Untitled - Tento.be

Leven
Definitieve verblijf te Londen
Vanaf 1 april 1632 woont Antoon van Dyck definitief
in Engeland. Hoewel er nog reizen naar het vasteland
zullen volgen is zijn atelier nu gevestigd in Blackfriars,
een voorstadje van Londen, en logeert hij ook regelmatig
in de koninklijke zomerresidentie te Eltharn, Kent. Hij
maakt er een blitzcarrière. Reeds op 5 juli 1632 wordt hij
geridderd en benoemd tot 'Eer te schilder van de koning
en de koningin'. Deze titel is zeer uitzonderlijk. Hij wordt
speciaal voor Van Dyck in het leven geroepen en is na zijn
dood ook nooit meer verleend. Tot in de winter van 1634
werkt Van Dyck aan de vele portretten waartoe hij nu de
opdracht krijgt.
Toch reist hij af en toe naar Vlaanderen. Isabella was
op 1 december 1633 overleden, en in Antwerpen begon
men met de voorbereidingen voor de blijde intrede van
Kardinaal-infant Ferdinand (4 november 1634).
Gedurende het jaar dat Van Dyck terug is, verblijft hij
afwisselend in Antwerpen en Brussel. Ondertussen wordt
hij ook benoemd tot eredeken van het Antwerpse
St.-Lucasgilde, een eer die vààr hem alleen Rubens te
beurt was gevallen.
Vanaf het vroege voorjaar van 1634 is hij terug in
Blackfriars. Het zijn drukke tijden, want er wordt melding
gemaakt van schilderijen die met tientallen tegelijk het
atelier verlaten.
Ook privé gaat het hem nu voor de wind. Hij huwt in
1639 met Mary Ruth ven, een hofdame van de koningin.
Door het overlijden van Rubens op 30 mei 1640 moet
Van Dyck onverwacht terugkeren naar Antwerpen.
Ferdinand vraagt hem de onvoltooid gebleven werken
van Rubens af te werken, een opdracht die hij weigert.
De reden hiertoe is waarschijnlijk zijn poging om de
versiering van de Grande Galerie van het Louvre in de
wacht te slepen. Zijn kandidatuur wordt echter
geweigerd, want Lodewijk XIII laat hiervoor speciaal
Nicolas Poussin overkomen uit Rome. Van Dyck keert
hierop terug naar Londen. In augustus 1641 is hij blijkbaar
lange tijd erg ziek. Toch is de schilder in oktober 1641 nog
eens terug in Antwerpen. Heel even maar, want hij reist
door naar Parijs, waar hij echter op 16 november 1641,
wegens te ziek, moet stoppen met werken aan het portret
van Richelieu.
Hij vraagt een geleide om naar Londen te mogen
terugkeren. Op 1 december 1641 wordt zijn dochter
Justiniana geboren. Het gaat steeds slechter met Van Dyck,
die op 4 december een nieuw testament laat opmaken.
Antoon van Dyck overlijdt diezelfde dag, op 42-jarige
leeftijd. Op 11 december wordt hij begraven in het koor
van de St. Pauls Cathedra! te Londen. Zijn graf en
stoffelijke resten zijn echter verloren gegaan tijdens de
grote brand van Londen in 1666.
10 OPENBAAR KUNSTBEZIT IN VLAANDEREN 1999/2
Portret van Karel I
1635, olieverf op doek,
272 x 212 cm
Parijs, Musée du Louvre
Foto: Photo RMN - C. }eon