Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat
Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat
904 2001(4) SA 1038 (LAC). 443 verskaf. Die regsprekende gesag was ook nie konsekwent in die hersiening van die administrasie se versuim om redes te verskaf nie. Die algemene benadering was dat die administrateurs wat ʼn wye of sogenaamde vrye diskresionêre bevoegdheid uitoefen, hulle eie besluite neem en dus nie redes hoef te verskaf nie. Dit blyk dat die weiering om redes te verskaf, individue erg benadeel het. Hulle het nie geweet hoe om die geldigheid van die betrokke optrede te betwis nie. Daar was dus geen duidelikheid oor die eintlike basis of grond waarop ʼn mosie om hersiening van die verrigtinge gebaseer kan word nie. Die insluiting van hierdie statutêre hersieningsgrond het daardie probleme uit die weg geruim, in die sin dat dit oop, deursigtige en verantwoordingspligtige regering bevorder, aangesien alle administrateurs nou ʼn rasionele verband tussen die redes en die besluit self moet kan toon. Die doel van die verskaffing van redes is tweërlei : - Eerstens stel dit die individu tevrede dat sy of haar aansoek of aangeleentheid oorweeg is; en - tweedens, verseker dit administratiewe verantwoordingspligtigheid. Die besluitnemer word gedwing om die toepaslike oorwegings korrek en noukeurig te evalueer in die wete dat die redes ongetwyfeld enige foutiewe toepassing van die feite of die reg sal weerspieël, wat sal beteken dat die besluit aan hersiening onderworpe sal wees. Die uitwerking van hierdie hersieningsgrond, gelees saam met Artikel 5 van die Wet, is die volgende : • Op enkele uitsonderings na het alle administrateurs die plig om redes te verskaf. • Die optrede moet rasioneel met die redes daarvoor verband hou. Dit word aan die hand gedoen dat daar, buiten hierdie vier rasionaliteitstoetse, ʼn verdere rasionaliteitsvereiste is, naamlik proporsionaliteit, wat ʼn redelike verband tussen ʼn administratiewe besluit en die feite en omstandighede van die betrokke aangeleentheid vereis. Die uitleg van Artikel 6(2)(f)(ii)(dd) is in die arbeidsappèlhofsaak van Shoprite Checkers (Pty) Limited v Ramdaw NO904 oorweeg. In hierdie beslissing het die hof sonder om die Carephone (Pty) Limited v Marcus
444 NO905-saak goed te keur, die beslissing in laasgenoemde saak gehandhaaf. Die hof het die feitegeskil voor hom beslis op die grondslag asof Artikel 6(2)(f)(ii)(dd) van toepassing was. Die hof het die inhoud van laasgenoemde artikel ingelees, asof dit in wese dieselfde was as die rasionaliteitstandaard in Carephone. Die hof vra in die Carephone-saak tereg die volgende vraag : “Is there a rational objective basis justifying the conclusion made by the administrative decision-maker between the material properly available to him or her and the conclusion he or she eventually arrived at?” 906 In Durbsinvest (Pty) Limited v Town and Regional Planning Commission Kwa Zulu Natal907 word ʼn vergelyking getref tussen Artikels 6(2)(f)(ii)(bb) en 6(2)(f)(ii)(dd) van PAJA. 4.11.5 DIE VEREISTE VAN EWEREDIGHEID (PROPORSIONALITEIT) AAN DIE HAND VAN REGSPRAAK (ARTIKEL 6(2)(f)(ii)(dd) BUITELANDSE REG Jowell en Lester omskryf die eweredigheidsbeginsel soos volg : 908 “As it has developed in European law and as it has been applied in English law, proportionality is a principle that requires a reasonable relation between a decision, its objectives and the circumstances of a given case. It requires the pursuit of legitimate ends by means that are not oppressively excessive. It looks therefore largely to the substance of decisions rather than the way in which they are reached, but it also requires the decision maker not manifestly to ignore significant alternatives or interests.” In die Engelse Reg het die eweredigheidstoets eerder betrekking op die kern van die saak, as op prosedurele aangeleenthede, of legaliteitskwessies (in die sin van nakoming van die bepalings van die magtigende wet). Daar kan met Jowell en Lester saamgestem word dat die beginsel betrekking het op die middele wat deur die besluitnemer toegepas word en die vereiste dat die middele aldus toegepas, nie dit wat redelikerwys nodig is om die regmatige doeleindes daarvan te bereik, te bowe moet gaan nie – ʼn mens moet nie ʼn voorhamer gebruik om ʼn neut te kraak nie. 905 1999(3) SA 304 (LAC). 906 1999(3) SA 304 (LAC), Paragraaf 37. Sien ook Derby Lewis v Chairman, Amnesty Committee of the Truth and Reconciliation Commission 2001(3) SA 1033 (C) 1065, Durbsinvest (Pty) Limited v Town and Regional Planning Commission Kwa Zulu-Natal 2001(4) SA 103 (N) 108. 907 2001(4) SA 103 (N) 108, 106-7. 908 Jowell en Lester, 1988:51.
