amenderen of
te verwerpen.
Aanpak van de EU m.b.t. de nieuwe interconnectie-investeringen
Tot op heden wordt in de meeste landen op het Europese vasteland voor de
interconnectie-investeringen een gereglementeerde methode toegepast, die volledige
toegang biedt aan derden, in overeenstemming met de bepalingen inzake het
gebruik van de inkomsten en met de verplichtingen uit de Congestion Management
Guidelines, conform de Verordening. De vergoeding van de investering in een
interconnectie wordt onafhankelijk van het niveau van de inkomsten die voortvloeien
uit het veilen van interconnectiecapaciteit. De interconnectie wordt beschouwd deel
uit te maken van de tarifaire perimeter van de TNB die deze investering financiert
door middel van de tarieven die aan de gebruikers van het nationaal transmissienet
worden gefactureerd.
De inkomsten die met het project van de interconnectieoperator kunnen worden
gerealiseerd, worden bepaald los van de inkomsten die voortvloeien uit de
biedingscapaciteit van de operator, en er wordt overgegaan tot een evaluatie van de
benodigde inkomsten (waaronder desgevallend de incentivemechanismen). Elk bod
boven of onder dit bedrag wordt teruggestuurd of als supplement aan de klanten
gevraagd. Dit komt overeen met het opnemen van de interconnectie in het gewone
tariferingsmechanisme van de transmissie; dat vereist van de reguleringsinstantie
dat ze het project goedkeurt en de fondsen van de klanten gebruikt om de kosten te
financieren.
Groot-Brittannië
Interconnectie-investering
In Groot-Brittannië verloopt de investering in de interconnectieactiva op een
commerciële basis: de interconnectie-investeringen maken geen deel uit van de
45

46
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
controle op de prijzen van de nationale TNB, en de eigenaars van interconnecties
ontvangen geen enkele gereguleerde vergoeding op hun investeringen 25 . In dit
model kunnen de eigenaars van interconnecties worden blootgesteld aan
schommelingen naar boven of naar beneden van hun investering. De consumenten
staan zeker niet in voor de financiering van de kosten; het zijn de ontwikkelaars die
beslissen op welk ogenblik er moet worden overgegaan tot investering en op welke
manier dat moet gebeuren. Investeerders in nieuwe “Merchant”-interconnecties
hadden doorgaans de neiging een afwijking aan te vragen op de verplichtingen die
voortvloeien uit de Richtlijn en de Verordening en betrekking hebben op het gebruik
van de ontvangsten, de toegang van derden en de goedkeuring van de
tariferingsmethodes. Investeerders die geen enkele afwijking genieten, moeten zich
houden aan alle geldende wettelijke maatregelen.
Bovengrondse investering
Groot-Brittannië telt drie eigenaars van regionale transmissienetten (TO): National
Grid Electricity Transmission (NGET), Scottish Power Transmission Limited (SPTL) en
Scottish Hydro Electricity Transmission Limited (SHETL). NGET vervult eveneens de
functie van algemeen systeemoperator. De TNB‟s en de neteigenaars zijn
onderworpen aan regelmatige prijscontroles; de volgende controlecampagne zal
starten in 2013. Ze zal het nieuwe regelgevende kader RIIO (Inkomsten = Incentives
+ Innovatie + Rendement) 26 weerspiegelen, dat het momenteel geldende RPI-X
vervangt. Om de acht jaar 27 zal Ofgem de potentiële inkomsten bepalen die de
neteigenaars de consumenten kunnen opleggen in functie van hun gemotiveerde
businessplannen. Hun opbrengsten zullen dan kunnen worden aangepast in functie
van alle beloningen en boetes. Door meer de nadruk te leggen op de incentives en
de maatregelen met betrekking tot het rendement, zal het kader ertoe leiden dat de
netmaatschappijen in staat zijn de vereiste investeringen voor het transmissienet te
doen, tegen een betere prijs/kwaliteitsverhouding voor de consumenten.
Offshore-investering
In Groot-Brittannië wordt de investering in offshoretransmissieactiva bepaald via een
concurrentiële aanbestedingsprocedure die wordt beheerd door de regulator.
Hierdoor maakt dit geen deel uit van de prijscontrole van de nationale TNB. De
doelstellingen van dit systeem zijn de volgende:
- een concept aangepast aan de transmissie-infrastructuren om de
offshoreproductieverbinding te vereenvoudigen en de realisatie van
aanzienlijke verminderingen in CO2-uitstoot te bevorderen;
- een kwalitatief hoogstaande beveiliging en de beste prijs/kwaliteitsverhouding
bieden aan de consument; en
- nieuwkomers aantrekken.
25 In Groot-Brittannië moeten de eigenaars van interconnecties over een licentie beschikken en, vanuit
functioneel standpunt, gescheiden zijn van het nationale transmissienet.
26 http://www.ofgem.gov.uk/Networks/Trans/PriceControls/RIIO-T1/Pages/RIIO-T1.aspx
27 Voor het RIIO namen de prijscontroles vijf jaar in beslag.

