Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat
Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat
óf ʼn tribunaal, óf ʼn minister. Die prosedure wat gevolg moet word, word gewoonlik in die magtigende Wet voorgeskryf. Die kommissie interpreteer sy opdrag as sou dit beperk wees tot hierdie gevalle - dit wil sê tot die gevalle waar die sogenaamde verdere beslissing deur ʼn tribunaal of ʼn minister geneem word, nadat ʼn spesiale voorgeskrewe prosedure gevolg is. Die kommissie het ook daarin geslaag om een van die grootste gebreke in die stelsel van interne beroep in Engeland uit te wys. 73 Dit is duidelik dat dit ook probleme skep in die Suid-Afrikaanse Administratiefregstelsel. Waar daar wel spesiale prosedures bestaan ingevolge waarvan die wetgewer van die administrasie verwag om sekere beslissings te neem, moet dit volgens die kommissie die kenmerke van “openness, fairness and impartiality” vertoon. Die kommissie se standpunt was dat die tribunale nie met die gewone howe vergelyk kan word nie, maar ook nie as ʼn deel van die betrokke staatsdepartement beskou moet word nie : “We consider that tribunal’s should properly be regarded as machinery provided by Parliament for adjudication rather then as part of the machinery of administration.” Ongelukkig bepaal die betrokke magtigende wette nie altyd uitdruklik dat die lede van tribunale nie ook lede van die staatsdiens mag wees nie. Die Franks-kommissie het weldra sekere belangrike aanbevelings ten opsigte van die samestelling en funksionering van tribunale gemaak. Die volgende kan vermeld word : (1) ʼn Toesighoudende en adviserende liggaam ten opsigte van die samestelling en funksionering van bestaande en toekomstige tribunale behoort ingestel te word. Hierdie liggaam, genoem die Council on Tribunals, behoort deur die Lord Chancellor aangestel te word en behoort aan hom en nie die Eerste Minister nie, verantwoording te doen. (2) Voorsitters van tribunale behoort deur die Lord Chancellor aangestel te word, terwyl die lede van die tribunale deur die Council on Tribunals aangestel word. (3) Voorsitters van tribunale wat as ʼn instansie van appèl optree, behoort regskwalifikasies te hê. 73 Franks kommissie 1957:2 & 3 “But over most of the field of public administration no formal procedure is provided for objecting or deciding on objections. For example, when foreign currency or a scarce commodity such as petrol or coal is rationed or allocated, there is no other body to which an individual applicant can appeal if the responsible administrative authority decided to allow him less than he has requested. Of course the aggrieved individual can always complain to the appropriate administrative authority, to his member of Parliament, to a representative organisation or to the press. But there is no formal procedure on which he can insist.” 35
(4) ʼn Klerk behoort tot tribunale toegevoeg te word, maar hulle behoort nie toegelaat te word om by die beraadslagings van die tribunale teenwoordig te wees nie. (5) Die informele atmosfeer waarin tribunale hul werksaamhede verrig, behoort nie tot die onordelikheid van die prosedure wat gevolg word, aanleiding te gee nie. Die ideaal is om ʼn formele prosedure met ʼn informele atmosfeer te kombineer. Indien moontlik, behoort tribunale hul eie akkommodasie weg van enige staatsdepartement se kantore te hê. (6) Die individu behoort vroegtydig in kennis gestel te word van die belangrikste kwessies waarop hy homself