02.05.2013 Views

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1.5 ARTIKEL 8(1)(e) : TYDELIKE INTERDIK OF REGSHULP<br />

484<br />

Die hof, of tribunaal,, kan ʼn tydelike interdik toestaan, of ander tydelike regshulp<br />

verleen. Interdikte kan of interlokuter (interim/tydelik), of finaal wees. Artikel 8(1)(e)<br />

laat toe vir tydelike interdikte of tydelike regshulp, om deel te vorm <strong>van</strong> ʼn bevel wat<br />

deur ʼn PAJA hof verleen word. ʼn Tydelike interdik is ʼn tydelike maatreël wat<br />

voorlopig <strong>die</strong> regte <strong>van</strong> <strong>die</strong> partye bepaal “pendente lite” (waar regsverrigtinge<br />

hangende is tussen <strong>die</strong> partye). Hier<strong>die</strong> bevel verloor sy regskrag sodra <strong>die</strong> hof ʼn<br />

finale bevel gemaak het rakende <strong>die</strong> regte <strong>van</strong> <strong>die</strong> partye. ʼn Finale interdik is<br />

permanent <strong>van</strong> aard en slegs ʼn suksesvolle appèl kan <strong>die</strong> effek daar<strong>van</strong> verander.<br />

Dit kan aanbeveel word, dat hier<strong>die</strong> vorm <strong>van</strong> tydelike regshulp (tydelike interdik)<br />

ook kan insluit <strong>die</strong> tersydestelling <strong>van</strong> ondergeskikte wetgewing op grond daar<strong>van</strong><br />

dat <strong>die</strong> wetgewing nie aan <strong>die</strong> vereistes soos gestel deur PAJA voldoen het nie.<br />

Daar moet egter op gewys word dat <strong>die</strong> interdik nie ʼn Parlementswet mag tersyde<br />

stel nie. ʼn PAJA-hof het wel <strong>die</strong> bevoegdheid om wetgewing te ontleed aan <strong>die</strong><br />

hand <strong>van</strong> PAJA en mag bepaal dat daar ʼn teenstrydigheid bestaan tussen PAJA en<br />

ander wetgewing. Wanneer ʼn PAJA-hof gekonfronteer word met so ʼn strydigheid of<br />

onkonsekwentheid, word voorgestel dat PAJA nie by magte is om <strong>die</strong> strydige<br />

bepalings in ander wetgewing deur te haal, of ongeldig te verklaar nie.<br />

Dit word egter aanbeveel dat <strong>die</strong> tersydestelling <strong>van</strong> wetgewing wel sal geskied deur<br />

<strong>die</strong> Konstitusionele Hof, of <strong>die</strong> Hooggeregshof, wat hul konstitusionele jurisdiksie<br />

ingevolge Artikel 172(2)(a) en (b) <strong>van</strong> <strong>die</strong> Grondwet sal uitoefen. Wanneer sodanige<br />

bevel deur <strong>die</strong> Hooggeregshof gegee word, moet <strong>die</strong> bevel deur <strong>die</strong> Konstitusionele<br />

Hof bevestig word.<br />

1.6 ARTIKEL 8(1)(f) : DIE TOESTAAN VAN ʼn KOSTEBEVEL<br />

Hierdeur word daarvoor voorsiening gemaak dat <strong>die</strong> hof, of tribunaal, ʼn kostebevel<br />

kan uitvaardig.<br />

Waar Artikel 8(1)(f) <strong>van</strong> PAJA aan <strong>die</strong> hof/tribunaal <strong>die</strong> bevoegdheid verleen om<br />

kostebevele uit te vaardig, wettig dit so <strong>die</strong> gemeenregtelike posisie en verleen dit<br />

erkenning aan <strong>die</strong> moontlikhede wat deur <strong>die</strong> Grondwet daargestel word. Dit sluit<br />

ook Artikel 172(1)(b) <strong>van</strong> <strong>die</strong> Grondwet in, wat aan <strong>die</strong> hof magte verleen om,<br />

wanneer in ʼn grondwetlike aangeleentheid beslis word, enige bevel te gee wat<br />

regverdig en billik is, asook Artikel 38, wat aan <strong>die</strong> hof <strong>die</strong> bevoegdheid verleen om<br />

gepaste verligting (“appropriate relief”) te gelas, waar ʼn party aanvoer dat op sy/haar<br />

grondwetlike reg, ingevolge Artikel 33, inbreuk gemaak is, of gevaar staan om op<br />

inbreuk gemaak te word.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!