ELFOSystem Home Residentieel ... - Klimavision

De theorie van het welzijn volgens professor Ole Fanger
Index van discomfort en vergelijking van het welzijn gebaseerd op de temperatuur van de lucht, de
gemiddelde stralingstemperatuur, de relatieve vochtigheid en de snelheid van de lucht.
PDD- Voorzien percentage van onvoldaanheid = Functie (PMW- Voorziene
gemiddelde beoordeling)
100
80
60
40
20
0
Gevoel
van koude
Gevoel
van welzijn
Is het mogelijk om comfort te beschrijven?
Elkeen heeft een subjectieve waarneming van comfort. We kunnen
toch proberen om een subjectieve definitie te geven, zoals “een
gevoel van fysisch-mentaal welzijn”. Reeds in de jaren ’60-’70 heeft
wetenschappelijk onderzoek, zoals dat van prof. Ole Fanger, een
“theorie van het welzijn” geformuleerd. Deze onderzoeken tonen aan dat
dat gevoel beïnvloed wordt door meervoudige factoren, en vooral door
de temperatuur: de “ideale” waarden voor ons welzijn zijn 21°C tijdens
de wintermaanden en 26°C tijdens de zomermaanden. Buiten deze
range wijzigt ons 'goed gevoel'. De correcte harmonie in de ruimtes
waar we leven is een primaire keuze. Het “juiste klimaat” bestaat dus
uit het bereiken van een evenwichtige verhouding tussen de mens
en de omringende omgeving. Deze verhouding staat in verband met
veel factoren: algemeen gezien kunnen ze onderscheiden worden
in omgevingsfactoren (temperatuur, relatieve vochtigheid, snelheid/
distributie van de lucht, kwaliteit van de lucht, lawaai) en individuele
factoren (uitgevoerde fysieke activiteiten, thermische weerstand van de
kleding, enz.).
Temperatuur
Het extern wijzigen van de temperatuur naargelang de seizoenen is een natuurlijke
toestand; voor ons welzijn moet de temperatuur in huis steeds perfect geregeld zijn, in
elk vertrek, volgens precieze referentiewaarden. Om dit resultaat te verkrijgen moeten
correcte setpoints van de temperatuur voor elk vertrek bepaald worden, in functie van het
type van activiteiten die uitgevoerd worden en tijdens elk seizoen, en moeten dankzij een
aandachtige regeling grote schommelingen vermeden worden.
Gevoel
van warmte
-3 -2 -1 0 1 2 3
PMW = Functie (Temperatuur, Relatieve vochtigheid, Snelheid van de lucht, Fysieke activiteiten, Kleding)
Vochtigheid
Iedereen heeft ervaring met hoeveel de vochtigheid invloed heeft op ons comfort:
het klimaat van de omgeving mag niet te droog of te vochtig zijn. Te lage waarden
van de relatieve vochtigheid veroorzaken problemen zoals hoofdpijn, droogte van de
ademhalingswegen en elektrostatische ontladingen. Te hoge waarden daarentegen
veroorzaken een gevoel van benauwdheid en aangroei van schimmels en bacteriën.
De vochtigheid moet dus gecontroleerd worden zodat de interne omgeving onafhankelijk
gemaakt wordt van de wijzigingen van de externe weersomstandigheden.
Snelheid en distributie van de lucht
De distributie en de snelheid van de lucht hebben een veelbetekenende invloed op het
waargenomen comfortniveau. Het correcte beheer van deze parameters vermijdt de
stratificatie, de stroomvorming, de stagnatie van de lucht en de problemen die hiermee in
verband staan.
Kwaliteit van de lucht
In de moderne bouw worden voor nieuwe woningen steeds hogere thermische en
akoestische isolatieniveau's voorzien, die dus ook invloed hebben op de isolatie van de
externe lucht.
De lucht in huis neigt dus te stagneren en de kwaliteit ervan gradueel te verslechteren,
door de aanwezigheid van vervuilende stoffen die achtergelaten worden door personen,
dieren en voorwerpen. De lucht moet dus geforceerd verversd worden, en deze handeling
moet gecontroleerd uitgevoerd worden door de invoer van gefilterde lucht die een ideale
temperatuur en vochtigheid heeft.