voor die tribunaal moet verantwoord. (7) Verrigtinge van tribunale behoort in die openbaar plaas te vind, behalwe waar die openbare veiligheid of intieme persoonlike omstandighede dit anders noodsaak. (8) Tribunale behoort die bevoegdheid te hê om getuies te dagvaar en die eed af te neem. (9) Regsverteenwoordiging behoort toegelaat te word. (10) Belanghebbende partye behoort toegelaat te word om getuies te ondervra. (11) Redes vir beslissings behoort verskaf te word. (12) Appèl vanaf die beslissing van ʼn tribunaal na ʼn minister behoort nie toegelaat te word nie. (13) Belangrike beslissings van tribunale wat as appèlinstansies optree, behoort gepubliseer en onder laer tribunale gesirkuleer te word. Afgesien van die kommissie se ondersoek na die samestelling en funksionering van tribunale, het die kommissie ook ondersoek gedoen na daardie gevalle waar dit aan ʼn minister opgedra word om ʼn beslissing te maak nadat besware van ontevredenes ontvang is, welke beslissing deur ʼn spesiale voorgeskrewe prosedure voorafgegaan moet word. Die kommissie praat in hierdie verband van “administrative procedures involving an enquiry or hearing” en het veral die prosedures wat by die verkryging van grond gevolg het, in gedagte. Die bevindinge van die kommissie is nietemin ook vir ander soortgelyke prosedures van belang. Die belangrikste aanbevelings van die kommissie rakende hierdie gedeelte van die ondersoek, kan soos volg saamgevat word : 36
- Page 1 and 2: ʼn Kritiese analise van die begrip
- Page 3 and 4: SERTIFIKAAT Ek verklaar dat die pro
- Page 5 and 6: INHOUDSOPGAWE Afdeling A ..........
- Page 7 and 8: 2.1 KONTRAKTEERVRYHEID EN OPENBARE
- Page 9 and 10: 1. ARTIKEL 4 - ADMINISTRATIEWE OPTR
- Page 11 and 12: 1. REGULASIES WAT HANDEL OOR DIE DA
- Page 13 and 14: publieke administrasie. In die huid
- Page 15 and 16: eskermde reg die omskrywing, bestek
- Page 17 and 18: Afdeling B GRONDWETLIKE GRONDWAARDE
- Page 19 and 20: 12 Van Zyl, 1995:3. character and i
- Page 21 and 22: Aristoteles se werkswyse bestaan ui
- Page 23 and 24: "Disposition which urges that each
- Page 25 and 26: In die na-klassieke Romeinse Reg he
- Page 27 and 28: geregtigheid as voortspruitend uit
- Page 29 and 30: woordeboekdefinisies dat “billikh
- Page 31 and 32: daarnaas ʼn reeks reëls (“maxims
- Page 33 and 34: Die beïnvloeding van die aequitas-
- Page 35 and 36: Afdeling C Hoofstuk 1 GEMEENREGTELI
- Page 37 and 38: Een van die voordele van die tweele
- Page 39 and 40: Baxter maak in sy werk "Administrat
- Page 41 and 42: ʼn Reeks probleme kom na vore met h
- Page 43 and 44: teweeggebring en veral die aandag o
- Page 45: So ʼn toedrag van sake kan nie byge
- Page 49 and 50: Die belangrikste aanbevelings van d
- Page 51 and 52: die kantoor (pos) vrye besit was of
- Page 53 and 54: gegee het dat die regter in Chester
- Page 55 and 56: 90 1898(2) QB 91. 91 Rubenfield, 19
- Page 57 and 58: 2. DIE ONTWIKKELING VAN DIE BEGRIP
- Page 59 and 60: 97 1964(3) SA 402 (A) 410-411. “B
- Page 61 and 62: Die algemene probleem van geregtigh
- Page 63 and 64: 103 Robson, 1951:391. oogmerke en u
- Page 65 and 66: 107 Matzukis, 1986:53. 108 1953(3)
- Page 67 and 68: 117 Baxter, 1984:312. sal toegelig
- Page 69 and 70: 119 Wiechers, 1967:313. 120 Mitchel
- Page 71 and 72: 60 vertakkinge van die regering, en
- Page 73 and 74: egstaatbeginsels betref, verklaar D
- Page 75 and 76: “Lord Reid cleared away the ticke
- Page 77 and 78: verband met die prosedureel regverd