- Page 403 and 404: 392 moet dra, so ʼn lys te publisee
- Page 405 and 406: 394 Grondwet, wat handel oor die ve
- Page 407 and 408: 396 In Maharaj v Chairman, Liquor L
- Page 409 and 410: 398 tendervoorwaarde, wat bepaal da
- Page 411 and 412: 400 maak vir die hersiening op gron
- Page 413 and 414: purportedly taken, is so unreasonab
- Page 415 and 416: 404 Die betrokke Wet (en die Grond
- Page 417 and 418: 406 ʼn Padvervoerraad wat gemagtig
- Page 419 and 420: 408 bevoegdheid is, wanneer die hoo
- Page 421 and 422: 410 nie. Die tweede respondent het
- Page 423 and 424: 412 4 van die Wet op die Raad op Ta
- Page 425 and 426: 414 Die toepassing van Artikel 6(2)
- Page 427 and 428: “Indien dit in enige stadium nada
- Page 429 and 430: 841 2004(1) SA 396 (SCA). 842 2004(
- Page 431 and 432: Hoe vertolk die howe die grondwetli
- Page 433 and 434: 422 (c) Die reg op prosedureel bill
- Page 435 and 436: 858 2003(4) SA 160 (T). 424 dit die
- Page 437 and 438: 426 Die hof het PAJA nie hier oorwe
- Page 439 and 440: 428 Ongeoorloofde doel sal nie ter
- Page 441 and 442: 430 In Pretoria City Council v Meer
- Page 443 and 444: Rugby Football Union and Others (su
- Page 445 and 446: 434 Die lisensie is nie geweier omd
- Page 447 and 448: 436 • Wanneer mala fides bewys wo
- Page 449 and 450: 438 Wanneer ʼn amptenaar byvoorbeel
- Page 451 and 452: 899 1996(3) BCLR 417 (T). 900 1999(
- Page 453: 442 Ministers of Education and Cult
- Page 457 and 458: 446 die sluitingstye te verander, m
- Page 459 and 460: 448 Artikel 36 bepaal dat die beper
- Page 461 and 462: 450 In laasgenoemde geval, waar daa
- Page 463 and 464: 452 ongeldigheid, soos mala fides,
- Page 465 and 466: 454 Regter Friedman het bevind dat
- Page 467 and 468: 456 In die Roman v Williams NO-saak
- Page 469 and 470: 458 Daar kan geredeneer word dat di
- Page 471 and 472: presence of a rational connection b
- Page 473 and 474: 941 Currie en Klaaren, 2001:174. 46
- Page 475 and 476: (b) 90 days or 180 days referred to
- Page 477 and 478: 466 In Pharmaceutical Manufactures
- Page 479 and 480: 468 In Ferreira v Levin NO and Othe
- Page 481 and 482: 470 magtiging verleen om aan ʼn app
- Page 483 and 484: 472 verleen aan die hof die diskres
- Page 485 and 486: 957 2002(2) BCLR 171 (C). 958 2005(
- Page 487 and 488: Hoofstuk 8 ARTIKEL 8 VAN PAJA - REM
- Page 489 and 490: 478 artikel laat die hof/tribunaal
- Page 491 and 492: 480 is onder andere Fose v Minister
- Page 493 and 494: 482 (3) Waar die aanvanklike beslui
- Page 495 and 496: 1.5 ARTIKEL 8(1)(e) : TYDELIKE INTE
- Page 497 and 498: “ ...... one should be cautious i
- Page 499 and 500: 488 diskresionêre magte, sal die h
- Page 501 and 502: Hoofstuk 9 DIE REGULASIES INGEVOLGE
- Page 503 and 504: 492 2. Die regulasies na verwys in
444<br />
NO905-saak goed te keur, <strong>die</strong> beslissing in laasgenoemde saak gehandhaaf.<br />
Die hof het <strong>die</strong> feitegeskil voor hom beslis op <strong>die</strong> grondslag asof Artikel<br />
