Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

123 Kruger, 1991:229.
124 Kruger, 1991:230
125 Raath, 1990:464.
126 Dooyeweerd, 1969:53-54.
Verdere toeligting ten opsigte van die legaliteitsbeginsel kan gevind word in
die insiggewende artikel van Johan Kruger onder die opskrif “Regspositivisme
en die ‘ongeskrewe teks’ van die nuwe grondwet.” 123
Ten slotte word daar na Kruger verwys waar hy die volgende mening
toegedaan is :
“Regterlike ‘onaktivisme’, ‘meganiese uitlegbenaderings’ en die
toepassing van die bevelsteorie word verkeerdelik as noodwendige
inherente bestanddele van die positivisme beskou. Die eintlike blaam
behoort nie voor die deur van die positivisme as sodanig gelê te word
nie. Aan die wortel van die kwaad lê die bevelsteorie as uitvloeisel van
parlementêre soewereiniteit, sowel as die regsbron (naamlik
statutêrereg) wat van twyfelagtige en illegitieme aard en oorsprong is.
Daarmee saam dra die tradisionele (positivistiese) wetsuitlegbenadering
wat tot dusver (en op enkele uitsonderings na) deur ons regsprekers
gevolg is, die stempel van ʼn duidelike (en gerieflike) geskuil agter die
rokspant van die bevelsteorie getooi in die bedoelingsgewaad.” 124
2.2.3 AUDI ALTERAM PARTEM/LEGITIEME VERWAGTING
ʼn Analise van die toepassing van die audi alteram partem-reël in die vroeë
Suid-Afrikaanse Administratiefreg toon aan dat daar sterk aanduidings was
dat die gemeenregtelike beginsel toegepas is, naamlik dat ʼn party aangehoor
sou word in die afwesigheid van positiewe woorde tot die effek, en dat die
regmatigheid van die gemenereg derhalwe die leemte van die wetgewer
moes aanvul.
Hierdie benadering het enigsins aanleiding gegee tot ʼn warboel van
teenstrydige en verwarrende beslissings, toegeskryf aan die wyfelende
houding van die howe.
A.W.G. Raath verwys in sy Artikel : “Audi alteram partem in die Suid-
Afrikaanse Administratiefreg : ʼn uitweg uit die doolhof” 125 dat ten minste 17
beslissings gedurende die tydperk 1982-1989 bygedra het tot verskeie
sienings en uitsprake rakende die toepassing van die audi alteram partemreël.
Herman Dooyeweerd het in sy diktaat Publiek en Privaatrecht onderskei
tussen die regstaat in formele en materiële sin. 126 Wat die formele sy van die
61