- Page 79 and 80: Binne Suid-Afrikaanse konteks stel
- Page 81 and 82: 154 Carpenter, 1990:59. 155 Grogan,
- Page 83 and 84: 158 Raath, 1993:99. 159 Grogan, 199
- Page 85 and 86: English Dictionary lists seven majo
- Page 87 and 88: onredelik genoeg was om op gronde v
- Page 89 and 90: esondere verdeeldheid tot gevolg ge
- Page 91 and 92: gestel kan word. 180 Alhoewel ons r
- Page 93 and 94: 190 Soos aangehaal deur Barrie, 198
- Page 95 and 96: 194 Wiechers, 1967:325. 195 Chaskal
(4) ʼn Klerk behoort tot tribunale toegevoeg te word, maar hulle behoort nie<br />
toegelaat te word om by <strong>die</strong> beraadslagings <strong>van</strong> <strong>die</strong> tribunale teenwoordig te<br />
wees nie.<br />
(5) Die informele atmosfeer waarin tribunale hul werksaamhede verrig, behoort<br />
nie tot <strong>die</strong> onordelikheid <strong>van</strong> <strong>die</strong> prosedure wat gevolg word, aanleiding te gee<br />
nie. Die ideaal is om ʼn formele prosedure met ʼn informele atmosfeer te<br />
kombineer. In<strong>die</strong>n moontlik, behoort tribunale hul eie akkommodasie weg <strong>van</strong><br />
enige staatsdepartement se kantore te hê.<br />
(6) Die individu behoort vroegtydig in kennis gestel te word <strong>van</strong> <strong>die</strong> belangrikste<br />
kwessies waarop hy homself voor <strong>die</strong> tribunaal moet verantwoord.<br />
(7) Verrigtinge <strong>van</strong> tribunale behoort in <strong>die</strong> openbaar plaas te vind, behalwe waar<br />
<strong>die</strong> openbare veiligheid of intieme persoonlike omstandighede dit anders<br />
noodsaak.<br />
(8) Tribunale behoort <strong>die</strong> bevoegdheid te hê om getuies te dagvaar en <strong>die</strong> eed af<br />
te neem.<br />
(9) Regsverteenwoordiging behoort toegelaat te word.<br />
(10) Belanghebbende partye behoort toegelaat te word om getuies te ondervra.<br />
(11) Redes vir beslissings behoort verskaf te word.<br />
(12) Appèl <strong>van</strong>af <strong>die</strong> beslissing <strong>van</strong> ʼn tribunaal na ʼn minister behoort nie toegelaat<br />
te word nie.<br />
(13) Belangrike beslissings <strong>van</strong> tribunale wat as appèlinstansies optree, behoort<br />
gepubliseer en onder laer tribunale gesirkuleer te word.<br />
Afgesien <strong>van</strong> <strong>die</strong> kommissie se ondersoek na <strong>die</strong> samestelling en funksionering <strong>van</strong><br />
tribunale, het <strong>die</strong> kommissie ook ondersoek gedoen na daar<strong>die</strong> gevalle waar dit aan<br />
ʼn minister opgedra word om ʼn beslissing te maak nadat besware <strong>van</strong> ontevredenes<br />
ont<strong>van</strong>g is, welke beslissing deur ʼn spesiale voorgeskrewe prosedure voorafgegaan<br />
moet word. Die kommissie praat in hier<strong>die</strong> verband <strong>van</strong> “administrative procedures<br />
involving an enquiry or hearing” en het veral <strong>die</strong> prosedures wat by <strong>die</strong> verkryging<br />
<strong>van</strong> grond gevolg het, in gedagte. Die bevindinge <strong>van</strong> <strong>die</strong> kommissie is nietemin<br />
ook vir ander soortgelyke prosedures <strong>van</strong> belang.<br />
Die belangrikste aanbevelings <strong>van</strong> <strong>die</strong> kommissie rakende hier<strong>die</strong> gedeelte <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
ondersoek, kan soos volg saamgevat word :<br />
36