Fase 2: Valorisatie reststromen - Glastuinbouw Waterproof

Naast de directe toepassing van het concentraat als N-meststof in de landbouw (akkerbouw, grasland) kan het concentraat
mogelijk ook worden afgenomen door een meststoffenleverancier. Deze kan het concentraat rechtstreeks gebruiken
als meststof, of als halffabricaat voor andere formuleringen. Er lijken, naar analogie met het mineralenconcentraat uit
drijfmest, met name mogelijkheden te liggen voor de afzet naar leveranciers van vloeibare meststoffen.
Gebruik als vloeibare meststof of als halffabricaat voor vloeibare meststoffen lijkt wel een interessante optie. Voorwaarde
is wel dat het concentraat voldoende is ingedikt tot 1-2% ds-gehalte aan meststoffen. Ter vergelijk: mineralenconcentraat
uit drijfmest bevat gemiddeld 7 g N en K/kg. Het huidige afvalwater bevat 0,3 g N en K/l. Het drainwater moet dus
minimaal met een factor 20 ingedikt worden. De aanwezigheid van Na in het drainwater (0,1 g/l) geeft ook na indikking
met 20x (2 g/l) waarschijnlijk geen probleem. Immers ook het mineralenconcentraat bevat enkele g/l aan Na.
Milieuvriendelijke meststoffen zijn meststoffen met een zeer lage CO2-voetafdruk, die emissiearm zijn te plaatsen in
de wortelzone van planten en die tijdens het opnameproces door de planten minimale verliezen naar het milieu
opleveren. De bekende vloeibare meststoffen, afkomstig uit reststromen, spuiloog uit luchtwassers van veehouders en
mineralenconcentraat, voldoen aan deze definitie, om de volgende redenen :
• vloeibare meststoffen zijn nauwkeurig te doseren in de wortelzone
• de CO 2- voetafdruk van reststromen is nihil, de CO 2 voetafdruk drukt op het hoofdproduct
• onder natte omstandigheden, die in Nederland in het groeiseizoen altijd voorkomen, kan nitraat uitspoelen of als
lachgas vervluchtigen, plantenvoeding zonder nitraat verdient dus de voorkeur. Spuiloog en mineralenconcentraat
bevatten uitsluitend ammoniakale stikstof (Oenema, 2001).
In aanmerking komende stroom
Het concentraat.
Wetgeving
T.a.v. regelgeving zijn er 2 die belangrijk zijn: 1. De milieuwet en 2. De meststoffenwet.
De eerste gaat over afvalstoffen. Afvalstoffen moeten vervoerd worden naar een erkend afvalstofverwerkingsbedrijf.
Zo’n bedrijf moet een vergunning daartoe hebben. Als ons spuiwater voor het zelfde doel wordt ingezet dan is het geen
afvalstof. Het is nog een discussie of hergebruik van drainwater van een rozenbedrijf voor toepassing op grasland bv.
hergebruik (een bijproduct) is of dat dat toch een afvalstof is. M.a.w. of telen van gewassen in het algemeen de definitie
is, of dat telen van een bepaald gewas de definitie zal zijn.
De tweede wet zegt iets over het verhandelen van meststoffen. Ook kan een bepaalde oorsprong gedefinieerd worden
als mogelijke meststof (bv water afkomstig uit luchtwassers van de dierhouderij). Dat moet dan expliciet in de wet
aangegeven worden, en daarvoor moet dus een toekenning voor verkregen worden. Het gebruik van dierlijke mest als
meststof heeft een tijdelijk toekenning om het mogelijk te maken dit pad te onderzoeken.
Afzetvolume/markt
Wat betreft de afzetmarkt is het volume voldoende groot, maar is er duidelijk sprake van een verdringingsmarkt. Door
scherpere wet- en regelgeving zal de eerstkomende jaren ook uit de mestverwerkingssector een toenemende hoeveelheid
mineralenconcentraat op de markt worden aangeboden. Een mogelijk voordeel van het concentraat van de glastuinbouw
is dat de herkomst niet gerelateerd is aan drijfmest uit de bio-industrie.
Marktwaarde van product (of stroom)
Op basis van de waarde van de in het concentraat aanwezige nutriënten zou een potentiële marktprijs van naar schatting
ca. 10 euro/m 3 worden berekend. Maar de huidige afzet van het mineralenconcentraat uit drijfmest, wat een vergelijkbare
waarde op basis van de aanwezige nutriënten zou hebben, leert dat een dergelijk bedrag niet door de markt wordt betaald.
De huidige marktwaarde van het mineralenconcentraat ligt duidelijk lager (ca. 1-2 euro/m 3 ). Voor het concentraat van de
glastuinbouw zal waarschijnlijk ook gelden dat de werkelijke marktwaarde lager is dan de prijs gebaseerd op de waarde
van de aanwezige nutriënten.
39