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Het offshoresysteem voor de overgangsperiode geldt voor alle activa die door de
offshoreontwikkelaar zijn of zullen worden geïnstalleerd voordat ze uiteindelijk
worden overgedragen aan de eigenaar van het offshoretransmissienet. Hierdoor zal
een mogelijke eigenaar van een offshoretransmissienet een inkomende stroom van
20 jaar kunnen veilen, 28 waarbij hij zich baseert op het vereiste
investeringsrendement op basis van de overdrachtwaarde van het
offshoretransmissieactief en op basis van de feitelijke kosten voor de financiering en
exploitatie van het actief. De inkomsten worden door de TNB (NGET) betaald aan de
eigenaar van het offshoretransmissienet, die tijdens deze periode niet onderhevig is
aan een prijscontrole. Uiteindelijk zijn het de gebruikers, dus de consumenten, die de
sommen financieren die NGET moet betalen aan de eigenaar van het offshorenet,
zoals ook het geval is bij bovengrondse transmissie 29 .
België
In België worden de interconnecties momenteel beschouwd als deel van het
nationale transmissienet en vormen ze een element van het gereguleerde actief van
de nationale TNB (Elia). Artikel 8 van de elektriciteitswet 30 stelt dat “de exploitatie
van het transmissienet wordt verzekerd door één enkele operator […]”. Bijgevolg
wordt elke investering in een interconnectie behandeld op dezelfde manier als elke
andere investering in het transmissienet: ze wordt opgenomen in het tariefsysteem
van de TNB. De investering wordt gefinancierd met de transmissietarieven, en de
Belgische regulator bepaalt de rechtvaardige winstmarge die de TNB op basis van
zijn investering kan genieten 31 . De congestion rents die deze rechtvaardige
winstmarge overschrijden, worden afgetrokken van de kosten ten laste van de
nationale transmissietarieven.
In België staat de vergoeding voor een interconnectie-investering momenteel los (1)
van het bedrag van de geïnde ontvangsten uit de geveilde interconnectiecapaciteit
en (2) van het bedrag van de kosten voor de interconnectie.
28 Na de periode van 20 jaar kan de licentie van de offshoreoperator worden uitgebreid, worden
ingetrokken, of nog worden onderworpen aan een nieuwe aanbesteding.
29 De aanbestedingsprocedure bij inschrijving heeft voor de nodige concurrentie gezorgd in de sector van
de offshoretransmissie en heeft zo de mogelijkheid geboden om een geraamd bedrag van 400 miljoen
euro te besparen op de eerste 1,2 miljard euro aan offshore-investeringen, in verhouding tot het bedrag
dat zou zijn besteed als men dezelfde procedure zou hebben weerhouden als voor de bovengrondse
transmissie. Dit vertaalt zich in een aanzienlijke besparing ten voordele van de consumenten en in een
betere bescherming tegen overdadige rendementen die, in het andere geval, zouden teruggegaan zijn
naar de eigenaar van het offshorenet.
30 Wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt
31 De Belgische regeling kent een rechtvaardige, jaarlijks vastgelegde winstmarge toe aan de
aandeelhouders van de TNB (1/3 van het gereguleerde actief, vermenigvuldigd met de kostprijs van de
eigen fondsen op basis van het evaluatiemodel voor de financiële activa (CAPM). Het Belgische
tariefsysteem voorziet geen enkele andere vorm van vergoeding voor de investering.
47

