Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KERK EN WOORD<br />
Maandblad van die Gereformeerde Kerk<br />
“Die Kandelaar” te Pretoria<br />
60ste Jaargang<br />
Augustus 2012, No 7<br />
1. Redaksioneel<br />
2. Gedig – Nagmaal – Neels de Klerk<br />
3. Skrifoordenking - Ds C Kleyn<br />
6. Herder en Leraar – Rev Angus<br />
Stewart<br />
7. Die plek en funksie van die Woord<br />
van God en gebed in die pastorale<br />
ontmoetingsgebeure – Marnix<br />
Boersema<br />
11. Boekbespreking: DS A Bogaard<br />
Michael Holten<br />
13. Hoekom mag kinders nie aan die<br />
Nagmaal – Ds Bijzet<br />
15. Kommunikeerder<br />
16. GKSA nuusverslag van Kuratore<br />
17. Dienaar soos Christus (2)<br />
19. Kort verslag van die<br />
Kerkraadsvergadering van<br />
21 Mei 2012.<br />
21. Kerklike stand<br />
22. Die Oorlog wat nie ’n Oorlog was<br />
nie – VE d’ Assonville<br />
24. Presbiteriaanse Kerk in Korea<br />
– Alwyn Bezuidenhout<br />
28. Kultuur opdrag en die gevalle mens<br />
– Frank van der Kooy<br />
31. Namibië Uitreik<br />
34. Skoolverlaters kamp<br />
35. Scatterbrain<br />
36. Ons ‘F’amilie<br />
38. Boekenuus<br />
39. Blokraaisel<br />
21. Liewe Damaris....<br />
23. Inkleurprent - Nagmaal<br />
Menings uitgespreek in artikels word nie<br />
noodwendig deur die kerkraad of redaksie<br />
onderskryf nie.<br />
Kerk en Woord verskyn elke middelste<br />
Sondag van die maand (behalwe Januarie).<br />
Kopie moet asb. drie weke vroeër by die<br />
eindredakteur ingedien word.<br />
Redaksie:<br />
Alida vd Kruk<br />
Eduard Winter<br />
Hetty van Straten<br />
Eddie Boersema (eindredakteur)<br />
Medewerkers:<br />
Ella Wibbelink<br />
Xandra Boersema<br />
Administrasie:<br />
Mia van Lochem, Kerkkantoor<br />
Posbus 31527, Totiusdal 0134<br />
Uitleg en druk:<br />
Printburo, tel 012 335 9134<br />
REDAKSIONEEL<br />
Nagmaal<br />
Ons het onlangs weer die voorreg<br />
gehad om Nagmaal te mog<br />
vier. Hierdie uitsonderlike voorreg<br />
gaan egter heelwat kere maar<br />
net verby as ‘n gewone gebeurtenis<br />
in ons kerke en ook in ons<br />
gemeente. Hierdie Sakrament is<br />
egter so belangrik dat die redaksie<br />
gevoel het om in hierdie uitgawe<br />
van Kerk en Woord ‘n paar<br />
artikels daaraan te wy.<br />
Voorbereiding<br />
Ds Rob Visser sê in ‘n preek van<br />
1999: “Voorbereiding op die Heilige<br />
Nagmaal is vir ons bekende<br />
woorde. Ons ken in die kerke<br />
waarby ons behoort die gewoonte<br />
om die Sondag voor die Heilige<br />
Nagmaal ons gesamentlik op<br />
daardie viering voor te berei. Ons<br />
praat ook van ‘n voorbereidingspreek.<br />
As jy nou in ons kerkorde<br />
kyk, sien jy nêrens ‘n verpligting<br />
om dit te doen nie. Ons het mekaar<br />
as kerke nie verplig om ‘n voorbereidingsdiens<br />
of ‘n preek ter voorbereiding<br />
op die viering van die<br />
Nagmaal te hê nie. ‘n Gemeente<br />
wat dit nie op hierdie manier doen<br />
nie, is daardeur nie minder gereformeerd<br />
nie.<br />
“Hoe kom ons nou aan hierdie<br />
gebruik, wat is die betekenis<br />
daarvan en wat is die nut en ook<br />
die gevare daarvan?<br />
“Die gebruik van ‘n voorbereidingspreek<br />
en -diens stam uit<br />
die tyd van die Reformasie. Dit<br />
het in die Suid-Weste van Duitsland<br />
begin. Later het kerke in<br />
ander dele van Europa hierdie<br />
gebruik oorgeneem. Die eerste tyd<br />
was hierdie voorbereidingsdiens<br />
nie op die Sondag voor die Sondag<br />
van die Nagmaalviering nie<br />
maar het die gemeente vir hierdie<br />
doel op die Saterdagmiddag of -<br />
aand saamgekom. Ook die eerste<br />
Nederlandse Sinodes het hierdie<br />
gebruik aangemoedig, maar vanaf<br />
die Sinode van Middelburg 1581<br />
was dit volledig die vryheid van<br />
elke gemeente om dit wel of nie<br />
te doen nie.<br />
“Die Sinode van Middelburg antwoord<br />
op die vraag of dit raadsaam<br />
is om dit te doen: ‘Dit kan<br />
nuttig wees om te doen, maar elke<br />
gemeente sal op hierdie punt doen<br />
wat volgens hulle vir hulle die<br />
beste is.’<br />
“Die ontstaan van ‘n aparte voorbereiding<br />
op die Nagmaal hou<br />
in die tyd van die Reformasie<br />
ook verband daarmee dat mense<br />
vanuit die Roomse kerk nie goed<br />
geweet het wat die viering van die<br />
Nagmaal is en wat voorbereiding<br />
daarop beteken nie. Die gesamentlike<br />
voorbereiding op die Nagmaal<br />
het die voordeel dat ons steeds<br />
weer besef dat voorbereiding, en<br />
selfbeproewing nodig is.<br />
Selfondersoek<br />
Selfondersoek is volgens die NGB<br />
asook die formulier vir die Nagmaalsviering<br />
nog belangriker. Ons<br />
bely dit in art 35 van die NGB so:<br />
“Daarom behoort niemand daarheen<br />
te gaan as hy homself nie<br />
eers deeglik ondersoek het nie,<br />
sodat hy nie tot sy eie oordeel eet<br />
Augustus 2012 • 1
en drink as hy van hierdie brood<br />
eet en uit hierdie beker drink nie<br />
(1 Kor 11:29).”<br />
Ons haal weer Ds Visser aan as hy<br />
sê: “Nogtans dreig ook ‘n sekere<br />
gevaar as ons baie aandag en klem<br />
op die voorbereiding op die Nagmaal<br />
lê. Die gevaar is dat vir ons<br />
die Nagmaal, een keer in die drie<br />
maande, belangriker word as die<br />
ontmoeting van die HERE en Sy<br />
gemeente elke week op die Sondag.<br />
Ook dan is dit die Heilige<br />
Gees wat in ons midde is. Ons<br />
voorbereiding op elke kerkdiens<br />
mag nie minder wees as op die<br />
viering van die Nagmaal nie. As<br />
daar in ons lewe dinge is wat in<br />
die pad staan van ons omgang met<br />
Nagmaal<br />
Die venster bo die kansel<br />
blom in die oggend lig<br />
terwyl by brood en beker<br />
God Sy gemeenskap stig.<br />
En eeue-oue woorde<br />
kr y weer betekenis:<br />
onthou dat dit My liggaam<br />
en My bloed vir julle is.<br />
Barmhartig en genadig<br />
kom God by sondaars tuis<br />
verenig Hy in liefde<br />
sy tempel en sy kruis.<br />
Neels de Klerk<br />
2 • Augustus 2012<br />
die HERE moet ons daarvan ontslae<br />
raak voordat ons Hom saam<br />
met Sy volk in die erediens ontmoet.<br />
As iets met ‘n broer of suster<br />
nie reg is nie mag ons nie tot die<br />
Nagmaal wag nie. Ook dan geld<br />
dat ons voor die erediens doen wat<br />
die Here Jesus in Mat 5:23-25 sê:<br />
‘as jy dan jou gawe na die altaar<br />
bring en dit jou daar byval dat jou<br />
broeder iets teen jou het, laat jou<br />
gawe daar voor die altaar en gaan<br />
versoen jou eers met jou broeder,<br />
en kom dan en bring jou gawe.<br />
Wees gou goedgesind teenoor jou<br />
teënparty so lank jy nog saam met<br />
hom op die pad is.’<br />
“Hoe belangrik is die selfbeproewing!<br />
Hoe belangrik is dit met die<br />
oog op elke kerkdiens en ook met<br />
die oog op die Nagmaal. Ons wil<br />
vanoggend in die besonder oor die<br />
werk van die Heilige Gees nadink<br />
en sien wat dit vir die selfbeproewing<br />
met die oog op die Nagmaal<br />
beteken”, aldus Ds Visser.<br />
Lees veral die Skrifoordenking wat<br />
ook hieroor gaan. Dan is daar ook<br />
‘n artikel waarom kinders nie die<br />
Nagmaal kan bywoon nie asook ‘n<br />
paar ander Interessante artikels<br />
wat hierdie maand ver skyn. Lekker<br />
lees en diep insien in die dinge<br />
wat van God gegee is.
Skrifoordenking<br />
Lees: 1 Korinthiërs 11:17-34.<br />
Tema: Paulus wys dat die<br />
viering van die Nagmaal<br />
’n ernstige saak is.<br />
Geliefde gemeente van ons Here<br />
Jesus Christus,<br />
Vandag gaan dit oor ’n toets wat<br />
ons moet afl ê. Seuns en dogters,<br />
wanneer die skoolvakansies aanbreek,<br />
kan jy by die dagskool jou<br />
boeke en lesse vir ‘n wyle eenkant<br />
laat. Voorlopig hoef jy nie meer<br />
daaraan te dink nie. Dis nie so in<br />
Christus se skool nie. As Christus<br />
se leerling het jy altyd met<br />
jou Meester te make, elke dag, ja,<br />
selfs elke oomblik van jou lewe.<br />
Jy kan Sy lesse, Sy leer, die leer<br />
van die Skrifte, nooit tersyde lê<br />
nie. Dit laat jou nooit los nie. Jy is<br />
voortdurend besig met ’n toets, so<br />
te sê. Jy word getoets voor God.<br />
Ondersoek julle self<br />
Paulus noem hierdie toets in<br />
sy brief aan die Korintiërs. Die<br />
Christene daar word aangespreek<br />
as die geheiligdes in Christus<br />
Jesus, die geroepe heiliges. Hulle<br />
is geroep om Christus se toegewyde<br />
leerlinge te wees. Aan die<br />
heiliges skryf Paulus in 2 Kor 13:5:<br />
“Ondersoek julself of julle in die<br />
geloof is; stel julself op die proef.<br />
Of is julle nie seker van julself dat<br />
Jesus Christus in julle is nie – as<br />
julle tenminste nie verwerplik is<br />
nie.” Leef jy werklik in die geloof?<br />
Is dit sigbaar dat Christus in jou<br />
is? Hoe is dit sigbaar? Bepaal<br />
Christus werklik jou houding en<br />
gedrag? Ondersoek jouself om te<br />
sien of jy in die geloof is, toets<br />
jouself.<br />
Dit is selfondersoek na die Bybel.<br />
Dis nie ’n godsdienstige psigoanalise<br />
nie. Ook nie ’n na binnegekeerde<br />
ondersoek om te sien<br />
wat God in my hart gedoen het<br />
nie. Dis geen analise om te bepaal<br />
of ek in myself waardig is nie.<br />
Nee, selfondersoek na die Skrif<br />
is om my lewe en gedrag aan die<br />
Woord van God te toets. Glo ek<br />
die woord van God en wys ek dit<br />
in my lewenswandel?<br />
Maar wanneer moet ek myself<br />
ondersoek? Slegs een keer in die<br />
drie maande, net voor die viering<br />
van die heilige Nagmaal? Is dit om<br />
díe rede dat ons probeer om daaraan<br />
aandag te gee op die Sondag<br />
voor die viering van die Nagmaal?<br />
Natuurlik nie. Die selfondersoek<br />
moet daagliks plaasvind, nie<br />
net voor die Nagmaal of voor die<br />
weeklikse erediens nie. Ek moet<br />
myself voortdurend toets in die lig<br />
van God se woord. Dis ’n aanhoudende<br />
roeping: ondersoek jouself,<br />
bly jouself ondersoek of jy in die<br />
geloof is. Dit sou baie onskriftuurlik<br />
wees om dit te beperk tot net<br />
’n paar keer per jaar. Wanneer jy<br />
byvoorbeeld iets teen ’n broer of<br />
suster het, moet jy probeer om dit<br />
onmiddellik reg te maak. Daarvoor<br />
moet jy nie wag tot die week<br />
voor die Nagmaal nie. Ek moet<br />
myself elke dag ondersoek. Leef<br />
ek werklik as ’n kind van God?<br />
Ja, wat beteken God vir my? Glo<br />
ek opreg in God? Is dit werklik my<br />
‘n lus en ‘n liefde om volgens die<br />
wil van God in alle goeie werke<br />
te lewe? Of doen ek dit net uit<br />
gewoonte, of omdat dit van my<br />
verwag word?<br />
Hierdie daaglikse selfondersoek<br />
is nie net vir ’n beperkte groep<br />
kerkgangers nie. Selfs die kinders,<br />
julle, seuns en dogters, moet leer<br />
om jul lewe daagliks aan die Bybel<br />
te toets. Hier het ons as ouers ’n<br />
groot verantwoordelikheid. Die<br />
Bybel is die norm vir ons geloof<br />
en lewe as ouers en kinders. Daaglikse<br />
selfondersoek kan lei tot<br />
opregte nederigheid voor God, ’n<br />
opregte bede vir vergewing en vernuwing.<br />
Wanneer Paulus die selfondersoek<br />
in ons teks noem, dan wys<br />
hy spesifi ek op die manier waarop<br />
die Korintiërs die Nagmaal gevier<br />
het. Die Korintiërs moet hulleself<br />
ondersoek met die oog op hul viering<br />
van die heilige Nagmaal.<br />
Hulle moet nagaan of hul houding<br />
en gedrag ooreenstem met die aard<br />
van die Nagmaal. Die viering mag<br />
nie op onwaardige wyse plaasvind<br />
nie, op ’n manier wat vloek met die<br />
karakter van die Nagmaal. Om<br />
die heilige Nagmaal te vier is ’n<br />
ernstige saak. Dit moet afgestem<br />
wees op die heilige sakrament.<br />
Wat is dan die verskil tussen 2 Kor<br />
13 en ons teks? Die selfondersoek<br />
waaroor Paulus praat in 2 Kor 13<br />
is ’n daaglikse roeping vir jonk<br />
en oud, nie beperk tot die voorbereiding<br />
op die Nagmaal nie. Die<br />
selfondersoek wat Paulus in ons<br />
teks noem, wys spesifi ek op die<br />
manier waarop ons die Nagmaal<br />
vier. En die Nagmaal is nie iets<br />
wat jy elke dag vier nie.<br />
Laat ons let op wat die teks vir<br />
ons wil sê oor die selfondersoek<br />
met die oog op die viering van die<br />
Nagmaal. Paulus wys dat die viering<br />
van die Nagmaal ’n ernstige<br />
saak is.<br />
1. Wanneer ek dit op onwaardige<br />
wyse vier, dan sondig<br />
ek teen Christus<br />
2. Wanneer ek dit op waardige<br />
wyse vier, dan word<br />
ek deur Christus gevoed.<br />
Paulus spreek die ontheiliging<br />
van die Nagmaal deur die Korintiërs<br />
aan. In die vroeë kerk het<br />
die heilige Nagmaal aangesluit by<br />
’n gewone maaltyd. Blykbaar het<br />
Augustus 2012 • 3
die Korintiërs die Nagmaal gevier<br />
onmiddellik na die sogenaamde<br />
liefdesmaal. Die liefdesmaal was<br />
bedoel as ’n gemeen skaplike maaltyd<br />
om die onderlinge band te versterk<br />
en om die armes te ondersteun.<br />
Die rykes en die armes,<br />
die slawe en die here kon die kos<br />
gelyk op deel. So kon hulle die<br />
onderlinge band in die Here vier.<br />
Aan die einde van die liefdesmaal,<br />
as ’n soort klimaks, het hulle dan<br />
die Nagmaal gevier.<br />
Die Korintiërs het egter die viering<br />
van die Nagmaal op ’n verskriklike<br />
manier ontheilig. Hulle<br />
het ’n karikatuur van die liefdesmaal<br />
gemaak. Dit was veronderstel<br />
dat die rykes meer sou saamneem<br />
om dit met die armes te deel. Maar<br />
in die praktyk het dit geword: elkeen<br />
vir homself. Die rykes het baie<br />
geëet, die armes het honger gely.<br />
Daarom sê Paulus, as julle dit so<br />
doen, kan julle net sowel tuis bly<br />
en daar jou maaltyd eet.<br />
So was daar verdeeldheid, vorming<br />
van klieke en groepe. Die<br />
eenheid ontbreek. En dan durf<br />
hulle om saam die heilige Nagmaal<br />
te vier. Wat ’n gebrek aan<br />
geestelike fyngevoeligheid. Wat ’n<br />
ontheiliging van die Nagmaal.<br />
Daarom waarsku Paulus: “Wie<br />
dan op onwaardige wyse hierdie<br />
brood eet of die beker van die Here<br />
drink, sal skuldig wees aan die<br />
liggaam en bloed van die Here.”<br />
Besef tog waar jy mee besig is,<br />
sê Paulus. Deur julle gebrek aan<br />
onderlinge liefde en aandag, deur<br />
jul nalatigheid om die eenheid te<br />
wys, deur jul selfsug, deur jul partygees<br />
maak julle nie net ’n klug<br />
van die liefdesmaal nie. Julle ontheilig<br />
daarmee die Nagmaal, ja<br />
julle is besig om te sondig teen<br />
die liggaam en bloed van die Here.<br />
Dis feitlik godslastering. Jy misbruik<br />
die naam van die Here. En<br />
die Here sal nie onskuldig hou wie<br />
sy naam ydellik gebruik nie.<br />
In die voorgaande verse het Paulus<br />
reeds die waarde van die<br />
brood en wyn van die Nagmaal<br />
aangedui. Christus het dit ‘my<br />
liggaam’ genoem en die beker<br />
4 • Augustus 2012<br />
‘die nuwe testa ment in my bloed’.<br />
Die Nagmaal is nie maar net ’n<br />
gewone maaltyd nie. Dit is ingestel<br />
ter gedagtenis aan Christus<br />
se lyding en dood: sy liggaam en<br />
bloed wat vir jou gegee is. So verkondig<br />
jy aan die tafel die dood<br />
van die Here.<br />
Verkondiging van Christus<br />
se dood<br />
Die Nagmaal is na sy aard ’n verkondiging<br />
van Christus se dood.<br />
Dan kan ek die Nagmaal nie net<br />
gebruik soos enige ander maaltyd<br />
nie. As ek dit wel doen, dan eet<br />
en drink ek op onwaardige wyse,<br />
dan ontheilig ek die heilige sakrament.<br />
Dit sal duidelik wees dat hierdie<br />
eet en drink op onwaardige wyse<br />
niks te make het met die gevoel<br />
van onwaardigheid voor die Here<br />
nie. So ’n gevoel van eie onwaardigheid<br />
is ’n vereiste vir die goeie<br />
viering van die Nagmaal. Christus<br />
het gekom om verlorenes te<br />
red en nie hulle wat hulleself as<br />
regverdiges beskou nie. Die vraag<br />
van die teks is nie of jy waardig<br />
is of nie om die Nagmaal te vier<br />
nie, maar of jy die Nagmaal op ’n<br />
waardige manier vier.<br />
Paulus verwys na die oneerbiedige<br />
en selfsugtige maniere wat sommige<br />
van die Korintiërs gekenmerk<br />
het. Wanneer ek nie Nagmaal<br />
toe gaan om die dood van<br />
die Here te verkondig as offer vir<br />
my sonde, wanneer ek weier om<br />
my houding en gedrag af te stem<br />
op die heilige Nagmaal, dan vier<br />
ek dit op ’n onwaardige wyse. So<br />
’n onverskillige houding pas nie<br />
by die heilige tekens en seëls van<br />
die Nagmaal nie. So ’n houding<br />
vloek met hierdie heilige instelling<br />
van Christus. Christus se<br />
dood moet jou houding en gedrag<br />
bepaal. Wanneer jy bewus van sy<br />
dood vir jou is, dan sal dankbaarheid,<br />
vreugde en liefde jou viering<br />
kenmerk. Dit sal ook jou houding<br />
teenoor jou medelidmate kenmerk.<br />
Sondaars wat weet dat hulle deur<br />
genade gered is, is nederig teenoor<br />
mekaar, geduldig en sorgsaam.<br />
Wanneer jy besef wat jy aan die<br />
Nagmaal vier, sal jy ook werklik<br />
omgee vir die eenheid van God se<br />
volk. Jy sal daaraan uitdrukking<br />
wil gee. Alle selfsug en partygees<br />
afl ê. Dan sal jy met vreugde<br />
met die armes deel, met mekaar<br />
deel. Dan sal jy elke geleentheid<br />
gebruik om aan die eenheid in die<br />
Here, uiting te gee. Verloste sondaars<br />
soek mekaar op, gee om vir<br />
mekaar. Dis net in díe gees dat die<br />
Nagmaal op waardige wyse gevier<br />
kan word. Jy wys dan dat jy weet<br />
waaroor dit aan die tafel gaan.<br />
Maar nalatigheid daarin maak ’n<br />
mens egter skuldig aan sonde. Nie<br />
net teen die tekens van brood en<br />
wyn nie, maar teen die Here self.<br />
Jy kruisig dan Christus opnuut,<br />
so te sê. Aan die tafel het jy met<br />
Christus self te make. Daar is<br />
geen manier dat jy Hom kan ontduik<br />
nie. Christus sal jou nie los<br />
nie. Hy sal of jou seën of jou vervloek.<br />
Jy het immers te doen met<br />
Christus se liggaam en bloed.<br />
Paulus onderstreep dit in vers<br />
29 wanneer hy sê: “want wie op<br />
onwaardige wyse eet en drink, eet<br />
en drink ’n oordeel oor homself,<br />
terwyl hy die liggaam van die Here<br />
nie onderskei nie.” Letterlik sê hy<br />
selfs: jy mag dan die brood eet en<br />
die wyn drink, maar in werklikheid<br />
eet en drink jy jou oordeel. Jy<br />
bring die oordeel oor jouself.<br />
Watter soort oordeel Paulus aan<br />
dink, kan duidelik wees uit die<br />
verse wat volg. Blykbaar was daar<br />
baie gevalle van swakheid en<br />
siekte in die gemeente, selfs opvallende<br />
sterfgevalle. Paulus dink<br />
hier nie onmiddellik aan God se<br />
ewige oordeel nie, maar aan God<br />
se tydelike tugtiging soos siekte<br />
en dood. Jy sou dit ook kan vergelyk<br />
met wat Dawid in Ps 32 noem.<br />
Julle weet dat Dawid aanvanklik<br />
geweier het om sy sonde te erken.<br />
Daaroor skryf hy: “Toe ek geswyg<br />
het, het my gebeente uitgeteer in<br />
my gebrul die hele dag. Want u<br />
hand was dag en nag swaar op<br />
my; my murg het verander soos<br />
deur somergloed.” Dawid ervaar<br />
dat sy weiering om sy sondes te
ely, fi sies en psigies verwoestend<br />
werk. Om te weier om jou sondes<br />
te bely, kan jou stukkend maak.<br />
Dis dan God se tugtende hand.<br />
’n Opregte belydenis van skuld<br />
bevry jou egter van ’n sware las<br />
en gee jou weer blydskap, soos<br />
Dawid dit ervaar het. Daarom<br />
kon hy die Psalm eindig met die<br />
woorde: “Wees bly in die Here en<br />
juig, o regverdiges! En jubel, alle<br />
opregtes van hart!” Want daar is<br />
vergewing.<br />
Om ’n geseënde viering van die<br />
Nagmaal te kan hê, is dit nodig<br />
dat elkeen homself eers beproef.<br />
Dit geld nie net vir hulle waarvan<br />
bekend is dat hulle in sondes lewe<br />
nie. Dit geld vir elkeen wat wens<br />
om te vier.<br />
Karakter en doel<br />
Oordink op watter wyse julle gaan<br />
vier. Besef tog die karakter en<br />
doel van die sakrament. Ken jy<br />
’n houding van eerbied en ontsag,<br />
van dankbaarheid en liefde wat by<br />
so ’n heilige maaltyd pas? Is dit jou<br />
begeerte om die dood van die Here<br />
te verkondig as jou lewe? Aanvaar<br />
jy opreg die belofte en die eis van<br />
die verbond van genade? Is dit jou<br />
begeerte om die gemeenskap met<br />
Christus en so ook met die ander<br />
lidmate van sy liggaam, die kerk,<br />
te onderhou en te vier?<br />
Die selfondersoek word verder in<br />
vers 29 verklaar wanneer Paulus<br />
praat van ’n onderskeiding van die<br />
liggaam van die Here. Besef dat jy<br />
nie net tafel toegaan om<br />
’n stukkie brood te eet en<br />
’n bietjie wyn te drink nie.<br />
Jy het te doen met tekens<br />
en seëls van Christus se<br />
liggaam, Christus in sy<br />
offerande. Skat dit tog op<br />
sy juiste waarde!<br />
So kry jy die ware selfondersoek<br />
wat pas by die<br />
viering van die Nagmaal.<br />
Hierdie selfondersoek<br />
het nie as doel dat<br />
jy van die tafel wegbly<br />
nie. Dit het as doel dat jy<br />
aan die tafel gaan sit met<br />
die regte houding, op die<br />
regte manier. Alle onheilige<br />
elemente moet eers verwyder<br />
word. Sodat jy aan die tafel kan<br />
sit heilig vir die Here, beproef.<br />
Dan vier ek nie die Nagmaal op<br />
’n selfversekerde manier asof<br />
ek in myself waardig sou wees,<br />
in lig van my kwaliteite of my<br />
prestasies nie. Dan vier ek die<br />
Nagmaal as ’n mens wat roem<br />
in Christus alleen. As ’n mens<br />
wat sy saligheid buite homself<br />
in Jesus Christus soek. Met die<br />
erkenning dat ek uit myself dood<br />
is deur my sondes. Die Here verwelkom<br />
sulke nederige heiliges<br />
en sondaars. Hy sal jou dan aan<br />
sy tafel verkwik tot die ewige<br />
lewe. Hy sal jou band met Hom<br />
en met mekaar versterk.<br />
Die formulier vir die viering<br />
van die heilige Nagmaal gee ’n<br />
meer algemene strekking aan<br />
die selfondersoek wat Paulus in<br />
1 Kor 11 noem. Paulus spreek ’n<br />
verkeerde houding en gedrag aan<br />
wat voortspruit uit ’n verkeerde<br />
persepsie van die gemeente en van<br />
die Nagmaal. Die formulier maak<br />
dit breër en meer algemeen. In die<br />
kort formulier lees ons:<br />
“Om tot versterking van ons geloof<br />
die Nagmaal te kan hou, is dit<br />
nodig dat ons, onsself vooraf reg<br />
sal ondersoek. Daarom…<br />
• Moet ons nadink oor ons<br />
sonde en vervloeking, sodat<br />
ons ’n afkeer kry van onsself<br />
en ons met diepe berou voor<br />
God verootmoedig;<br />
• Elkeen moet homself ondersoek<br />
of hy die vaste belofte<br />
van God glo dat al sy sondes<br />
hom alleen op grond van<br />
die lyding en dood van Jesus<br />
Christus vergewe is en dat<br />
die volkome geregtigheid van<br />
Christus hom as sy eie toegereken<br />
en geskenk is; en<br />
• Ook moet elkeen sy gewete<br />
ondersoek of hy van voorneme<br />
is om van nou af met sy hele<br />
lewe uit ware dankbaarheid<br />
God te dien en opreg voor<br />
Hom te wandel.<br />
Ook moet hy homself ondersoek<br />
of hy ernstig van voorneme is om<br />
eerlik alle vyandskap, haat en nyd<br />
te laat vaar en voortaan in liefde<br />
en vrede met sy naaste te lewe.”<br />
Dis nie ’n statiese ondersoek nie,<br />
nie ’n kliniese versameling van<br />
die feite wat dan tot die konklusie<br />
moet lei: of ek mag aan die tafel<br />
of ek mag nie.<br />
Nee, ware selfondersoek behoort<br />
net een gevolg te hê: dat ek aan<br />
die tafel gaan met die regte ingesteldheid.<br />
Luister maar na Paulus:<br />
“Maar die mens moet homself<br />
beproef en so van die brood eet<br />
en uit die beker drink.” Bybelse<br />
selfondersoek bring jou daartoe<br />
om jouself opnuut voor God te verootmoedig,<br />
bewus van jou eie sondes<br />
en swakhede. Bybelse selfondersoek<br />
bring jou daartoe om God<br />
se belofte van vergewing opnuut<br />
te omhels. Bybelse self ondersoek<br />
roep opnuut die begeerte op om<br />
God en die naaste uit liefde en<br />
dankbaarheid te dien.<br />
Jy ondersoek jouself dan immers<br />
voor die Here. Jy rig jou op die<br />
Here, jy open jou hart vir Hom, jy<br />
soek by Hom jou troos, jy onderwerp<br />
jou aan Hom.<br />
Om so te eet en te drink aan die<br />
tafel van die Here is ’n voorreg<br />
en ’n eis. Dis ’n gebod: “doen dit<br />
tot my gedagtenis” en ’n fees. Jy<br />
vier die heerlike gedagtenis van<br />
die bittere dood van jou Verlosser<br />
as jou lewe.<br />
Ds C Kleyn<br />
Augustus 2012 • 5
Die Amp van Herder/Leraar<br />
Anders as die ampte van apostel,<br />
profeet en evangelis (wat ons in<br />
die vorige News behandel het),<br />
is die amp van herder en leraar<br />
(die ander kerklike amp wat in<br />
Ef. 4:11 genoem word) nie ‘n buitengewone<br />
amp nie (hoewel dit ‘n<br />
besondere amp is). Eerstens het<br />
die buitengewone ampte (apostel,<br />
profeet en evangelis) die volgende<br />
of sommige daarvan betrek:<br />
‘n buitengewone roeping, direkte<br />
openbaring en wonderwerke. Nie<br />
een van hierdie buitengewone<br />
gawes is deel van die amp van<br />
herder/leraar nie. Tweedens is die<br />
buitengewone ampte tydelik, en<br />
met die apostoliese era afgesluit,<br />
