Pijnloze macroscopische hematurie - WDH Twente
Pijnloze macroscopische hematurie - WDH Twente
Pijnloze macroscopische hematurie - WDH Twente
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Huisartsen Symposium Uro Oncologie<br />
13-09-2012<br />
<strong>Pijnloze</strong> Macroscopische Haematurie
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Casuistiek<br />
Hr. B 21/1/77<br />
-Macroscopische <strong>hematurie</strong>, geen pijnklachten, geen koorts,<br />
geen mictieklachten<br />
- VG: astma<br />
- Med: pulmicort en bricanyl<br />
- Urine: bloed, verder gb<br />
- Uroloog: blaastumor<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Macroscopische Haematurie<br />
- Kans op vinden urologische maligniteit 4 maal groter dan bij<br />
microscopische <strong>hematurie</strong><br />
- Een urologische maligniteit in 10-28%, afhankelijk van<br />
leeftijd en patientenpopulatie<br />
- Ptn < 40 jaar: 1-10% urologische maligniteit<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Diagnostiek<br />
- RR<br />
- Usediment: ery’s, morfologie en proteine<br />
- Lab: Kreat en Klaring<br />
- Urinecytologie: niet zinvol in de primaire diagnostiek van<br />
patiënten met <strong>hematurie</strong>.<br />
- Cystoscopie: vooralsnog het betrouwbaarste diagnosticum<br />
- Beeldvorming: echo of Ct-uro<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Stroomdiagram:<br />
<strong>macroscopische</strong> haematurie bij ptn > 50 jaar<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Stroomdiagram:<br />
<strong>macroscopische</strong> haematurie bij ptn < 50 jaar<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Follow-up na negatieve analyse<br />
- Na minimaal twee jaar beperkt risico op het ontwikkelen<br />
van tumoren van de urinewegen<br />
- 20% opnieuw een bloeding na een follow-up van 5,7-8,4<br />
jaar. Van hen heeft 10% een urologische tumor bij herhaalde<br />
analyse<br />
- Ook een nefrologische oorzaak overwegen<br />
13-09-2012<br />
- Herhaalde scopie en beeldvorming van de urinewegen<br />
alleen noodzakelijk bij herhaalde of aanhoudende <strong>hematurie</strong>
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Bron<br />
13-09-2012<br />
- Richtlijn Hematurie, Nederlandse Vereniging voor Urologie,<br />
2010
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Urologische maligniteiten<br />
- Is er sprake van een maligniteit, dan is dat meestal (≥<br />
90%) een blaascarcinoom.<br />
- De kans op een urotheelcarcinoom van de hoge urinewegen<br />
of niercelcarcinoom is vele malen kleiner (0,1-4%).<br />
- Macroscopsiche haematurie als 1ste symptoom<br />
- 58 % patiënten met blaas ca.<br />
- 40 % patiënten met nier ca.<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker<br />
- 90% urotheelcelcarcinoom<br />
-10% anders:<br />
- Adenocarcinoom (3%)<br />
• Primair adenocarcinoom, urachuscarcinoom, metastase<br />
- Plaveiselcelcarcinoom (5%)<br />
- Sarcomoid, metastase (2%)<br />
- Benigne tumoren zeldzaam<br />
• dus blaaspoliep is vrijwel altijd blaaskanker<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker - Incidentie<br />
- Incidentie neemt toe met leeftijd<br />
- Meeste nieuwe patiënten tussen 70 - 90 jaar<br />
- Life time risk 1 op 28<br />
- 25 – 33% van alle nieuwe patiënten zal tgv blaaskanker<br />
overlijden<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker - Midden-<strong>Twente</strong><br />
- 21 mannen per 100.000 per jaar<br />
- 7 vrouwen per 100.000 per jaar<br />
- 20% spierinvasief<br />
- Ruim 10% van alle patiënten ondergaat een cystectomie<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker - Risicofactoren<br />
- Roken (RR 2-5x hoger)<br />
- Exposure urotheliale carcinogenen (RR 2-9x)<br />
- Polycyclische aromatic hydrocarbons<br />
• Aluminium & kolen industrie<br />
• Schilders & kappers<br />
- Aromatische amines<br />
• Chemische/rubber/kleur industrie<br />
- Andere risicofactoren:<br />
- Chronische uwi<br />
- Cyclofosfamide gebruik<br />
- Radiotherapie<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker - TURT (TransUrethrale Resectie<br />
Tumor)<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker- Pathologie<br />
- Histologie tumor<br />
- Gradering (1,2,3)<br />
- T-stadium<br />
• Niet-spierinvasief<br />
• Ta, T1, CIS<br />
• Spierinvasief<br />
• T2, T3, T4<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Niet-spierinvasief Blaaskanker – Risico<br />
op Recidief / Progressie<br />
- Kans op recidief en progressie binnen 1 jaar varieert in<br />
literatuur sterk (resp. 15-61% en 0.2-17%)<br />
- 1- 5% zal aan de ziekte overlijden<br />
- Risico-indeling:<br />
- Laag risico (solitaire Ta gr 1) (50%)<br />
- Hoog risico (CIS of gr 3, T1 of Ta) (35%)<br />
- Intermediair risico (overige) (15%)<br />
- Evt gebruik van uitgebreidere risico calculatoren<br />
