You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
en 28 koopt. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> <strong>de</strong>al was dat <strong>de</strong><br />
vliegers ervoor zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n opgeleid bij <strong>de</strong><br />
RLS. Azu was een van hen. Dat jaar ontmoet hij<br />
ook zijn Ria. Azu gaat met <strong>de</strong> Fokkers terug naar<br />
Ghana in 1978, Ria blijft achter.<br />
In Ghana is Azu bevriend met Jerry Rawlings,<br />
een gewone luchtmachtkapitein in hetzelf<strong>de</strong><br />
leger. Rawlings blijkt in die dagen een beetje een<br />
lei<strong>de</strong>r te wor<strong>de</strong>n van een opstand. De jongere<br />
officieren berei<strong>de</strong>n hun oplossing voor van <strong>de</strong><br />
corruptie in het machtsblok van het leger en<br />
daarmee eigenlijk haast het hele land.<br />
Azu krijgt van Rawlings <strong>de</strong> opdracht geweren te<br />
leveren, die zijn familiele<strong>de</strong>n overvloedig in bezit<br />
hebben voor <strong>de</strong> jacht. Maar Azu blijkt gevolgd<br />
te wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> militaire inlichtingendiensten.<br />
Een neef tipt hem daarover en vertelt dat<br />
ze bezig waren hem op te pakken. Azu besluit<br />
Ghana uit te vluchten. Rawlings doet iets later<br />
zelf een poging wapens te bemachtigen maar<br />
wordt daarbij gepakt, voor <strong>de</strong> krijgsraad gesleept<br />
en gevangen gezet. Hij wordt veroor<strong>de</strong>eld tot <strong>de</strong><br />
doodstraf.<br />
Rawlings beschouwt Azu als<br />
<strong>de</strong>serteur.<br />
Wanneer <strong>de</strong> maatjes van Rawlings twee maan<strong>de</strong>n<br />
later een echte staatsgreep plegen wordt<br />
Rawlings bevrijd en wordt hij – niet geheel<br />
<strong>de</strong>mocratisch – presi<strong>de</strong>nt. Hij zou vervolgens<br />
negentien jaar presi<strong>de</strong>nt van Ghana blijven.<br />
Rawlings beschouwt Azu als <strong>de</strong>serteur en ze<br />
raken in onmin. Rawlings dreigt Azu zelfs onmid<strong>de</strong>llijk<br />
in <strong>de</strong> bak te gooien als hij zijn gezicht laat<br />
zien in Ghana.<br />
Even terug in Ne<strong>de</strong>rland<br />
In Hoogeveen en op Lelystad vliegt Azu wat<br />
uurtjes. Hij doet <strong>de</strong> instructeursopleiding van<br />
<strong>de</strong> Martinair vliegschool. <strong>Op</strong> Lelystad komt<br />
hij me<strong>de</strong>stan<strong>de</strong>r Koos Vlaar tegen. Hij is een<br />
me<strong>de</strong>avonturier die ook aspiraties heeft in <strong>de</strong><br />
luchtvaart.<br />
Samen sme<strong>de</strong>n ze plannen om naar Nigeria te<br />
ten. Luchtvaartfotografie, dat is het plan. Met<br />
veel zelfstudie weten ze hoe het moet en welke<br />
apparatuur nodig is. Ze kopen een Partenavia<br />
P68 op het vliegveld van Deurne, Antwerpen en<br />
vliegen ermee naar Kano. On<strong>de</strong>rweg komen ze<br />
in <strong>de</strong> problemen. Want een vliegtuig met camera<br />
loopt tegen gevoelighe<strong>de</strong>n op. Er volgt een zeer<br />
enerveren<strong>de</strong> en avontuurlijke reis. Het vliegtuig<br />
wordt on<strong>de</strong>rweg in Ghardaia (Algerije) in beslag<br />
genomen. Ze wor<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r begeleiding naar<br />
een hotel gebracht en daar bewaakt. Drie dagen<br />
zitten ze vast in het hotel. Via een medische<br />
verklaring, een brief die een medische evacuatie<br />
suggereert, lukt het ze door te vliegen. Over<br />
Algerije volgt een hachelijke vlucht omdat ze in<br />
Tamanrasset niet mogen lan<strong>de</strong>n en uit moeten<br />
wijken naar Aga<strong>de</strong>z (Niger). Daar lan<strong>de</strong>n ze met<br />
haast niets meer in <strong>de</strong> tanks.<br />
Ze kopen een Partenavia P68 op het<br />
vliegveld van Deurne.<br />
De luchtfotografie in Kano lukt een tijd heel<br />
aardig, tot in 1986 het klimaat in Nigeria ook<br />
instabiel wordt, zegt Azu. Vlaar en Azu besluiten<br />
terug te gaan naar Ne<strong>de</strong>rland. Azu wordt eerst<br />
Chieftain-vlieger bij Quick Airways in Groningen,<br />
an<strong>de</strong>rhalf jaar later wordt hij instructeur op <strong>de</strong><br />
Rijksluchtvaartschool.<br />
Baanverlichting<br />
Uit die perio<strong>de</strong> kennen wij Azu. Hij zei tegen ons:<br />
“Pas als ik sneller kan lopen dan <strong>de</strong> kogels ga ik<br />
terug naar Ghana.”<br />
Het verhaal over <strong>de</strong> baanverlichting blijkt goed te<br />
