Fase 2: Valorisatie reststromen - Glastuinbouw Waterproof

In aanmerking komende stroom
Afvalwater
Eisen
Ziekteverwekkers, groeiremmers en gewasbeschermingsmiddelen moeten in tussenstappen uit het water gehaald worden
indien het gewas dat vereist. Natrium mag er wel in zitten als er telkens voor een gewas gekozen wordt dat zout-toleranter
is.
Huidige status
Rondom het thema van waterkringloopsluiting en de daarmee samenhangende onderwerpen als goed gietwater en
zuiveringstechnologieën is al veel kennis en ervaring beschikbaar. Ook zijn belangrijke ontwikkelingen in gang gezet zoals
in de projecten Kasza (Stowa, 2007), project ‘AquaReUse’ (www.aquareuse.nl) in de Overbuurtse polder en het project
‘4-B concept’ in Waalblok (www.aquareuse.nl). Genoemde projecten betreffen allen een gebiedsgerichte aanpak, waarbij
collectief het afvalwater aangewend wordt om gietwater te produceren.
(Externe) risico’s
Bij cascadering hangen de mogelijkheden sterk af van combinaties die te maken zullen zijn in de praktijk. In de praktijk
zien we dat ook buiten de glastuinbouw water tussen partijen verhandeld wordt, maar dat dit niet altijd voor de hand ligt.
Er is wel een voorbeeld (proef) bekend waarbij in Dinteloord een suikerfabriek afvalwater gebruikt vanuit de glastuinbouw.
Bij deze aanpak zijn meerdere partijen betrokken. Veelal zal een goede rechtsvorm voor een samenwerkingsverband
gezocht moeten worden, en zullen er afspraken over leveringszekerheid gemaakt moeten worden. Het opzetten van
centrale zuiveringen is nagenoeg alleen efficiënt mogelijk bij nieuw te ontwikkelen glastuinbouw gebieden. Voor bestaande
gebieden zal het afhangen van de lokale infrastructuur (bestemmingsplannen en regelgeving) en het aantal telers of dit
mogelijk is.
Afzetroute 7a: Concentraat voor giet- en fertigatiewater voor andere (glas)tuinbouwbedrijven
Bij deze route zal het concentraat, met daarin de beschikbare nutriënten hergebruikt worden in substraatteelten (los-van-degrond)
in de (glas)tuinbouw buiten het eigen bedrijf, maar wel in de regio zodat de transportkosten beperkt kunnen blijven.
Kansen zijn er mogelijk voor lokale situaties waarbij aanbieders en afnemers elkaar kunnen vinden. Vooral gewassen die
minder gevoelig zijn voor natrium of GBM komen dan in beeld. Dit zijn over het algemeen koolgewassen (bloemkool),
aardappelen, wortelen, prei, selderij. Vooralsnog zijn er geen applicaties bekend van deze gewassen op substraat, maar
er wordt wel geëxperimenteerd met telen op water, zoals b.v. prei (Van Os, 2011), hetgeen bij route 8b2 wordt behandeld.
Substraatteelten als bij 7-ex genoemd voor hergebruik van afvalwater komen ook hier in aanmerking, maar naarmate de
gewassen meer gevoeliger zijn, zal het concentraat verdund moeten worden met schoon water, en er zal meer bij gemest
moeten worden.
Beschrijving
Indien concentraat hergebruikt wordt bij andere glastuinbouwbedrijven praten we over extern gebruik.
In aanmerking komende stroom
Concentraat
Eisen
Ziekteverwekkers, groeiremmers en gewasbeschermingsmiddelen moeten in tussenstappen uit het water gehaald worden
indien het gewas dat vereist. Natrium mag er wel in zitten als er telkens voor een gewas gekozen wordt dat zout-toleranter is.
Afzetvolume/markt
Afnemers zullen vooral eisen willen stellen aan de productstroom en garanties willen hebben. Vooralsnog is het daarom de
vraag of de route voor het hergebruikt van het concentraat als vloeibare meststof via een meststoffen leverancier (in dat
geval de tussenpersoon) niet interessanter is. De meststoffenleverancier kan zo de taak op zich nemen om het product
onder garantie te leveren. De keuze direct gebruik, regionaal zuiveren of via de meststoffen leverancier, zal afhangen van
een kostenoverweging of de lokale/regionale situatie.
43