- Bv. EORTC bladdercalculator<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Niet-spierinvasief Blaaskanker - Therapie<br />
-Eenmalige intravesicale instillatie met Mitomycine-C (MMC)<br />
binnen 6 of 24 uur na TURT<br />
- Adjuvante spoelingen indien risico intermediair of hoog is<br />
- Intravesicale chemotherapie bij intermediair risico,<br />
gedurende 1 jaar<br />
• MMC, epirubicine<br />
- Intravesicale immunotherapie (BCG) bij hoog risico,<br />
gedurende tenminste 1 jaar; max. 3 jaar<br />
- Scopische controle<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Niet-spierinvasief Blaaskanker – Therapie<br />
- Hoog risico groep<br />
- Re-resectie van oude operatie-gebied<br />
- Progressie ± 15 - 40%!<br />
Reductie progressie door BCG 25%<br />
13-09-2012<br />
- Indien recidief ondanks BCG dan indicatie voor cystectomie<br />
- 25 – 40% onderstagering bij T1g3 tumoren die toch voor<br />
cystectomie zijn gegaan
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Niet-spierinvasief blaaskanker - CIS<br />
- Oppervlakkig en slecht gedifferentieerd<br />
- hoge kans op progressie (> 50%)<br />
- Therapie<br />
- BCG spoeling, 6 x wekelijks (inductie), daarna maintenance<br />
- Re-resectie en random-biopten na 1ste kuur<br />
- Evt Inductie herhalen<br />
- Hierna cystoscopie en cytologie<br />
- CIS kan reden voor cystectomie zijn<br />
- Levenslange follow-up<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker: T2 en ><br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker<br />
- Verdere stagering met CT / botscan (klieren, lokale infiltratie,<br />
metastasen op afstand)<br />
- Primair chirurgische behandeling<br />
- Radicale cystectomie met pelvine klierdissectie<br />
- Urinederivatie / neoblaas<br />
• Nat stoma : Bricker<br />
• Droog stoma : Indiana Pouch<br />
• Geen stoma :neoblaas: Studer / Hautmann<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker - Bricker<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker - Bricker<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Blaaskanker - Cystectomie<br />
- Risico van progressie<br />
- Spierinvasieve kanker<br />
- Symptomatische ziekte: palliatief<br />
- Ernstige haematurie<br />
- Functionele problemen (capaciteit)<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker - Cystectomie<br />
-Bij de man<br />
- prostaat<br />
- vesicula seminalis<br />
- soms urethra<br />
- Bij de vrouw<br />
- uterus<br />
- urethra<br />
- soms deel van de vagina<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief blaaskanker - Cystectomie<br />
-MultiDisciplinair Overleg<br />
- Gespecialiseerde verpleegkundige<br />
- stoma verpleegkundige<br />
- oncologie verpleegkundige<br />
- Patienten vereniging<br />
- Huisarts<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker - Cystectomie<br />
- Goede pre operatieve voorlichting (specialist + onco-vpk)<br />
- Duur ok<br />
- Peroperatieve procedure<br />
- Mortaliteit / Morbiditeit<br />
- Opname duur<br />
- Lichamelijke verandering<br />
- Psycho sociaal<br />
- Sexuele aspecten<br />
- Herhaalde consulten<br />
- Patiënten Informatie Map<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Spierinvasief Blaaskanker - Cystectomie<br />
- Literatuur:<br />
- Zeer grote operatie<br />
- Aanzienlijke morbiditeit: 28% – 57%<br />
- Mortaliteit 1ste 30 dgn: 2% - 5%<br />
- ZGT: 132 ptn (120 Bricker; 12 Hautmann) ’00-’08 ’08-’10<br />
- Vertraagd op gang komen darmen 19,4% 13%<br />
- Sepsis 15% 6,5%<br />
- Wonddehiscentie 8,8% 4,3%<br />
- Pulmonale problemen 8% 11,6%<br />
- Cardiovasculaire problemen 7,1% 6,7%<br />
- Nabloeding 4,4% 0%<br />
- Overlijden 1ste 30 dgn 6,2 0%<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Take home messages<br />
! Kans op vinden urologische maligniteit 4 maal groter bij<br />
<strong>macroscopische</strong> dan bij microscopische <strong>hematurie</strong><br />
! Ptn < 40 jaar: 1-10% urologische maligniteit<br />
! Bij negatieve analyse ook een nefrologische oorzaak<br />
overwegen<br />
13-09-2012<br />
! Herhaalde scopie en beeldvorming van de urinewegen<br />
alleen noodzakelijk bij herhaalde of aanhoudende <strong>hematurie</strong>
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Take home messages<br />
! Is er sprake van een maligniteit, dan is dat meestal (≥<br />
90%) een blaascarcinoom (daarvan 90% UCC)<br />
! Ruim 10% van alle patiënten met blaaskanker ondergaat<br />
een cystectomie<br />
! 1-5% van alle patienten met niet-spierinvasieve ziekte<br />
overlijdt aan de ziekte<br />
! Doelstelling intravesicale therapie: reductie risico op<br />
recidief en progressie<br />
13-09-2012
Dr J.L.J. Vriesema<br />
Take home messages<br />
! Cystectomie is grote operatie (mortaliteit 0-6%, ZGT)<br />
13-09-2012<br />
! Goede voorlichting en begeleiding (mondeling, schriftelijk,<br />
multidisciplinair) is een vereiste<br />
! Communicatie met ons, urologen, laagdrempelig gewenst !
Change language