48
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlage 3 - Opties voor de regulering van
nieuwe interconnectie-investeringen
(Raadpleging Ofgem januari 2010 32 )
De onderstaande figuur vermeldt de vier hoofdopties waarvan sprake is in de
raadpleging van Ofgem over het beleid inzake interconnectie op het vlak van
elektriciteit (januari 2010), gaande van het Merchant-systeem naar een vaste
gereguleerde vergoeding. We zijn ons bewust van het feit dat er nog andere
oplossingen kunnen bestaan, en we hebben de deelnemers gevraagd ons
alternatieve oplossingen voor te stellen.
Optie 1 bestaat uit het Merchant-systeem, waarbij de inkomsten uitsluitend
afkomstig zijn van veilingen. Dit systeem vereist de verkrijging van een vrijstelling
voor de Europese reglementering. Zoals de Commissie heeft verduidelijkt, kunnen
deze afwijkingen enkel worden toegekend in uitzonderlijke omstandigheden. De
ervaring met BritNed lijkt aan te geven dat een van de voorwaarden zou kunnen
bestaan uit het opleggen van een cap op de vergoeding, wat neigt naar optie 2.
Optie 2 legt een plafond (“cap”) voor de vergoeding vast. Wanneer de
plafondvergoeding is bereikt, moeten de bijkomende opbrengsten uit de veilingen
worden geïnvesteerd in een verhoging van de capaciteit of worden afgetrokken van
de kosten ten laste van de nationale transmissietarieven. De ontwikkelaar
ondersteunt altijd het risico op neerwaartse schommelingen, terwijl de opwaartse
schommelingen geplafonneerd zijn; de verwachte rendementen zijn dan ook kleiner.
Optie 3 is een veralgemening van de andere opties. Er wordt een vergoedingsmarge
bepaald; indien de gegarandeerde minimumvergoeding (“floor”) of de cap bereikt
wordt, wordt het extra of ontbrekende bedrag afgetrokken van of toegevoegd aan de
kosten ten laste van de nationale transmissietarieven. Is het verschil tussen de cap
en de floor erg groot, dan leunen we aan bij optie 1; is het verschil daarentegen
beperkt, dan lijkt de bekomen situatie op optie 4. De invoering van een floor is
32 http://www.ofgem.gov.uk/Europe/Documents1/Interconnector%20policy%20consultation.pdf

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
bedoeld ter compensatie van de risico‟s die horen bij de invoering van een cap, de
risico‟s die gelinkt zijn aan een vermindering van de congestion rents na de
ontwikkeling van andere gereguleerde interconnecties (risico voor de Merchantinterconnecties)
en de risico‟s gelinkt aan eventuele wetswijzigingen met betrekking
tot de procedure voor de verkoop van de capaciteiten.
Optie 4 is een gereguleerde aanpak. Deze optie komt overeen met het opnemen van
de interconnecties in het tariefsysteem van de transmissienetbeheerder. Ze
impliceert dat er een vergoeding wordt bepaald die de operator van de interconnectie
uit zijn project kan halen, los van de opbrengsten die voortvloeien uit het veilen van
de capaciteit. Het is noodzakelijk om het toegestane niveau van de vergoeding te
bepalen en een aanpassingsmechanisme in te voeren. Daartoe moet de regulator het
project goedkeuren; bovendien komen de kosten ten laste van de nationale
transmissietarieven.
49