6(2)(f)(ii)(dd) <strong>van</strong> toepassing was. Die hof het <strong>die</strong> inhoud <strong>van</strong><br />
laasgenoemde artikel ingelees, asof dit in wese <strong>die</strong>selfde was as <strong>die</strong><br />
rasionaliteitstandaard in Carephone.<br />
Die hof vra in <strong>die</strong> Carephone-saak tereg <strong>die</strong> volgende vraag :<br />
“Is there a rational objective basis justifying the conclusion made by the<br />
administrative decision-maker between the material properly available<br />
to him or her and the conclusion he or she eventually arrived at?” 906<br />
In Durbsinvest (Pty) Limited v Town and Regional Planning Commission<br />
Kwa Zulu Natal907 word ʼn vergelyking getref tussen Artikels 6(2)(f)(ii)(bb) en<br />
6(2)(f)(ii)(dd) <strong>van</strong> PAJA.<br />
4.11.5 DIE VEREISTE VAN EWEREDIGHEID (PROPORSIONALITEIT) AAN DIE<br />
HAND VAN REGSPRAAK (ARTIKEL 6(2)(f)(ii)(dd)<br />
BUITELANDSE REG<br />
Jowell en Lester omskryf <strong>die</strong> eweredigheidsbeginsel soos volg : 908<br />
“As it has developed in European law and as it has been applied in<br />
English law, proportionality is a principle that requires a reasonable<br />
relation between a decision, its objectives and the circumstances of a<br />
given case. It requires the pursuit of legitimate ends by means that are<br />
not oppressively excessive. It looks therefore largely to the substance<br />
of decisions rather than the way in which they are reached, but it also<br />
requires the decision maker not manifestly to ignore significant<br />
alternatives or interests.”<br />
In <strong>die</strong> Engelse Reg het <strong>die</strong> eweredigheidstoets eerder betrekking op <strong>die</strong><br />
kern <strong>van</strong> <strong>die</strong> saak, as op prosedurele aangeleenthede, of legaliteitskwessies<br />
(in <strong>die</strong> sin <strong>van</strong> nakoming <strong>van</strong> <strong>die</strong> bepalings <strong>van</strong> <strong>die</strong> magtigende wet). Daar<br />
kan met Jowell en Lester saamgestem word dat <strong>die</strong> beginsel betrekking het<br />
op <strong>die</strong> middele wat deur <strong>die</strong> besluitnemer toegepas word en <strong>die</strong> vereiste dat<br />
<strong>die</strong> middele aldus toegepas, nie dit wat redelikerwys nodig is om <strong>die</strong><br />
regmatige doeleindes daar<strong>van</strong> te bereik, te bowe moet gaan nie – ʼn mens<br />
moet nie ʼn voorhamer gebruik om ʼn neut te kraak nie.<br />
905 1999(3) SA 304 (LAC).<br />
906 1999(3) SA 304 (LAC), Paragraaf 37. Sien ook Derby Lewis v Chairman, Amnesty Committee of the Truth and Reconciliation Commission 2001(3) SA<br />
1033 (C) 1065, Durbsinvest (Pty) Limited v Town and Regional Planning Commission Kwa Zulu-Natal 2001(4) SA 103 (N) 108.<br />
907 2001(4) SA 103 (N) 108, 106-7.<br />
908 Jowell en Lester, 1988:51.
Change language