terwyl die amp van herder/leraar<br />
(soos die ampte van ouderling en<br />
diaken) permanent is en duur tot<br />
met Christus se wederkoms (vgl.<br />
I Tim. 3 en 6:14). Derdens behels<br />
die buitengewone ampte gesag oor<br />
die kerke in die algemeen, terwyl<br />
herders/leraars deur ‘n besondere<br />
kerk geroep word.<br />
Die hoofsaaklike ooreenkoms tussen<br />
die drie buitengewone, tydelike<br />
ampte en die besondere, permanente<br />
amp van herder/leraar en<br />
die rede waarom van hierdie vier<br />
ampte in Ef. 4:11 gepraat word<br />
is dat hulle almal leerampte is.<br />
Jesus Christus, die opgevare hoof<br />
van die kerk, het ruim voorsiening<br />
gemaak vir die toerusting en<br />
opbouing van sy mense (vv. 11-16).<br />
In die apostoliese tyd is apostels,<br />
profete en evangeliste, sowel as<br />
plaaslike herders/leraars, geroep<br />
om die kennis van Christus te<br />
versprei. In die na-apostoliese tyd<br />
word amptelike prediking van die<br />
Woord aan herders/leraars opgedra.<br />
Daar is nie hier of elders in<br />
die Heilige Skrif melding van,<br />
voorsiening vir, of behoefte aan<br />
‘n pous wat onfeilbaar ex cathedra<br />
spreek, laat staan nog ander onbybelse<br />
en teenbybelse ampte soos<br />
aartsbiskoppe en kardinale, nie.<br />
Die amp van herder/leraar is nie<br />
net te onderskei van die buitengewone<br />
ampte van apostel, profeet en<br />
6 • Augustus 2012<br />
evangelis nie, maar dit<br />
is ook onderskeibaar<br />
van die besondere,<br />
permanente ampte<br />
van (regeer)ouderling<br />
en diaken. Diakens<br />
bedien hulp en ouderlinge<br />
regeer, terwyl die<br />
essensie van die amp<br />
van die herder is om te<br />
leer. Nietemin regeer<br />
leerouderlinge ook, en<br />
het regeer ouderlinge<br />
leergawes ten einde in<br />
die kerk te kan regeer<br />
(vgl. “bekwaam om te onderrig;” I<br />
Tim. 3:2). Die bybelse onderskeid<br />
tussen ‘n leerouderling (herder/<br />
leraar in Efesiërs 4:11) en “engel”<br />
of “boodskapper” (in Openbaring<br />
2-3) en ‘n regeerouderling, word<br />
gemaak in I Tim. 5:17.<br />
Dit is dus duidelik dat die Bybel<br />
vereis dat daar besondere ampte<br />
in die kerk as instituut sal wees.<br />
Dit is nie ‘n geval van dienstigheid,<br />
of natuurlike ontwikkeling<br />
of menslike bedenksel nie. Die<br />
kerklike ampte van herder/leraar,<br />
ouderling en diaken is deur God<br />
vir die hele Nuwe Testamentiese<br />
tyd verordineer. Om kerklike<br />
ampte te verwerp is om jouself<br />
wyser as God te ag, want een van<br />
die heerlike doeleindes van Christus<br />
se hemelvaart (Ef. 4:8) is om<br />
ampsdraers te gee om sy liggaam<br />
op te bou (v. 11).<br />
Nie almal is besondere ampsdraers<br />
in God se kerk nie. Kinders,<br />
klaarblyklik, ontbreek die vermoë<br />
en Christus verbied vroue ampsdraers.<br />
“Ek laat die vrou egter nie<br />
toe om onderrig te gee [dit is, ‘n<br />
vrou kan nie ‘n herder/leraar wees<br />
nie] of oor die man te heers [as<br />
herder/leraar, ouderling of diaken,<br />
want al drie behels gesag oor die<br />
man] nie, maar sy moet haar stil<br />
hou” (I Tim. 2:12). Ook word nie<br />
alle manne nie, maar net sommiges,<br />
geroep en bevestig in die<br />
besondere ampte.<br />
Dít onthul die dwaling in alle<br />
verwerping van kerklike ampte<br />
by die Anabaptiste en die broederisme<br />
met hulle allemansbediening<br />
en allemansprediking. Hulle<br />
beskouing kyk net na gawes en<br />
nie ook na roeping en amp nie. In<br />
die kerke van die Reformasie is<br />
dit gebrandmerk as “fanatisisme”<br />
en “dwepery,” want Christus het<br />
net spesefi eke “ander” as herders<br />
en leraars gegee (“ander” word<br />
bepaal deur “sommige” in Ef. 4:11).<br />
Die opgevare Christus wat “ander<br />
as herders en leraars” gegee het,<br />
verbind amptelike prediking aan<br />
die amp van herder/leraar (vgl. die<br />
Westminster Larger Catechism, V.<br />
& A. 158).<br />
Dit moet ook genoem word dat,<br />
hoewel daar “ongelykheid” onder<br />
gelowiges is, wat betref die besondere<br />
ampte, ons almal gelyk staan<br />
in die amp van die gelowige (Ef.<br />
4:7). Die weg waarlangs ons in<br />
ons van God gegewe amp as gelowige<br />
groei, sluit in dat ons nie<br />
ons doel as lekepredikers verbystrewe<br />
nie. Ons groei eerder in<br />
genade deur te berus in die plek<br />
in die kerk wat God ons aangewys<br />
het, en gehoorsaam te wees aan<br />
die getroue prediking deur ware<br />
herders wat deur die opgevare<br />
Christus vir ons opbou gegee is<br />
(vv. 11-16). Dit is ook die manier<br />
om bybelse eenheid in die kerk te<br />
bewaar (vv. 1-6).<br />
As “herder” (v. 11) is ‘n Christelike<br />
predikant ‘n geestelike skaapherder.<br />
‘n Skaapherder wys die kudde<br />
wat Christus aan hom toevertrou
het die pad aan, laat hulle wei,<br />
regeer hulle, lei hulle en beskerm,<br />
tel en ken hulle. Hy moet dit wyslik,<br />
sagkens en voortdurend doen.<br />
Sy sorg is daarin geleë dat afgedwaalde<br />
skape nie verlore gaan<br />
nie, kwetsbare skape teen roofdiere<br />
beskerm word, siek skape<br />
van siekte genees word en honger<br />
skape met goeie weiding gevoed<br />
word. As “leraar” (v. 11) pas hy<br />
die kudde op deur getroue verkla-<br />
1. Inleiding<br />
Christus neem die sentrale plek in<br />
elke ware Christen se lewe in. Die<br />
lewe begin by Christus, is deur<br />
Christus (Johannes 14:6, Hebreers<br />
10:20) en eindig ook weer by<br />
Christus. As gevolg van die sondeval<br />
ontstaan daar komplikasies<br />
en moeilike omstandighede in die<br />
mens se lewe. In hierdie situasies<br />
het die Christen genade ontvang<br />
om in gebed te tree met die Almagtige,<br />
sy Vader, wat gewillig is om<br />
hom aan te hoor. Wanneer daar<br />
met God gekommunikeer word,<br />
gebeur dit in gebed as gevolg van<br />
die Heilige Gees deur Christus.<br />
God stel egter sekere vereistes.<br />
Om in gebed met Hom te tree, vereis<br />
dat die persoon homself verdiep<br />
in die Woord van God, want<br />
gebed en Skrifl esing loop hand aan<br />
hand – die een kan nie sonder die<br />
ander nie. God openbaar Homself<br />
in Sy Woord. Wanneer daar dus<br />
probleme in die Christen se lewe<br />
ontstaan, vind hy toevlug by sy<br />
Vader in die hemel. Soms gebeur<br />
dit dat die spesifi eke persoon so<br />
geweef is in sy eie probleme dat<br />
hy God miskyk en iemand nodig<br />
het om hom weer die weg na God<br />
te wys. Hierdie pastorale berader<br />
gaan anders as die gewone sielkundige<br />
te werk. Sy verstaan van<br />
elke menslike probleem lê gewortel<br />
in sy kennis van die sondeval,<br />
wat geopenbaar word in die Skrif.<br />
ring en toepassing van die Woord<br />
van God.<br />
Jesus Christus is, as die “groot<br />
Herder van die skape” (Heb.<br />
13:20), die voorbeeld vir alle herders/leraars.<br />
Hy is die “goeie herder”<br />
wat Sy lewe vir die skape<br />
afgelê het (Joh. 10:11) en wat hulle<br />
“vir Hom ... deur sy Gees en Woord<br />
... vergader, beskerm en onderhou”<br />
(Heidelbergse Kategismus, A. 54).<br />
Daarom is die Woord en gebed ook<br />
die sentrale punt van elke pastorale<br />
ontmoeting.<br />
In hierdie artikel word die plek<br />
van die Woord van God en gebed<br />
in pastorale ontmoetings bestudeer.<br />
Die prominente verskil tussen<br />
Freudisme en die Pastoraat<br />
word uitgewys om sodoende die<br />
besondere plek wat God in elke<br />
Christen se lewe inneem, uit te<br />
lig.<br />
1. Probleemstelling<br />
Die sielkunde, waarvan Sigmund<br />
Freud die vader is, staan grootliks<br />
direk in teenstelling met die<br />
Christendom. Die menslike gevoel<br />
en idee staan voorop. Freudisme<br />
beklemtoon ateïsme (in plaas van<br />
teïsme), determinisme (eerder as<br />
vryheid van die menslike wil), en<br />
selfgesentreerde moraliteit (in die<br />
plek van God gesentreerde moraliteit).<br />
Verder leer dit dat die probleme<br />
waarin elke mens homself<br />
bevind die gevolg is van onderdrukte<br />
emosies en die faktore<br />
in sy direkte omgewing (Almy,<br />
2000:17, 22). Dit is dus ’n ‘humanistiese<br />
idee’ wat God vêr op die<br />
agtergrond skuif.<br />
Christus leer hierteenoor in Mattheus<br />
7:7, 8 &11:<br />
“Bid, en vir julle sal gegee word;<br />
soek, en julle sal vind; klop, en vir<br />
julle sal oopgemaak word. Want<br />
elkeen wat bid, ontvang; en hy wat<br />
Hierdie “Herder ... van ons siele”<br />
(I Pet. 2:25) gee onderherders en<br />
rus hulle toe as herders en leraars,<br />
uit liefde vir die kudde. Ons eer<br />
Hom deur op hulle ag te gee.<br />
(Vertaal deur Nic Grobler. Die<br />
1933 / 1953 Afrikaanse vertaling<br />
van die Bybel is met hierdie vertaling<br />
gebruik.)<br />
Rev. Angus Stewart<br />
Die plek en funksie van die Woord van God en gebed in die<br />
pastorale ontmoetingsgebeure.<br />
soek, vind; en vir hom wat klop,<br />
sal oopgemaak word... As julle wat<br />
sleg is, dan weet om goeie gawes<br />
aan julle kinders te gee, hoeveel<br />
te meer sal julle Vader wat in die<br />
hemele is, goeie dinge gee aan die<br />
wat Hom bid!”<br />
en ook in 1 Johannes 3:22:<br />
“...en wat ons ook al bid, ontvang<br />
ons van Hom, omdat ons sy gebooie<br />
bewaar en doen wat welgevallig is<br />
voor Hom.”<br />
Uit hierdie teksverse blyk dit duidelik<br />
dat God in gemeenskap met<br />
Sy kinders wíl wees. In tye van<br />
nood en swaarkry is God die mens<br />
se enigste uitweg, in Skrifl esing<br />
en gebed, want daardeur tree hy<br />
in ’n ‘vir-die-wêreld-ongekende<br />
gemeenskap met die Vader.<br />
2. Pastorale berading<br />
teenoor Freudisme<br />
Dit is noodsaaklik om pastorale<br />
berading, wat ’n Christelike agtergrond<br />
het en Godgesentreerd is,<br />
te vergelyk met Freudisme, wat<br />
humanisties en mensgesentreerd<br />
is, om sodoende die regte, Skrifgefundeerde<br />
metodes uit te lig en<br />
die belangrikheid van Skrifl esing<br />
en gebed uit te wys en te beklemtoon.<br />
’n Liberale 1 gesindheid is iets wat<br />
1 Volgens die e-HAT (2009): “(1)<br />
Vrysinnig, ruimdenkend; nie<br />
bekrompe nie; nie ortodoks. (2)<br />
Voorstander o.m. van ekonomiese,<br />
Augustus 2012 • 7
van nature by die mens bestaan.<br />
Die drang om nie onderworpe te<br />
wees aan gesag nie – ’n eienskap<br />
eie aan die opstandigheid van die<br />
mens, wat sy oorsprong reeds in<br />
die paradys het. Die mens wil soos<br />
God wees (Genesis 3:5) – in beheer<br />
van alles, kenners van goed en<br />
kwaad. Hy soek sy eie verlossing<br />
en verwerp sodoende God se gesag<br />
en ontken die werk van Christus.<br />
Maar, wat meer is, die mens soek<br />
sy verlossing binne homself. Hy<br />
besef nie van watter aard en in<br />
watter toestand hy is nie – hy<br />
besef nie dat hy tot niks in staat<br />
is nie (2 Korinthiërs 3:5). Hy ontken<br />
die sonde en onderwerp die<br />
leer van die sondeval en erfsonde 2<br />
aan die menslike verbeelding. Hy<br />
is van nature onder die indruk<br />
dat alle bestaande antwoorde die<br />
produk van sy eie kennis en insig<br />
is. Wanneer iets dus nie uitgeredeneer<br />
kan word nie, bestaan dit<br />
nie en is dit onwaar (“I think, therefore<br />
I am” - Descartes). Freudisme<br />
is presies dit. Dit is maar<br />
net nog ’n menslike antwoord op<br />
die probleme, wat die gevolg is van<br />
politieke, godsdienstige en kulturele<br />
vryheid.”<br />
2 Nederlandse Geloofsbelydenis Artikel<br />
15: “Ons glo dat die erfsonde deur<br />
die ongehoorsaamheid van Adam<br />
oor die hele menslike geslag uitgebrei<br />
het. Dit is ‘n verdorwenheid van die<br />
hele natuur en ‘n oorgeërfde gebrek<br />
waarmee selfs die klein kindertjies<br />
in die moederskoot besmet is. Dit<br />
is hierdie wortel wat in die mens<br />
allerhande sonde laat uitspruit. Dit<br />
is daarom so afskuwelik en gruwelik<br />
voor God dat dit rede genoeg is om<br />
die menslike geslag te verdoem.<br />
Dit word selfs nie deur die doop<br />
geheel en al tot niet gemaak of<br />
volkome uitgeroei nie, aangesien<br />
die sonde aanhoudend uit hierdie<br />
verdorwenheid opborrel soos water<br />
uit ‘n giftige fontein. Dit word die<br />
kinders van God ewenwel nie tot<br />
verdoemenis toegereken nie maar<br />
deur sy genade en barmhartigheid<br />
vergewe. God vergewe nie sodat die<br />
gelowiges in die sonde gerus sou slaap<br />
nie maar wel sodat die besef van<br />
hierdie verdorwenheid hulle dikwels<br />
sou laat sug in die verlange om van<br />
hierdie liggaam van die dood verlos te<br />
word...”<br />
8 • Augustus 2012<br />
die sonde wat hy so hewig ontken.<br />
Die wetenskaplike waarhede wat<br />
daarin versteek is mag egter<br />
ook nie ontken word nie. Daar<br />
is bepaalde maniere waarop die<br />
psige van die mens werk en funksioneer,<br />
wat Freud ook gedeeltelik<br />
in sy fi losofi e opgeneem en so vir<br />
die wetenskap bekend gemaak het.<br />
By enige wetenskap is die Bybel<br />
as Woord van God die ‘handboek’<br />
van die fi losofi e, van die wetenskap<br />
en daarom neem die pastorale<br />
be rader slegs uit Freud se<br />
teorie wat in ooreenstemming met<br />
die Woord en tot opbouing van die<br />
beradene is. Die grootste gedeelte<br />
van sy teorieë is direk in stryd met<br />
die Woord van God. Vergelyk as<br />
voorbeeld die volgende punte wat<br />
Almy (2000:22-29), onder andere<br />
oor Freud se teorie, noem:<br />
1. “The fi rst and most foundational<br />
pillar of Freudian theory<br />
and psychotherapy is the<br />
assertion that human mental<br />
and emotional diffi culties are<br />
the result of improper external<br />
environmental infl uences.<br />
2. ...there exists in each person<br />
a ‘dynamic un<strong>co</strong>nscious’<br />
that determines and <strong>co</strong>ntrols<br />
our every thought and<br />
action. Freud asserted that<br />
the mind, outside of our awareness,<br />
is a powerful repository<br />
of instincts, experiences,<br />
sensations, perceptions,<br />
emotions and thoughts. This<br />
repository is always active,<br />
and it <strong>co</strong>ntrols our thoughts,<br />
feelings, behaviours and relationships.<br />
3. The fi fth pillar of Freudian<br />
practice is the notion of selfsufficiency<br />
and self-cure...<br />
people <strong>co</strong>uld solve their own<br />
problems without the help<br />
of God or any supernatural<br />
source.<br />
4. Freedom from guilt, shame,<br />
fear, anxiety and suffering is<br />
the unabashed, openly-stated<br />
goal of psychotherapy...<br />
the desire to avoid suffering<br />
is a major reason for the exi-<br />
stence of the therapeutic <strong>co</strong>mmunity.”<br />
Die Skrif leer presies die teenoorgestelde<br />
van bogenoemde. In<br />
plaas daarvan dat die mens tot<br />
alle goeie dinge in staat is en God<br />
nie nodig het nie, leer die Woord<br />
van God dat: “...daar ‘n enige en<br />
enkelvoudige geestelike Wese is<br />
wat ons God noem. Hy is ewig,<br />
onbegryplik, onsienlik, onveranderlik,<br />
oneindig, almagtig, volkome<br />
wys, regverdig, goed en die<br />
alleroorvloedigste fontein van<br />
alles wat goed is.” (Nederlandse<br />
Geloofsbelydenis Artikel 1, 2 Kor<br />
3:17; Joh 4:24; Jes 40:14). Alleen<br />
God is goed en die mens is net in<br />
staat om kwaad te doen, tensy Hy<br />
weergebore word in die Gees van<br />
God (Heidelbergse Kategismus<br />
Vraag en Antwoord 8). Die mens<br />
staan totaal en al aan die passiewe,<br />
‘ontvang’ kant, waar hy die<br />
geloof in Christus ontvang na die<br />
uitverkiesing deur God. Hierna<br />
roep God die gelowige deur die<br />
Gees op tot ’n nuwe lewe en maak<br />
hom aktief in die geloof om tot eer<br />
van die Almagtige te leef. Anders<br />
as Freud, glo die Christen nie in ’n<br />
onmiddellike, menslike oplossing<br />
vir sy probleme nie, maar eerder<br />
in ’n duratiewe verhouding met<br />
God, wat elke probleem in kontras<br />
stel met die genade wat hy<br />
in Hom ontvang het. Dít wek in<br />
hom ’n gees van dankbaarheid in<br />
plaas van moedeloosheid en hopeloosheid.<br />
• Die gehoorsame Christen dien<br />
God in gees en waarheid<br />
Die Christen beskou probleme nie<br />
net anders as Sigmund Freud nie,<br />
maar lééf ook radikaal anders. Hy<br />
leef met hierdie geweldige besef<br />
dat hy deur God vrygemaak is van<br />
die sonde en nou opgeroep word tot<br />
’n gehoorsame uitverkorene van<br />
God. Dit beteken onder meer dat<br />
’n ware gelowige daagliks daarna<br />
streef om die ou mens te kruisig<br />
en met Christus in ’n nuwe lewe<br />
op te staan, soos Paulus ook aan<br />
die gemeente in Efese skryf: “...dat<br />
julle, wat die vorige lewenswandel<br />
betref die oue mens moet afl ê
wat deur die begeerlikhede van<br />
die verleiding te gronde gaan, en<br />
dat julle vernuwe moet word in die<br />
gees van julle gemoed en julle met<br />
die nuwe mens moet beklee wat na<br />
God geskape is in ware geregtigheid<br />
en heiligheid” (Efesiërs 4:22-<br />
24). Dit beteken dat elke Christen<br />
God wil gehoorsaam en Hom dien,<br />
in gees en in waarheid.<br />
Waarom in gees? Want God is<br />
Gees (Johannes 4:24). Waarom in<br />
waarheid? Want Christus “...is die<br />
weg en die waarheid en die lewe...”<br />
(Johannes 14:6). Hy is die waarheid,<br />
omdat Hy God aan ons openbaar<br />
soos Hy is en daarom kan<br />
ons Hom só ken (Johannes 1:18,<br />
6:46 en 8:32). Christus het ook met<br />
Sy hemelvaart beloof om die Gees<br />
van Waarheid te stuur (Johannes<br />
16:13). Hierdie Gees “...getuig<br />
saam met ons gees dat ons kinders<br />
van God is.” (Romeine 8:16).<br />
God eis van elkeen wat Christus<br />
as Verlosser bely om die Vader in<br />
gees en waarheid te dien: “...die<br />
ware aanbidders sal die Vader in<br />
gees en waarheid aanbid; want die<br />
Vader soek ook mense wat Hom só<br />
aanbid” (Johannes 4:23). Slegs dan<br />
is enige pastorale werk van nut.<br />
God duld dit nie om as tydelike<br />
gelukbringer gebruik te word nie.<br />
God gee aan die wat reg tot Hom<br />
bid – voortdurend bid (Romeine<br />
12:12, Kolossense 4:2, Mattheus<br />
7:7,8). En, soos reeds genoem is,<br />
loop voortdurende bestudering<br />
van die Woord hand aan hand<br />
met voortdurende gebed, omdat<br />
die Gees en die Woord – die Gees<br />
van waarheid en die getuienis van<br />
die Waarheid, Christus – onskeibaar<br />
is.<br />
3. Skrifl esing en gebed<br />
– die onskeibare getuienis<br />
van die Waarheid<br />
Wanneer ’n mens reg bid, getuig jy<br />
van Christus. Jy erken die verlossingsdaad<br />
van Christus en pleit om<br />
vergifnis van jou sondes. Verder<br />
erken jy die gesag van God, aangesien<br />
jy tot Hom in eerbied nader<br />
en aanroep as Abba, Vader, maar<br />
ook as jou Skepper en Koning. Om<br />
reg te kan bid, impliseer dat ’n<br />
persoon kennis moet dra van die<br />
regte en verkeerde metode. Hierdie<br />
kennis word deur die Woord<br />
verkry. “Ons glo dat hierdie Heilige<br />
Skrif die wil van God volkome<br />
bevat en dat alles wat die mens vir<br />
sy saligheid moet glo, daarin voldoende<br />
geleer word. Aangesien die<br />
hele wyse waarop God deur ons<br />
gedien moet word, daarin breedvoerig<br />
beskrywe word” (Nederlandse<br />
Geloofsbelydenis Artikel<br />
7). Die regte gebed getuig dus<br />
van Christus omdat die kennis<br />
daarvoor verkry word deur die<br />
Gees wat werk deur middel van<br />
die Woord. Die Woord op sigself<br />
getuig ook van Christus. Christus<br />
is die vleesgeworde Woord (Johannes<br />
1:14). Die Gees werk alleenlik<br />
deur die Skrif; die Gees gaan<br />
vanuit die Vader en vleesgeworde<br />
Woord. “Ons glo en bely ook dat<br />
die Heilige Gees van ewigheid van<br />
die Vader en die Seun uitgaan”<br />
-Nederlandse Geloofsbelydenis<br />
Artikel 11. Hieruit tree dit baie<br />
duidelik na vore dat die Woord<br />
en gebed twee afsonderlike getuienisse<br />
is wat onskeibaar is, aangesien<br />
altwee van Christus, die<br />
enigste Waarheid, getuig.<br />
Berading deur middel van<br />
die getuienis<br />
Wanneer die pastorale berader<br />
tydens ’n beradingsessie uit die<br />
Woord lees, getuig hy openlik van<br />
Christus. Sy gebed dien verder as<br />
versterking van die beradene se<br />
geloof omdat dit voortbou op die<br />
Skrifl esing. Die Woordbediening<br />
deur Skrifl esing en gebed dien dus<br />
as getuienis van Christus en die<br />
direkte antwoord op die beradene<br />
se vrae. Die pastorale berader<br />
gaan egter nie die persoon wat<br />
vra om hulp, telkens beantwoord<br />
met ’n teksgedeelte of ’n vinnige<br />
gebed nie. Die berader moet wel<br />
sielkundige metodes toepas om<br />
te verstaan waarom die persoon<br />
hom- of haarself bevind in die<br />
huidige problematiese omstandighede.<br />
Dit is egter die berader<br />
se verantwoordelikheid om die<br />
gedagte by die beradene tuis te<br />
bring dat die uiteindelike oplossing<br />
opgesluit lê in Christus,<br />
omdat die mens in sonde geval<br />
het en tot niks in staat is sonder<br />
God nie is daar alleen in Hom verlossing.<br />
Weens die omstandighede<br />
waarin hierdie persoon verkeer,<br />
is Christus dikwels nie die klinkklare<br />
antwoord nie. Dit is die sondige<br />
reaksie waarby hy/sy verby<br />
moet kyk. Die beradene kan dit<br />
slegs deur middel van verdieping<br />
in Gods Woord en gebed regkry.<br />
Die pastorale berader is ook verantwoordelik<br />
om hierdie individu<br />
daartoe aan te spoor. Sonder Skriflesing<br />
en gebed sal die pastorale<br />
ontmoeting op dieselfde vlak lê as<br />
’n ontmoetingsessie met die sielkundige,<br />
aangesien die oplossing<br />
buite Christus, in die individu<br />
self, gesoek sal word. Die pastorale<br />
berader gaan eerder sielkundig<br />
te werk in sy getuienis van<br />
Christus.<br />
4. Gevolgtrekking<br />
As gevolg van die sondeval gebeur<br />
dit dat ’n mens in onverstaanbare,<br />
moeilike situasies leef. Die Christen,<br />
wat God dien deur gedurig<br />
uit die Skrif te leer en tot God te<br />
bid, het ’n unieke uitkyk op hierdie<br />
situasies. Hy weet dat hy ’n Vader<br />
in die hemele het wat in gemeenskap<br />
leef met Sy kinders en na<br />
hulle luister, omdat Christus as<br />
Middelaar intree. Gods kinders<br />
besef en bely dat Adam die mensdom<br />
in sonde gedompel het, vandaar<br />
die armoedige bestaan wat<br />
hulle op aarde voer. Maar, daar is<br />
vergewing en verlossing! Christus<br />
het vir God se uitverkorenes aan<br />
die kruis gesterf en daarom leef<br />
hul tot Sy eer. Hulle behoort aan<br />
die Here (Jesaja 43:1, 1 Petrus 1:2,<br />
Romeine 14:8).<br />
Hierdie besef word dikwels verduister<br />
en onderdruk weens die<br />
sondige natuur van elke mens.<br />
God sorg egter vir Sy kudde en<br />
stuur ’n herder, ’n berader, wat in<br />
sy pastorale getuienis van Christus,<br />
saam met die kragtige werking<br />
van die Gees, hierdie besef<br />
weer wakker maak. Anders as<br />
die Freud-metodes wat getuig<br />
Augustus 2012 • 9
van selfverlossing en ateïsme,<br />
werk God deur die pastoraat met<br />
Sy Woord en dryf die persoon tot<br />
gebed. Woordbediening deur middel<br />
van Skrifl esing en gebed in<br />
pastorale ontmoetingsgebeure<br />
is dus die middelpunt, die noodsaaklike<br />
element van elke pastorale<br />
ontmoetingsessie. Dit is die<br />
Christen se taak om Christus<br />
in gees en waarheid te dien, om<br />
sodoende ook van Hom te getuig<br />
(Mattheus 28:19). Waar is daar<br />
dan ’n beter geleentheid as in die<br />
pastoraat, waar die beradene worstel<br />
met vrae en probleme en uiteindelik<br />
deur die Woord en Gees<br />
in gebed, opnuut mag ontdek dat<br />
die antwoord in Christus lê? Sonder<br />
die Woordbediening in pastorale<br />
ontmoetingsgebeure is die<br />
10 • Augustus 2012<br />
soektog na ’n antwoord sinneloos.<br />
Solo Christo – alleen in Christus<br />
bestaan verlossing. Die berader<br />
tree daarom tot eer van God as<br />
Christen sielkundige, getuigend<br />
op as herder vir elke persoon wat<br />
vra om hulp.<br />
“Want aan U behoort die koninkryk<br />
en die krag en die heerlikheid<br />
tot in ewigheid. Amen.” (Mattheus<br />
6:13)<br />
Marnix Boersema<br />
Bronnelys:<br />
• Die BYBEL. 1933. Die Bybel:<br />
dit is die ganse heilige Skrif<br />
wat al die kanonieke boeke<br />
van die Ou en Nuwe Testament<br />
bevat. Kaapstad: Britse<br />
en Buitelandse Bybelgenootskap.<br />
• ALMY, G.L. 2000. How Christian<br />
is Christian <strong>co</strong>unseling?<br />
Wheaton, Illinois: Crossway<br />
Books. 67p.<br />
• COLLINS, G.R. 1988. Die A<br />
tot Z van berading. Kaapstad:<br />
Struik Uitgewers. 779 p.<br />
• DE BRES, G. 1561. Artikels 1,<br />
7, 11, 15 (In Die Nederlandse<br />
Geloofsbelydenis).<br />
• e-HAT (Handboek vir die<br />
Afrikaanse Taal). 2009. liberaal.<br />
[CD].<br />
• URSINUS, Z. & OLEVIA-<br />
NUS, C. 1563. Vraag en Antwoord<br />
8 (In Die Heidelbergse<br />
Kategismus).