kloppen. Hij koopt <strong>de</strong> baanverlichting van Eel<strong>de</strong>,<br />
met alles erop en eraan.<br />
Pas als ik sneller kan lopen dan <strong>de</strong><br />
kogels ga ik terug naar Ghana.<br />
<strong>Op</strong> het vliegveld van Kumasi, <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> stad van<br />
Ghana, verongelukt een maatje uit <strong>de</strong> Lucht-<br />
lichting zou dit niet zijn gebeurd. Vier containers<br />
verscheept hij naar Ghana. Hij huur<strong>de</strong> zelfs<br />
oud-leerlingen van hem in om <strong>de</strong> containers in<br />
te pakken.<br />
Toen in ’93 zijn va<strong>de</strong>r overleed mocht hij van<br />
het regime bij <strong>de</strong> plechtigheid zijn. Langzaam<br />
vervaag<strong>de</strong> het <strong>de</strong>sertie<strong>de</strong>creet van het regime.<br />
De baanverlichting op Komasu had ook goed<br />
gedaan. Azu begon weer wat zaken te doen, o.a.<br />
met het kopen van een Cessna 206 in Algerije.<br />
Hij nam daarvoor drie maan<strong>de</strong>n onbetaald verlof<br />
van <strong>de</strong> intussen geprivatiseer<strong>de</strong> KLM Luchtvaartschool.<br />
In 1994 kon Azu, net als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re instructeurs<br />
van <strong>de</strong> KLS, overstappen naar KLM. Hij werd<br />
coco MD-11. Maar het bloed kroop waar het niet<br />
gaan kon: hij nam na an<strong>de</strong>rhalf jaar ontslag.<br />
Hij zou zich <strong>de</strong>finitief toeleggen op business in<br />
Ghana.<br />
Krobo Koning<br />
Eerst nog vanuit Ne<strong>de</strong>rland, met reizen op en<br />
neer. Maar in ’98 gaat het hele gezin mee naar<br />
Ghana.<br />
De Krobo’s zijn overigens tussen <strong>de</strong><br />
twee en drie miljoen in aantal!<br />
Maar er speelt nog een belangrijke factor mee:<br />
Tei wordt gevraagd om koning te wor<strong>de</strong>n. De<br />
grootva<strong>de</strong>r van Azu was <strong>de</strong> koning van een grote<br />
stam in het district Odumase Krobo. Bij het over-<br />
aangewezen of gevraagd. Het is een ceremoniële<br />
functie, maar wel belangrijk. De Krobo’s zijn overigens<br />
tussen twee en drie miljoen in aantal!<br />
Tei Azu weet van <strong>de</strong> functie af te komen. Een<br />
neef wordt koning. Ria zou dat ook niet hebben<br />
zien zitten.<br />
CiTylinK<br />
Azu’s business groeit. Hij doet fotovluchten met<br />
<strong>de</strong> Cessna 206 voor energiefirma’s en om onroerend<br />
goedprojecten in kaart te brengen die nodig<br />
zijn voor het innen van belasting. Er wordt goud<br />
vervoerd, mijnwerkers per contract naar Komasi<br />
en Mali gebracht, personeel voor een security<br />
bedrijf in Conakry. Hiervoor koopt hij een Let<br />
L-410, een tweemotorige turboprop. Nog een<br />
paar jaar later komt er een Saab 340 bij, en zelfs<br />
nog een twee<strong>de</strong>. Even vliegt hij met een F-100.<br />
On<strong>de</strong>rtussen is er een bedrijf gegroeid dat CiTylinK<br />
(CTK) heet. Het heeft een kantoor in <strong>de</strong> stad<br />
en een grote hangaar op het vliegveld van Accra.<br />
On<strong>de</strong>rtussen is er een bedrijf<br />
gegroeid dat CiTylinK (CTK) heet.<br />
<strong>Op</strong> het moment van schrijven zijn er on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen<br />
over twee Embraers 190. Hij is in<br />
gesprek over co<strong>de</strong>sharing met EgyptAir.<br />
Met twinkelen<strong>de</strong> oogjes vertelt hij dat hij i<strong>de</strong>eën<br />
heeft om te groeien naar vijftien vliegtuigen.<br />
Hart voor Ghana<br />
Toch zien <strong>de</strong> hangaars er, hoe kan het ook<br />
an<strong>de</strong>rs, Afrikaans uit. Het lijkt erop dat er veel<br />
han<strong>de</strong>ltjes wor<strong>de</strong>n gesloten, maar of die tot iets<br />
langdurigs of structureel winstgevends lei<strong>de</strong>n is<br />
ons nog niet heel dui<strong>de</strong>lijk.<br />
Ghana zal economisch nog flink groeien. Routes<br />
bijvoorbeeld naar Zuid-Amerika wor<strong>de</strong>n ‘hot’.<br />
Het is te zien aan Emirates die al voet aan <strong>de</strong><br />
grond wil krijgen.<br />
Wat we zien is dat Azu oprecht hart heeft voor<br />
zijn land. Hij is niet bang om te on<strong>de</strong>rnemen.<br />
Maar het on<strong>de</strong>rnemen daar gaat natuurlijk wel<br />
op z’n Afrikaans.<br />
18 gaan om daar een luchtvaartbedrijf op te zetmacht. Met een goe<strong>de</strong> baan- en approachver-<br />
lij<strong>de</strong>n van grootva<strong>de</strong>r en zijn va<strong>de</strong>r werd Tei Azu<br />
19