Fase 2: Valorisatie reststromen - Glastuinbouw Waterproof

Eisen
Op de afvalmarkt ((verwerkte) mest, (mogelijk opnieuw) slib, compost) is het dringen: afnemers kunnen dus veeleisend
zijn. Als melkveehouders (grasland, maïsland) al interesse hebben, dan willen ze wel de NK maar niet de P (vanwege hun
eigen al bestaande P overschot).
Het bemestingsadvies voor grasland is verschillend voor met en zonder klaver, of voor nieuwe graslanden. Hier worden
de getallen voor zonder klaver vermeld (Bron: CBVG).
Stikstof: Het stikstofbemestingsadvies wordt gestuurd door de stikstofjaargift en het stikstof leverend vermogen van
de grond (NLV). De stikstofjaargift is de vooraf geplande hoeveelheid stikstof uit kunstmest én werkzame stikstof uit
dierlijke mest die jaarlijks op het grasland wordt toegediend. Het NLV wordt bepaald met grondonderzoek. De adviesnorm
(275 kg/ha/jaar) hangt ook af van de beweiding of het maaien.
Fosfaat: De waardering van het P-AL getal hangt af van de grondsoort(zeeklei, veen, zand, rivierklei, löss, dalgrond). Het
advies is het grasland te bemonsteren op 0-10 cm. De adviesgift in kg P2O5 per ha, is gelijk voor alle grondsoorten. In het
kader van de gebruiksnormen mogen veehouders op percelen met een lage P-toestand (P-AL-getal < 16) gedurende 4 jaar
160 kg P2O5 per ha geven. In 2009 is de gebruiksnorm 95 kg P2O5 per ha. Dit betekent dat er maximaal 95 kg P2O5
per ha als dierlijke mest gegeven kan worden. Het overige fosfaat moet toegediend worden in de vorm van kunstmest.
Deze gegevens leiden tot het volgende Advies: Advies verdeling 160 kg P2O5 per ha over de sneden: Voorjaar vóór snede
1 110 P2O5 (65 kg P2O5 per ha als kunstmest en 45 kg via de dierlijke mest. Dit is 25 - 30 m3 mest in het voorjaar.
Overige sneden 50 kg P2O5 per ha uit dierlijke mest.
Kalium: De kaliumbemesting (variërend van 0- 180 kg K2O2/ha/jaar) is afhankelijk van de grondsoort. Het K-getal (den
Boer en Vergeer 2000) geeft een waardering voor de grondsoort, bemonsterd op 0-10cm. Dit K-getal geeft de basis voor
de keuzes bij de K-bemesting. Daarnaast bepalen de weersomstandigheden en het gebruik de giften. Op zandgronden,
met name op humusarme gronden, wordt kali door neerslag gemakkelijk naar diepere lagen verplaatst. De mate van
uitspoeling wordt bepaald door de hoeveelheid neerslag tussen de kali gift en het begin van de grasgroei. Wordt een
perceel met een zeer hoge kalitoestand meer dan twee keer gemaaid, dan is het gevolg dat een grote hoeveelheid kali
wordt afgevoerd. Hierdoor is het mogelijk dat voor de latere sneden onvoldoende voor de plant opneembare kali aanwezig
is. Voor deze situatie wordt geadviseerd om een van de volgende sneden te bemesten met 60 kg K2O per ha (lichte
sneden 40 kg/ha).Geadviseerd wordt na 15 september geen kali meer te geven.
Zwavel: Het element zwavel is nieuw opgenomen in het bemestingsadvies voor grasland. Een goede voorziening met
zwavel is van belang voor een optimale grasgroei. Gras neemt tussen de 30 en 50 kg zwavel (S) per ha per jaar op in
de vorm van sulfaat. Tot begin jaren 90 was er vooral door een hoge zwaveldepositie geen sprake van S-tekorten op
grasland. De laatste decennia is de jaarlijkse zwaveldepositie echter sterk gedaald. In Noord-Nederland ligt deze inmiddels
beneden de 10 kg S per ha per jaar en is nog steeds dalende. Uit veldproeven op zandgrond is gebleken dat S-bemesting
meeropbrengsten kan geven van 0 tot 2,2 ton droge stof per ha.
Natrium: Het natriumadvies voor grasland is niet gericht op verhoging van de opbrengst, maar wordt uitsluitend gegeven
met het oog op de gezondheidstoestand van het rundvee. Bij beweiding en/of een rantsoen met veel graskuil is het
gewenst om via bemesting het Na-gehalte van het gras op peil te houden. Dit is gunstig voor de voeropname. Daarnaast
worden percelen beter afgeweid. Bij een rantsoen met veel snijmaïs is aanvulling nodig via het voerspoor.
Het advies hangt af van de grondsoort, de waardering van het natriumgehalte in de grond en van het K-getal. Het
bemestingsadvies voor natrium bestaat uit een advies voor het eerste jaar na grondonderzoek en een advies voor
de latere jaren. Met het advies voor het eerste jaar na grondonderzoek wordt de natriumtoestand op de waardering
voldoende gebracht. Het advies voor de latere jaren is erop gericht om de toestand te handhaven en kan worden gezien
als onderhoudsbemesting. Het advies is het grasland te bemonsteren op 0-10 cm.
50