BELANGRIKE BOEKBESPREKING<br />
Christless Christianity<br />
In 2008 het daar ‘n belangrike<br />
boek in Amerika verskyn,<br />
genaamd Christless Christianity.<br />
Die skrywer is Michael S.<br />
Horton, professor in dogmatiek<br />
in die United Reformed Church<br />
van Noord-Amerika. Christless<br />
Christianity is deel van ‘n trilogie.<br />
Die ander twee boeke is The<br />
Gospel-driven life en The Gospel<br />
<strong>co</strong>mmission. Met die titel Christless<br />
Christianity vat Horton die<br />
probleem van die kerke in Amerika<br />
saam.<br />
‘n Christuslose Christendom is<br />
helaas nie net Amerika se probleem<br />
nie, maar ook dié van Suid-<br />
Afrika. Reeds in 1996 het Johan<br />
Cilliers sy boek ‘Die uitwissing<br />
van God op die kansel’ (met as<br />
subtitel: Ontstellende bevindinge<br />
oor Suid-Afrikaanse prediking)<br />
geskryf, waarin hy aantoon dat<br />
meer as 90% van die preke wat oor<br />
‘n paar jaar oor die radio uitgesaai<br />
is, ten diepste Christus-loos was.<br />
Dit was vir my ‘n enorme skok.<br />
Na aanleiding van die boek van<br />
Cilliers het ek ‘n artikel in Die<br />
Kerkblad van 22 September 1999<br />
geskryf met die opskrif, Wat preek<br />
ons: Is dit Christus alleen? U kan<br />
dit hier gaan lees: http://troos.<br />
info/J5u5V7<br />
Na aanleiding van die boek van<br />
Horton graag die volgende gedagtes<br />
van my:<br />
• Dit gaan nie daaroor dat Christus<br />
se Naam glad nie genoem<br />
word nie. Die probleem is dat die<br />
Christus wat verkondig word,<br />
nie die Christus van die Skrif is<br />
nie. Dit is nie Christus as Verlosser<br />
van ons sondes nie, maar<br />
net ‘n Christus as Gelukbringer<br />
of ‘n Christus as Adviseur, wat<br />
jou net so bietjie advies gee oor<br />
hoe jy self jou lewe kan regruk.<br />
Dit is ten diepste ‘n Christus<br />
sonder kruis en sonder opstanding.<br />
Daarom kan ‘n mens ook<br />
praat van ‘n ‘ander-Christus-<br />
Christendom’.<br />
• Die probleem van ‘n Christuslose<br />
Christendom het sy oorsaak<br />
en oorsprong in ‘n sondelose<br />
Christendom. Ons het nie<br />
meer sondes nie – net foute en<br />
dan ook foute wat ons self, met<br />
Christus se advies, kan regstel.<br />
Ons ken nie meer die erns van<br />
ons sondes nie (dat God Hom<br />
verskriklik daaroor vertoorn en<br />
dit tydelik en ewiglik wil straf);<br />
ons ken nie meer ons totale<br />
onvermoë om self te kan betaal<br />
en los te kom van die mag nie.<br />
Die feit van die saak is: ‘n sondelose<br />
Christendom het Christus<br />
as Verlosser nie nodig nie. In<br />
sy skitterende werk, ‘The cross<br />
in the New Testament’, behandel<br />
Leon Morris die kruis van<br />
Christus telkens teen die donker<br />
agtergrond van ons sonde<br />
en doemwaardigheid!<br />
• Die Christuslose Christendom<br />
en sondelose Christendom het<br />
ook alles te make met ‘n kennislose<br />
Christendom. Ons gaan ten<br />
gronde as gevolg van ‘n gebrek<br />
aan kennis – kennis van Christus.<br />
Waar die belydenisskrifte<br />
en die Kategismusprediking<br />
vroeër ‘n besondere plek in die<br />
Gereformeerde kerke ingeneem<br />
het, is die belydenisskrifte vandag<br />
onbekend en onbemind. Ons<br />
kan daarom ook praat van ‘n<br />
belydenislose (Kategismuslose)<br />
Christendom. Ons ken nie meer<br />
ons enigste Troos in lewe en in<br />
sterwe, Christus, nie en daarom<br />
spreek die Kategismus ons nie<br />
meer aan nie.<br />
Onlangs was daar ‘n baie mooi<br />
konferensie (From embers to a<br />
fl ame). Dit het gehandel oor hoe<br />
daar nuwe lewe in die kerk kan<br />
kom. Op hierdie konferensie – so<br />
verstaan ek, ek was nie self daar<br />
nie, maar ek het wel die boek<br />
bekom – is tereg op die volgende<br />
dinge gehamer as geheim vir ‘n<br />
nuwe lewe:<br />
⌂ Gebed; en<br />
⌂ Prediking, Christus-prediking.<br />
Dit is alles baie mooi en waar,<br />
maar het ons die kennis om Christus<br />
te kan preek:<br />
• Ken ons Christus – die absolute<br />
noodsaak van sy werk – teen die<br />
agtergrond van ons sonde? Het<br />
ons nog die sondekennis waarvan<br />
ons Heidelbergse Kategismus<br />
praat?<br />
• Ken ons Christus nog soos wat<br />
Hy Hom in sy Woord aan ons<br />
openbaar as die enigste Saligmaker,<br />
die enigste Een wat ons<br />
verhouding met God kan herstel<br />
en ons heel kan maak? Weet ons<br />
dat sy kruis nie net verlossing<br />
van die skuld van ons sondes<br />
nie, maar ook verlossing van<br />
die mag van die sonde behels?<br />
Ja, weet ons nog van die verlossingskennis<br />
van die Heidelbergse<br />
Kategismus?<br />
• Ken ons nog die geheim van<br />
dankbaarheid, dat ons dankbaarheid<br />
100% gewortel is en<br />
konstant gewortel moet wees<br />
in die kruis en opstanding van<br />
Christus? Weet ons dat ons<br />
sonder Hom geen vrugte kan<br />
voortbring nie. Dit is immers<br />
die dankbaarheidskennis van<br />
die Heidelbergse Kategismus.<br />
• Ken ons die Skrifte van die Ou<br />
Augustus 2012 • 11
en Nuwe Testament? Het ons<br />
die kennis, die vermoë om die<br />
Christus van die Skrifte te<br />
verkondig? Kan ons nog regtig<br />
eksegese doen en Skrif met<br />
Skrif vergelyk? Ons gebrek aan<br />
kennis het ook alles te make<br />
met ons gebrek aan kennis van<br />
die Ou Testament.<br />
• Weet ons dat ons die Nuwe Testament<br />
en die werk van Christus<br />
eers dan werklik verstaan,<br />
as ons dit lees in die lig van die<br />
Ou Testament? Weet ons nog<br />
dat Skrif met Skrif vergelyk –<br />
die ken, verstaan van die Bybel<br />
– alles te make met lees van die<br />
Nuwe Testament in die lig van<br />
die Oue? Luister na Christus<br />
het alles te make met luister na<br />
die Ou Testament.<br />
• Weet ons dat wie Christus se<br />
stem nie wil of kan hoor in die<br />
Ou Testament nie, sy stem ook<br />
nie sal hoor in die Nuwe Testament<br />
nie? Immers, Christus sê<br />
Self dat die Ou Testament van<br />
Hom getuig. Wie daarom die<br />
Christus-openbaring van die Ou<br />
Testament ontken, ontken ook<br />
wat die Nuwe Testament self sê<br />
en ontken verder wat Christus<br />
self in die Nuwe Testament sê<br />
(Luk 24:25-27; Mt 22:41-46) en<br />
hoor en luister ook daarom ook<br />
nie na die Stem van Christus in<br />
die Nuwe Testament nie.<br />
• Weet ons dat, toe die Heilige Gees<br />
uitgestort is in Handelinge 2, die<br />
eerste handeling van Christus<br />
deur sy Gees was om te preek,<br />
om Christus te preek – en dit,<br />
ja dit uit die Ou Testament?<br />
Leon Morris toon so wonderlikmooi<br />
aan: Bekering is Christus.<br />
Want bekering is:<br />
∆ deur Christus (Hy moet ons<br />
bekeer); en<br />
∆ tot Christus (die bekering<br />
bestaan in lewe uit Christus<br />
se kruis en opstanding).<br />
Dit is waaroor omkeer (omkeerstrategie<br />
of liewer bekering) in die<br />
GKSA ook sal moet gaan. Net Hy<br />
kan nuwe lewe gee in die kerk, in<br />
die gesin en in die samelewing.<br />
12 • Augustus 2012<br />
Daar is in die afgelope tientalle<br />
jare boeke vol geskryf en stapels<br />
beskrywingspunte en deputaterapporte<br />
uitgewerk oor sake soos<br />
wie in watter amp moet staan en<br />
oor watter liedere gesing en nie<br />
gesing mag word nie, maar vir<br />
die kruis van Christus was daar<br />
in die afgelope dekades min tyd<br />
en die kennis oor Hom skraal. Ek<br />
kan nie onthou dat ek al ooit ‘n<br />
diepgaande diskussie oor die kruis<br />
op poslyste of so gehoor het nie. So<br />
het die duiwel daarin geslaag om<br />
die kerk weg te hou van Christus<br />
af.<br />
Ons wil Christus gaan verkondig,<br />
maar ons is soldate sonder<br />
die wapenrusting van Efesiërs 6,<br />
want Christus is die wapenrusting<br />
van Efesiërs 6. Of weet ons nie dat<br />
Efesiërs 6 oor Hom gaan nie? Weet<br />
ons nie dat Hy die swaard van die<br />
Heilige Gees is nie?<br />
Ons wil Christus gaan verkondig.<br />
Dit is regtig baie mooi. Maar ons<br />
sal moet weet:<br />
Ω Die evangelie van die Skrif<br />
is nié na die smaak van die<br />
moderne mens en jeug nie:<br />
Maar ek maak julle bekend,<br />
broeders, dat die evangelie<br />
wat deur my verkondig is,<br />
nie na die mens is nie. (Gal<br />
1:11).<br />
Ω Die evangelie dat die mens<br />
‘n nul en Christus alles is, is<br />
beslis nie polulêr en dit spreek<br />
die verbruiker defi nitief nie<br />
aan nie.<br />
Ω Die evangelie wat die mens<br />
in sy diep sondigheid laat<br />
sien, in sy totale onmag om<br />
sy lewe (huwelik, kerk, samelewing)<br />
te kan verander wil<br />
die natuurlike mens nie hoor<br />
nie.<br />
Ja, predikers, jong, moderne<br />
dominees, ampsdraers:<br />
• Uit die Skrif behoort julle eintlik<br />
te wéét: Christus (en dan<br />
natuurlik die volle Christus) én<br />
prediking, juis dit is wat Christus<br />
Self beveel.<br />
• Uit die Skrif behoort julle eintlik<br />
ook te wéét: Christus én<br />
prediking, is juis die wat die<br />
moderne mens nie soek nie.<br />
Maar hier lê ons grootste probleem,<br />
van hierdie waarheid van<br />
Galasiërs 1:11 wil baie moderne<br />
predikers self nie weet nie. Hulle<br />
raak verbruikersgerig en vra dan<br />
die volgende vrae: Wat wil die<br />
mark hê, wat wil die ‘<strong>co</strong>nsumer’<br />
hê? Waarvan sal my kliënt, die<br />
jeug, my lidmate, die moderne<br />
mens, hou? Ja, Sy Naam word<br />
wel genoem, maar die Naam kry<br />
‘n ander inhoud. En die middel<br />
wat Christus self voorskryf, die<br />
prediking, dit word nie hoog aangeslaan<br />
nie.<br />
Die Christuslose Christendom verkies<br />
die moderne mens en sy metodes<br />
bo Christus en sy metode:<br />
• Die mens kom ter sprake en nie<br />
Christus nie. Dit gaan om die<br />
mens se behoeftes en nie wat<br />
Christus nodig ag nie.<br />
• Christus se heilsmiddel, sy<br />
metode (die prediking), is<br />
outyds.<br />
So lyk die kerk van die Christuslose<br />
Christendom.<br />
Dr Attie Bogaards<br />
[‘n Artikel wat ‘n stuk uit Horton se<br />
boek is, verskyn by Christless Christianity:<br />
Getting in Christ’s Way.<br />
Lees die artikel by of laai dit af in<br />
PDF by: http://www.enigstetroos.<br />
org/pdf.htm#omkeerstrategie.<br />
Onder Omkeerstrategie is daar<br />
ook ander verwante artikels].
Hoekom mag kinders nie die nagmaal saamvier nie?<br />
Ons Nagmaalstafel<br />
is ‘n feestafel.<br />
Ons<br />
dink daar<br />
weliswaar<br />
terug aan<br />
‘n vreeslike<br />
sterwe. Die<br />
sterwe van<br />
Christus. Maar ons vier dit vandag<br />
omdat ons as gevolg van daardie<br />
sterwe mag léwe!<br />
Ja, ons beleef aan die Nagmaalstafel<br />
die lewende band aan Hom<br />
wat eens vir ons wou sterwe:<br />
Christus. Hy wat op Golgota<br />
gesterf het, lééf vandag; en ons<br />
mag saam met Hom lewe. Ons mag<br />
met Hom saamleef: ons beleef aan<br />
die Nagmaalstafel die gemeenskap<br />
(dieselfde woord as wat ons<br />
vir die intieme huweliksverkeer<br />
van man en vrou gebruik!) met<br />
ons Here en Heiland.<br />
Hoekom mag ons kinders<br />
dan nie die Nagmaal<br />
saamvier nie?<br />
Indien die Nagmaal so ‘n hoogtepunt<br />
is in die verbond wat God<br />
met ons gesluit het, hoekom onthou<br />
ons dan aan ons kinders<br />
bewus hierdie hoogtepunt? Ons<br />
laat hulle mos ook doop? !<br />
Sondag 27 van die Kategismus,<br />
stel vas dat kleine kindertjies wel<br />
gedoop moet word. Want klein kinders<br />
behoort net so goed soos die<br />
volwassenes tot die verbond van<br />
God en sy gemeente. God kies nie<br />
net groot mense nie. Hy kies ook<br />
hulle kinders tot sy kinders. En<br />
dus wil Hy hê dit moet direk deur<br />
die teken van die verbond sigbaar<br />
gemaak en onderstreep word.<br />
Maar as dus ons kinders al vanaf<br />
die moederskoot ook tot God se<br />
verbond behoort en aan Christus<br />
mag deelhê, hoekom weer ons<br />
hulle dan van die tweede sakrament<br />
wat Christus ingestel het om<br />
sy verbond met ons te onderstreep:<br />
die Nagmaalstafel? Waarom mag<br />
ons kinders daardie hoogtepunt<br />
in die verbond nie volop meebeleef<br />
nie?<br />
U weet waarskynlik dat hierdie<br />
vraag deesdae al hoe luider klink<br />
in die NG Kerk. Daar was in die<br />
onlangse Sinode Suid-Transvaal<br />
selfs al ‘n voorstel om die deelname<br />
van kinders aan die Nagmaal<br />
moontlik te maak. Dit is<br />
gelukkig met slegs ‘n geringe<br />
stemverskil afgewys maar sal<br />
beslis in die Algemene Sinode volgende<br />
jaar weer aan die orde gestel<br />
word. Beeld het hierdie saak nog<br />
‘n bietjie ekstra aangeblaas deur<br />
‘n groot foto te plaas van ‘n leraar<br />
met ‘n seuntjie wat saam die Nagmaalsbeker<br />
vashou.<br />
Dit is trouens baie snaaks dat in<br />
dieselfde NG Kerk terselfdertyd<br />
al hoe meer stemme opgaan teen<br />
die kinderdóóp. In die rubriek<br />
“Briewe”, en ook in ander artikels,<br />
is ‘n hele debat daaroor gevoer wat<br />
steeds nie afgerond is nie.<br />
Dis nou presies die omgekeerde<br />
as by ons. Hulle sê: kinders hoef<br />
nie gedoop te word nie, grootdoop<br />
is dalk beter. Maar ook: kinders<br />
moet wel saam met die gemeente<br />
die Nagmaal vier.<br />
Terwyl ons sê: nee, kinders moet<br />
wél gedoop word. Maar ons moet<br />
hulle nog nie die Nagmaal laat<br />
saamvier nie.<br />
Hoe werk dit nou? !<br />
Hierdie skynbare teenstrydigheid<br />
verdwyn heeltemal as ons ‘n oog<br />
bly hou vir die karakter van God<br />
se verbond met ons.<br />
Ons moenie uit die oog verloor<br />
dat die HERE in die verbond ‘n<br />
pad saam met ons loop waarop Hy<br />
geleidelik verder met ons kom. Die<br />
weg bestaan nie direk uit hoogtepunte<br />
nie, maar lei ons algaande<br />
na die hoogtepunt toe.<br />
Aan die begin van die pad, by ons<br />
geboorte, is ons nog heeltemal<br />
passief. Alle aktiwiteit kom nog<br />
alleen van God se kant af: Hy het<br />
ons in sy genade gekies om sy kind<br />
te wees. Hy gee ons aan gelowige<br />
ouers wat hul kind van kleinsaf<br />
by sy verbondsbeloftes sal grootmaak.<br />
Hy gebruik hul christelike<br />
en godvresende opvoeding om ons<br />
deur sy Heilige Gees te regeer.<br />
Daarom wil Hy hê moet die die<br />
kind ook so gou as moontlik gedoop<br />
word. Die doop onderstreep mos<br />
Sy werk, Sy verkiesing en genade<br />
oor hierdie kind. Die kind hoef self<br />
nog niks te doen nie. Hy/sy word<br />
gedoop: passief. Die kind kán self<br />
ook nog niks doen nie. Dit is daarvoor<br />
nog te klein.<br />
God begin sy verbond met ons dus<br />
heeltemaal eensydig, net deur Sy<br />
inisiatief.<br />
Maar die verbond wat eensydig<br />
ontstaan het, moet wel toenemend<br />
tweesydig begin bestaan, sê ons<br />
dan in die katkisasieklas.<br />
Met ander woorde: die HERE wil<br />
op die pad wat Hy deur sy genadige<br />
inisiatief met ons by ons geboorte<br />
begin loop het, wél verder kom.<br />
Hy het ons uit die staanspoor sy<br />
liefde bewys. Maar in ‘n egte verbond<br />
kan die liefde mos nie altyd<br />
van een kant bly kom nie. Namate<br />
ons ouer word en in allerlei opsigte<br />
selfstandig, aktief begin raak, verwag<br />
die HERE ook ‘n toenemende<br />
aktiwiteit teenoor Hóm. Sy liefde<br />
moet beantwoord word. Die liefde<br />
moet van twee kante beleef word<br />
en tot ‘n volledige gemeenskap in<br />
die verbond uitgroei.<br />
En eers dan het die tyd vir die<br />
Nagmaalsviering aangebreek.<br />
Dáár lê mos die verskil tussen die<br />
Doop en die Nagmaal: die doop<br />
kan ‘n mens nog heeltemal passief<br />
ondergaan; maar by die Nagmaal<br />
word daar een en al aktiwiteit van<br />
jou gevra: jy gaan na die tafel van<br />
die HERE, jy neem die brood en<br />
die beker, jy eet en drink, jy moet<br />
gedenk en glo, en so die dood van<br />
die Here verkondig... Alles aktiewe<br />
werkwoorde.<br />
In die Nagmaalsgemeenskap het<br />
die Here groot vorderinge gemaak.<br />
Augustus 2012 • 13
Sy liefdesaanbod by die Doop het<br />
al hoe meer in die hart deurgedring<br />
en word nou in die openbaar<br />
met wederliefde beantwoord.<br />
Daarvoor is egter tyd nodig. Om<br />
sover te kom, moet ‘n kind eers<br />
groei, ‘n ontwikkeling deurmaak.<br />
Hy moet die HERE, en sy beloftes,<br />
geleidelik leer ken, hy moet<br />
homself al hoe beter leer ken<br />
teenoor die HERE.<br />
Hy moet sover kom dat hy homself<br />
kan beproef.<br />
Daardie woord gebruik die apostel<br />
Paulus ook in sy brief aan die<br />
gemeente van Korinthe. En ook<br />
ons Nagmaalsformulier gebruik<br />
dié woord.<br />
Die Nagmaalsformulier vertel ook<br />
wat so ‘n selfbeproewing of selfondersoek<br />
behels:<br />
“Ten eerste moet ‘n kind van die<br />
HERE nadink oor sy sondes en<br />
vervloeking en besef dat hy God<br />
se toorn verdien. Ja, hy moet<br />
sover kom dat hy vanweë die<br />
sonde ‘n afkeer kry van homself.<br />
Ten tweede moet ‘n kind van<br />
die HERE homself ondersoek<br />
of hy die vaste belofte van God<br />
glo dat al sy sondes hom alleen<br />
op grond van die lyding en dood<br />
van Jesus Christus vergewe is.<br />
Ten derde eis die selfbeproewing<br />
van ‘n kind van God dat hy<br />
homself sal ondersoek of hy van<br />
voorneme is om van nou af met sy<br />
hele lewe uit ware dankbaarheid<br />
God te dien en opreg voor Hom<br />
te wandel; of hy alle vyandskap,<br />
haat en nyd wil laat vaar en voortaan<br />
in ware liefde en vrede met<br />
sy naaste wil lewe.”<br />
Dit is basies dieselfde as wat in<br />
Sondag 30 in antw 81 van die<br />
Kategismus genoem word. Eers<br />
as ‘n mens so met homself kan<br />
besigwees, kan hy ook die Nagmaal<br />
vier. Maar dit alles kan ons<br />
van ‘n kind nog nie vra nie.<br />
‘n Kind moet hierin eers geduldig<br />
opgevoed word. Hy moet stap vir<br />
stap begelei en verder gehelp word<br />
op die die pad waarop die HERE<br />
hom by sy geboorte geplaas het.<br />
Deur Pa en Ma by die huis, in<br />
14 • Augustus 2012<br />
hul gesprekke, hul voorlees uit die<br />
Bybel, as hulle hul kind leer hoe<br />
om te bid.<br />
Verder deur die onderwysers by<br />
die skool, deur hul Bybelonderrig,<br />
maar ook deur die wyse waarop<br />
hulle in al die ander vakke die<br />
HERE en sy werk konkreet aanwys.<br />
En ook deur die Sondagse preke<br />
as die kind oud genoeg geword het<br />
om saam te gaan kerk toe.<br />
En dan ook deur die dominee<br />
in die katkisasieklas. Veral ook<br />
daar word baie konkreet daaraan<br />
gewerk dat gedoopte kerkkinders<br />
voortgehelp word op die pad na die<br />
Nagmaalsviering.<br />
Die drie hoofstukke van die Kategismus<br />
is dieselfde as die drie<br />
onderdele wat sowel in ons Nagmaalsformulier<br />
as hier in antw 81<br />
genoem word i. v. m. die selfbeproewing.<br />
Immers, waaroor gaan<br />
dit in die Kategismus?<br />
“Ten eerste hoe groot<br />
my sonde en ellende is.<br />
Ten tweede hoe ek van al my<br />
sonde en ellende verlos word.<br />
Ten derde hoe ek God vir so ‘n verlossing<br />
dankbaar moet wees.”<br />
Al die katkisasiejare vorm die<br />
voorbereiding op die Nagmaalsviering<br />
wat moet kom.<br />
Moeilike vrae soos: wat is sonde<br />
presies? Waarvandaan kom die<br />
sonde? Watter straf het God op<br />
die sonde bepaal? Wie is Christus?<br />
Waarom moes Hy God én<br />
mens terselfdertyd wees? Hoé<br />
moes Hy ons van die sonde verlos<br />
en waarom alleen so? Hoe kry ek<br />
deel aan Hom? word geduldig en<br />
by herhaling bespreek.<br />
Juis in die moeilike jare wat elke<br />
kind moet deurmaak, die puberteitsjare,<br />
waarin jy selfstandig<br />
begin nadink, maar waarin daar<br />
ook soveel vrae en twyfels jou<br />
bestorm, veral vrae en twyfels<br />
oor die HERE, oor die waarheid<br />
van die Bybel, oor die sinvolheid<br />
of sinloosheid van die lewe, oor die<br />
toekoms van hierdie wêreld - juis<br />
in dié jare is daar elke week die<br />
hand van die predikant wat God<br />
se kinders vashou of weer vasgryp<br />
en verder neem op die pad met die<br />
HERE.<br />
Maar dan moét hierdie begeleiding<br />
ook eendag uitloop in die<br />
Nagmaalsviering. As jongmense<br />
geleidelik die leeftyd bereik<br />
waarop hulle ‘n selfstandige<br />
lewe begin lei: hulle verlaat die<br />
Hoër skool, kies ‘n studierigting<br />
of begin werk, hulle gaan in ‘n<br />
eie woonstelletjie bly, hulle open<br />
hulle eie bankrekening, hulle<br />
begin ’n verhouding, dan verwag<br />
die HERE dat hulle nou ook m.b.t.<br />
Hom ‘n selfstandige keuse maak.<br />
As hulle in alle opsigte aktiewe<br />
mense word, kan hulle in die verbond<br />
met Hom nie passief bly nie.<br />
Nou het die tyd aangebreek om sy<br />
keuse vir jou ook met jou keuse vir<br />
Hom te beantwoord en dit te wys<br />
aan Sy tafel.<br />
Nou moet dit duidelik word of Sy<br />
liefde jou hart geraak en wederliefde<br />
gewek het. So moet ons<br />
ons kinders eers geduldig na die<br />
hoogtepunt in die verbond van<br />
God heenlei. Daardie hoogtepunt,<br />
die eerste Nagmaalsviering na ‘n<br />
jarelange voorbereiding, is egter<br />
nie terselfdertyd ook die eindpunt<br />
nie.<br />
Voortaan moet dit nou van die een<br />
hoogtepunt na die volgende een<br />
gaan. Voortaan moet die lewe hom<br />
beweeg van die een Nagmaal na<br />
die ander. Daar mag nie ‘n stilstand<br />
kom na die ontwikkeling<br />
wat van die Doop na die Nagmaal<br />
heengelei het nie. Want stilstand<br />
word onvermydelik agteruitgang.<br />
Daarom word ook belydende lidmate<br />
nog telkens opgeroep om<br />
hulleself op die volgende Nagmaal<br />
voor te berei en hulleself opnuut te<br />
beproef. Self te ondersoek.<br />
Die les van die katkisasies mag<br />
nooit meer verleer word nie.<br />
Wat ons jong geleer het, daarmee<br />
moet ons tot op ons ou dag besig<br />
bly.<br />
Ds FJ Bijzet<br />
[Hierdie is ’n uittreksel en verwerking<br />
van ’n preek oor Sondag 30<br />
van 1990].
