Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

118 Eisenmann, 1957:25.
(b) die regsreël(s) wat dié optrede of gedrag beheers.
By die toepassing en die nakoming van dié beginsel word administratiewe
optrede en regsreël versoen in dié sin dat die optrede of gedrag in
ooreenstemming met, of volgens ʼn bepaalde regsreël plaasvind.
In verskillende administratiefregstelsels word uiteenlopende betekenisse
geheg aan die begrip “legaliteit”. In Frankryk beweer sommige skrywers dat
die legaliteitsbeginsel beteken dat administratiewe handelinge aan die reg in
die algemeen, dit wil sê aan geskrewe sowel as ongeskrewe regsreëls, moet
beantwoord. In Oostenryk, Duitsland en Switserland word die
wetsgebondheid van die administrasie as tiperend van die legaliteitsbeginsel
gesien.
In Angel-Saksiese lande is die posisie nie heeltemal duidelik nie. Dit wil
voorkom of legaliteit wyd opgeneem word om alle regsvoorskrifte, ook
ongeskrewe regsreëls in te sluit. Dié benadering is te verstane, omdat
administratiefregtelike voorskrifte grotendeels uit die algemene beginsels van
die ongeskrewe “common law” ontwikkel het en veral omdat die Engelse
publiekreg, anders as vastelandse stelsels, eintlik geen statutêre grondslag
het nie.
Dit is moeilik om summier te kies tussen die twee opvattings van legaliteit, te
wete die enger opvatting van wetsgebondenheid en die wyer betekenis van
regsgebondenheid. Dit blyk makliker te wees om ʼn keuse uit te oefen indien
eers vasgestel is wat die inhoud van die legaliteitsbeginsel in die onderskeie
administratiefregstelsels is.
Eisenmann118 voer aan dat die legaliteitsbeginsel twee elemente inhou,
naamlik dié van bestaanbaarheid (compatibilité) en dié van ooreenstemming
(conformité). ʼn Administratiewe handeling kan bestaanbaar wees met ʼn
wetsvoorskrif. Om in ooreenstemming met ʼn wetsvoorskrif te wees, moet ʼn
administratiewe handeling ooreenstem met die wetsvoorskrif wat betref vorm
en prosedure, asook die grondslag. Dit is die aard en doel van die
wetsvoorskrif. Dit spreek vanself dat conformité ook compatibilité insluit. Die
opvallende is egter dat, hoewel Eisenmann die legaliteit van administratiewe
handelinge as ʼn wetsgebondenheid sien, hy deur die vrye toets van “in
ooreenstemming met” die Wet (conformité) te stel (waarvan ook die inhoud
van die administratiewe handeling moet voldoen), tog ook by ʼn wyer en meer
algemene beginsel van regsgebondheid uitkom.
57