50
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlage 4 – Verklarende woordenlijst
A
ACER
Agency for the Cooperation of Energy Regulators – Agentschap voor de
samenwerking tussen energieregulators
B
BritNed
Interconnectie tussen Groot-Brittannië en Nederland
C
CREG
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas – Belgische regulator van de
elektriciteits- en gasmarkten
D
Day Ahead
Een soort spotmarkt waarvan de prijzen worden vastgelegd op de dag vóór de
levering
E
Elia
Beheerder van het Belgische transmissienet
ENTSO-E
European network of transmission system operators for Electricity – organisatie die
alle Europese netbeheerders vertegenwoordigt
G
GB
Groot-Brittannië
I

IFA
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Interconnectie tussen Groot-Brittannië en Frankrijk
Interconnectie
Infrastructuur die wordt gebruikt om twee elektriciteitssystemen, doorgaans in twee
lidstaten, te verbinden.
Intra-day
Markt waarvan de prijzen op de dag van de levering worden vastgelegd.
IRR
Interne rendementsvoet – actualiseringspercentage dat de netto contante waarde
(NCW) vermeldt van de kasstromen van een project gelijk aan nul
M
MW
Megawatt
N
NEMO
Interconnectieproject tussen Groot-Brittannië en België
NG
National Grid plc, een multinational die actief is in de gas- en elektriciteitssector,
eigenaar van de transmissienetbeheerder in Groot-Brittannië en van NGIL
NGIL
National Grid Interconnector Limited, dochteronderneming van NG en houder van
een interconnectielicentie. NGIL bezit en exploiteert de IFA-interconnectie samen
met RTE.
R
RTE
Beheerder van het Franse transmissienet
S
51

SO
52
“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Systeemoperator
T
TNB
Transmissienetbeheerder – entiteit die instaat voor het beheer van de transmissieinfrastructuur
(hetzij voor elektriciteit, hetzij voor gas)
Toewijzing/expliciete veiling
Toewijzing/veiling waarbij de transmissiecapaciteit los van de elektriciteit wordt
toegewezen.
Toewijzing/impliciete veiling
Toewijzing/veiling waarbij de transmissiecapaciteit samen met de elektriciteit wordt
toegewezen. Dit is doorgaans het geval op de „Day-Ahead‟- en de „Intraday‟-markten
U
UIOLI
Use-It-Or-Lose-It
UIOSI
Use-It-Or-Sell-It
Unbundling
Scheiding tussen de transmissieactiviteiten en de productie- en leveringsactiviteiten

“Cap & floor”-regime voor de regulering van het NEMO-project en van
toekomstige onderzeese interconnecties
Bijlage 5 – Vragenlijst feedback
1.1. Ofgem is van mening dat de raadpleging van essentieel belang is voor een
goede uitwerking van zijn beleidslijnen. Wij zullen alle opmerkingen en klachten over
de manier waarop de raadpleging is gevoerd, onderzoeken. Wij zouden u willen
vragen ons uw antwoorden op de volgende vragen te bezorgen:
1. Hebt u opmerkingen over de volledige procedure die wordt besproken in deze
raadpleging?
2. Hebt u opmerkingen over de algemene toon en de content van dit rapport?
3. Was dit rapport makkelijk te lezen en te begrijpen, en had het beter opgesteld
kunnen worden?
4. In welke mate zijn de conclusies van dit rapport evenwichtig?
5. In welke mate biedt dit rapport relevante aanbevelingen voor verbeteringen?
6. U kunt nog andere opmerkingen toevoegen.
1.2. Gelieve uw opmerkingen te sturen naar:
Andrew MacFaul
Coördinator van de raadpleging
Ofgem
9 Millbank
Londen
SW1P 3GE
andrew.macfaul@ofgem.gov.uk
53