‘Gemeente-kommunikeerder’<br />
Geliefde gemeente vol ‘kommunikeerders’,<br />
Sedert 23 Junie vanjaar, toe die<br />
eerste gebruiker van “Kommunikeerder”<br />
in ons gemeente haar program<br />
gelaai het, het die gebruik<br />
daagliks toegeneem tot 99 mense<br />
(tans kom daar daagliks ongeveer<br />
2 mense per dag by). Volgens ons<br />
adresboekie bestaan ons gemeente<br />
uit 500 mense insluitende dooplidmate.<br />
Aangesien die meeste baie<br />
jong lidmate nog nie rekenaars het<br />
die, en ‘n deel van ons gemeente<br />
so senior is dat hulle ook nie hulleself<br />
in die wêreld van rekenaars<br />
wil begewe nie, moet ‘n mens aanvaar<br />
dat daar wel heelwat minder<br />
gebruikers as 500 gaan registreer.<br />
My inligting wys dat ons<br />
327 belydende lede het en baie<br />
gesinne gebruik saam een rekenaar.<br />
Daar is dus defi nitief nog<br />
ruimte vir groei.<br />
Vir dié van u wat nog nie weet<br />
waaroor dit gaan nie: Kommunikeerder<br />
is ‘n rekenaarprogrammetjie<br />
waarmee die gemeente daagliks<br />
ingelig kan bly oor gebeure<br />
in ons gemeente. Die opdatering<br />
van inligting gebeur outomaties<br />
en bring aan u die nuutste nuus<br />
en gebeure op ons kerk-kalender.<br />
Dit bevat ook ‘n foto-album, ‘n lys<br />
met kontakte en ‘n verskeidenheid<br />
bruikbare bronne (soos webwerwe<br />
en dokumente).<br />
Die Begin<br />
Dit het alles begin met ‘n brief en<br />
‘n aantal CD’s wat in 100 poshokkies<br />
by die kerk geplaas is. Die<br />
ontvangers van die CD’s is gevra<br />
om die program op hulle rekenaars<br />
te laai en dan terug te bring kerk<br />
toe, en in die boks in die narteks<br />
neer te sit. Die CD’s wat terug<br />
ontvang is, is dan verder versprei<br />
na meer mense.<br />
Terselfdertyd is daar ook e-mails<br />
uitgestuur na die meeste gemeentelede,<br />
met ‘n skakel (link) na ‘n<br />
plek op die internet vanwaar enige<br />
gemeentelid, wat nie ‘n CD gekry<br />
het nie, die program kan afl aai.<br />
Enige een van die twee metodes<br />
is aanvaarbaar – dit het dieselfde<br />
uitkoms. Vir dié van u wat dus<br />
nog nie ‘n CD of brief gekry het<br />
nie, laai sommer nou die programmetjie<br />
af deur middel van die volgende<br />
skakel:<br />
http://www.d6technology.<strong>co</strong>m/<br />
downloads.php?key=0d747bd0e26c-99c0-b9f5-358143822a3b<br />
Die laai van die program is baie<br />
vinnig en gebruik min data.<br />
U kan die program laai op soveel<br />
rekenaars as wat u wil – bv. by die<br />
werk, tuis of beide en vir u gade.<br />
Altyd opgedateer<br />
Nuus en relevante inligting sal<br />
gereeld opgedateer word deur Mia<br />
in die kerkkantoor, die skribaat en<br />
ander bydraende gemeentelede. U<br />
Kommunikeerder sal outomaties<br />
opdateer wanneer nuwe inligting<br />
toegevoeg word. Daar is niks verder<br />
wat u hoef te doen nie. Kommunikeerder<br />
sal elke dag as u<br />
die rekenaar aanskakel verskyn<br />
(‘pop-up’), sodat u ook deur die<br />
week op hoogte bly met wat in<br />
ons gemeente gebeur en nie net<br />
Sondae as u kerk toe kom in die<br />
Wandelgang nie.<br />
Kry net daardie inligting<br />
wat u verlang<br />
U kan self kies watter inligting<br />
u wil ontvang en wat nie. Kliek<br />
net op die “Verpersoonlik” strokie<br />
(tab) en kies daardie onderwerpe<br />
van die lys wat verskaf word.<br />
Kies eerder aanvanklik so veel as<br />
moontlik: u kan dan later sekere<br />
onderwerpe afskakel as u bemerk<br />
dis nie vir u van belang nie.<br />
Advertensies<br />
In die spasie onderaan die Kommunikeerder<br />
kan u ‘n advertensie<br />
laat plaas. Winste uit advertensies<br />
gaan na die EBKK. Die<br />
eerste 10 adverteerders wat ‘n<br />
spasie neem kry voorkeur. Elke<br />
advertensie sal vir 20 sekondes<br />
op ‘n slag verskyn en dan gevolg<br />
word deur die ander 9. Dit sal die<br />
hele maand bly ‘hardloop’ en sal<br />
potensieel gesien word deur almal<br />
wat die Kommunikeerder op hulle<br />
rekenaars gelaai het m.a.w. ons<br />
hele gemeente. Skakel vir Lydia<br />
van der Kooy by 084 222 8893 om<br />
u advertensie te bespreek. Interessante<br />
stukkie statistiek: toe ek<br />
hierdie brief skryf het die Sportron<br />
Advertensie reeds 92 023<br />
keer gewys en die Aros Opedag<br />
advertensie reeds 102 455 keer.<br />
Bydraers van inligting<br />
Aanvanklik word inligting deur<br />
die kerkkantoor, die skribaat en<br />
myself geplaas. As u na die lysie<br />
“Verpersoonlik” gaan kyk, sal u ‘n<br />
verskeidenheid onderwerpe, verenigings,<br />
kommissies en groepe<br />
sien. Die idee is dat elkeen van<br />
daardie groepe se voorsitters<br />
bydraers van inligting sal word.<br />
Daarvoor sal hulle ‘n “administrasie”<br />
programmetjie met ‘n kodewoord<br />
en ‘login’ ontvang, saam<br />
met ‘n bietjie opleiding om hulle<br />
touwys te maak. As u so ‘n persoon<br />
is, kontak myself (Andries<br />
van Renssen) sodat ek u so gou<br />
moontlik kan inskakel. Op hierdie<br />
stadium het ons 18 bydraers<br />
en ons wil dit graag vermeerder,<br />
dus: meld uself aan asseblief!<br />
Kommunikeerder is vir<br />
almal<br />
Laastens, neem asseblief kennis<br />
dat ‘kommunikeerder’ nie ‘n amptelike<br />
kerkraad-mondstuk is nie:<br />
dit is vir u almal om te gebruik<br />
en om mekaar op hoogte te help<br />
hou van wat daar in ons gemeente<br />
gebeur. In die laaste maand het<br />
ons al verskeie versoeke ontvang<br />
om nuwe ‘kanale’ by te voeg en<br />
idees van hoe ons die gebruik kan<br />
verbeter. Ek moedig u aan om<br />
deel te neem.<br />
Met broedergroete,<br />
Andries van Renssen<br />
Augustus 2012 • 15
GKSA – NUUS<br />
Verslag van Kuratore - Potchefstroom<br />
1. REGISTRATEUR<br />
Mev Antoinett Moerdyk se dubbelle<br />
vrag as Registrateur van die<br />
Teologiese Skool Potchefstroom en<br />
ook die Administratiewe Bestuurder<br />
van die Fakulteit Teologie<br />
het die afgelope paar jaar so in<br />
omvang gegroei, dat dit duidelik<br />
geword het dat sy die twee take<br />
nie langer saam kon verrig nie.<br />
Albei poste regverdig ‘n voltydse<br />
aanstelling. Daar is besluit om die<br />
twee poste van mekaar te skei.<br />
Mev Moerdyk sal in die vervolg<br />
die Administratiewe Bestuurderpos<br />
beklee. Die Kuratore het groot<br />
dank uitgespreek vir mev Moerdyk<br />
se getroue, onbaatsugtige en<br />
voortrefl ike dienswerk oor die tydperk<br />
2005-2012.<br />
Mev Ami du Toit, wat vroeër reeds<br />
as Registrateur TSP gedien het, is<br />
aangestel vanaf 1 <strong>Julie</strong> 2012.<br />
2. STUDENTE<br />
Daar is tans ‘n totaal van 62 kandidaatstudente<br />
by die Teologiese<br />
Skool waarvan 9 eerstejaars is.<br />
Die volgende broers sal DV na verwerwing<br />
van die kandidaatsertifi -<br />
kaat aan die einde van 2012 aanmeld<br />
by Streeksinodes of Klassisse<br />
vir beroepbaarstelling: RJ<br />
(Rynhardt) Pretorius, JJ (Ja<strong>co</strong>)<br />
Schutte, CC (Chaka) Mathundela<br />
CC, MJ (Thys) Lourens, DFC<br />
(Dirk) Kruger en N (Nobington)<br />
Murambadoro.<br />
3. KANDIDAATSERTIFI-<br />
KATE<br />
Kandidaatsertifi kate is tydens die<br />
Junie-Kuratorevergadering aan<br />
brs GJJ (Giepie) van der Merwe,<br />
SJB (Hannes) Lee en JFK (Frikkie)<br />
Mulder oorhandig na die suksesvolle<br />
afhandeling van al die<br />
akademiese vereistes om predikante<br />
in die GKSA te kan wees.<br />
Ons bid hulle die seën van die<br />
Here toe in die spoedige beroeping<br />
en diens in die kerke.<br />
16 • Augustus 2012<br />
4. KERKGESKIEDENIS-<br />
TOER<br />
Die jaarlikse kerkgeskiedenistoer<br />
met die fi nalejaarstudente<br />
het vanaf 29 Maart tot 2 April<br />
onder leiding van prof Rikus Fick<br />
plaasgevind. Danksy ‘n borg is die<br />
toer hierdie jaar uitgebrei om ook<br />
Strydenburg in te sluit. Hulle het<br />
die aand van 29 Maart by prof<br />
Piet van der Schyff oornag. As<br />
historikus het hy ook ‘n hele aantal<br />
interessante gesprekke met<br />
die studente gehad. Die volgende<br />
kerke is daarna besoek: Reddersburg,<br />
Steynsburg, Venterstad<br />
en Burgersdorp, asook die plaas<br />
Roosterhoek en die Burgersdorpse<br />
museum. Die eienaar van<br />
die plaas Roosterhoek, br Harm<br />
Marx, het tydens ons besoek aan<br />
ons ‘n maalklip geskenk wat in die<br />
fondasie van die gebou waarin die<br />
lidmate byeen gekom het vir die<br />
stigting van die Gereformeerde<br />
Kerk Burgersdorp was. Die maalklip<br />
sal eersdaags in die kerkmuseum<br />
opgeneem word. Op al die<br />
verskillende plekke het lede van<br />
die plaaslike gemeentes gesorg vir<br />
die nodige inligting en traktering.<br />
Die studente was die hele tyd tuis<br />
op die plaas Vaaljasfontein naby<br />
Venterstad en het so iets ervaar<br />
van die streek waar die wortels<br />
van die Gereformeerde Kerke in<br />
die Vrystaat en Oos-Kaap lê. Daar<br />
is getuienis dat die studente dit as<br />
verrykend ervaar het en dat dit<br />
baie bygedra het tot hulle kerkhistoriese<br />
bewussyn.<br />
5. EVANGELISASIE<br />
PRAKTIES<br />
Verslag is gedoen van die werk<br />
wat die studente onder leiding<br />
van CRUMA (Centre for Reformed<br />
Urban Ministry in Africa)<br />
gedoen het. Verskeie persone het<br />
leiding gegee tydens die prakties,<br />
naamlik drr Flip Buys, Brian de<br />
Vries (NETS prinsipaal), Naas<br />
Ferreira, di Griffel van Wyk,<br />
Aaron Muswubi en prof Derrick<br />
Mashau. Die doel van die program<br />
was om die studente soveel<br />
moont lik praktiese blootstelling<br />
aan `n missionale bediening te<br />
gee. Studente kon deur middel<br />
van ver skeie aktiwiteite eerstehands<br />
sien watter uitdagings aan<br />
`n kerkplanter gestel word en hoe<br />
dringend die nood van verarmde<br />
en ontredderde mense in die stedelike<br />
gebiede is.<br />
6. MATERIËLE<br />
NOOD VAN<br />
KANDIDAATSTUDENTE<br />
Daar is nege studente wat nie<br />
genoegsame fi nansiële hulp uit die<br />
teologiese studente beursfonds kon<br />
kry nie. Hierdie studente se familie<br />
en tuisgemeentes is nie in staat<br />
om hulle fi nansieel te ondersteun<br />
nie. Die maksimum bedrag wat<br />
in beurse vir eerstejaars studente<br />
toegeken kan word, is R10,000 per<br />
jaar. Daarna word beurse volgens<br />
meriete toegeken. Daar is reeds<br />
aan die kerkverband inligting<br />
deurgegee oor die besondere nood<br />
van die studente. Groot dank word<br />
oorgedra aan gemeentes en individue<br />
wat reeds mildelik bygedra<br />
het. Nie-bederfbare voedsel<br />
en toiletware word aangekoop en<br />
weekliks aan studente uitgedeel.<br />
Sommige gemeentes het studente<br />
“aangeneem” en versorg hulle<br />
maandeliks. Daardie studente<br />
besoek van tyd tot tyd die gemeentes,<br />
wanneer bepaalde dienswerk<br />
gedoen kan word. Daar is steeds<br />
‘n groot behoefte in hierdie opsig<br />
en gemeentes word aangemoedig<br />
om studente “aan te neem”.
Studente word ook aangemoedig<br />
om self te probeer voorsien<br />
in hulle behoeftes deur vakansiewerk.<br />
Hulle word ook gelei om<br />
te probeer bespaar op hulle uitgawes.<br />
Briewe word maandeliks<br />
na gemeentes in die kerkverband<br />
uitgestuur om te herinner aan die<br />
spesiale kollektes wat opgeneem<br />
moet word. Vanweë die dringende<br />
behoefte aan versorging word ‘n<br />
ernstige beroep gedoen dat positief<br />
op die reëling van ‘n spesiale<br />
kollekte gereageer sal word.<br />
Die Senaat van die Teologiese<br />
Skool het ‘n ernstige voorneme<br />
en voel geroepe om betrokke te<br />
wees in die voor siening van die<br />
fi nansiële nood van hierdie kandidaatstudente<br />
en het ‘n versorgingskommissie<br />
benoem om die<br />
saak te onder soek. Lede van die<br />
senaat kon voorstelle of gedagtes<br />
in die verband, skriftelik aan die<br />
kommissie deurgee. Gemeentes<br />
is geïdentifi seer wat deur middel<br />
van onder andere ‘n telefoonoproep<br />
veldtog gekontak kan word,<br />
of deur professore hieroor ingelig<br />
kan word wanneer hulle daar<br />
optree.<br />
Dienaar soos Christus (2)<br />
In die eerste gedeelte van hierdie<br />
artikel wat geplaas is in die Mei/<br />
Junie 2012 uitgawe van Kerk en<br />
Woord het ons gekyk na die plek<br />
van die diaken in die gemeente.<br />
Ons het gesien dat:<br />
- Christus aan ons onbaatsugtige<br />
liefde gee<br />
- sodat ons kan dien,<br />
- sodat die onbaatsugtige liefde<br />
van Christus op hierdie wyse<br />
openbaar kan word,<br />
- sodat niemand om een of<br />
ander rede van die geloofsgemeenskap<br />
vervreem raak nie<br />
en<br />
- sodat God daardeur verheerlik<br />
kan word.<br />
Soos Christus, so behoort die hele<br />
gemeente mekaar in onbaatsug-<br />
7. BTH-GRAAD IN<br />
KINDER- EN JEUGWERK<br />
Die Fakulteit Teologie is tans<br />
besig met die samestelling van ‘n<br />
kurrikulum vir ‘n BTh-graad in<br />
kinder- en jeugwerk met die oog<br />
op implementering vanaf 2014.<br />
Hierdie graad sal jeugwerkers wat<br />
in gemeentes, skole, besighede en<br />
by maatskaplike rade in diens kan<br />
tree, oplei. Die Kuratore word<br />
versoek om te besin oor die toesighouding<br />
oor die opleiding van<br />
studente van die GKSA wat hierdie<br />
kwalifi kasieprogram sal volg<br />
en moontlik in gemeentes van die<br />
GKSA gaan dien. Vanaf die kant<br />
van die Fakulteit is daar groot<br />
opgewondenheid oor die nuwe<br />
kurrikulum vir ‘n BTh-graad in<br />
Kinder- en Jeugwerk.<br />
‘n Konferensie in jeugwerk word<br />
deur die Fakulteit Teologie 26-<br />
28 September 2012 aangebied.<br />
Gemeentes word aangemoedig om<br />
persone wat daarby belang het af<br />
te vaardig.<br />
tige liefde te dien. Hierdie diens<br />
word gefasiliteer deur die diakens<br />
in die gemeente.<br />
In hierdie artikel kyk ons na hoe<br />
die diakonie van Die Kandelaar<br />
hul amp prakties probeer uitvoer.<br />
Inligtingsboekie van die Gereformeerde<br />
Kerk Die Kandelaar<br />
2012<br />
Op bladsy 5 en 6 van die Inligtingsboekie<br />
van die Gereformeerde<br />
Kerk Die Kandelaar 2012 vind u<br />
die volgende opgesom:<br />
- Die opdrag van die diakonie,<br />
- bankbesonderhede vir skenkings<br />
en<br />
- kontakbesonderhede van die<br />
diakens vir die onderskeie<br />
wyke<br />
8. VERKIESING VAN<br />
REKTOR EN VISE-<br />
REKTOR VIR 2013 - 2015<br />
Aangesien die termyn van die<br />
Rektor TSP, prof GJC Jordaan,<br />
en die Vise-rektor TSP, prof RS<br />
Letšosa, aan die einde van 2012<br />
verstryk, het die Kuratorium ‘n<br />
verkiesing vir die volgende termyn<br />
gehou. Die werklading van<br />
die Rektor TSP is van so ‘n gewig,<br />
dat daar besluit is om twee Viserektore<br />
TSP te verkies. Die saak<br />
het verder organies na vore gekom<br />
vanuit die ontwikkeling in die<br />
bestuurstruktuur van die Teologiese<br />
Skool. Prof GJC Jordaan is<br />
herkies as Rektor TSP, en as Viserektore<br />
is proff RS Letšosa en G<br />
Breed verkies. Die Vise-rektore<br />
TSP se verantwoordelikhede sal<br />
enersyds fokus op studentesake,<br />
andersyds op akademiese sake.<br />
Ons wens die drie broers van harte<br />
geluk en bid die Here se seën af op<br />
hierdie dienswerk, wat in Januarie<br />
2013 in aanvang neem.<br />
GKSA Admin Buro - Potchefstroom<br />
Op bladsy 5 staan die opdrag soos<br />
volg:<br />
Die opdrag van die diakonie is om<br />
barmhartigheidsdiens te verrig<br />
binne en buite die gemeente, en<br />
sorg te dra dat die gemeente hulle<br />
eenheid in Christus in daadwerklike<br />
onderlinge liefde beoefen, en<br />
dat die gelowiges aan almal goed<br />
doen.<br />
Maar verder ook dat nie een deur<br />
armoede, eensaamheid, ouderdom,<br />
siekte of om ander redes van die<br />
geloofsgemeenskap vervreem raak<br />
nie. Die diakonie moet daarom die<br />
middele wat gegee word tot diens<br />
van die wat in nood verkeer, sorgvuldig<br />
beheer, met wysheid bestee<br />
en met vertroosting uit die Skrif<br />
uitdeel, soos dit vervat is in die<br />
bevestigingsformulier.<br />
Augustus 2012 • 17
Besoeke aan ledemate van die<br />
Liggaam van Christus<br />
Daar is tans 10 diakens wat ooreenkom<br />
met die aantal wyke in die<br />
gemeente. Elke diaken het dus ’n<br />
wyk. Tans is dit die gewoonte dat<br />
’n diaken ten minste een keer in<br />
sy 3 jaar termyn elke besoekpunt<br />
in sy wyk sal besoek. Die diakens<br />
lewer rapport van besoeke by die<br />
Diakonie vergaderings wat vir die<br />
laaste Maandag van elke maand<br />
gereël word.<br />
Besoeke waar daar geen ooglopende<br />
nood is nie:<br />
Diakens behoort u ten minste<br />
een maal per 3 jaar te besoek. U<br />
kan ook self vra dat die diakens<br />
u besoek sodat u meer betrokke<br />
kan raak. Hierdie besoeke kan<br />
formeel of informeel wees.<br />
Die diakens se Huisbesoek Rapport<br />
gee heelwat praktiese leiding<br />
aan hoe besoeke ingekleur word.<br />
Die volgende is ’n opsomming van<br />
waarna onder andere navraag<br />
gedoen word tydens ’n besoek:<br />
- Wie was teenwoordig?<br />
- Wat is die algemene welstand?<br />
- Inskakeling by die kerk?<br />
- Besondere behoeftes waarin<br />
die gemeente kan voorsien?<br />
- Besondere gawes waarvan<br />
die gemeente gebruik kan<br />
maak?<br />
- Beplan ons soos verantwoordelike<br />
lidmate ons medies,<br />
pensioen en ander langtermyn<br />
sake terwyl God ons die<br />
gawes gee?<br />
Die diakens herinner lidmate<br />
daaraan dat hulle ledemate van<br />
een Liggaam is en om as sodanig<br />
op te tree.<br />
Besoeke waar daar wel ooglopende<br />
nood is:<br />
Daar waar die diaken bewus is<br />
van nood sal die diaken sodanig<br />
betrokke raak dat die opdrag van<br />
die diakonie ten volle in werking<br />
tree.<br />
Nood kan in die vorm van armoede,<br />
eensaamheid, ouderdom, siekte of<br />
ander redes voorkom. Die diaken<br />
18 • Augustus 2012<br />
kan bewus word van sodanige<br />
nood vanuit ’n verskeidenheid van<br />
bronne:<br />
- Tydens ’n ouderlinge of diaken<br />
besoek word die nood geïdentifi<br />
seer.<br />
- Die predikant of ander lidmate<br />
bring die nood onder die<br />
aandag van die diaken.<br />
- Die lidmaat self vra die ouderlinge<br />
en/of diakens om hulle<br />
te besoek.<br />
Afhangende van die tipe nood sal<br />
die diaken in oorleg met die ander<br />
diakens hulp aanbied, byvoorbeeld<br />
deur materiële middele te voorsien<br />
of te reël dat ander lidmate<br />
op besoek kom sou die lidmaat dit<br />
benodig.<br />
Hulp is ’n diens wat deur ’n samewerking<br />
tussen verskillende ledemate<br />
van die Liggaam van Christus<br />
aangebied word. Die predikant,<br />
ouderlinge, diakens en ander<br />
lidmate behoort almal op een of<br />
ander wyse betrokke te raak sodat<br />
die nood op die mees christelike<br />
wyse opgelos of verlig word. Die<br />
arm moet help waar die been sukkel;<br />
die oog moet kyk waar die ore<br />
nie meer kan/wil hoor nie.<br />
In die lig van bogenoemde is dit<br />
duidelik dat ’n lidmaat wat hulp<br />
ontvang dus ook hulp kan gee. Die<br />
arme kan die eensame bystaan en<br />
andersom.<br />
Algemene materiële stand binne<br />
en buite die gemeente<br />
Die Kandelaar gemeente is ’n<br />
materieel geseënde gemeente. Die<br />
diakonale kollektes sowel as skenkings<br />
wat ontvang word voorsien<br />
tans in al die nodigste behoeftes<br />
en daar word gepoog om maandeliks<br />
’n bedrag in die Diakonie<br />
Voorsieningsfonds te plaas om<br />
sodoende ’n buffer op te bou vir<br />
tye waar die nood mag toeneem.<br />
Daar is tans 6 vaste besoekpunte<br />
wat hulp ontvang. Verder word<br />
daar van tyd tot tyd ander besoekpunte<br />
gehelp soos wat nodig blyk<br />
te wees. Die diakonie verskaf ook<br />
vaste hulp aan die Paul Kruger<br />
Kinderhuis en Elandspoort Gere-<br />
formeerde Gemeente. Verder word<br />
daar van tyd tot tyd kollektes<br />
gehou vir ander instellings, onder<br />
andere die Transoranje Instituut<br />
vir Blindes.<br />
Ander initiatiewe<br />
Die diakonie reël jaarliks ’n Senior<br />
Lidmaat funksie (65 jaar en ouer).<br />
Hierdie jaar sal die funksie op<br />
Saterdag 8 September by die kerk<br />
self plaasvind. Tydens die funksie<br />
leer ons mekaar beter ken.<br />
Die diakonie ondersteun ook die<br />
werk van die Onderlinge Sorgvereniging<br />
“Die Moot” deur die<br />
vereniging aan lidmate bekend<br />
te stel. Finansiële steun aan die<br />
OSV word deur middel van kollektes<br />
en skenkings gegee. Hierdie<br />
vereniging bedien die hele<br />
Mootgebied waarbinne die GK<br />
Die Kandelaar geleë is. Lede en<br />
hulle afhanklikes word, waar<br />
moontlik, in hulle huis op maatskaplike<br />
en mediese gebied met<br />
raad en daad deur professionele<br />
en vrywillige werkers bygestaan.<br />
‘n Verskeidenheid van hulpmiddels<br />
word ook gratis uitgeleen.<br />
U kan gerus by hierdie inisiatief<br />
betrokke raak deur lid te word, ‘n<br />
maandelikse bydrae te gee en /of<br />
vrywillige hulp te verleen. Indien<br />
u meer besonderhede oor die werksaamhede<br />
van die vereniging wil<br />
hê kan u met suster Joke de Wind<br />
kontak opneem.<br />
Onbaatsugtige Liefde lei<br />
tot Onbaatsugtige Hulp<br />
Die nood in die wêreld is groot.<br />
Geweldig groot.<br />
Christus het na hierdie wêreld<br />
gekom om ons sy onbaatsugtige<br />
liefde te gee en te leer sodat God<br />
daardeur verheerlik kan word.<br />
As dissipels van Christus en ledemate<br />
van Sy Liggaam kan ons nie<br />
anders as om die onbaatsugtige<br />
liefde te versprei deur onbaatsugtige<br />
hulp.<br />
Diakonie
KORTVERSLAG VAN DIE VERGADERING VAN DIE<br />
KERKRAAD MET DIAKENS<br />
Verslag van die vergadering van 21 Mei 2012<br />
1. Opening en<br />
verwelkoming<br />
Die voorsitter, br Arend van de<br />
Wetering, lees II Kronieke 20: 1-<br />
30.<br />
Die stryd is nie ons saak<br />
nie, maar die saak van<br />
God.<br />
In hfst 20 lees ons van drie volke<br />
wat teen Josafat optrek om te veg.<br />
Die Moabiete, die Ammoniete en<br />
die Meüniete, ‘n menigte wat te<br />
groot was om te oorwin. Josafat<br />
het bevrees geword en sy aangesig<br />
daarop gerig om die HERE te<br />
soek. Josafat beroep hom op die<br />
God van die Verbond en op al God<br />
se verbondsbeloftes. Toe die kinders<br />
van Israel deur die woestyn<br />
getrek het, het die HERE hulle<br />
verbied om oorlog te maak teen die<br />
kinders van Moab (nageslag van<br />
Lot met sy oudste dogter) en teen<br />
die kinders van Ammon (nageslag<br />
van Lot met sy jongste dogter) en<br />
teen die mense van die gebergte<br />
Seir (ook genoem die Meüniete, dit<br />
is die nageslag van Esau), want<br />
die lande waarin hulle gewoon<br />
het, het God aan hulle gegee met<br />
‘n eed. Nou kom hierdie selfde<br />
volke en val die uitverkore volk<br />
van die HERE aan in die land wat<br />
die HERE aan sy kinders beloof<br />
het met ‘n eed. Onder hierdie<br />
omstandighede en met ‘n oormag<br />
wat teen Josafat opgestel is vra<br />
hy hulp van God: “...ons oë is op<br />
U.” Die HERE antwoord hierdie<br />
gebed van die gelowige deur sy<br />
Gees oor Jahasiël te laat kom met<br />
die woorde: “Wees nie bevrees of<br />
verskrik vanweë hierdie groot<br />
menigte nie, want die stryd is<br />
nie julle saak nie, maar die saak<br />
van God.” Josafat gehoorsaam<br />
al die voorskrifte van die HERE<br />
nougeset in geloof. Die Leviete<br />
uit die kinders van die Kehatiete<br />
en die Koragiete het God met ‘n<br />
groot stem geloof op die plek wat<br />
die HERE beveel het. Hulle hef<br />
die woorde van Psalm 136 aan:<br />
“Loof die HERE, want sy goedertierenheid<br />
is tot in ewigheid! ” Die<br />
kinders van Ammon het deur die<br />
werking van die HERE teen die<br />
Moabiete gedraai en nadat hulle<br />
dié verslaan het, het hulle teen<br />
die nageslag van Esau gedraai<br />
om dié te vernietig. Almal is in<br />
die verwarring gedood – God se<br />
oorwinning. ‘n Geweldige slag<br />
met ‘n nog geweldiger buit wat<br />
die volk nie eers in drie dae kon<br />
bymekaar maak nie. Al singende<br />
uit Psalm 136 met harpe, siters<br />
en trompette trek hulle terug na<br />
Jesusalem, na die huis van die<br />
HERE. God bevestig sy verbond<br />
as die skrik van die HERE oor al<br />
die koninkryke kom omdat Hy die<br />
God van Israel is wat vir sy volk<br />
gestry het.<br />
Die gedeelte sluit af met die mooi<br />
woorde: “Verder het die konin kryk<br />
van Josafat gerus, en sy God<br />
het hom rondom rus verskaf.”<br />
Soos die rus op die sewende dag<br />
na God se werk die Sjalom of<br />
vrede oor God se volk. Hier sien<br />
ons ‘n duidelike lyn uit die Skrif<br />
wat ons ook moet volg: Josafat<br />
het God gesoek. Josafat laat die<br />
volk terugkeer tot die vrees van<br />
die HERE. Josafat beroep hom op<br />
die God van die verbond. Josafat<br />
sê: “...ons oë is op U gerig.” Die<br />
stryd is nie ons saak nie, maar<br />
die saak van God. Die volk lofsing<br />
tot eer van God met psalms<br />
en musiekinstrumente. Daar is<br />
ewige rus vir die gehoorsame wat<br />
in die vrees van die HERE lewe.<br />
Ons moet ook vertrou op God in<br />
alles wat ons doen en altyd daarvan<br />
bewus wees dat die stryd<br />
hier op aarde nie ons stryd is nie,<br />
maar God se saak. Ook wat die<br />
ewige rus betref soos in die profesie<br />
van Jes 40: 9-11 “Kyk, die<br />
Here HERE sal kom as ‘n Sterke,<br />
en sy arm sal heers; kyk, sy loon<br />
is by Hom, en sy beloning is voor<br />
sy aangesig.”<br />
Ons is hier besig met God se werk,<br />
in God se Koninkryk tot in ewigheid.<br />
Ook die stryd teen die duiwel,<br />
die sonde en die dood, het<br />
ons Here Jesus Christus gestry<br />
en oorwin soos geprofeteer in Jes<br />
40.<br />
Die vergadering sing Psalm 136:<br />
1, 11 & 20 waarna die voorsitter<br />
die vergadering voorgaan in gebed<br />
en almal verwelkom.<br />
2. Goedkeuring van die<br />
notule van 16 April 2012<br />
Na aantekening van verskonings<br />
word die agenda vasgestel en die<br />
notules goedgekeur.<br />
3. Sake uit die notule<br />
wat nie onder ‘n ander<br />
agenda punt val nie<br />
3.1. Terugvoer oor ‘Communicator’:<br />
brs Andries van Renssen<br />
en André Venter.<br />
Br Andries lig die vergadering<br />
kortliks in oor dié rekenaarprogram.‘Communicator’<br />
sal nie die plek van ‘In<br />
die Wandelgang’ inneem nie.<br />
Die KvB en die EBKK is baie<br />
ingenome met die moontlikhede<br />
wat die program bied.<br />
Kostes kan gedek word deur<br />
advertensies daarop te laat<br />
plaas. Die program sal deur<br />
‘n kommissie in samewerking<br />
met die Kerkkantoor geadministreer<br />
word.<br />
Besluit: Aankoop en gebruik<br />
van die pakket is goedgekeur<br />
vir 1 jaar, waarna die besluit<br />
hersien word.<br />
4. Rapporte<br />
4.1. Diakonie<br />
4.1.1. G e r e d i g e e r d e<br />
notule van die diakonievergadering<br />
26 Maart 2012.<br />
Augustus 2012 • 19
Daar is met dank kennis<br />
geneem van die notule en die<br />
Diakonie word sterkte toegewens<br />
met hulle werk. ‘n<br />
Opmerking word gemaak oor<br />
die bywoning volgens die punt<br />
presensie op die notule, om die<br />
diakens op te skerp.<br />
4.2. Bedieningskommissie -<br />
Tweede predikant<br />
Die voorsitter hou die rapport<br />
van die Bedieningskommissie<br />
aan die vergadering voor,<br />
waarna hy dit oopstel vir<br />
bespreking.<br />
Bespreking: Die rapport<br />
word met dank aanvaar. Die<br />
kerkraad sien af van die sogenaamde<br />
profi ele: Gemeenteprofi<br />
el en Predikantsprofi el.<br />
Die kommissie moet die saak<br />
van grondbeginsels af beredeneer.<br />
Die Skrif, belydenisgeskrifte,<br />
formuliere en kerkorde<br />
vorm hierdie basis. Dit<br />
geld vir die gemeente wat biddend<br />
beroep sowel vir die predikant<br />
wat biddend oorweeg<br />
en opvolg. Die gemeente moet<br />
in die hele proses die oë op die<br />
Here gerig hou en nie die werk<br />
van die Heilige Gees vooruitloop<br />
of in die wiele ry nie.<br />
Besluite:<br />
Die bewoording van punt 1<br />
word gewysig sodat dit die<br />
oorsprong van die beroepingsproses<br />
korrek weergee, nl. dat<br />
die kerkraad advies van Prof<br />
du Plooy gekry het om weens<br />
die bedieningsnood van die<br />
gemeente voort te gaan met<br />
die beroeping van ‘n tweede<br />
predikant.<br />
• ‘n Addisionele punt word<br />
bygevoeg wat geleentheid gee<br />
dat die kerkraad eers ‘n kortlys<br />
kan saamstel vir verdere<br />
beoordeling voordat die kerkraad<br />
oorgaan tot die stel van<br />
‘n tweetal;<br />
• Die kommissie voeg riglyne<br />
by vanuit die Skrif om die<br />
gemeente toe te rus om<br />
geskikte broeders voor te stel<br />
vir beroeping as predikant vir<br />
die gemeente;<br />
20 • Augustus 2012<br />
• Die rapport - soos gewysig -<br />
word op Sondag 10 Junie aan<br />
die gemeente uitgedeel ter<br />
begeleiding;<br />
• Die kerkraad roep die<br />
gemeente op vir ‘n gemeentevergadering<br />
op Maandag 11<br />
Junie. Die kerkraad sal dan<br />
terugvoer gee oor die hantering<br />
van die saak teen ds<br />
Momberg asook verdere toeligting<br />
en bespreking oor die<br />
beroeping van ‘n tweede predikant;<br />
• Die kerkraad vra die gemeente<br />
vir name wat die skriba skriftelik<br />
moet bereik op of voor<br />
Sondag 24 Junie 2012;<br />
• Die skriba plaas die groslys<br />
op die kerkraadsagenda van<br />
23 <strong>Julie</strong> 2012; en<br />
• Die kerkraad stel ‘n kommissie<br />
aan om die konsepberoepbrief<br />
en aanhangsel gereed te kry<br />
vir die breëkerkraadsvergadering<br />
van 23 <strong>Julie</strong> 2012. Brs<br />
Eddie Boersema, Jan Lamberts<br />
en Willem Heus sal die<br />
bedieningskommissie bystaan<br />
in die opstel van konsepdokumentasie.<br />
Werklike getalle en<br />
inligting kan eers gefi naliseer<br />
word na konsultasie met die<br />
broeder wat beroep word. Die<br />
konsulent moet ook by hierdie<br />
belangrike saak betrek<br />
word.<br />
5. Korrespondensie<br />
ontvang<br />
5.1. Agenda: Klassis Noord van<br />
die VGK<br />
‘n Uitnodiging om die Klassis<br />
Noord van die VGK by te<br />
woon is ontvang en verwys na<br />
die kerkraadskommissie “Vyf<br />
punt gesprekgroep”. Die broeders<br />
het verskoning aangeteken<br />
en nie die klassis bygewoon<br />
nie.<br />
5.2. Vyf punt gesprekgroep: Kerke<br />
erken mekaar as ware kerke<br />
in Christus.<br />
Bespreking volg: Die Kerkraad<br />
het reeds skriftelik bevestig<br />
dat ons die ander gemeentes<br />
ook as ware kerke aanvaar.<br />
Dit is ook reeds voorheen van<br />
hulle kant gedoen. Daar is<br />
nog persoonlike sake wat aandag<br />
moet kry. Die kommissie<br />
neem kennis hiervan en<br />
sal dit buite die vergadering<br />
hanteer.<br />
5.3. Instituut vir Blindes: Nuusbrief<br />
en aansoek om fi nansiele<br />
steun.<br />
Besluit: Verwys na die Bondelkommissie.<br />
5.4. GKSA Predikante Pensioenfonds:<br />
Beleggingskeuse<br />
Besluit: Verwys na die Traktement<br />
kommissie vir bespreking<br />
met ds. Momberg.<br />
5.5. Deputate: Opbou en uitbou,<br />
Pta Streeksinode – uitnodiging<br />
21 <strong>Julie</strong> 2012.<br />
Besluit: Die uitnodiging sal<br />
aan die gemeente deurgegee<br />
word – kennisgewingbord.<br />
5.6. Admin Buro GKSA: Dringende<br />
oproep – voedselbank<br />
Teologiese studente.<br />
Besluit: Die Diakonie moet<br />
die oproep bespreek en terugvoer<br />
gee op die volgende Breë<br />
Kerkraadsvergadering.<br />
5.7. GK Rooiwal: Bedieningsooreenkoms.<br />
Na aanleiding van die gesprek<br />
tussen brs André Venter en<br />
Freddie Bakker met die GK<br />
Rooiwal is dit duidelik dat<br />
daar steeds geldelike nood in<br />
die gemeente is. Besluit: Dat<br />
ons eers volstaan by 15 preekgeleenthede<br />
per jaar. Die KvB<br />
sal gevra word om insette te<br />
lewer oor fi nansies t.o.v. hierdie<br />
saak. Brs André Venter<br />
en Freddie Bakker sal dit<br />
met die KvB opneem. Nadat<br />
advies ontvang en bespreek<br />
is sal ‘n skrywe aan die GK<br />
Rooiwal uitgaan. Indien ons<br />
‘n predikant beroep sal die<br />
hele ooreenkoms weer heroorweeg<br />
moet word.<br />
5.8. EBKK: Ooreenkoms br Alwyn<br />
Bezuidenhout.