Lawaai
De aanwezigheid van lawaai en trillingen in huis draagt sterk bij tot het onbehagen van
de personen. Naast de akoestische vervuiling kunnen ze bijdragen tot licht ongunstige
thermohygrometrische omstandigheden zodat een situatie van ongemak in de huiselijke
omgeving bepaald wordt. De installatie van de klimaatregeling moet de afwezigheid van
lawaai in de behandelde vertrekken of buiten het gebouw garanderen, en tegelijkertijd
vermijden dat de installatie zelf lawaai afkomstig van buiten doorstuurt.
Gisteren
· Geen isolering
· De lucht circuleert langs spleten
van de venster en de deur
· De vervuilende stoffen hopen niet op
Vandaag
· Isolering
· De lucht wordt niet verversd
· De vervuilende stoffen blijven hangen in de ruimte
Factoren van de huiselijke vervuiling
Wanneer de woning excessief geïsoleerd is - de isolatie is alleszins
absoluut noodzakelijk om het warmteverlies te beperken - wordt
stilstand van de lucht veroorzaakt, met als gevolg het verblijf van
vervuilende stoffen binnen de huiselijke muren. Er bestaan meerdere
factoren die bijdragen tot deze vervuiling, zoals bijvoorbeeld radon,
emissies van materialen die gebruikt worden voor de inrichtingen,
emissies van elektronische instrumenten, vochtigheid, de afgifte van
bacteriën van personen en huisdieren.
Deze situatie is geassocieerd met de mogelijkheid op risico's
voor de gezondheid. De wetenschappelijke gemeenschap heeft
ziektes gedocumenteerd in verband met een te hoge concentratie
in de ruimtes van vluchtige organische verbindingen (VOC) van
biogenische en antropogenische aard, evenals de verhoging van
het risico op allergies, een van de huidige ziektes die erkend worden
door OMS waaraan vooral kinderen blootgesteld staan. Bovendien
zijn factoren zoals passieve rook en radon (een radioactief gas dat
gevaarlijk is in hoge concentraties) even schadelijk.
Het microklimaat heeft eveneens invloed op de staat van de
algemene gezondheid van het gebouw zelf: de condensatie,
De verschillende luchtvervuilers
Waarneembare geuren
Koolmonoxide
Stikstofdioxide
Formaldehyde
· Keukengeuren,
lichaamsgeuren
Vluchtige organische
verbindingen
· Waterdamp aanwezig in
de lucht of als gevolg van
huiselijk gebruik (douche,
keuken…)
· Rook afkomstig van
tabak of de keuken
Verborgen elementen
· Mijten, insekten, dieren,
pollen
· Radon is natuurlijk
aanwezig in de zon
· Vluchtige organische
verbindingen
· Koolmonoxide
Gemiddelde blootstelling aan bepaalde vervuilende stoffen
Woning Andere
vertrekken
Extern In de wagen
50% 41% 5%
48% 35% 35%
63% 34% 1 %
69% 18% 3 % 10%
veroorzaakt door de stagnatie van damp, veroorzaakt het verval
van de materialen van de inrichting, terwijl de aanwezigheid van
schimmels dikwijls te wijten is aan abrupte temperatuurwisselingen
en koude wanden.
De luchtverversing door het openen van de vensters is geen
oplossing voor het probleem, door de aanwezigheid van vervuilende
weersinvloeden buiten en door het niet gecontroleerde verlies van
warmte of koude afkomstig van deze handeling. De kwestie kan ook
niet opgelost worden met een eenvoudig ventilatierooster, dat niet
geschikt is om de gecontroleerde verversing te regelen of de invoer
van externe vervuilende stoffen te beperken.
Er bestaan daarentegen andere geschikte oplossingen, die
aanbevolen worden en doeltreffend zijn voor de gezondheid van
de omgeving waarin we wonen: de gecontroleerde mechanische
ventilatie, de filtering van de externe lucht, de regeling van de
ventilatie en het recupereren van de warmte van de uitgestoten lucht.
4 %
2 %
2 %