Ken die mielie.pdf - Pannar Seed

4
Medium Groeiers
HITTE-EENHEDE – BRANDSTOF
VIR DIE MIELIEFABRIEK
Hitte-eenhede is die mees belangrikste
omgewingsfaktor wat die grootste
bydrae lewer op die tempo van die
mielieplant se ontwikkeling. Dit sluit
die totale ontwikkeling in van wortels,
stam en die blare. Die plant kan nie
van die een stadium tot die volgende
meer gevorderde fase ontwikkel, indien
die benodigde hitte-eenhede bevredig
is nie.
Wat is die ideale temperature?
Navorsing in dié opsig toon dat die
ideale temperatuur vir die mielieplant
se ontwikkeling, ongeveer 30°C is.
By temperature onder 6°C en bo 45°C
kom die fotosintese proses tot stilstand,
wat ook beseringstyd vir die mielieplant
beteken.
Hoe word hitte-eenhede gemeet?
Wat die bepaling van eenhede by die
mielieplant betref, is die volgende
formule spesifiek vir die mielie ontwikkel.
Die formule word baie algemeen
gebruik waar mielies verbou
word.
Hitte-eenhede = Max + Min - 10°C
2
Die formule kom op die volgende neer.
Die maksimum temperatuur en die
minimum temperature word oor 24
uur gemeet. Die twee syfers word
bymekaar getel en deur twee (2)
gedeel, van die syfer word ’n verdere
10°C afgetrek, omrede die mielieplant
onder 10°C nie ontwikkel nie.
Hoe werk die mieliefabriek?
Die mielieplant kan as ’n “styselfabriek”
gesien word. Die plant
gebruik water en voeding uit die grond,
koolsuurgas uit die lug en sonlig (hitteeenhede)
as energiebron, om plantvoedsel
te vervaardig, waarvan stysel
die hoofbestanddeel is. In die proses
speel hitte-eenhede ’n essensiële rol,
wat die opbrengs en kwaliteit van die
eindproduk betref.
MIELIES IS KORT DAG PLANTE
Wat beteken, hoe korter die dae word,
hoe vinniger word hulle ryp. Verder
hoe korter die dae word, hoe minder
hitte-eenhede kom per dag voor en
hoe gouer kom graanvulling tot ’n
einde. Dit is een rede hoekom laat
aanplantings meestal teleurstel met
swakker as verwagte opbrengste. Nie
net die opbrengs word benadeel nie,
maar ook die kwaliteit. Groeityd word
verkort met gebrekkige hitte-eenhede,
dit is veral van groter toepassing by
koeler produksiestreke. Onder dié
omstandighede kom daar nie net
onvoldoende hitte-eenhede voor nie,
maar die mieliefabriek sluit ook vroeër
af. Tipiese simptome by laat aanplantings,
is dat blare soms verpersing
toon, dit is ’n aanduiding dat suikervloei
van die blaar na die kop teen ’n
vertraagde tempo plaasvind, a.g.v. lae
temperature. Fotosintate (suikers) begin
ophoop in die blare, vandaar die
verpersing.
KULTIVARTIPE,
GRAANPRODUKSIE EN
HITTE-EENHEDE
Wat kultivartipes betref, besit die langer
groeiers oor ’n groter blaaroppervlakte,
wat beter van hitte-eenhede gebruik
maak. Van die basters is meestal sterk
meerkoppig en kan veral onder laer
plantbevolkings, hoër opbrengste
lewer. Daarteenoor besit vinniger
Table A: Mielieplant se ontwikkeling in
verskillende produksiestreke
(Plantdatum 1 November)
Baster tipe en Ontwikkelingstadium
Lokaliteit Blom Fisiologies Ryp
Datum Dae Datum Dae
Ultra Kort groeiers Hoopstad 27 Desember 57 11 Februarie 103
Potchefstroom 1 Januarie 62 20 Februarie 112
Babsfontein 13 Januarie 74 17 Maart 137
Ermelo 25 Januarie 86 17 April 168
32
Hoopstad 29 Desember 59 17 Februarie 109
Potchefstroom 4 Januarie 65 27 Februarie 119
Babsfontein 16 Januarie 77 27 Maart 147
Ermelo 29 Januarie 90 25 April 176