Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Deze ongelooflijk krachtige tekening toont Adam en<br />
Eva die door een engel met een zwaard in de opgeheven<br />
rechterarm, verdreven worden uit het Paradijs. Tussen de<br />
engel en Adam en Eva <strong>be</strong>vindt zich de Boom der Kennis van<br />
Goed en Kwaad met de slang die om zijn takken gekronkeld<br />
is. De verso is al even krachtig getekend en vertoont maar<br />
liefst vier verschillende studies van Adam en Eva<br />
De verdrijving van Adam en Eva uit het Paradijs was<br />
één van de onderwerpen die waren gepland voor de<br />
plafonds van de jezuïetenkerk te Antwerpen, maar nooit<br />
zijn uitgevoerd. Van Dyck was Ru<strong>be</strong>ns' <strong>be</strong>langrijkste<br />
assistent bij dit project.<br />
Ru<strong>be</strong>ns' <strong>be</strong>handeling van het onderwerp was<br />
gebaseerd op een al lang gevestigde noordelijke traditie,<br />
waartoe onder andere houtsneden van Hans Holhein en<br />
Tobias Stimmer <strong>be</strong>hoorden.<br />
Werk<br />
Hoewel Van Dyck Ru<strong>be</strong>ns' compositie gekend moet<br />
heb<strong>be</strong>n, <strong>be</strong>handelde hij het onderwerp totaal anders.<br />
Hij situeerde het tafereel niet aan de poort van het Paradijs,<br />
maar liet het plaatsvinden in de tuin zelf, met op de<br />
achtergrond de Boom der Kennis. Het gezichtspunt en de<br />
houdingen zijn totaal verschillend en de figuur van de<br />
Dood is weggelaten. De Adam en Eva van Van Dyck zijn<br />
naakt, terwijl die van Ru<strong>be</strong>ns dierehuiden dragen.<br />
Van Dycks aanpak is geconcentreerder en dus dramatischer<br />
dan die van Ru<strong>be</strong>ns, maar mist de verhalende kracht die<br />
zo'n <strong>be</strong>langrijk element is in Ru<strong>be</strong>ns' opvatting van de<br />
historieschilderkunst.<br />
De verdrijving uit het Aards<br />
Paradijs<br />
Co. 1618·21, pen en bruine inkt,<br />
17,2 x 22,2 cm<br />
Antwerpen, Museum Plan/in·<br />
Maretus/Stedeli;k Prentenkabinet<br />
Auteursidentificatie<br />
Michel Peeters ( 1965) is licentiaat Kunstgeschiedenis en Archeologie.<br />
Hij is momenteel verbonden aan Amarant v.z.w.ols docent 17de- en<br />
18de-eeuwse kunst.<br />
Doornoost werkt hij ook als freelance docent aan verschillende<br />
culturele instellingen in Vlaanderen.<br />
OPENBAAR KUNSTBEZIT IN VLAANDEREN 1999/2 43