Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

(5) Aandag moet aan mense se behoeftes gegee word, en die publiek moet
aangemoedig word om aan beleidsvorming deel te neem.
(6) Openbare administrasie moet verantwoordingspligtig wees.
(7) Deursigtigheid moet bevorder word, deur aan die publiek tydige, toeganklike
en korrekte inligting te verskaf.
(8) Bekwame bestuur van menslike hulpbronne en geskikte loopbaanontwikkelingspraktyke
moet ontwikkel word, ten einde menslike potensiaal tot
die maksimum te ontsluit.
(9) Openbare administrasie moet in die breë verteenwoordigend wees om die
Suid-Afrikaanse bevolking met indiensnemings- en personeelbestuurspraktyke
by te staan, wat gebaseer is op vermoë, objektiwiteit, billikheid en
die behoefte om die wanbalanse van die verlede reg te stel ten einde breë
verteenwoordiging te bewerkstellig.
Dit is duidelik dat die Grondwet hier riglyne verskaf hoe publieke administrasie in ʼn
toekomstige Suid-Afrika daar moet uitsien. Administratiewe geregtigheid sal deur
die toepassing van die wetgewing in die praktyk beter ten uitvoering gebring word.
Sleutelelemente kom veral voor in Artikel 195(1)(d), wat verwys na dienste wat
gelewer moet word “impartially, fairly, equitable and without bias”. Hierdie Artikel
moet ook grootliks gesien word as ʼn oplossing om veral Dicey se “motion of
accountability” aan te spreek.
3.2 VERSKEIE KOMITEES STEL ONDERSOEK IN
62 Wiechers, 1984:21.
Die reg verkeer in ʼn gedurige ontwikkelingsproses, so ook in Engeland. Wiechers
wys daarop dat daar gedurende die twintigste eeu drie gebeurtenisse plaasgevind
het, wat ʼn besondere invloed op die Engelse staatsadministrasie uitgeoefen het62 .
Hierdie drie gebeurtenisse is die ondersoek van die Committee on Ministers’ Powers
in 1932 (ook genoem die Donoughmore-komitee), die ondersoek van die Committee
on Administrative Tribunals and Enquiries in 1957 (ook genoem die Frankskommissie)
en die aanstelling in 1967 van die parlementêre kommissaris. Wiechers
sê die volgende oor hierdie drie gebeurtenisse :
“Hierdie ontwikkelinge het nie soseer die aard van die Engelse
staatsadministrasie verander nie, maar tog wysigings en hervormings
31