Besluit: ‘n Kommissie<br />
bestaande uit oudle Jan de<br />
Wind en Wim Anholts sal<br />
die ooreenkoms bestudeer en<br />
terugvoer gee op die volgende<br />
Kerkraadsvergadering.<br />
5.9. Br V d’Assonville: Deputate<br />
Eenheid in Verskeidenheid<br />
– Vrou in die Amp vrae.<br />
Aangesien die Acta van die<br />
afgelope sinode nog nie ontvang<br />
is, en die besluite nog<br />
nie geratifi seer is, kan die<br />
Kerkraad nie nou ‘n uitspraak<br />
lewer nie.<br />
Besluit: Die skriba sal dit so<br />
aan die Deputate oordra.<br />
5.10.Kennisgewing: Klassis Pretoria<br />
Suidwes het op sy vergadering<br />
van 7 Mei 2012<br />
saam met deputate vanweë<br />
Streeksinode Pretoria, gevolg<br />
Gebore:<br />
Op 24 <strong>Julie</strong>, Maryke, dogter van<br />
br Gerben en sr Anneke van de<br />
Wetering.<br />
Gedoop:<br />
Op 3 Junie, Carlie, dogter van<br />
br Wieger en sr Petra van der<br />
Veen.<br />
Met attestaat ingekom:<br />
Op 1 <strong>Julie</strong>, br Johann Engelbrecht<br />
(F, 211) vanaf die Gereformeerde<br />
Kerk Cachet.<br />
Op 22 <strong>Julie</strong>, sr Elene Kruger (G,<br />
214) vanaf die Gereformeerde<br />
Kerk Oos-Moot.<br />
gegee aan die versoek van Dr<br />
NJ Gronüm om oor te gaan<br />
tot ‘n ander staat van die lewe<br />
volgens Artikel 12 Kerkorde.<br />
Dr Gronüm is tans betrokke<br />
as navorser Dept Missiologie<br />
Teologiese Skool Universiteit<br />
Pretoria. Die klassis dra hom<br />
en sy gesin aan die genadesorg<br />
van die Hemelse Vader<br />
op.<br />
Besluit: Die Kerkraad neem<br />
met droefheid kennis.<br />
5.11.Kennisgewing aan al die<br />
kerke: 9 Mei 2012, In sake<br />
skorsing Ds.H.L.J. Momberg.<br />
Besluit: Die Kerkraad neem met<br />
droefheid kennis.<br />
5.12.Huweliksbevestiging br<br />
Johan Boersema en sr Elske<br />
van de Wetering<br />
Kerklike Stand - Junie en <strong>Julie</strong> 2012<br />
Met attestaat vertrek:<br />
Op 8 <strong>Julie</strong>, sr Janie Momberg<br />
na die Gereformeerde Kerk Daspoort.<br />
Reisattes aangevra:<br />
Op 17 Junie, sr Gerie Nieuwenhuis,<br />
na Amerika en Kanada.<br />
Op 29 <strong>Julie</strong>, br Albert en sr Lies<br />
Willering na Nederland.<br />
Besluit: Die Kerkraad neem dankbaar<br />
kennis van die skrywe.<br />
6. Korrespondensie uit:<br />
6.1. Skrywe aan br Victor<br />
d’Assonville: Deputate Eenheid<br />
in Verskeidenheid<br />
Reeds bespreek onder punt<br />
8.9.<br />
6.2. Br Rob van der Kooy en kommissielede<br />
insake Saal vir die<br />
kerk.<br />
7. Broederlike vermaan (Art<br />
81 KO, Sensura Fraterna et<br />
Morum)<br />
Geen.<br />
8. Afsluiting – br André Venter<br />
doen ‘n gebed waarna die<br />
voorsitter die vergadering<br />
sluit.<br />
Met Reisattes<br />
teruggekeer:<br />
Op 22 <strong>Julie</strong>, br Dave en sr Tiny<br />
Wil<strong>co</strong>cks vanuit Duitsland.<br />
Op 29 <strong>Julie</strong>, sr Gerie Nieuwenhuis<br />
vanuit Amerika en<br />
Kanada.<br />
Getroud:<br />
Op 14 <strong>Julie</strong>, br Johan Boersema<br />
en sr Elske van de Wetering.<br />
Augustus 2012 • 21
Die oorlog wat nie ’n oorlog was nie<br />
“If the Boers did not at once lay<br />
down their arms, they should<br />
be exterminated wherever they<br />
fell into our power” – Londonse<br />
dagblad, Daily Gazette, Oktober<br />
1900, na groot oorwinnings<br />
deur generaal De Wet. Toe begin<br />
moordkampe. Boerderye met kos<br />
word vernietig. Verskroeide aarde.<br />
Kerke word afgebrand.<br />
Dit is nie ’n koerantjoernalis wat<br />
met hierdie opskrif die aandag wil<br />
trek nie, maar dit is ’n historiese<br />
feit dat die Anglo-Boereoorlog<br />
aldus beskryf is: Dis geen oorlog<br />
nie! En let wel, dit was ’n Engelsman<br />
self, die leier van die Britse<br />
Opposisie in hulle parlement wat<br />
openlik verklaar het: “Ons oorlog<br />
in Suid-Afrika is barbarisme!”. Dit<br />
was op die 14de Junie 1901 wat<br />
sir Harry Campbell-Bannerman<br />
uitdagend uitgeroep het: “When<br />
is a war not a war?” Hierop was<br />
sy duidelike antwoord volgens die<br />
stem van sy gewete: “When it is<br />
carried out by methods of barbarism”<br />
(SB Spies, Methods of Barbarism,<br />
p. 9).<br />
Groot-Brittanje kon die<br />
oorlog nie op die slagveld<br />
wen nie<br />
Dit is ’n onomstootlike feit wat<br />
vandag selfs deur Engelse historici<br />
erken word: Op die militêre<br />
slagveld was Groot-Brittanje met<br />
sy oormag van 10 teen 1 soldate<br />
en oorweldigende wapentuig en<br />
swawel-gif van die Howitzerkanonne<br />
(liddiet-bomme, bv.<br />
by Magersfontein), nie in staat<br />
om die Boere te oorwin nie. Die<br />
grootste en beroemdste Engelse<br />
generaals soos Roberts of Kandahar<br />
(Afganistan), Kitchener of<br />
Khartoem (Sudan) en Methuen<br />
het telkens in die stof gebyt teen<br />
die strategie van manne soos De<br />
Wet en De la Rey. Na generaal<br />
De Wet se ongeloofl ike oortog<br />
en oorwinning by die Magaliesberge<br />
op 18 Augustus 1900, was<br />
22 • Augustus 2012<br />
– Herdenking van die Anglo-Boereoorlog. 110 jaar gelede –<br />
lord Roberts, die hoofgeneraal,<br />
so moedeloos dat hy sinies uitgeroep<br />
het: “It is only a waste of<br />
men and power wandering about<br />
the bush after an enemy who will<br />
never be captured” (L. Scholltz,<br />
Generaal De Wet as Veldheer, p.<br />
165). Hierop het Roberts sy tasse<br />
gepak en na Engeland teruggekeer.<br />
Op 7 Maart 1902, het<br />
generaal De la Rey die Engelse<br />
oormag van Methuen so verpletterend<br />
by Tweebosch (digby die<br />
dorp Coligny) verslaan, dat hulle<br />
hom as ’n gewonde gevang het.<br />
Die skok was so groot vir generaal<br />
Kitchener dat hy fl ou ineengestort<br />
het en vir drie dae op sy bed in<br />
afsondering gelê het en op ’n eetstaking<br />
gegaan het (PG Cloete,<br />
The Anglo-Boer War, p. 310). Op<br />
28 Desember 1901 is Kitchener so<br />
platgeslaan deur De Wet se verpletterende<br />
oorwinning oor die<br />
Engelse by die slag van Groenkop,<br />
te noorde van die dorp Kestell,<br />
dat hy in paniek na Londen telegrafeer:<br />
“As long as De Wet is out<br />
I can see no end of the war. If we<br />
can only manage to catch him,<br />
I believe all others are heartily<br />
sick of it” (PG Cloete, The Anglo-<br />
Boer War, p. 287). En so het die<br />
Engelse die “methods of barbarism”<br />
nog erger gemaak totdat die<br />
Boere geen keuse meer gehad het<br />
nie, as om oor te gee.<br />
Enkele skokkende feite<br />
en statistieke oor die<br />
barbaarse oorlog<br />
1. Teenoor die 7 865 Boere-krygers<br />
(op die slagveld en in<br />
krygsgevange-kampe) wat<br />
gesterf het (Ensiklopedie vd<br />
Wêreld, deel 1, p. 398b), het<br />
ten minste 34 000 vroue en<br />
kinders in ’n korter tyd in 58<br />
konsentrasiekampe gesterf en<br />
is op plase vermoor (Rapport,<br />
20 Mei, p. 12). Waar in die<br />
wêreld was daar ooit so ’n oorlog?<br />
7 000 soldate sneuwel op<br />
die slagveld – 34 000 weerlose<br />
vroue en kinders word gedood;<br />
byna 5 keer soveel!<br />
2. 65 000 plaaswonings en<br />
buitegeboue is verbrand en<br />
alle boerderye verwoes (T<br />
Packanham, The Boer War,<br />
p. 537). In die dorp Vryheid<br />
is die Gereformeerde Kerk se<br />
kerkgebou afgebreek om ’n<br />
Engelse fort te bou (Eerste<br />
notule van die kerkraad in<br />
1903). Baie kerke en pastorieë<br />
is eenvoudig afgebrand; van<br />
die Gereformeerde Kerke bv.<br />
Ventersburg, Petrusburg en<br />
Lindley en van die NG Kerk<br />
baie meer. President Kruger<br />
se predikant hier in Pretoria,<br />
ds. Petrus Postma, is tronk<br />
toe gestuur en later na Indië<br />
verban.<br />
3. In die Vrystaat alleen is 7 miljoen<br />
skape van kant gemaak<br />
sodat die mense wat oorgebly<br />
het, geen kos kon kry nie (SB<br />
Spies, Methods of Barbarism,<br />
foto nr. 29). Lord Roberts,<br />
opperbevelvoerder van die<br />
Engelse, se goddelose proklamasie<br />
op 18 November 1900<br />
was soos volg: “All cattle and<br />
food stuffs are to be removed<br />
from all farms, if that is to<br />
be found impossible, they are<br />
to be destroyed!” (PG Cloete,<br />
The Anglo-Boer War, p. 199).<br />
So is feitlik alle vee met bajonette<br />
en Lee Metfords uitgedelg.<br />
4. In 1902 het die Engelse in<br />
Transvaal alleen, 50 488<br />
(in die Vrystaat minstens<br />
20 000) van die inheemse<br />
bevolking (swartmense) met<br />
Lee Metford-gewere teen die<br />
Boere bewapen en het daardeur<br />
die euwel “rassisme”<br />
in Suid-Afrika geplant (SB<br />
Spies, Methods of Barbarism,<br />
p. 279). Die Boeremag wat oorgebly<br />
het was skaars 4 000!<br />
Dit was nog nie die ergste
nie. Die barbaarse lied “Skiet<br />
die Boer”, is doelbewus deur<br />
die Engelse geskep; vergelyk<br />
die metode van majoor Porter<br />
van Heilbron wat 5/- (vyf sjielings)<br />
per kop aan elke swartman<br />
betaal het vir elke Boer<br />
wat hulle vermoor. Daarvoor<br />
het Porter ’n “Log book” aangehou<br />
(vgl. my boek Op die<br />
bodem van die Vaaldam,<br />
p. 79. So is my moeder se neef,<br />
Phillip Roets, as ’n magtelose<br />
gewonde, op die plaas Benadesbank<br />
vermoor). Vergelyk<br />
ook verder (slegs één voorbeeld)<br />
van die bloedbaddens<br />
wat die Australiese troepe,<br />
die sogenaamde Bushveld<br />
Carbineers in Noord-Transvaal<br />
aangerig het op bevel<br />
van “Skiet die Boer”: Agt<br />
krygsgevangenes is op 23<br />
Augustus 1901 na ’n geveg<br />
summier doodgeskiet. Nog<br />
nie tevrede nie, het hierdie<br />
Australiërs op dieselfde dag<br />
die prediker van die Evangelie,<br />
eerw. CA Daniel Heese<br />
(sendeling), vermoor omdat<br />
hy ooggetuie van die dood<br />
van die krygsgevangenes<br />
was. Die aanvoerders van<br />
hierdie gruweldade – laat<br />
ons maar die name noem – ,<br />
was majoor RW Lenehan en<br />
die luitenante HH Morant,<br />
A Picton, PJ Han<strong>co</strong>ck en GR<br />
Witton. Hierdie offi siere is<br />
op 16 Januarie 1902 op Pietersburg<br />
deur ’n krygsraad<br />
aan moord skuldig bevind (J<br />
Ploeger, Die Lotgevalle van<br />
die Burgerlike Bevolking<br />
gedurende die ABO, pp. 30-<br />
33; PG Cloete, op. cit. p. 294).<br />
Baie ironies: Nog onlangs<br />
(2010) was daar ’n beweging<br />
in Australië, gesteun deur<br />
hulle regering om die bogenoemde<br />
offi siere se name in<br />
ere te herstel! Die Privy Council<br />
in Londen het dit egter<br />
afgwys. Hoe kan ’n koelbloedige<br />
moordenaar weer ’n held<br />
word, ’n sogenaamde “vryheidsvegter”?<br />
Krygsgevangenes as<br />
“swear nots” (Afrikaans,<br />
swernoot) gebrandmerk<br />
Ag ja, hoe bitter swaar was die<br />
lyding van die duisende krygsgevangenes<br />
op die verre eilande van<br />
St Helena, die Bermudas, Ceylon<br />
(Sri Lanka) en in Indië. Onder<br />
hulle was talle ou manne van 80<br />
en meer wat nooit geveg het nie en<br />
klein kinders van ses jaar wat eenvoudig<br />
sommer uit hulle wonings<br />
verwyder is (vgl. E Wessels, Bannelinge<br />
in die verlede, 2010). Baie<br />
van hierdie bejaardes en kinders<br />
se grafte lê vandag nog verstrooi<br />
in die verte. Toe van hulle nie die<br />
eed van getrouheid aan koning<br />
George V (na die dood van Victoria)<br />
van die Empire wou afl ê nie,<br />
word hulle buitengewoon gestraf:<br />
As die oorlog verby is, word hulle<br />
nie toegelaat om huis-toe te gaan<br />
nie, maar bly as gevangenes aan<br />
(my oupa was een – VE d’A). En<br />
toe het die Engelse hulle uitgeskel<br />
as “swear nots”. In die Afrikaanse<br />
taal het die woord swernoot ontstaan,<br />
iemand wat ’n skobbejak<br />
is.<br />
Kitchener se plan van<br />
uitdelging: Verban die<br />
Afrikaanse volk na die<br />
Fidji-eilande!<br />
Toe die magtige Britse militêre<br />
masjien (destyds die sterkste op<br />
aarde) in 1901 nog nie die Boere<br />
van Transvaal en Vrystaat kon<br />
verslaan nie, het lord Kitchener<br />
met ’n nuwe diaboliese plan gekom.<br />
Afgesien van die oorlog teen vroue<br />
en kinders waarvan toe alreeds 20<br />
000 in agtien maande se tyd in 58<br />
konsentrasiekampe afgemaai is,<br />
skryf die militêre aanvoerder aan<br />
sy minister van oorlog, sir John<br />
Brodrick, op 22 Junie 1901:<br />
“Verban die hele Boerevolk na<br />
die Fidji-eilande, ‘or get some<br />
foreign power to take them, such<br />
as France to populate Madagascar.<br />
Send all the prisoners of war<br />
there and let their families join<br />
them…’” (Spies, op. cit. p. 235).<br />
Hierdie plan van generaal Kitchener,<br />
opperbevelvoerder van die<br />
Britse militêre magte, was naas<br />
die volksmoord van vroue en kinders,<br />
uiters wreed. En na die verwoesting<br />
van al die plase, landerye<br />
en veestapels sodat die Boere nie<br />
kos het nie, was dit só duiwels,<br />
só barbaars dat ’n mens dit nie<br />
onder woorde kan bring nie. In die<br />
wêreldgeskiedenis staan dit aangeteken<br />
as een van die wreedste<br />
misdade van ’n wêreldryk teenoor<br />
’n klein volkie wat hulle nie militêr<br />
na twee jaar kon oorwin nie. Niemand<br />
anders as die bekende generaal<br />
JC Smuts skryf in 1901 van<br />
hierdie goddelose plan “dat die<br />
vyand nog verder sal gaan en ons<br />
vroue en kinders oorsee sal vervoer<br />
om daar soos kraaie te sterf, soos<br />
ons burgers in Ceylon…”(Spies, op.<br />
cit., p. 235).<br />
Die Engelse militêre<br />
owerheid het die<br />
Afrikaners as “uncivilised<br />
savages” beskou<br />
Wat was die redes vir die ongebreidelde<br />
haat, smaad en uitdelgingswraak<br />
teenoor die enigste<br />
Christelike volk in die groot<br />
kontinent van Afrika? Hoe is dit<br />
moontlik dat ’n gekerstende volk<br />
van Europa wat spog met hulle<br />
“christelike godsdiens” en majestueuse<br />
katedrale en “English<br />
Fairplay” die grootste, barbaarse<br />
geweld teen die klein Boerevolk<br />
laat losbars het? Onder verskeie<br />
redes is daar veral twee:<br />
1. Die onheilige ideologie<br />
van die imperialisme. Van<br />
koningin Victoria tot by die<br />
Engelse Tommie met sy Lee<br />
Metford-geweer, het hierdie<br />
bose lewensbeskouing<br />
die Engelse volk in die 19de<br />
eeu só erg meegesleep dat dit<br />
vir hulle ’n religieuse passie<br />
geword het “for God, Queen<br />
and Country”, soos dit bv.<br />
oral in hulle katedrale staan.<br />
“Brittania Rule the Waves!”<br />
Regeer die aardbol! En so het<br />
hulle teen die einde van die<br />
19de eeu 20% van die wêreld<br />
se bewoonbare oppervlakte<br />
besit. Rhodes se slagspreuk<br />
Augustus 2012 • 23
van Cape to Cairo was ’n toonbeeld<br />
van die Britse imperialisme<br />
om die hele kontinent<br />
van Afrika te besit (vgl. T<br />
Packenham, The Scramble for<br />
Africa, 1967). Niemand mog<br />
in die pad van hierdie wêreldideologie<br />
staan nie. As Brittanje<br />
in die 19de eeu 80 oorloë<br />
voer en slegs één verloor<br />
- in 1881 teen die Boere by<br />
Majuba - , raak koningin Victoria<br />
gedetermineerd-sinies in<br />
haar skok en sy roep wraak:<br />
“I do not like peace before we<br />
have retrieved our honour”,<br />
en dan gee sy die slagspreuk<br />
vir die Engelse soldate vir<br />
die groot Anglo-Boereoorlog,<br />
“Remember Majuba!” (J Lehmann,<br />
The First Boer War, p.<br />
270). “Our honour” is Victoria<br />
se imperialisme. Die Boere<br />
is “uncivilized, brutal creatures…”<br />
(Lehmann, op. cit.,<br />
p. 181). Dit is dan ook geen<br />
wonder nie dat lord Kitchener,<br />
die grootste Britse generaal<br />
op 22 Junie 1901 aan sy<br />
minister in Londen met die<br />
grootste minagting kon skryf:<br />
Inleiding<br />
Korea in een minuut: Die grondoppervlakte<br />
van Suid-Korea is weinig<br />
groter as KwaZulu- Natal. Die<br />
totale bevolking van Suid-Korea<br />
is gelykstaande aan dié van<br />
Suid-Afrika. Korea het baie min<br />
minerale bronne en toerisme-aantreklikhede<br />
in vergelyking met<br />
Suid-Afrika. Sewentig persent<br />
van Suid-Korea is bergagtig en<br />
nie geskik vir landbou nie. Desondanks,<br />
Suid-Korea is die elfde<br />
grootste ekonomie in die wêreld.<br />
Belangrik: 11 van die wêreld se 12<br />
grootste Christengemeentes is in<br />
Suid-Korea! Naas die Verenigde<br />
State van Amerika is Suid-Korea<br />
die land wat die meeste Christensendelinge<br />
wêreldwyd uitstuur.<br />
Die grootste Presbiteriaanse/<br />
Gereformeerde universiteit in die<br />
24 • Augustus 2012<br />
“These Boers are uncivilized<br />
Africander savages with only<br />
a thin white veneer” (Spies,<br />
op. cit., p. 235).<br />
2. Die 8ste gebod: diefstal<br />
van diamante en goud.<br />
“Die geldgierigheid is ’n wortel<br />
van alle euwels…” (1 Tim.<br />
6:10). En as hierdie gierigheid<br />
deel is van ’n wêreldryk se program?<br />
Dan loop dit op oorloë<br />
uit en die grootste geweld word<br />
toegepas. Selfs volksmoord.<br />
Klein volkies se diamante<br />
word eenvoudig gevat. Selfs<br />
die hofsaak van die Landhof<br />
van Barkley-Wes van 1876,<br />
onder regter Andries Stockenstrõm<br />
jnr., wat die Britse<br />
dokumente as vals verklaar<br />
het, het nie verhoed dat die<br />
diamantvelde van die Vrystaat<br />
geannekseer is nie. Selfs<br />
grensbakens is in die geheim<br />
verskuif! (kyk my boek Die<br />
Groot Diamantroof, 2011). En<br />
die goud van Johannesburg?<br />
Daaroor het die Anglo-Boereoorlog<br />
met naamlose ellende<br />
en barbaarsheid gegaan. So<br />
Die Presbiteriaanse Kerk in Korea: 0-2007 in 100 jaar!<br />
wêreld is in die hoofstad, Seoel.<br />
Suid-Korea is die tuiste van die<br />
meeste Gereformeerde belydendes<br />
in die wêreld. Die kerk in Korea<br />
vier vanjaar die honderdste Koreaanse<br />
Pinkster sedert 1907.<br />
Die Kluisenaarskoninkryk<br />
Vanweë die volgehoue teenstand<br />
teen kontak met die Weste, was<br />
Korea bekend as die Kluisenaarskoninkryk.<br />
Die situasie het egter<br />
verander toe die eerste Protestantse<br />
sendelinge Korea in die<br />
19de eeu binnegekom het. Daar<br />
is tekens dat Nestoriaïsme die<br />
eerste vorm van die Christendom<br />
was wat gedurende die 7de eeu in<br />
Korea bekendgestel is.<br />
Die Rooms-Katolieke geloof is in<br />
1784 in Korea bekendgemaak. Die<br />
geskiedenis van groei te midde van<br />
staan hierdie oorlog ook as die<br />
“Goudoorlog” bekend. En tot<br />
vandag toe is die Engelse die<br />
grootste besitters van hierdie<br />
goud van Johannesburg en die<br />
diamante van Kimberley.<br />
Wat sal ons op die end van hierdie<br />
oorlog na 110 jaar sê? Dit<br />
was nie ’n oorlog nie, maar in<br />
die woorde van Harry Campbell-Bannerman,<br />
leier van die<br />
Britse opposisie in Junie 1901:<br />
“a war carried out by methods<br />
of barbarism”. Waar was tog ’n<br />
Wêreldhof van Den Haag van<br />
vandag? Maar die Engelse het<br />
weggekom.<br />
Met die skryf van hierdie<br />
artikel, het ek maar probeer<br />
om die advies van die ou<br />
Romeinse historikus, Tacitus<br />
in 65nC (in die tyd van<br />
Paulus), te volg: “Sine ira et<br />
studio” = sonder woede en<br />
partydigheid! Totius se gedig<br />
oor hierdie stuk wreedheid,<br />
Vergewe en Vergeet, gee ook<br />
troos.<br />
VE d’Assonville<br />
vervolging is merkwaardig. Selfopoffering,<br />
heldhaftige optrede en<br />
uithouvermoë het hierdie tydperk<br />
tot en met 1866 gekenmerk. Tog,<br />
in die loop van 82 jaar is geen<br />
poging aangewend om die Bybel<br />
in Koreaans te vertaal nie. Volgens<br />
die kerkgeskiedkundige, Dr.<br />
L.G. Paik, het die kerk se politieke<br />
inmengery gelei tot sy ondergang.<br />
Lidmate het regeringswerkers<br />
omgekoop en die kerk het selfs ‘n<br />
militêre inval gereël. Die Koreane<br />
het uiteindelik die Roomse Kerk<br />
as voorlopers vir kolonialisering<br />
gesien en die Christendom is<br />
be skou as die simbool van verraad<br />
en aggressie. As gevolg hiervan<br />
is die Roomse Kerk op die Koreaanse<br />
skiereiland uitgewis.
