Ken die mielie.pdf - Pannar Seed

More documents

Recommendations

Info

4GRAANKWALITEIT EN OESBAARHEID 1 20 Die finale fase in die lewe van die mielieplant breek aan na fisiologiese rypwording. Die voginhoud van die graan is nou ongeveer 35%. Die volwasse graan moet egter eers afdroog voordat dit gestoor kan word. Voginhoud hiervoor moet minder as 15% wees. Die tyd wat benodig word vir afdroging, word beïnvloed deur faktore soos relatiewe humiditeit, temperatuur, groeiklas van die kultivar, graantipe en blaarbedekking om die kop. Die tydperk kan wissel van 50 tot 100 dae, afhangende van die interaksie van die bogenoemde faktore. Graankwaliteit kan steeds beïnvloed word in die tydperk van afdroging deur baie lae temperature, humiditeit, insekskade en sekere kopsiektes. ’n Boer kan die risiko’s verminder deur die graan kunsmatig te droog, maar dit is normaalweg baie duur en in sommige gevalle onprakties. KOPSIEKTES a) Diplodia Twee tipes van kopvrot kan die graan in hierdie stadium beskadig. Diplodia kopvrot kan die kop binnedring gedurende graanvulling of na fisiologiese rypwording, dus ook in die afdroogstadium. Die infeksie gedurende die afdroogstadium is algemeen bekend as “skelm diplodia”, omdat die graan aan die kop geen simptome soos in die geval van vroeë besmetting wys nie. Dit is eers wanneer die graan van die kop afgemaak word dat die rooi en bruinerige vlekke op die pitte waargeneem kan word. Die swam kan selfs op graan ontwikkel by ’n voginhoud van laer as 15%. Daar is ’n paar bestuurswenke wat die risiko van Diplodia kopvrot kan verminder. Onbesmette lande is seker Foto 1: Diplodia kopvrot dié belangrikste. Besmette oesreste moet soveel moontlik vernietig word en/of diep in die grond ingewerk word. ’n Drastiese stap sou wees om die reste te verbrand en dit in te werk. Wisselbou met onverwante gewasse soos soja-, grond- of droëbone sal ook ’n goeie sanitasie-effek hê. Weerstandbiedende basters kan ook oorweeg word. Diplodia kopvrot is ’n komplekse siekte en geen baster is daarteen immuun nie. Daar is egter wel groot verskille ten opsigte van weerstand teen die siekte en basters kan gekies word, wat minder vatbaar is. Kunsmatige droging, as ’n laaste uitweg, kan “skelm Diplodia” soms beperk of voorkom. b) Fusarium kopvrot In kontras met Diplodia sal Fusarium kopvrot die plant voor fisiologiese volwassenheid besmet. Dit is gewoonlik ’n sekondêre infeksie wat plaasvind waar fisiese skade deur hael of tweede generasie stronkboorders veroorsaak is. Die effek van die siekte word eers sigbaar met oestyd en word soms verwar met Diplodia kopvrot. 2 Foto 2: Fusarium kopvrot As gevolg van die feit dat tweede generasie stronkboorder skade tot Fusarium kopvrot besmetting lei, is dit belangrik dat stronkboorder beheer word, veral by laat aanplantings. KOUESKADE Koueskade in hierdie stadium kan ondervind word, indien temperature onder vriespunt daal. Dit gebeur meestal net by laat aanplantings of in baie koue gebiede. Kenmerkend van koueskade is dat die pitte bleek vertoon en baie stadiger as gewoonlik droog word. Die pitte is ook sag en lig.
In gebiede waar koueskade ’n probleem is, moet basters met ’n kort groeiseisoen veral op laagliggende lande, vroeg geplant word. 3 ONTYDIGE ONTKIEMING (PRE-GERMINATION) Foto 3: Graan wat te vroeg uitgeloop het, as gevolg van ’n Molibdeen tekort in die grond. ’n Uitsonderlike verskynsel wat voorkom, is die ontydige ontkieming van graan. Dit is ’n verskynsel wat net in sekere dele en seisoene in KwaZulu- Natal en Mpumalanga voorkom. Seisoene met lae sonlig ure, baie 4 bewolkte weer en lae hitte-eenhede, lei gewoonlik tot die probleem. Dit gebeur gedurende die later deel van graanvulling en word normaalweg eers tydens oestyd opgemerk, wanneer dit met kopsiektes verwar kan word. ’n Molibdeen tekort is hiervoor verantwoordelik. Om die saad planttyd met molibdeen te behandel, sal nie die probleem voorkom nie. Die enigste manier om dit te voorkom is om die jong plante, wanneer dit kniehoogte is, met 40 g molibdeen per ha te bespuit. STAM- EN WORTELVROT Die stroopbaarheid van mielies kan ook in die stadium deur stam- en wortelvrot nadelig beïnvloed word. Die siekte is ’n komplekse besmettingsbron, wat bestaan uit Fusarium, Diplodia en Gibberella swamme, asook ander swamme. Plante word normaalweg besmet gedurende die later groeistadiums van graanvulling. Soos die plante ouer raak, verminder die immuniteit van die plantweefsel en swaar besmetting kan in sekere gevalle verwag word. By digte plantestand moet veral aandag aan die regte hoeveelheid stikstof- en kaliumvlakke gegee word. Baie stikstof by lae kaliumvlakke kan omval vererger. Wortelbeskadiging in wye rye, veral bewerking in die later groeistadium, kan die siekte tot gevolg hê. Basters verskil in verdraagsaamheid. Plante waarvan stamme langer groen bly, sal die siektekompleks beter weerstaan. Goeie stronkboorder beheer sal staanvermoë verbeter. Vroeë stroop Foto 4: Die primêre oorsaak van omval is stam- en wortelvrot. en kunsmatige droging van die graan is die laaste (en ’n baie duur) uitweg. AFDROGING VAN GRAAN Die laaste aspek wat in hierdie stadium ter sprake is, is stroopgereedheid. Lughumiditeit en die tipe baster (kort, medium of lang groeiseisoen) speel hier ’n kardinale rol. Laat reën gedurende uitdroging van graan, kan die oesproses vir ’n paar weke vertraag. Die tipe graan en groeiklas van basters speel ook ’n belangrike rol, bv. ’n baster 21
Page 3 and 4: Van Plant tot Opkoms Die Mieliefabr
Page 5 and 6: 2 27°C 20°C G4 G3 G2 G1 G0 14°C
Page 7 and 8: 7 8 DIE LAASTE WORTELSTELSEL Gedure
Page 10 and 11: 2 10 DIE MIELIEFABRIEK: VEGATIEWE G
Page 12 and 13: Foto 9: ’n Plant in die negeblaar
Page 14: 15 14 Die pluim is volwasse ongevee
Page 17 and 18: skade as gevolg van droogte ook dan
Page 19: 9 VINNIG MEDIUM KORT MEDIUM Foto 9:
Page 24 and 25: 4 Medium Groeiers HITTE-EENHEDE - B
Page 26 and 27: 5 BASIESE 34 INVLOED VAN SIEKTES Fi
Page 28 and 29: 6MIELIESIEKTES IN SUIDER AFRIKA MIE
Page 30: NOTAS

Ken die mielie.pdf - Pannar Seed

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?