Eerste Protestante in<br />
Korea<br />
In 1628 het die skip, Weltevree,<br />
van die Nederlandse Protestant,<br />
Jan Jansen, aan die Koreaanse<br />
kus gestrand. Jansen het die naam<br />
Park Yon aangeneem, met ‘n Koreaanse<br />
vrou getrou en die res van<br />
sy lewe in Korea deurgebring. Hy<br />
het hom onderskei as ‘n bekwame<br />
soldaat in oorloë teen China. Hy<br />
was ‘n hoogs gerespekteerde en ‘n<br />
baie gelowige man. In 1653 is nog<br />
‘n Nederlander, Hendrick Hamel,<br />
en sy bemanning gevange geneem<br />
op die Cheju-eiland. Veertien jaar<br />
later het Hamel en nog 7 ander na<br />
Nagasaki ontsnap en na Nederland<br />
teruggekeer. Hamel het ‘n<br />
boek oor sy ondervinding in Korea<br />
gepubliseer. Hamel word beskou<br />
as die eerste Protestant vanuit<br />
Europa wat Korea en sy mense<br />
aan die Weste bekendgestel het.<br />
Vroeë kontak en die begin<br />
van Protestantse sending<br />
Die eerste Protestantse sendeling<br />
wat gepoog het om georganiseerde<br />
sending in Korea te begin was<br />
Carl Friedrich Augustus Gutzlaff.<br />
Gutzlaff was ‘n sendeling van die<br />
Nederlandse Sendinggenootskap.<br />
Anders as die Rooms-Katolieke<br />
sendelinge het hy hom op Bybelverspreiding<br />
toegespits. In 1832<br />
het hy met die Britse skip, Lord<br />
Amherst, wat op ‘n sending was vir<br />
die daarstelling van handel met<br />
Korea, geseil. Veertig dae lank<br />
het hy gepoog om die evangelie te<br />
verkondig en Chinese Bybels en<br />
traktate te versprei. Hy het selfs<br />
daarin geslaag om twee Chinese<br />
Bybels aan die koning te stuur.<br />
Vir die volgende 33 jaar het<br />
geen Protestantse sendelinge<br />
Korea besoek nie. In 1865 het<br />
ds. Robert J. Thomas, ‘n sendeling<br />
van die Londense Sendinggenootskap<br />
na China, twee en ‘n<br />
half maande aan die Koreaanse<br />
weskus spandeer. Hy het Chinese<br />
Bybels versprei. In 1866 het<br />
hy aan boord van die Genl. Sherman<br />
teruggekeer, maar die skip<br />
het in die Daidongrivier gestrand.<br />
Die Koreane het die skip aan die<br />
brand gesteek en die ontsnappende<br />
skipbreukelinge is uitgewis.<br />
Ds. Thomas het gesterf terwyl hy<br />
Bybels uitgedeel het; selfs die man<br />
wat hom onthoof het, het ‘n Bybel<br />
ontvang. Ds. Robert J. Thomas<br />
het die eerste Protestantse martelaar<br />
in Korea geword. Verteenwoordigers<br />
van die regering het<br />
later al die Bybels waarop hulle<br />
beslag kon lê, vernietig. Tog het<br />
van die Bybels behoue gebly en<br />
veel vrug gelewer, soos later deur<br />
sendelinge getuig is.<br />
In 1873 het John Ross, ‘n Skotse<br />
Presbiteriaanse sendeling wat in<br />
Mantsjoerye werksaam was, ‘n<br />
besoek aan die Koreaanse grens<br />
gebring. Hy het die dienste bekom<br />
van ‘n Koreaan om te help met<br />
die vertaling van die Bybel. ‘n<br />
Mede-sendeling, John McIntyre,<br />
het gehelp met die vertalingswerk.<br />
Die Koreaan, mnr. Sang Yoon<br />
Suh, het op grond van sy vertaling-hulp<br />
tot bekering gekom. Hy<br />
het sy broer en later sy bure tot<br />
die Christengeloof gelei. Hierdie<br />
man het as kolporteur traktate in<br />
Korea verkoop. Heelwat mense het<br />
op grond van hierdie literatuur tot<br />
bekering gekom. As gevolg van die<br />
vroeëre optrede van die Rooms-<br />
Katolieke kon die sendelinge nie<br />
die land binnekom nie. Bekeerlinge<br />
moes die grens na Mantsjoerye<br />
oorsteek om gedoop te word. In<br />
die winter van 1884 is 75 Koreane<br />
deur hierdie Skotse Presbiteriane<br />
gedoop. Die Here het in hierdie<br />
situasie dus beskik dat die Koreane<br />
die Bybel in hul moedertaal<br />
kon lees voordat enige sendeling<br />
georganiseerde sending in Korea<br />
kon begin!<br />
Die eerste sendeling wat voet aan<br />
wal gesit het op Koreaanse bodem,<br />
was die Presbiteriaanse mediese<br />
dokter, Horace N. Allen. Hy en sy<br />
gesin het hulle in September 1884<br />
in Seoul gevestig. Sy werk was<br />
tot die Amerikaanse ambassade<br />
beperk. Op 4 Desember 1884 het<br />
daar egter iets gebeur wat die weg<br />
voorberei het vir sendingwerk in<br />
Korea. ‘n Mislukte politieke oor-<br />
name het gelei tot die verwonding<br />
van die jong prins, Young Ik Min,<br />
en dr. Allen het daarin geslaag<br />
om die prins te genees. Toestemming<br />
is toe verleen vir die vestiging<br />
van die “Royal Hospital” op<br />
10 April 1885. Vyf dae voor hierdie<br />
heuglike dag het die jong Horace<br />
Underwood, ’n presbiteriaanse<br />
sendeling uit die VSA wat een jaar<br />
mediese studie voltooi het, gearriveer.<br />
Underwood het later getuig<br />
dat hulle totaal onvoorbereid was<br />
op die Koreaanse reaksie op die<br />
Evangelie. Bekeerlinge (steeds<br />
as gevolg van die literatuur van<br />
die Skotse sendelinge) het tot<br />
250 myl ver gestap om gedoop te<br />
word. Die sendelinge het hulle van<br />
die begin af beywer om die volle<br />
raad (die hele Bybel) van God te<br />
bedien. Selfs die dele wat persone<br />
van ander gelowe aanstoot gegee<br />
het, is onbevrees verkondig.<br />
In September 1887 is die eerste<br />
Christenkerk op Koreaanse<br />
bodem in Sorai, ‘n klein gehuggie<br />
200 myl noordwes van Seoel,<br />
gestig. Hierdie klein dorpie word<br />
“die wieg van die Christendom”<br />
in Korea genoem. Die lidmaatgetal<br />
was 14, waarvan 13 deur die<br />
eerste Koreaanse bekeerling tot<br />
geloof in Christus gelei is. Die<br />
Koreaanse bekeerlinge het met<br />
groot ywer hul nuutgevonde geloof<br />
met hul landsgenote gedeel. Die<br />
westerse sendelinge moes basies<br />
net die doop uitvoer en verdere<br />
onderrig in die Christelike leer<br />
verskaf. Hierdie jong Christene<br />
het ook onmiddellik met ‘n program<br />
van selfonderhouding begin.<br />
Die eerste kerkgebou is geheel en<br />
al deur die gemeente self gefi nansier<br />
(onthou, hierdie mense het<br />
in daardie tyd in totale armoede<br />
geleef). Sorai het die pas aangegee<br />
vir wat in die res van Korea sou<br />
gebeur.<br />
Die Nevius-metode vir kerkplanting<br />
is gevolg. Dié metode is deur<br />
dr. John L. Nevius, ‘n Presbiteriaanse<br />
sendeling in China, ontwikkel.<br />
Dit behels ‘n sterk, inheemse<br />
kerk met besondere aandag aan<br />
Bybelopvoeding vir alle Christene<br />
Augustus 2012 • 25
deur middel van Bybelklasse. Die<br />
drie “selfs” het gegeld:<br />
1) Self-onderhoud – bou eie kerke<br />
en betaal eie pastors;<br />
2) Self-regering – Koreaanse<br />
Christene is vroeg in beheer van<br />
hul eie sake geplaas;<br />
3) Self- propagering – elke Christen<br />
is verantwoordelik daarvoor<br />
om die mense rondom hom/haar<br />
vir Christus te wen.<br />
Van 1895 tot 1905 was daar ‘n ontploffi<br />
ng in die lidmaatgetalle. Die<br />
lidmate het met ongekende ywer<br />
hul verlossing in Christus met hul<br />
landgenote gedeel. Die sendelinge<br />
het steeds net opvolgwerk gedoen.<br />
Eksaminering en doop van nuwe<br />
bekeerlinge het groot eise aan die<br />
sendelinge, wat moeilik kon bybly,<br />
gestel. ‘n Groot faktor vir hierdie<br />
groei was die Sino-Japanse oorlog.<br />
China en Japan het mekaar<br />
die stryd aangesê op Koreaanse<br />
grondgebied. Sendelinge was van<br />
mening dat, indien die Japannese<br />
sou wen, dit die einde van die sendingwerk<br />
in Korea sou beteken.<br />
Die kerk het so vinnig gegroei dat<br />
die sendingrade besorg geraak het<br />
dat die groei te vinnig was. Ondersoeke<br />
het egter getoon dat die jong<br />
bekeerlinge met ongekende ywer<br />
en harde werk nie net bekeerlinge<br />
gewerf het nie, maar die mense<br />
is voortdurend in die leer van die<br />
Christendom deur leke en die sendelinge<br />
onderrig.<br />
Die Koreaanse Pinkster<br />
van 1907<br />
Verdere bevestiging vir die geestelike<br />
onderbou in die groei was die<br />
“Pinkster” van 1907. Ondanks die<br />
ongekende ywer en entoesiasme<br />
wat die beginjare van die kerk<br />
gekenmerk het, was dit nie altyd<br />
maanskyn en rose nie. Die Amerikaanse<br />
sendelinge het beplan<br />
om die kerksake in geheel teen<br />
1907 aan die plaaslike leiers te<br />
oorhandig. Die plaaslike teologiese<br />
skool sou dan die eerste<br />
afstuderende studente lewer. Op<br />
die vooraand van hierdie oorhandiging<br />
het sluimerende emosies<br />
tot uitbarsting gekom. Die oorloë<br />
26 • Augustus 2012<br />
(Japan/China/Rusland) wat gedurende<br />
hierdie tyd van ongekende<br />
kerkgroei plaasgevind het, het<br />
tog ‘n impak op die mense wat in<br />
die oorlog en by die kerkplanting<br />
betrokke was gehad. Japan het die<br />
Russies-Japanse oorlog gewen met<br />
die gevolg dat Korea in Japanse<br />
hande gelaat is. Korea het geen<br />
sê hierin gehad nie; die Koreane<br />
moes gelate aanvaar dat Japan<br />
nou vir Korea regeer. Dit was ‘n<br />
groot vernedering vir hulle. Jare<br />
se wanregering uit eie geledere<br />
kon nie doen wat die vreemde oorheersing<br />
onmiddellik bewerk het<br />
nie: Koreaanse patriotisme het<br />
wakker geword.<br />
Christenskap gee mense moed<br />
en talle binne die kerk was openlik<br />
bereid om oorlog teen Japan<br />
te maak. Die Christendom was<br />
die sterkste organisasie om so<br />
oorlog aan die gang te sit. Ander<br />
mense binne die kerk was egter<br />
van mening dat die kerk ‘n boodskap<br />
van liefde, verdraagsaamheid<br />
en vergiffenis moet uitdra.<br />
Hierdie twee groeperings binne<br />
die kerk het tot spanning gelei.<br />
Op die vooraand van die oorhandiging<br />
van totale regeringsmag aan<br />
die Koreane, woed hierdie stryd<br />
steeds hewig. Die oorhandiging<br />
van die regeermag aan die Koreane<br />
is in die gedrang. Die sendelinge<br />
was egter verbind tot hierdie<br />
oorhandiging. Sou hierdie jong<br />
kerk die spanning tot eer van God<br />
ontlont?<br />
Gedurende Augustus 1906 het<br />
verskillende belanghebbende<br />
partye vir ‘n week van Skrifstudie<br />
en gebed oor hierdie netelige<br />
saak in Pyengyang ontmoet. Die<br />
teenwoordiges het tot die oortuiging<br />
gekom dat sondebelydenis<br />
en gebroke harte deur God vereis<br />
word. Die Koreaanse kerk moes<br />
onder andere bely dat hulle die<br />
Japanese haat. Baie het tot op<br />
daardie stadium by die kerk aangesluit<br />
met geloof in Jesus Christus<br />
as hulle Verlosser en Saligmaker,<br />
sonder ‘n werklike besef van<br />
hul sondetoestand. Die kerk moes<br />
bewus word van God se Heilig-<br />
heid. Die grootste probleem was<br />
nie die nasionale lyding onder die<br />
Japanse druk nie, maar eie sondigheid<br />
wat hul verhouding met<br />
God belemmer.<br />
Op 6 Januarie 1907 het nog so ‘n<br />
week van Bybelstudie begin. Die<br />
teenwoordiges het andermaal tot<br />
die besef van liefde en geregtigheid<br />
gekom. Die Saterdagaand het dr.<br />
Blair (Presbiteriaanse sendeling<br />
uit wie se geskrifte hierdie deel<br />
van die artikel kom) uit 1 Korintiërs<br />
12:27 gepreek – Die kerk is<br />
een liggaam: as een deel ly, dan ly<br />
die liggaam. Talle het hul sonde<br />
van liefdeloosheid teenoor die<br />
Japanese bely. Die Sondagaand<br />
het die teenwoordiges ‘n doodsheid<br />
ervaar; dit was asof iets alles<br />
blokkeer het. Na die prediking het<br />
almal vertrek met ‘n gevoel dat die<br />
duiwel geseëvier het.<br />
Die volgende dag (Maandag) om<br />
twaalfuur het die sendelinge<br />
weer byeengekom. Hulle het tot<br />
God om genade geroep. Daardie<br />
aand was die gevoel tydens die<br />
byeenkoms anders, elkeen het die<br />
teenwoordigheid van God ervaar.<br />
Dr. Blair het dit onmoontlik<br />
gevind om die gevoel te beskryf.<br />
Na ‘n kort preek het hulle met<br />
gebed begin. Almal het tegelyk<br />
en hardop gebid. Dr. Blair beskryf<br />
dit asof almal in een Gees<br />
was, daar was geen chaos, geen<br />
verwarring, net ‘n harmonie van<br />
klank en Gees, ‘n vermenging van<br />
siele vervul met die onweerstaanbare<br />
dringendheid om te bid. God<br />
is nie altyd in die warrelwind nie:<br />
daardie nag het God op Pyengyang<br />
deur die geklank van weeklaag<br />
gekom. ‘n Sondebewustheid<br />
het oor die bidders gekom en<br />
almal het saam oor hulle sonde<br />
geween. Die vergadering het tot<br />
twee-uur die oggend aangehou en<br />
die teenwoordiges het een vir een<br />
hul sonde teenoor God bely.<br />
Die sendelinge het die gebeure<br />
met ander gedeel (selfs met die<br />
Metodiste in die stad). Die Dinsdagaand<br />
se vergadering was vir<br />
dr. Blair persoonlik ‘n openbaring.<br />
Hulle was bewus van kwade
gevoelens tussen broeders. Gedurende<br />
die byeenkoms het van die<br />
manne hul sonde bely - haat wat<br />
hulle teen mede-broeders in die<br />
geloof gekoester het. Die broeders<br />
het teenoor God en teenoor<br />
mekaar hul sonde bely. Elke man<br />
het voor God gestaan en by God<br />
om genade gesmeek. Die smekinge<br />
het oor die stad uitgegaan<br />
en selfs die heidene was verward.<br />
Elke denkbare sonde is voor God<br />
bely en vergiffenis is van God<br />
afgesmeek. Dr. Blair beskryf dit<br />
soos volg: “The s<strong>co</strong>rn of men, the<br />
penalty of the law, even death<br />
itself seemed of small <strong>co</strong>nsequence<br />
if only God forgave. We<br />
may have our theories of the desirability<br />
or undesirability of public<br />
<strong>co</strong>nfession of sin. I have mine; but<br />
I know that when the spirit of<br />
God falls upon guilty souls, there<br />
will be <strong>co</strong>nfession and no power<br />
on earth can stop this.”<br />
Die Bybelstudiegangers het<br />
daarna na hulle plaaslike gemeentes<br />
teruggekeer. Oral waar hulle<br />
getuig het van die gebeure in<br />
Pyengyang het dit gelei tot skuldbelydenis.<br />
Byna elke kerk in die<br />
skiereiland het gedeel in die<br />
seëninge wat voortgevloei het uit<br />
die gebeure van Pyengyang. Spesiale<br />
vergaderings is gedurende<br />
die res van die maand gehou en<br />
skole is selfs gesluit. Oral het<br />
mense hul sondes bely. Artikels<br />
wat lank tevore gesteel is, is aan<br />
die regmatige eienaars terugbesorg.<br />
Skuld is teenoor mekaar<br />
bely vir lank verborge haat wat<br />
gekoester is. ‘n Chinese handelaar<br />
was stomgeslaan toe ‘n<br />
Koreaanse Christen- handelaar<br />
‘n groot som geld aan hom teruggegee<br />
het wat hy met onregmatige<br />
woekerwins van hom bekom<br />
het. Selfs kinders van negejarige<br />
ouderdom (die enigste gelowiges<br />
in die familie) het gepleit vir vergewing<br />
van hul sondes. Dit het<br />
gelei tot die bekering van ander<br />
gesinslede.<br />
Hierdie gebeure het die kerk<br />
gereinig en nuut gemaak. Met<br />
die stigting van die onafhanklike<br />
Koreaanse Presbiteriaanse Kerk<br />
die volgende herfs, was daar geen<br />
sprake van twis nie. Die teenwoordiges<br />
het net ‘n onweerstaanbare<br />
drang tot gebed en die verkondiging<br />
van die Evangelie aan die<br />
res van Korea, China en Japan<br />
gehad. Die eerste taak van die<br />
nuutgestigde kerk was om ‘n sendingraad<br />
te stig. Die eerste sewe<br />
Koreaanse predikante is georden<br />
en een is dadelik gestuur om die<br />
Evangelie op ‘n nabygeleë eiland<br />
te gaan verkondig. Hierdie sendingbewustheid<br />
binne die kerk<br />
in Korea leef vandag nog voort.<br />
Soos reeds genoem, stuur slegs<br />
Amerika jaarliks meer sendelinge<br />
wêreldwyd uit as Suid-Korea, ook<br />
na Suid-Afrika.<br />
Ten slotte<br />
Ruimte ontbreek om meer detail<br />
te verskaf oor die volgehoue<br />
kerkgroei in Korea. Dit is egter<br />
belangrik om op die volgende<br />
punte te let ten opsigte van die<br />
ongekende kerkgroei in Korea:<br />
Opvoeding en mediese sorg het<br />
baie bygedra tot kerkplanting in<br />
Korea. Bybelvertalings en -publikasies<br />
was ook belangrike instrumente<br />
vir kerkgroei. Die Neviusmetode<br />
van die drie “selfs” het<br />
gelei tot vinnige selfstandigheid.<br />
Die primêre faktor is egter die feit<br />
dat God hierdie klein volk reeds<br />
deur die eeue vir ‘n spesifi eke taak<br />
voorberei het. Geen ander nasie<br />
het die Christelike geloof (spesifi<br />
ek die Gereformeerde leer) met<br />
soveel passie hul eie gemaak en<br />
met hul volksgenote gedeel nie.<br />
Die feit dat die Here voorsien het<br />
dat die Bybel reeds in Koreaans<br />
vertaal was voordat enige sendeling<br />
georganiseerd begin werk<br />
het, het daartoe bygedra dat dit<br />
die Koreane self was wat grootliks<br />
verantwoordelik was vir<br />
evangelisering. Hierdie mense<br />
se toewyding aan gebed, Skrifstudie<br />
en sending is vir ons in Suid-<br />
Afrika stof tot nadenke. God het<br />
hulle tot ‘n besef van Sy heiligheid<br />
gelei, Hy het hulle oortuig van hul<br />
sondige haat teenoor ander wat<br />
oor hulle regeer. Hy het hulle<br />
geleer dat dit Sy heiligheid aantas<br />
as broeders en susters haat<br />
teenoor mekaar koester. Die weg<br />
van reformasie is bekering. Die<br />
Here het hulle geleer reformasie<br />
begin by jouself. Moet nie die balk<br />
in die oog van ‘n ander soek nie.<br />
Die kerk in Korea is vanjaar 100<br />
jaar oud. Die kerk is nie sonder<br />
probleme nie. Suid-Afrika het ‘n<br />
veel ouer kerkgeskiedenis en tog<br />
beleef die kerk in Korea soortgelyke<br />
probleme (en seen!) as die<br />
kerk in Suid-Afrika. Daarom die<br />
titel: “Die kerk in Korea 0-2007 in<br />
100 jaar”. Die vraag wat ons moet<br />
vra is: Wat kan ons by hierdie jong<br />
Christennasie leer ten opsigte van<br />
kerkgroei?<br />
Alwyn Bezuidenhout, Seoul,<br />
Suid-Korea<br />
2007<br />
Augustus 2012 • 27
Kultuuropdrag en die gevalle mens – Wetenskap se grense<br />
Agtergrond en<br />
probleemstelling:<br />
In die reeks artikels oor die onderwerp,<br />
Bybel en evolusionisme,<br />
is reeds duidelike tendense en<br />
riglyne geskets ten opsigte van<br />
die beoefening van wetenskap<br />
en geloof in God die Skepper. As<br />
gevolg van die geweldige druk<br />
vanaf die wêreld oor die sogenaamde<br />
kennis van die ontstaan<br />
van die wêreld probeer Christen<br />
gelowiges hulle weg vind in die<br />
beoefening van hul kultuuropdrag<br />
wat soms lynreg indruis teen wat<br />
ons in die Woord van God lees. Die<br />
vraag ontstaan, hoe moet ons die<br />
Woord van God verstaan en hoe<br />
relevant is dit in die beoefening<br />
van die wetenskap? Die vraag,<br />
anders gestel, is skrif met skrif<br />
verklaring van Genesis 1 dalk verkeerd<br />
omdat die populêre wetenskap<br />
kennis die skepping in 6 dae<br />
van 24 uur elk verwerp, soos in<br />
Genesis 1 vir ons vertel word? Die<br />
aarde is dan miljarde jare oud!!<br />
In die eerste plek is dit nodig<br />
om weer vir onsself duidelikheid<br />
te probeer verkry oor hoe ons<br />
moet omgaan met die Woord van<br />
God en hoe dit ons houding ten<br />
opsigte van ons lewe in sy geheel,<br />
wat insluit ons werk, ontspanning,<br />
huwelik, kuns en kultuur<br />
om maar ‘n paar velde te noem,<br />
bepaal. In die tweede plek is dit<br />
nodig om duidelikheid te verkry<br />
oor die spesifi eke interpretasie<br />
van Genesis 1, die skeppingsdae<br />
en wat skrifgetrouheid nou eintlik<br />
inhou en beteken. Hier is klaarblyklik<br />
sprake van ‘n botsing of<br />
‘n groot verduistering van ons<br />
verstand. Daar is buite Genesis<br />
1 ook talle ander gebeure in die<br />
Bybel wat nie klop met ons huidige<br />
wetenskaplike verklarings<br />
nie.<br />
Bybelse gebeure en geloof<br />
Gebeure in die Bybel wat ons nie<br />
kan verklaar met ons huidige kennis<br />
nie maak die gebeure tog nie<br />
28 • Augustus 2012<br />
noodwendig ongeldig nie veral<br />
teen die agtergrond van die sondeval<br />
en die gevolglike verduistering<br />
van ons verstand. Om maar<br />
‘n paar voorbeelde te noem:<br />
• Indien ons glo dat Christus<br />
opgestaan het, moet ons ook<br />
glo dat daar ‘n maagdelike<br />
geboorte plaasgevind het, dat<br />
Hy, Christus, water in wyn<br />
verander het, dat Hy op water<br />
kon loop, dat Hy deur ‘n toe<br />
deur kon beweeg en weer verdwyn,<br />
ens;<br />
• Indien ons glo dat die sondeval<br />
plaasgevind het, moet ons<br />
ook glo aan die verlossing en<br />
herstel van die skepping in<br />
Jesus Christus;<br />
• Indien ons glo dat daar ‘n<br />
herskepping (wederkoms)<br />
gaan plaasvind, moet ons<br />
aanvaar dat voor die sondeval<br />
alles baie goed was en dat<br />
daar geen dood was nie;<br />
• Indien ons glo dat die sondeval<br />
en die gevolge plaasgevind<br />
het, moet ons ook glo dat die<br />
sondvloed plaasgevind het;<br />
• Indien ons glo dat die sondeval<br />
plaasgevind het en die<br />
kosmiese betekenis daarvan,<br />
moet ons ook glo dat die skepping<br />
nou sug en verlang na<br />
die herstel met die jongste dag<br />
(Rom 8:19);<br />
• Die sondeval is verbind met<br />
die stryd wat in die hemel<br />
gewoed het en die duiwel wat<br />
na hemelvaart nie meer in<br />
die hemel te vinde is nie – hy<br />
is uit die hemel op die aarde<br />
gewerp waar hy soos ‘n brullende<br />
leeu rondgaan en sien<br />
wie hy kan verslind. (Openb<br />
12). Die stryd – anders gestel<br />
die tese en antitese is met ons<br />
en ons is deel daarvan;<br />
Wat het dit nou met Genesis 1 te<br />
doen? Ons staan in die lyn van<br />
skepping tot sondeval tot verlossing<br />
en herskepping in Christus<br />
tot ons lewe na die uitstorting van<br />
die HG.<br />
Moet ons selektief te werk gaan<br />
met dit wat ons in die Woord nie<br />
kan verklaar nie? Omdat die sogenaamde<br />
bewyse opstapel by universiteite<br />
oor die “feit” van evolusie<br />
moet die Bybel verklaar word<br />
deur buite Bybelse wetenskaplike<br />
inligting? Dit druis in teen ons<br />
belydenis en met die reformatoriese<br />
beginsel van skrif met skrif<br />
verklaar. Maar hoe nou gemaak<br />
met Genesis 1? Gewoon, soos<br />
hoe dit daar staan en soos wat<br />
die term dag elders in die skrif<br />
gevind word. Dink maar wat<br />
ons elke Sondag hoor: “maar die<br />
sewende dag is die sabbat van die<br />
Here jou God (Exodus 20:10) EN<br />
in ses dae het die Here die Hemel<br />
en die aarde gemaak…(Exodus<br />
20:11) Wat doen ons dan met die<br />
sogenaamde “feite” wat evolusie<br />
bewys?<br />
Om dit sinvol en in perspektief te<br />
antwoord moet ons eers kyk na<br />
die mens voor en na die sondeval<br />
en veral na die gevalle mens in ‘n<br />
skepping wat ook sug van verlange<br />
na die herskepping (Romeine 8<br />
vers 19 ev ).<br />
Die gevalle mens en die<br />
gevolge daarvan op ons<br />
lewe van elke dag:<br />
Ons geweldige onvermoë om maar<br />
iets werklik te kan verstaan plaas<br />
perke op alles wat ons doen. Adam<br />
het ‘n spesifi eke opdrag gekry voor<br />
die sondeval (kultuuropdrag),<br />
bewerk, bewaar en benaam, Gen<br />
2: 15 en 19. Dit kon hy ten volle<br />
Godsgerig doen as beelddraer,<br />
vasal van God, sy Skepper, perfekte<br />
beelddraer – imago Dei. Na<br />
die sondeval bestaan die opdrag<br />
nog steeds maar ons sal die opdrag<br />
nou uitvoer in die sweet van ons<br />
aangesig, dus met gebreke en<br />
beperkte vermoëns. Ons het deel<br />
geword van die geweldige stryd<br />
wat heers tussen God en satan<br />
(Tese en antitese waartussen<br />
geen sintese moontlik is nie). In
alles probeer die satan die mens<br />
verlei om teen God te draai. In<br />
alles beteken letterlik alles, in<br />
kuns, wetenskap, opvoeding, ons<br />
totale lewe. In hierdie verband is<br />
dit ook belangrik om die werklikheid<br />
as een te sien en nie in aparte<br />
sfere nie. Volgens hierdie denke,<br />
verdeling van die lewe in aparte<br />
sfere, het die Woord van God slegs<br />
betrekking op die kerk, geloof en<br />
op moraliteit terwyl dit glad nie<br />
van toepassing is op ander sfere<br />
nie (AM Wolters; 2005:7). Dit is<br />
‘n tendens wat ons baie duidelik<br />
vandag sien en wat ten sterkste<br />
verwerp moet word. God se Woord<br />
en ons kultuuropdrag omvat alle<br />
sfere van ons lewe. Daar is geen<br />
sogenaamde neutrale terrein<br />
nie.<br />
Om die punt van ons beperktheid<br />
verder te illustreer is dit so dat<br />
ons maklik verblind word deur<br />
die geweldige tegnologiese vooruitgang<br />
en ons dink dat ons nou<br />
regtig darem baie weet. Ons noem<br />
gou op dat die laaste honderd jaar<br />
geweldige vordering gemaak is in<br />
byvoorbeeld vervoer, telekomunikasie<br />
en noem maar op. Dit verblind<br />
ons (wat die duiwel graag wil<br />
regkry) en gee ons ‘n sogenaamde<br />
hoogmoed en selfs arrogantheid<br />
en dan vergeet ons dat ons slegs<br />
skepsele is wat grensloos beperk<br />
is in ons verstaan van die werklikheid.<br />
‘n Paar tegnologiese ontwikkelinge<br />
laat ons dink dat dit<br />
al is wat bestaan en dat daar niks<br />
anders buite hierdie tegnologie is<br />
nie. Dit is veral soms duidelik in<br />
sekere beroepe waarvan die beoefenaar<br />
geleer het om deur middel<br />
van tegnologie die menslike<br />
omgewing te “verbeter”. As gevolg<br />
van ons beperktheid, dus nie die<br />
invloed daarvan op die ekosisteem<br />
kan sien nie gewoon omdat ons dit<br />
nie kon sien op daardie stadium<br />
nie, word dit geïmplimenteer tot<br />
groot nadeel van die omgewing.<br />
Die mens se arrogansie skrei ten<br />
hemele en as dit nog nie vir enigiemand<br />
duidelik is dat die mens<br />
‘n gevalle mens is nie is hy juis<br />
deel van hierdie hoogmoed. Hoeveel<br />
weet of ken ons?<br />
• ‘n Vooraanstaande wetenskaplike,<br />
Prof Dijkgraaf, pas<br />
aangestel as direkteur aan die<br />
Princeton Institute for Advanced<br />
studies het in 45 minute<br />
op ‘n TV program die publiek<br />
die geskiedenis vanaf die “big<br />
bang” tot op hede verduidelik.<br />
Hy het egter bygevoeg dat ons<br />
slegs 4% van die totale heelal<br />
in ‘n mate ken;<br />
• Nog ‘n wetenskaplike het<br />
beweer dat ons slegs 5% van<br />
die aarde se oseane ken of<br />
nagevors het en dis sommer<br />
hier by ons;<br />
• Die ontwikkeling van die<br />
SKA naby Carnavon het ten<br />
doel om deur middel van radio<br />
seine meer te wete te kom van<br />
die heelal. Die wetenskaplike<br />
wat die program verduidelik<br />
het weet te vertelle dat ons<br />
slegs 5% van alles deur middel<br />
van gewone tegnologie kan<br />
waarneem. Die ander 95% wat<br />
bestaan kan ons glad nie sien<br />
nie en daarom moet ons met<br />
ander tegnologie op ‘n manier<br />
afl ei wat die ander 95% is wat<br />
werklik bestaan.<br />
Lewens-visie vanuit die<br />
verbondslyn<br />
Ons beperktheid vind nie net sy<br />
neerslag in ons kennis van die<br />
skepping nie maar in die kenne<br />
van God ons skepper wat homself<br />
openbaar in Sy Woord.<br />
Die mens is baie beperk in sy ken<br />
en kennis. Ons het as gevolg van<br />
die sondeval ons unieke plek as<br />
beeld, Imago Dei, van God verloor.<br />
Die Imago Dei is vernietig, besmet<br />
en vermink (Institusie I, hfst.15,<br />
par 4, p 180 – vertaling Sizoo)<br />
volgens Calvyn. En daar het niks<br />
van oorgebly nie.<br />
Die vraag oor die ken en hoe ons<br />
ken is hier van toepassing? Wat<br />
is die basis van ken. Sonder om<br />
diep fi losofi es te raak is dit nodig<br />
om gewoon eerstens te kyk na ons<br />
beperktheid en tweedens na die<br />
raamwerk op grond waarvan ons<br />
probeer om te ken en om kennis in<br />
te samel teen die agtergrond van<br />
skepping, sondeval, verlossing en<br />
herskepping (SSVH). Hierdie lyn,<br />
SSVH, staan lynreg teenoor die<br />
wat nie in die skepping of die sondeval<br />
glo nie. Deur God se besondere<br />
Openbaring glo ons dat Hy ‘n<br />
goeie skepping geskep het. Dit was<br />
goed. Voor die sondeval was daar<br />
volkome harmonie tussen God die<br />
mens en die skepping.<br />
Die eintlike denkraamwerk is die<br />
SSVH lyn waarmee ons denke<br />
moet struktureer.<br />
Hoe moet ons dit dan sien vanuit<br />
die Bybelse riglyn van skepping,<br />
sondeval, verlossing en herskepping?<br />
Dit is juis hierdie raamwerk<br />
waarbinne ons na die werklikheid<br />
moet kyk, ook in die beoefening<br />
van ons kultuuropdrag wat onder<br />
andere insluit ons beoefening van<br />
wetenskap.<br />
Die volgende beginsels is<br />
belangrik:<br />
• Ons gevalle toestand wat ons<br />
verstand totaal verduister<br />
het en wat ons verstaan van<br />
dinge uiters moeilik maak.<br />
Dit sluit in die beoefening<br />
van die kenne, bestudering<br />
van die natuur maar ook die<br />
verstaan en verklaring van<br />
die Bybel. (Dink aan uitstorting<br />
van die HG wat ons help<br />
om weer deel te wees van die<br />
verlossing en herskepping).<br />
• Die verlossingswerk waardeur<br />
Christus as tweede Adam vir<br />
ons die lewe weer moontlik<br />
maak en ook binne ons beperkinge<br />
en sonde Hom deur en<br />
met alles mag loof en prys –<br />
laasgenoemde is ons doel hier<br />
op aarde.<br />
Ons het voorheen verwys na die<br />
tese en antitese, die stryd tussen<br />
die vrouesaad en die slang wat<br />
deel van ons bestaan uitmaak as<br />
gevalle mens. Soos een skrywer<br />
dit stel: beide God en satan maak<br />
aanspraak op die totale skepping<br />
(Wolters, AM, 2005: 81). Dit sluit<br />
alles soos die kerk, familie, kuns,<br />
besigheid, plante en diere, ja alles,<br />
in. Ons lewensbeskouing is volgens<br />
die raamwerk SSVH wat as<br />
basis aanvaar word. Maar omdat<br />
Augustus 2012 • 29
ons weet dat dit so is omdat God<br />
dit geopenbaar het, is ons nederig<br />
en beskeie en verstaan ons die<br />
unieke plek wat God ons gegee het.<br />
Hierdie nederigheid beteken dat<br />
ons besef dat alles wat ons doen<br />
slegs deur die genade van God en<br />
deur Sy Gees moontlik gemaak<br />
word. Daarom bestudeer ons Sy<br />
Woord wat altyd vir ons tot lering<br />
is. (2 Tim 3: 16-17: Volhard in die<br />
gesonde leer) Ons sukkel om ten<br />
volle Sy Woord te verstaan maar<br />
ook om die natuur te verstaan.<br />
Daar is reeds geskryf dat dit<br />
wat God openbaar in Sy Natuur<br />
en Skriftuur nie in botsing kan<br />
wees nie (NGB artikel 2: God<br />
word geken deur natuur en Skriftuur).<br />
Teen hierdie agtergrond,<br />
die gevalle en beperkte mens,<br />
is die V in SSVH van uiterste<br />
belang, verlossingswerk in Christus.<br />
Met Christus<br />
se soenverdienste,<br />
verlossing, het die<br />
gevalle mens letterlik<br />
weer lewe gekry.<br />
Die satan is uit die<br />
hemel gegooi sodat<br />
hy ons nie meer by<br />
God kan aankla<br />
nie en Christus sit<br />
aan die regterhand<br />
van God om vir ons<br />
voorspraak te doen.<br />
Die Heilige Gees is<br />
uitgestort om ons te<br />
help om staande te bly teen die<br />
aanslae van die duiwel. Maar vanweë<br />
ons sondige aard en natuur<br />
ken ons slegs ten dele en sukkel<br />
maar om iets te begryp. Slegs deur<br />
Sy Woord en Gees kan ons wel rigting<br />
hou in ons kultuuropdrag met<br />
baie val en opstaan.<br />
Reformatoriese lewens en<br />
wêreldbeskouing:<br />
Reformatories beteken onder<br />
andere om voortdurend besig<br />
te wees met verandering na die<br />
eise van Gods Woord. Reformasie<br />
is onderwerping aan God<br />
en Sy Woord (van der Walt, BJ<br />
1986:351) op alle lewensterreine.<br />
Prof PH Stoker in sy skrywe Darwinisme,<br />
natuurwetenskaplike<br />
30 • Augustus 2012<br />
kennis en die Woord van God<br />
(2009:8) noem dit ‘reformatoriese<br />
lewens- en wêreldbeskouing’.<br />
Hierdie raamwerk bepaal ons<br />
benadering tot alle handelinge,<br />
waaronder die beoefening van<br />
wetenskap, ekonomie, kunste, joernalistiek,<br />
ens. As ons aanvaar dat<br />
die stryd op alle lewensterreine<br />
woed dan moet ons ons ook bewapen<br />
vir die stryd op alle lewens<br />
terreine. Die worstelstryd is nie<br />
teen vlees en bloed nie maar teen<br />
die geeste in die lug (Ef 6:12). Om<br />
hierdie stryd duidelik te maak en<br />
hoe ons deur middel van ‘n duidelike<br />
lewens en wêreld beskouing<br />
vaardig kan raak in hierdie stryd<br />
het mense soos AM Wolters in<br />
sy boekie “Creation Regained<br />
– Biblical Basics for a Reformational<br />
Worldview” sekere riglyne<br />
gegee wat ons maar gerus gees-<br />
Die Koningkryk van God – lig en orde<br />
telike wapens of gereedskap kan<br />
noem. Teen die agtergrond van<br />
die SSHV, ons sondige aard en<br />
beperktheid, het ons eenvoudige<br />
riglyne nodig om ons te help in<br />
hierdie stryd. Dit gaan ons ook<br />
help om werklik die sogenaamde<br />
“problematiek” van Genesis te<br />
verstaan.<br />
Twee begrippe is van belang nl<br />
“struktuur en rigting”. Met struktuur<br />
word bedoel die skepping en sy<br />
wette (vdWalt, 2008:106). Wolters<br />
gaan verder en sluit ook strukture<br />
in soos die huwelik, skool, familie,<br />
politiek, ens, ens. (Wolters,<br />
2005:80-83). Dit is nie losstaande<br />
strukture nie maar geïntegreer in<br />
die geheel wat ons normaalweg<br />
gewoon skepping noem. God het<br />
ook die huwelik en die gesinslewe<br />
gegee in ‘n bepaalde omgewing.<br />
Die tweede term naamlik rigting<br />
is gebaseer op die SSHV lyn, dit<br />
dui ‘n sekere rigting aan binne die<br />
struktuur. As gevolg van die sondeval<br />
het nie net die rigting verlore<br />
gegaan nie (Godsgerig = rigting,<br />
bewerk, benaam en bewaar)<br />
maar het die struktuur ook begin<br />
kreun en steun op sy skarniere.<br />
Die struktuur was voor die sondeval<br />
baie goed en die rigting<br />
suiwer op God gerig. God het met<br />
Adam in die paradys gewandel.<br />
Adam was ‘n volkome gehoorsame<br />
“onderkoning” van God ,wie hom<br />
met ‘n taak en roeping aangestel<br />
het oor Sy volmaakte skepping<br />
(struktuur). Dus Adam was deel<br />
van die geskape struktuur en hy<br />
kon God ten volle dien.<br />
Familie Politieke strukture Sportvereniging<br />
Huwelik Gesin Skole Jeugverenigings<br />
Kunste Universiteit Plante Besigheid<br />
Ekologiese sisteem Kerk<br />
Magte van satan – duisternis en wanorde<br />
Die stryd vind plaas op alle lewensterreine – skets van AM Wolters aangepas om aan te toon<br />
dat strukture nie in isolasie funksioneer nie.<br />
Dit het egter na die sondeval verander<br />
en beide struktuur en rigting<br />
is tot in sy diepste fondament<br />
geraak. Daar is twee magte wat<br />
reg teenoor mekaar staan, mag<br />
van God teenoor die mag van die<br />
satan (wanorde, chaos, duisternis,<br />
ewige dood). En ons is deel van<br />
daardie stryd. Volgens die orde<br />
van sondeval en verlossing (Calvyn),<br />
en daarmee die stryd tussen<br />
lewensbeskouings en lewenswandel<br />
(wat insluit wetenskapsbeoefening),<br />
is die stryd uiteindelik<br />
tussen die Ryk van die Lig en die<br />
ryk van die duisternis (Stoker, H,<br />
1967:39). En gelukkig in die lyn<br />
van SSHV(rigting) sien ons dat<br />
ons deur Christus kan en moet
deelneem aan hierdie stryd. Soos<br />
wat Paulus skryf in Gal 5:17 gaan<br />
dit oor die magte van die gees<br />
teenoor die magte van die vlees.<br />
Die antitese is hier duidelik.<br />
Om reformatories besig te wees<br />
beteken om deur die krag van die<br />
Heilige Gees (HG) alles vanuit die<br />
skrif te belig. Alles beteken letterlik<br />
alles<br />
Namibië Uitreik 2012<br />
29 Junie – 7 <strong>Julie</strong> 2012<br />
Op 29 Junie 2012 het sowat 40<br />
gelowiges uit Potchefstroom<br />
saam na Hippo Laerskool, net<br />
buite Gobabis en Drimiopsis in<br />
Namibië, vertrek. Hierdie uitreik,<br />
gereël deur Gereformeerde Kerk<br />
Cachet, is gerig op die inwoners<br />
van Drimiopsis – ‘n tipe plakkerskamp<br />
in die Namibiese woestyn.<br />
Daar is reeds ‘n Gereformeerde<br />
Kerk, naamlik Geref. Kerk Sanveld,<br />
gestig. Ons het gegaan om<br />
die kerk te help met huisbesoeke<br />
asook om aan ander inwoners die<br />
evangelie te verkondig. Die hulp<br />
is grootliks waardeer aangesien<br />
die bedienings-gebied vreeslik<br />
goot is.<br />
Ons was bevoorreg om ‘n lekker<br />
jolige groep Kandelariete en oud-<br />
Kandelariete op die Uitreik te<br />
wees: Marnix en Gerben Boersema,<br />
Marieke van Renssen, Werner<br />
Das, Elna Momberg, Morné<br />
Bakker, Engela Bisschoff, Nelmarie,<br />
Alike en Clarinda van de<br />
Wetering, en Morné Bakker. ‘n<br />
Paar van ons wil graag ons ervaring<br />
met julle deel en hopelik nog<br />
lede aanspoor om betrokke te raak<br />
by die jaarlikse Uitreik deur óf<br />
• Huwelik - hoe sien ons huwelike<br />
daaruit? Is dit werklik<br />
soos wat God dit van ons vra<br />
in Sy Woord?,<br />
• Met die beoefening van ons<br />
wetenskap – belig en vra ons<br />
werklik vanuit die skrif of<br />
ons besig is met Godsgerigte<br />
wetenskap? Is die hele vermaaklikheids<br />
wêreld (struk-<br />
saam te gaan óf as borg fi nansiële<br />
hulp te verleen.<br />
My eerste gedagte van die uitreik<br />
was: ontmoet nuwe mense,<br />
woordverkondiging en sandduine.<br />
Tot my en my sussie se verbasing<br />
was Namibië toe nie so vol sand<br />
as was ons gedink het nie, eerder<br />
vol hordes Boesmankindertjies<br />
wat Afrikaans kon praat. Ons het<br />
van Maandag tot Donderdag elke<br />
oggend in Drimiopsis gaan evangeliseer<br />
in groepies van 4 en as ons<br />
gelukkig was het Dominee Ronald<br />
ook saam gestap om sy wysheid<br />
met ons en die Boesmans te deel.<br />
Die besoeke aan die eerste huisies<br />
was redelik spanningvol, want jy<br />
voel jy het nie ‘n idée wat om te<br />
sê of waar om te begin nie. Genadiglik<br />
kon by elke huis iemand as<br />
tolk dien. Daar was gevalle waar<br />
mense God ken en ander wat in<br />
beide God en hulle voorvaders glo.<br />
By ander het ons amper meer by<br />
die mense geleer as hulle by ons,<br />
al het hulle nooit regtig die voorreg<br />
gehad om ‘n Bybel in besit te<br />
neem nie.<br />
tuur) of dele daarvan werklik<br />
Godsgerig? So kan en moet<br />
ons steeds besig wees en juis<br />
die strukture asook die rigting<br />
reformeer sodat dit wel<br />
Godsgerig is en ons God daarmee<br />
(rigting) kan dien.<br />
Frank van der Kooy<br />
Die toer was ongeloofl ik verrykend<br />
en gesellig. Ek beveel die toer vir<br />
ALMAL aan.<br />
- Alike vd Wetering<br />
Namibië-uitreik 2012 was ‘n wonderlike<br />
ervaring gewees! Ek het<br />
nog nooit voorheen so intensief<br />
evangelisasie gedoen nie. Aan<br />
die begin was ek bietjie skrikkerig<br />
gewees daarvoor, maar ek glo dat<br />
die Here ons gehelp het om deurbraak<br />
te maak tot die inwoners<br />
van Drimiopsis. Dis wonderlik om<br />
te sien hoe die Boesmans se geloof<br />
so kinderlik is, hopelik kon ons en<br />
sal ons nog in die volgende jare<br />
hulle help groei in die geloof. Die<br />
kindertjies van die laerskool het<br />
diep in my hart ingekruip en ek<br />
hoop om hulle volgende jaar weer<br />
te sien.<br />
– Clarinda vd Wetering<br />
Wat die Namibië Uitreik spesiaal<br />
maak is dat dit toegepas is.<br />
Hoewel dit baie pret was en ek<br />
baie nuwe vriende ontmoet het<br />
is die hoofsaak van die Uitreik<br />
evangelisasie. Maandag begin<br />
direk met huisbesoeke aan die<br />
Augustus 2012 • 31
gemeentelede van die Gereformeerde<br />
Kerk Sanveld, wie almal<br />
in Drimiopsis woon. In groepies<br />
van vier of vyf gaan die uitreikers<br />
van huis tot huis, leer elke gesin<br />
bietjie ken en probeer om ernstige<br />
diakonale gevalle te identifi seer -<br />
wat soms moeilik was omdat die<br />
hele gemeente hoofsaaklik uit<br />
diakonale gevalle bestaan. Nadat<br />
almal in die gemeente besoek is,<br />
gaan groepies van huis tot huis<br />
by mense wat nie aan die kerk<br />
behoort nie. Hier vertel jy hulle<br />
van ons sonde, God se regverdigheid,<br />
Christus se redding, ons<br />
dankbaarheid en geloofsgroei -<br />
die Evangelie in ‘n neutedop. Wat<br />
opmerklik was, was hoe baie ons<br />
oor geloof en vertroue geleer het<br />
van elkeen van die mense.<br />
Elke middag gaan speel die uitreikers<br />
met die kindertjies van<br />
Hippo Laerskool, op wie se gronde<br />
ons gekampeer het. Saans het ons<br />
afgesluit by die skool en Bybelstudie<br />
met die kinders gehou. Tydens<br />
ons laaste dag in Drimiopsis het<br />
al die uitreikers gaan Bybels uitdeel<br />
by die gesinne wie besoek is<br />
en waar daar ten minste een persoon<br />
is wat kan lees. Die inwoners<br />
het ook met blydskap ingestem om<br />
saam ‘n Bybelstudiegroep aan die<br />
gang te hou.<br />
– Morné Bakker<br />
Dit was werklik wonderlik om so<br />
iets te kon meemaak. Ons was ‘n<br />
lekker groep jong mense op ‘n goed<br />
beplande Uitreik aksie. Die uitreik<br />
was iets heeltemal nuuts en<br />
ongewoons, iets waar ons nie aan<br />
32 • Augustus 2012<br />
gewoond is nie. Ds Ronald het ons<br />
bietjie riglyne gegee oor die evangelie<br />
in ‘n neutedop soos hy dit<br />
noem, wat ons weer heeltemal na<br />
die begin van ons eie geloofslewe<br />
geneem het - die geloof in Christus.<br />
Aan die begin was dit moeilik<br />
om met die mense te praat en<br />
het dit nie goed gegaan nie, maar<br />
op die ou end het die gesprekke<br />
heelwat beter verloop. Ons het<br />
eintlik net gefokus op die geloof<br />
in Christus teenoor die grootendeelse<br />
opvatting onder die mense<br />
dat jou goeie werke jou saligheid<br />
‘koop’ en dat sonde jou tot die verderf<br />
lei. Verder was dit ook lekker<br />
om die mense fi sies te kon help<br />
met die bouprojek en aangenaam<br />
om te hoor hoe lekker die kinders<br />
van Hippo Laerskool sing.<br />
– Reinhart Boersema<br />
My ervaring van die Namibië<br />
Uitreik was een wat ek nooit sal<br />
vergeet nie. Dit was ‘n groot uitdaging<br />
aangesien ek nog nooit so<br />
iets aangepak het nie. En ek het<br />
geen twyfel daaraan dat ek, en die<br />
ander wat saam op die uitreik was,<br />
in die geloof gegroei het nie!<br />
Ons het letterlik in die stof gaan<br />
sit by die mense en stadig maar<br />
seker die gesprek gelei tot ‘n punt<br />
waar ons oor geloof kon praat.<br />
Wat vir my veral opvallend was,<br />
was die kinderlike geloof van die<br />
inwoners, sowel as hul kennis van<br />
die evangelie. Daar is reeds baie<br />
kerke in die nedersetting en dus<br />
het baie van die inwoners reeds<br />
van God en Christus gehoor. Soos<br />
wat ons met hulle begin praat kan<br />
jy gou agterkom wat hul weet en<br />
wat nie. In baie gevalle word daar<br />
geglo dat ons deur ons werke gered<br />
word en dit bly ‘n uitdaging om<br />
te verduidelik dat ons alleen uit<br />
genade gered word, veral omdat<br />
hulle soveel verskillede kerke se<br />
invloede beleef. Ons doel was nie<br />
om lede by die Gereformeerde Kerk<br />
Sanveld te voeg nie, maar net om<br />
die evangelie suiwer te verkondig.<br />
Ek sou hoop dat die uitreik<br />
in die toekoms meer kan probeer<br />
bou op die inwoners se kennis. In<br />
ons gesprekke, hoe uitdagend dit<br />
ook al was, kon ek en die ander in<br />
my groep die werk van die Heilige<br />
Gees in ons midde beleef – God is<br />
in beheer en Hy is daar saam jou<br />
waar jy verkondig! Die ervaring<br />
laat jou weer na jou eie geloofslewe<br />
kyk en bring die diepe besef dat<br />
ons so ongeloofl ik bevoorreg is en<br />
nederig dankbaar moet wees vir<br />
al die seëninge wat ons van God<br />
ontvang.<br />
Buiten die evangelisasie het ons<br />
die geleentheid gehad om meer<br />
betrokke te raak by die jong<br />
mense van die Cachet gemeente.<br />
Ons kon lekker nuwe bande opbou<br />
en vriende maak – dit was waarlik<br />
‘n ongeloofl ike groep mense bymekaar<br />
wat almal goed oor die weg<br />
gekom het.<br />
Ek sou hoop dat ons meer<br />
betrokke kan raak by die Uitreik<br />
en sodoende ook betrokke raak by<br />
die reël van die Uitreik. Ek sou<br />
almal aanraai om dit mee te maak<br />
– dis ‘n belewenis wat jy nie kan<br />
misloop nie!<br />
- Marieke van Renssen<br />
Die Uitreikers se geesdrif was<br />
opgewek en energiek, nie eers<br />
die stof, koue storte, lawaaierige<br />
oorlogs krete soggens deur<br />
die ‘heidense volke van kanaän’<br />
(Uitspattige Namibië uitreikers)<br />
kon dit blus nie. Dit was eerder
aangevuur deur al die goeie kattekwaad,<br />
houtkap ekspedisies,<br />
laat-aand kuier om die vure en<br />
goeie bybelstudies. Die spanbou<br />
het ook hard gewerk en twee huisies<br />
gebou.<br />
Ek wil graag die kamp bestuurspan<br />
komplimenteer. Die manier<br />
hoe die bestuurspan mekaar hanteer<br />
en saam werk het baie maal<br />
‘n groot invloed op die groep se<br />
gemoed gehad, asook die hantering<br />
van mekaar en onderlinge<br />
situasies, en dit dikwels sonder<br />
dat hulle dit besef. Dus dankie<br />
vir julle voorbeeld en kreatiewe<br />
insette om dit ‘n baie lekker kamp<br />
te maak! Ook voorspoed toegewens<br />
vir die nuwe bestuurslede.<br />
Maar bo als is ek verwonder hoe<br />
goed so ‘n groot groep mense kon<br />
saamwerk en ek dank ons Hemelse<br />
Vader daarvoor. Dit is vir my ‘n<br />
teken gewees van die werking wat<br />
sy Gees in ons het, om saam te<br />
werk te midde van soveel oë wat<br />
na ons aangekyk het.<br />
Vir my was daar ‘n paar sentimentele<br />
ontmoetings gewees. Ek<br />
is gebore in Suidwes. Ek was deur<br />
‘n Herero vrou opgepas kleintyd in<br />
Otjiwarongo. Ek kon slegs ‘n paar<br />
verwronge woorde onthou, en ‘n<br />
Herero dogter van Hippo laerskool<br />
kon my reghelp en vertel wat dit<br />
beteken wat ek onthou het.<br />
Dan was daar ‘n gesin wat ‘n volledige<br />
geskrewe vertaling van<br />
die Lukas evangelie in Boesman<br />
gehad het. Hulle het dit nog van<br />
oud Ds. Flip vd Westhuizen (Ds.<br />
Rooi Flip soos hulle hom ken)<br />
gekry, en bewaar van destyds<br />
toe hy nog onder die Boesmans<br />
gewerk het. Ek was bevoorreg om<br />
hom te kon ken. Ek onthou nog<br />
hoe hy soms dele van die vertaalde<br />
Boesman Bybel vir ons sou speel<br />
(die Boesmantaal is ‘n moeliker<br />
(suiwerder) taal om te praat en<br />
soveel te meer om te lees, dus is<br />
dit op band opgeneem). Die wonder<br />
vir my was dat die vroutjie in<br />
die gesin haarself geleer het (en<br />
steeds leer) om dit te lees a.d.h.v.<br />
die Afrikaanse vertaling. So kon<br />
sy vir ons ‘n stukkie lees.<br />
Daar is baie daarop gefokus om<br />
die verlossing alleen uit genade in<br />
Christus aan die mense te vertel.<br />
My indruk was dat die uitreik nie<br />
evangelisasie onder absolute heidene<br />
was nie, aangesien meeste<br />
persone/gesinne reeds van die<br />
Bybel en/of Jesus weet danksy<br />
verkondiging van die kerke in<br />
die gemeenskap: Rooms Katholiek,<br />
AGS, Volle Evangelie en die<br />
Geref. Kerk Sanveld. Nogtans het<br />
die besoeke ‘n groot indruk op my<br />
gemaak. Dit was ‘n diep geloofsbelewenis.<br />
Die grootste moeite wat<br />
ek gehad het was om ‘n balans<br />
te vind tussen twee hoofstroom<br />
gesindhede wat ek opgemerk het<br />
waarvan die eerste was dat ons<br />
die mense gaan leer om reg te glo,<br />
en die tweede was om vas te kyk<br />
teen die mense se omstandighed<br />
en hulle te probeer help en/of te<br />
veel klem in besoeke en gebede<br />
aan hul fi siese behoeftes te gee<br />
(welsyns-organisasie-effek). Dit<br />
was nie maklik nie aangesien<br />
hierdie mense min het, fi sies en<br />
geestelik. Menslik het ek onbekwaam<br />
gevoel om in my rykdom<br />
(skoon klere en geleerdheid) aan<br />
mense wat naby aan die stof van<br />
die aarde leef te probeer vertel<br />
van die Hemelse vrede te midde<br />
van aardse kommer, hartseer en<br />
pyn. Hierin was my intensiewe<br />
toets ook gewees om opnuut my<br />
eie geloof in perspektief te sien, op<br />
God alleen te vertrou, want alleen<br />
Hy is ALMAGTIG. En daarmee<br />
saam was die dankbare besef van<br />
sy genade om swak en sondige<br />
saaiers te gebruik. Hyself werk<br />
deur sy Woord en Gees kragtig<br />
om ons harte van vlees te gee en<br />
ons mag weet dat Sy Woord nooit<br />
leeg terugkeer na Hom nie!<br />
- Elna Momberg<br />
Hierdie was my tweede keer op die<br />
Namibië Uitreik. Ek het redelik<br />
geweet wat om te verwag maar<br />
steeds het ek ongeloofl ik baie<br />
geleer oor die manier waarop<br />
sending gedoen moet word en om<br />
alles in God se Hande oor te lewer<br />
aan die einde van die dag.<br />
Die uitreik is ‘n ongeloofl ike goeie<br />
manier om sending in die praktyk<br />
te kan ervaar. Soms voel mens jy<br />
word in die diepkant ingegooi as<br />
jy ‘n groepie moet lei in die veld,<br />
maar daar was ‘n groot rustigheid<br />
in my hart omdat ek geweet het<br />
God is met ons en ons doen die<br />
werke van Sy Hande. Natuurlik<br />
het alles nie perfek verloop nie,<br />
maar as daar probleme was kon<br />
ons altyd met die dominee of vorige<br />
Namibië Uitreikers praat.<br />
Ek het weereens besef die groot<br />
seëninge wat ons het hier in ons<br />
gemeente met die hoeveelheid<br />
kennis wat ons oor die Bybel mag<br />
hê.<br />
Hulle het my ook gevra om volgende<br />
jaar moontlik op die bestuur<br />
te dien. Ek hoop dat ons volgende<br />
jaar meer van die jeug saam kan<br />
vat sodat meer tot die besef kan<br />
kom dat daar ander gelowiges is<br />
met ‘n baie groter nood as ons.<br />
- Werner Das<br />
Augustus 2012 • 33
Nooitgedacht skoolverlaterskamp <strong>Julie</strong> 2012<br />
Die Nooitgedacht skoolverlaterskamp<br />
was beslis ‘n groot hoogtepunt<br />
van my en my mede-skolies<br />
se jaar. Dit was ‘n ongeloofl ike<br />
lekker kamp vol van lag, speletjies,<br />
Bybelstudie, kuier, sing en<br />
lesings. Hier het ons ook nuwe<br />
vriendskappe gebou.<br />
Die kampterrein is geleë naby<br />
Potchefstroom en is langs ‘n rivier<br />
en tussen berge. Dit was dus baie<br />
koud in die oggend en aand. Die<br />
tema van die kamp was: “Om die<br />
Here persoonlik te ken”. Deur<br />
lesings en Bybelstudie het ons<br />
baie geleer van hierdie tema. Die<br />
sprekers was dr. Frans Minnie,<br />
ds. Willem Vogel, ds. Albert Coetzee<br />
en ds. Brahm Robinson.<br />
Van ernstige gesprekke tot skreeu-<br />
34 • Augustus 2012<br />
snaakse tye het ons elke oomblik<br />
van die kamp geniet! In<br />
die oggende het ons persoonlike<br />
Bybelstudie gedoen en groepsbesprekings.<br />
Deur die dag het ons<br />
interessante lesings gehad. Ons<br />
het ook speletjies gespeel soos volleyball,<br />
sokker, krieket en boeresport.<br />
Daar was ook genoeg tyd<br />
om te “social” en ander jongmense<br />
beter te leer ken.<br />
Ons het een aand sterre gaan kyk<br />
op die berg. ‘n Groepleier wat sy<br />
nagraadse jaar in sterrekunde<br />
doen het ons vertel van die sterre.<br />
Ons het ook die voorreg gehad<br />
om Saturnus deur ‘n teleskoop te<br />
sien.<br />
Die laaste aand was daar ‘n<br />
dinee en ons meisies moes die<br />
seuns vra om ons metgeselle te<br />
wees aangesien dit skrikkeljaar<br />
is. Elke groep het ook ‘n opvoering<br />
gedoen daardie aand. Ons<br />
het aande afgesluit met psalmsing<br />
en gesange en almal het hartlik<br />
saamgesing. Min mense het die<br />
aand geslaap en party van ons het<br />
so lekker gekuier dat ons 7 uur die<br />
volgende oggend verbaas was dat<br />
tyd so vining verby kan vlieg!<br />
Dit was ‘n wonderlike kamp en<br />
elkeen het daar weggegaan met ‘n<br />
goeie ervaring. Ek sal elke graad<br />
10-12 aanraai om volgende jaar<br />
soontoe te gaan. Dit is wonderlik<br />
om tussen soveel jong gelowiges<br />
te kan wees en saam die Here te<br />
kan prys!<br />
Arina Wibbelink Jul 2012
Ons het gehoor….<br />
Scatterbrains – hoe die Internet ons verander.<br />
In ‘n uitsending van White Horse<br />
Inn, ‘n Gereformeerde radio program<br />
in Amerika, het hulle gesels<br />
oor die invloed wat die internet<br />
het op hoe ons (mense in die algemeen)<br />
inligting verkry. Vroeër<br />
jare het ons, as ons meer inligting<br />
wou insamel oor spesifi eke onderwerpe,<br />
boeke gevat en gelees, maar<br />
jy moes dan die hele boek lees of<br />
dalk net verskeie hoofstukke in<br />
die boek om die inligting waarvoor<br />
jy gesoek het te verkry. Deesdae<br />
gaan ons net op die internet en<br />
verkry dit wat ons soek daar. Van<br />
die eerste aanhalings wat hulle<br />
gebruik het, is dat ons die tegnologie<br />
maak en verander, maar<br />
daarna verander die tegnologie<br />
ons. Ons kan nie voorsien hoe die<br />
tegnologie ons sal verander nie<br />
omdat dit neutraal is, maar ons<br />
het uitgevind dat dit ons optrede<br />
en identiteit kan verander.<br />
Die eerste besprekingspunt van<br />
die program was dat dit so maklik<br />
is om deesdae inligting op die<br />
internet te kry dat ons verkies om<br />
op die internet vir die inligting te<br />
soek as om in boeke na die inligting<br />
te soek. Die term wat hulle<br />
gebruik is “generation net”. Dit<br />
beteken dat jy net vlugtig deur ‘n<br />
paragraaf of bladsy lees, in plaas<br />
daarvan om die hele artikel of<br />
bladsy te lees. Dit is gemakliker<br />
om net gou op die internet te gaan<br />
en ‘n soektog vir iets aan te vra<br />
op Google as wat jy vir die inligting<br />
in ‘n spesefi eke boek gaan<br />
soek. “Mense lees nie meer boeke<br />
nie, want alles is beskikbaar op<br />
die internet”, was nog ‘n aanhaling<br />
wat hulle gebruik het. Mense<br />
dink dus nie meer nie, hulle lees<br />
net vlugtig of skil deur die bladsy.<br />
Google se missie is om die wêreld<br />
se informasie te organiseer en<br />
om dit universeel toelaatbaar en<br />
bruikbaar te maak. Alle data wat<br />
hulle ontvang en bymekaar maak<br />
is soos ‘n biblioteek van klomp<br />
stukkies inligting wat verskil van<br />
die gewone biblioteek wat allerhande<br />
verskillende boeke bevat.<br />
Die volgende besprekingspunt was<br />
die invloed wat die internet en vandag<br />
se tegnologie op die Christene<br />
het. Die tegnologie beïnvloed nie<br />
net sekere mense nie, maar Christene<br />
ook. Hulle het uitgevind dat<br />
daar mense beweer dat hulle deesdae<br />
eerder op die internet gaan<br />
om meer van God en sy Woord uit<br />
te vind, as wat hulle aan ‘n kerk<br />
behoort. Die Bybel is beskikbaar<br />
op die internet en meeste Christene<br />
het dit al op hulle rekenaars<br />
asook op hulle fone gelaai. Een van<br />
die mans, wat self ‘n pastoor is,<br />
het op die program vertel wat hy<br />
ervaar het toe hy iewers in Afrika<br />
eredienste bygewoon het. Die pastore<br />
het met mekaar op hulle fone<br />
gekommunikeer tydens die Nagmaal.<br />
Hy sê ook die eredienste is<br />
nie meer so formeel soos vroeër<br />
jare nie, die mense lees die teksgedeeltes<br />
op hulle fone in plaas daarvan<br />
om hulle Bybels oop te maak.<br />
Een van die teoloë het bygevoeg<br />
dat by ’n seminaar een van die<br />
sprekers sy foon gebruik het om<br />
die teksgedeelte te lees asook om<br />
’n teksvers aan te haal. Om die<br />
besprekingspunt te verduidelik<br />
het hulle twee goeie aanhalings<br />
gebruik wat sê dat die internet<br />
ons aandag trek net om dit weer<br />
te versprei. Wat ons doen wanneer<br />
ons nie die internet gebruik<br />
nie is net so belangrik as dit wat<br />
ons doen as ons wel die internet<br />
gebruik. Ons word verstandelose<br />
verbruikers van data. Om vlugtig<br />
te lees (skil) word ons dominerende<br />
manier van lees. Dit maak<br />
dit ‘n probleem vir die toekoms<br />
van die Christene. Om die stelling<br />
te verduidelik het hulle aangehaal<br />
dat aangesien ons enige iets kan<br />
opsoek deur net te “click” op Google,<br />
is die memorisering van lang<br />
paragrawe of historiese feite verouderd.<br />
Memorisering is dus ’n<br />
mors van tyd. Dit maak dus dat<br />
mense al hoe minder die gebeure<br />
in die Bybel sal memoriseer en as<br />
hulle iets wil weet, dit dan net<br />
gaan opsoek op die internet. Dit<br />
is waar die probleem volgens hul<br />
lê.<br />
Die internet is toeganklik vir<br />
almal wat dit het en kan gebruik.<br />
Enige iemand kan iets plaas op<br />
die internet. Dit sluit hul eie opinies<br />
asook hul kennis en wysheid<br />
en ander feite in. Dit word dan<br />
ook toeganklik gemaak vir enige<br />
iemand om te lees. Die probleem<br />
is dan dat nie almal wysheid het<br />
nie en ongelukkig is dit die mense<br />
wat nie die regte wysheid het nie<br />
wat maak dat daar rusie en verdeling<br />
tussen Christene kom.<br />
Die voorbeeld wat hulle gebruik<br />
is dat iemand iets op “Wikipedia”<br />
gelees het wat iemand anders daar<br />
geplaas het en dit as die waarheid<br />
aanvaar. Die persoon aanvaar<br />
dat die inligting waar is en<br />
gebruik dit dan in ’n gesprek met<br />
iemand anders en dit kan veroorsaak<br />
dat die twee persone stry oor<br />
wat reg en wat verkeerd is. Vroeër<br />
het mense hulle kennis en wysheid<br />
omgesit in boeke, maar die<br />
boeke word nie meer gelees nie.<br />
Die lekker ding van boeklees, of<br />
dit nou fi ksie of iets anders is, is<br />
dat mens so “verdiep” kan raak<br />
daarin dat jy nie agterkom wat om<br />
jou aangaan nie. Hulle het dit ’n<br />
tipe meditering genoem. Deesdae<br />
is mense te afl eibaar om só verdiep<br />
te raak in ’n boek.<br />
Die laaste besprekingspunt het<br />
gegaan oor hoe die tegnologie ons<br />
in die toekoms sal verander. Die<br />
tegnologie het al so verander en<br />
verbeter dat mens al “audio messages”<br />
met die nuutste “Smartphones”<br />
kan stuur en/of ontvang. Nie<br />
almal het al die nuutste tegnologie<br />
nie, maar dit maak dat teks dalk<br />
in die toekoms heeltemal sal wegval<br />
en mense eerder na artikels<br />
luister as wat hulle dit self lees.<br />
Alles is natuurlik vir gemaklik-<br />
Augustus 2012 • 35
heidsonthalwe, soos byvoorbeeld<br />
om ’n boodskap te stuur terwyl jy<br />
ry. Al wat jy dan hoef te doen is om<br />
te praat en die foon sit die spraak<br />
om in teks. Dit kan vir boeke in<br />
die toekoms ‘n probleem veroorsaak,<br />
want mense begin nou al<br />
nie meer tyd kry vir lees nie en<br />
Roland en Willemyn was tot Oktober<br />
verlede jaar lidmate van Die<br />
Kandelaar. Roland vanaf 2001 en<br />
Willemyn vanaf haar geboorte in<br />
Oktober 1982. Behalwe geloofsgenote<br />
het hulle ook familiebande<br />
in ons gemeente. Roland se ma,<br />
Anneke van Leeuwen-Niehof, is ‘n<br />
suster van Poena Niehof, en hulle<br />
ma is (oorlede) sr Sien Niehof. R<br />
en W het mekaar in 2005 vir die<br />
eerste keer begin rááksien en dit<br />
het tot ‘n lewenslange verbintenis<br />
gelei. In Maart 2006 is hulle<br />
getroud en hulle huwelik is geseën<br />
met twee seuns, Walter (11 Februarie<br />
2007) en Ruben (27 Januarie<br />
2009), en op 17 <strong>Julie</strong> 2012 is<br />
die derde verbondskindjie gebore.<br />
Groot is die vreugde en dankbaarheid<br />
vir ‘n voorspoedige geboorte,<br />
36 • Augustus 2012<br />
sal eerder na iets luister terwyl<br />
hulle iets anders doen.<br />
Die program word afgesluit met<br />
‘n mooi aanhaling (vertaal): “Wat<br />
kan ons doen om meer aandagtig<br />
te wees om eerder deur woorde<br />
verander te word as wat ons verbruikers<br />
word”.<br />
en dit was ‘n groot verrassing dat<br />
dit ‘n dogtertjie is. Haar naam is<br />
Anriëtte.<br />
Die gesin het verlede jaar Oktober<br />
na Ballito getrek, in verband met<br />
werksverandering van Roland. Hy<br />
doen nog steeds dieselfde werk,<br />
energiebestuur, en dit gaan tot<br />
dusver goed, dit groei. Hulle het<br />
aangesluit by die GK Durban-<br />
Noord. Die gemeente was reeds<br />
geruime tyd vakant, maar nou het<br />
hulle onlangs ‘n beroep uitgebring<br />
op Ds Karel Steyn van Empangeni.<br />
‘n Jong predikant, Empangeni<br />
is sy eerste gemeente. Die<br />
Durban-Noord gemeente hoop en<br />
bid dat die Here sy hart bereidwillig<br />
sal maak, as Hy hom vir die<br />
gemeente bestem het. Die gesin<br />
Roland en Willemyn bid ook saam<br />
Vir meer inligting oor die onderwerp<br />
en die program gaan na:<br />
www.whitehorseinn.org<br />
Geluister, vertaal en verwerk deur<br />
Lisenka Hagg.<br />
ONS ‘F’AMILIE<br />
Gesin Roland en Willemyn van Leeuwen en Hetty van Straten<br />
met ons dat die Here weer ‘n nuwe<br />
herder en leraar vir die Kandelaargemeente<br />
sal skenk.<br />
Ma en ouma Hetty van Straten, is<br />
reeds vanaf begin <strong>Julie</strong> by dogter<br />
Willemyn en haar gesin. Dit is vir<br />
my ‘n voorreg om hier my kinders<br />
en kleinkinders met raad en daad<br />
by te staan en te help waar dit<br />
nodig is. As die Here wil sal Anriette<br />
op Sondag, 5 Augustus, die<br />
teken en seël van die verbond ontvang.<br />
Gods genade en goedheid is<br />
onendig, oor almal wat Hom vrees,<br />
sy trou bestendig!<br />
Ek geniet hier die milde winterweer.<br />
Groete en seënwense van<br />
ons almal hier. Ek sal DV teen<br />
die einde van Augustus weer by<br />
julle aansluit.
ONS ‘F’AMILIE<br />
Gesin Eduard en Tabita Winter<br />
Eduard is gebore in Windhoek (Br<br />
Dries Yssel se pa was hul predikant<br />
in die Gereformeerde kerk en<br />
het vir Eduard gedoop!). Hy het<br />
‘n ouer broer en ‘n jonger suster.<br />
Toe hy sewe jaar oud was, het hul<br />
gesin na Pretoria verhuis, in Villieria<br />
woonagtig geraak en lid van<br />
die Gereformeerde kerk Oos-Moot<br />
geword. Hy was in Laerskole Eros<br />
(Windhoek) en Villieria en in die<br />
Hoërskool Oos-Moot. Hy het mynbouingenieurswese<br />
by Tukkies<br />
studeer en sy loopbaan begin by<br />
Cullinanmyn in 1994.<br />
Sedert sy pa (Chris) in 2005 oorlede<br />
is, woon sy ma (Rina) elke<br />
Sondag die aand-eredienste saam<br />
met hul by.<br />
Tabita is gebore in Pretoria. Sy<br />
is die jongste van die drie dogters<br />
van Wim en Ella Wibbelink.<br />
Sy het opgegroei in die Moot, was<br />
altyd in die Gereformeerde kerk<br />
die Kandelaar en was in Laer skole<br />
Rietfontein-Noord en Johannes<br />
Calvyn en die Hoërskool Oos-<br />
Moot. Sy het verpleegkunde by<br />
SG Lourens verpleegkollege studeer<br />
en haar prakties by HF Verwoerd<br />
Hospitaal (nou Steve Biko)<br />
gedoen.<br />
Ons het mekaar op hoërskool ontmoet<br />
waar ons saam in die skoolkoor<br />
gesing het. Die liefde het<br />
egter eers begin blom toe Eduard<br />
vierde jaar student was en<br />
Tabita in matriek. Einde 1996 is<br />
ons getroud en ons het vanaf einde<br />
1997 saam in Koffi efontein, Suid<br />
Vrystaat, gebly (Tabita het haar<br />
4de jaar studies in Pretoria voltooi<br />
nadat Eduard oorgeplaas is<br />
na Koffi efontein). Einde 2000 is<br />
Eduard oorgeplaas na De Beers se<br />
hoofkantoor en het ons na Roodepoort<br />
verhuis. Hier het Tabita<br />
by ‘n ginekoloog se spreekkamer<br />
gewerk. Ons het ons weer by die<br />
Kandelaargemeente gevoeg. In<br />
2003 het ons terug na Pretoria<br />
verhuis. Eduard het vanaf 2007<br />
in Witbank vir Anglo American se<br />
steenkool afdeling gewerk. Tabita<br />
het by Femina Hospitaal se neonatale<br />
ICU vanaf 2005-2009 gewerk<br />
en is sedertdien huisvrou.<br />
Na ‘n jare-lange beproewing van<br />
kinderloosheid het die Here ons<br />
gebede verhoor en André (3 jaar)<br />
en Mathys (1 jaar) aan ons gegee.<br />
Met groot dankbaarheid kan ons<br />
meedeel dat die aannemingsproses<br />
van albei kinders afgehandel<br />
is. Ons besef dat hulle, net soos<br />
alle ander verbondskinders, nooit<br />
die eiendom van ‘n mens is nie,<br />
maar van God. God het die verantwoordelikheid<br />
om hulle in die<br />
vrese van Sy Naam op te voed nou<br />
aan ons oorgedra.<br />
Omdat daar talle etiese en ander<br />
worstelvrae rondom infertiliteit<br />
en aanneming is, deel ons met<br />
liefde ons ondervindinge met dié<br />
wat behoefte daaraan het.<br />
Ons vind ‘n ware geestelike tuiste<br />
in die Kandelaargemeente en<br />
ervaar die gemeenskap van die<br />
heiliges - ook in ons bybelstudiegroep.<br />
Augustus 2012 • 37
Boekenuus<br />
Belangrike kennisgewing<br />
Vanaf Augustus 2012 smelt Folmer<br />
Boekhandel (Pretoria) saam<br />
met BOEKENHOUT (AROS).<br />
Sien asb veranderde kontakbesonderhede<br />
hieronder<br />
38 • Augustus 2012<br />
+<br />
Jesus stel homself<br />
bekend /<br />
Prof Rob van<br />
Houwelingen en<br />
Aldert L Visser<br />
Twaalf keer ‘Ek<br />
is’ in die evangelie<br />
van Johannes<br />
“Baie mense het ‘n onduidelike<br />
beeld van Jesus. Hulle kan hulle<br />
moeilik indink hoe Hy is. Tog het<br />
Hy homself verskeie kere aan<br />
mense bekend gestel. Hierdie<br />
boek gee twaalf indrukke van die<br />
sogenaamde ‘Ek is’ woorde, soos<br />
ons hulle kan vind in die evangelie<br />
van Johannes. Wanneer ons<br />
hierdie uitsprake in hulle konteks<br />
oorweeg, ontstaan ‘n portret van<br />
Jesus, dan leer ons Hom ken soos<br />
Hy Homself bekend gestel het en<br />
soos Hy nog steeds is.”<br />
Omdat samenstellers en vertalers<br />
(Tjeerd de Wit, Liezl Sweers,<br />
Corien Kleynhans) Pro Deo<br />
gewerk het, word die wins van die<br />
verkope van hierdie boek geskenk<br />
aan die Christelike Stigting Growing<br />
Nations -www.growingnations.<strong>co</strong>.<strong>za</strong><br />
in die RSA en Lesotho.<br />
(R 85 – 87 bladsye)<br />
TWEE PUBLIKASIES VAN<br />
DIE HAND VAN PROF NICO<br />
VORSTER VAN DIE TEOLO-<br />
GIESE FAKULTEIT, NOORD-<br />
WES UNIVERSITEIT (POT-<br />
CHEFSTROOM):<br />
Restoring human dignity in<br />
South Africa / Ni<strong>co</strong> Vorster<br />
Hierdie publikasie bied ‘n Christelike<br />
perspektief op menseregte,<br />
een van die fundamentele waar-<br />
des wat gevind<br />
kan word in die<br />
Konstitusie van<br />
die nuwe Suid<br />
Afrika.<br />
(R 115 - 164 blasye)<br />
Kerk en menseregte<br />
binne ‘n<br />
regstaat / Ni<strong>co</strong><br />
Vorster<br />
“Die oorgang tot<br />
‘n nuwe demokratiese<br />
bedeling in<br />
1994 het gelei tot<br />
‘n verskuiwing in<br />
die verhouding<br />
tussen die owerheid<br />
en Christelike kerke. Die<br />
vorige minderheidsregering het<br />
homself as ‘n voorstander van<br />
Christelike waardes beskou. Die<br />
totstandkoming van ‘n regstaat in<br />
Suid-Afrika het nuwe implikasies<br />
vir die verhouding tussen kerk,<br />
owerheid en onderdane gebring.<br />
Die Grondwet maak as die hoogste<br />
wet in Suid-Afrika nie voorsiening<br />
vir ‘n politieke bestel met teokratiese<br />
elemente nie, maar wel vir<br />
‘n neutrale staat.”<br />
(R 115 - 538 bladsye)<br />
De entree van<br />
Calvin in de Lage<br />
Landen /Dr Harm<br />
Veldman<br />
Pastoraal, apologetisch<br />
en pluriform<br />
W&W 91<br />
Die skrywer was<br />
dosent kerkgeskiedenis<br />
by die Gereformeerde<br />
voortgesette onderwys in Nederland.<br />
In hierdie publikasie kyk hy<br />
na die invloed van die Geneefse<br />
kerkhervormer Johannes Calvyn<br />
in Nederland. Hy doen dit aan<br />
die hand van twaalf biografi ese<br />
sketse. Die publikasie dui onder<br />
andere aan dat die invloed van die<br />
calvinisme in Nederland tydens<br />
die 17 de eeu byna tot stilstand<br />
gekom het, maar weer herleef het<br />
in die 19de eeu deur publikasies<br />
van onder andere Hendrik de Cock<br />
en Abraham Kuyper.<br />
(R125 – 134 bladsye)<br />
Naar de kerk:<br />
waar en waarom?<br />
/ Dr A N HendriksPopulair-theologische<br />
bijdragen<br />
W&W 92<br />
In hierdie publikasie<br />
het die skrywer ‘n aantal<br />
artikels wat handel oor die kerk<br />
van Christus, voorheen gepubliseer<br />
in die tydskrif Nader Bekeken,<br />
verwerk. Die skrywer gee<br />
aandag aan onder meer die volgende:<br />
Een apostoliese kerk; Verskillende<br />
visies op artikel 29 van<br />
die NGB; Prediking en geloofsbelewing;<br />
Die Tien Gebooie en die<br />
Apostoliese Geloofsbelydenis; Doop<br />
en Nagmaal; Die Aaronitiese seën;<br />
Die gemeente as woonplek van die<br />
Gees; Die kerkverband.<br />
(R 145 – 120 bladsye)<br />
Bogenoemde boeke is verkrygbaar<br />
/ kan bestel word by:<br />
FOLMER<br />
BOEKHANDEL<br />
Boekenhout (Folmerpta)<br />
Ietje van der Kruk<br />
Dickensonlaan 1180, Waverley,<br />
Pretoria, 0186<br />
Tel: 012 332 3227<br />
e-pos: boekenhout@aros.ac.<strong>za</strong><br />
Folmer Boekhandel<br />
(Kaapstad)<br />
Proteaweg 95, Proteahoogte,<br />
Brackenfell, 7560<br />
Tel: 021 982 1402<br />
e-pos:<br />
eendenkooi@telkomsa.net<br />
Internationale<br />
bestellings<br />
Petro Drijfhout<br />
folmerboek@telkomsa.net<br />
Tel/faks: 012 543 3597<br />
www.folmerboek.<strong>co</strong>m
Die Heilige Nagmaal<br />
Omkring die woorde wat die *’s<br />
moet vervang (links, regs, op, af,<br />
of skuins).<br />
Ons glo en bely dat ons Verlosser,<br />
* Christus, die * van die heilige<br />
nagmaal * en ingestel het om<br />
hulle te voed en te onderhou wat<br />
Hy reeds * en in sy huisgesin, die<br />
kerk, ingelyf het. Nou het dié wat<br />
wedergebore is, tweërlei lewe in<br />
hulle: die een liggaamlik en *, wat<br />
hulle van hulle eerste * saamgebring<br />
het en wat alle mense besit;<br />
die ander geestelik en *, wat aan<br />
hulle gegee word in die * geboorte,<br />
wat deur die woord van die evangelie<br />
in die gemeenskap van die<br />
* van Christus plaasvind. * deel<br />
nie in hierdie lewe nie, maar slegs<br />
die * van God. So het God tot<br />
instandhouding van die liggaamlike<br />
en * lewe vir ons aardse en *<br />
brood voorsien; dit dien die lewe<br />
en behoort, soos die lewe self, aan<br />
almal. * om die * en hemelse lewe<br />
wat die gelowiges besit, in * te hou<br />
het Hy vir hulle ‘n lewende brood<br />
gestuur wat uit die hemel * het,<br />
naamlik Jesus Christus; Hy voed<br />
en * die geestelike lewe van die<br />
gelowiges wanneer Hy geëet, dit<br />
wil sê deur die * toegeëien en ontvang<br />
word. Om hierdie geestelike<br />
brood vir ons af te * het Christus<br />
aardse en sigbare brood as ‘n *<br />
van sy liggaam en wyn as teken<br />
van sy bloed in te stel.<br />
Hy gee ons daarmee dit te kenne:<br />
so * as wat ons die sakrament<br />
ontvang en in ons * hou en dit met<br />
ons * eet en drink en dit daarna in<br />
die lewe hou, net so waarlik ontvang<br />
ons vir ons geestelike lewe in<br />
ons * deur die geloof - die ware<br />
liggaam en die ware bloed van<br />
Christus, ons * Verlosser.<br />
Dit staan dus bo alle twyfel vas<br />
dat Jesus Christus nie * sy sakramente<br />
vir ons voorgeskryf het nie;<br />
Hy doen immers in ons alles wat<br />
Hy vir ons in hierdie * tekens voor<br />
oë stel, al gaan dit ons * te bowe<br />
en is dit vir ons onbegryplik<br />
hoe dit *, net soos die werk van<br />
die Heilige Gees ondeurgrondelik<br />
en onbegryplik is. Tog * ons nie as<br />
ons sê dat wat deur ons geëet en<br />
gedrink word, die eie en<br />
* liggaam en die eie bloed van<br />
Christus is nie; maar die * waarop<br />
ons dit *, is nie met die mond nie<br />
maar met die Gees * die geloof.<br />
Daarom, al bly Christus altyd aan<br />
die * van sy Vader in die hemel<br />
sit, hou Hy tog nie op om ons deur<br />
die geloof aan Homself deel te laat<br />
hê nie.<br />
Hierdie * is ‘n geestelike maaltyd<br />
waar Christus Homself met al sy<br />
* aan ons meedeel en waar Hy<br />
ons Homself en die verdienste van<br />
sy lyding en sterwe laat geniet.<br />
Hy voed, * en vertroos ons arme<br />
* siel as ons sy liggaam eet en Hy<br />
verkwik en herstel dit as ons sy<br />
* drink.<br />
Verder, hoewel die sakramente<br />
én die * waarvan hulle tekens is,<br />
bymekaar hoort, word nie beide<br />
deur alle mense ontvang nie. Die<br />
goddelose ontvang wel die sakrament<br />
tot sy *, maar hy ontvang nie<br />
die waarheid van die sakrament<br />
nie. So het * en Simon die * albei<br />
wel die sakrament ontvang maar<br />
nie Christus, wat daardeur voorgestel<br />
word nie; Hý word * aan die<br />
gelowiges gegee.<br />
Ten *, ons ontvang hierdie sakrament<br />
in nederigheid en met * in<br />
die samekoms van die * van God,<br />
waar ons met danksegging ‘n heilige<br />
gedagtenis aan die dood van<br />
Christus ons Verlosser onderhou<br />
en * van ons geloof en van die *<br />
godsdiens doen. Daarom behoort<br />
niemand daarheen te gaan as hy<br />
homself nie eers deeglik ondersoek<br />
het nie, sodat hy nie tot<br />
sy eie * drink as hy van hierdie<br />
brood eet en van hierdie * drink<br />
nie (1 Kor 11:29). Kortom, deur die<br />
gebruik van hierdie heilige sakrament<br />
word ons tot ‘n vurige liefde<br />
vir God en ons naaste beweeg.<br />
Daarom verwerp ons alle * en verwerplike<br />
versindsels wat mense by<br />
die sakrament bygevoeg en daarmee<br />
* het, as onheiligings daarvan.<br />
Ons verklaar dat ons tevrede<br />
moet wees met die verordening<br />
wat Christus en sy * ons geleer<br />
het en ons sê dieselfde as wat hulle<br />
daarvan gesê het.<br />
Augustus 2012 • 39
Liewe Damaris,<br />
Baie dankie vir jou antwoord. Ons<br />
sal nou maar afwag wat die toekoms<br />
van Kerk en Woord sal wees.<br />
Die tyd sal dit leer.<br />
Tans is ons aller aandag gerig op<br />
die beroeping van ‘n predikant, of<br />
‘n herder en leraar. Die kerkraad<br />
het vir die gemeente gevra om<br />
name te gee van predikante wat<br />
ons wil voorstel, wat ons geskik<br />
ag om in die amp te dien, vir sover<br />
ons dit kan vasstel. Saam daarmee<br />
het ons ‘n begeleidende skrywe<br />
gekry as ‘n Bybelse riglyn by die<br />
oorweging en indiening van name.<br />
Heelwat toepaslike Bybelgedeeltes<br />
is genoem, asook ‘n aantal artikels<br />
uit die kerkorde van die GKSA.<br />
En ons is aangespoor om biddend<br />
daarmee besig te wees.<br />
Ja, want dit is, dink ek, die<br />
belangrikste om die Here aan te<br />
roep en te erken dat Hy die Een is<br />
wat besluit watter bedienaar van<br />
die Woord Hy vir ons gemeente<br />
bestem het. Dit beteken nie dat ons<br />
agteroor kan gaan sit nie. Nee, ons<br />
moet nogsteeds name gee en later<br />
ook ons kruisie trek. Alleen, ons<br />
moet dit in volkome afhanklikheid<br />
van Hom doen. Ons mag nie in Sy<br />
pad staan deur ‘n profi el op te stel<br />
van dié predikant wat aan verskillende<br />
vereistes moet voldoen, om<br />
die beste by ons gemeente in te<br />
40 • Augustus 2012<br />
pas nie. Alles met die beste bedoelings<br />
miskien, maar dan is ons tog<br />
besig om óns keuse te maak en dan<br />
te hoop dat die Here dit sal goedkeur.<br />
Die afgelope jare het die Here ons<br />
beproef. Daar was droefheid en<br />
trane, maar nou mag ons van die<br />
Here bid of Hy ons opnuut ‘n herder<br />
en leraar wil gee om ons met Sy<br />
Woord te voed en te versterk, sodat<br />
ons almal saam Hom eendragtig<br />
mag dien. Maar wat het ons geleer<br />
van die tyd waarin die Here ons<br />
beproef het? Wat was Sy bedoeling<br />
daarmee? Tog seker dit, dat<br />
ons onsself moet ondersoek of ons<br />
nog met ons hele hart by die Here<br />
is, dat ons nederig en ootmoedig<br />
mag erken dat ons dit nie verdien<br />
om weer opnuut as gemeente die<br />
lig van die kandelaar te mag laat<br />
skyn nie. Ons het daarin gefaal,<br />
maar ons mag met ons tekorte en<br />
sondes na die Here gaan. Hy laat<br />
geen bidder staan.<br />
Ek dink ons kan baie leer van wat<br />
Paulus in sy tweede brief aan die<br />
Korintiërs geskryf het. Daarin verwys<br />
hy na ‘n brief wat hy vroeër<br />
na hulle gestuur het waarin hy<br />
die gemeente streng aangespreek<br />
het oor bepaalde sondes. Daardie<br />
brief het toe groot droefheid in die<br />
gemeente veroorsaak (hfst 7). Dit<br />
is nie bekend waaroor dit gegaan<br />
het nie, want die brief (die sogenaamde<br />
‘tranebrief’) het verlore<br />
geraak. Paulus is egter verheug<br />
dat daar droefheid in die gemeente<br />
gekom het. En veral dat dit ‘n<br />
droefheid volgens die wil van God<br />
was en nie ‘n droefheid volgens die<br />
wêreld nie. Hy bedoel daarmee dat<br />
die droefheid van die Korintiërs<br />
deur God goedgekeur en daarom<br />
ook deur Hom bewerk was, en tot<br />
hulle eie geestelike voordeel was.<br />
Die wêreldse droefheid egter ween<br />
nie oor die feit van die sonde nie,<br />
maar slegs oor die uitwerking<br />
daarvan. Ek haal aan uit hoofstuk<br />
7 vers 11: “Want kyk, juis dit, dat<br />
julle bedroef geword het volgens die<br />
wil van God – wat ‘n groot ywer het<br />
dit in julle gewerk, ja, verantwoording,<br />
verontwaardiging, vrees, verlange,<br />
ywer, bestraffi ng.”<br />
Laat dit ook van ons gemeente<br />
gesê kan word dat ons droefheid<br />
uit en tot God is, want dit werk ‘n<br />
onberoulike bekering tot redding<br />
(7:10).<br />
Ek sal graag van jou hoor wat jou<br />
reaksie hierop is. Ek hoop jy het<br />
‘n lekker rustydjie gehad en is al<br />
weer volstoom besig met die laaste<br />
semester.<br />
Groete,<br />
Jemima