02.05.2013 Views

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

386<br />

Hoe openbaar moet <strong>die</strong> voor-versoekredes wees om te voldoen aan <strong>die</strong> versoek om<br />

redes?<br />

Die bepalings <strong>van</strong> <strong>die</strong> Interim-Grondwet verleen ʼn reg om redes te verskaf in verhouding<br />

tot <strong>die</strong> neem <strong>van</strong> ʼn administratiewe handeling, behalwe wanneer <strong>die</strong> redes daarvoor<br />

openbaar gemaak is. Volgens Artikel 5 <strong>van</strong> PAJA, moet <strong>die</strong> om<strong>van</strong>g <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />

openbaarmaking sodanig wees dat daar aangevoer kan word dat <strong>die</strong> inligting konstruktief<br />

<strong>van</strong> aard was. Die inligting moet derhalwe vir “hulself” spreek. Publikasie in <strong>die</strong><br />

staatskoerant is nie voldoende om gesien te word as redes wat verskaf is nie, veral waar<br />

dit handel oor vrae wat deur gewone onderdane gevra word.<br />

4. DIE PLIG OM REDES TE VERSKAF<br />

Die teenkant <strong>van</strong> <strong>die</strong> reg in Artikel 5(1) om redes te versoek, word in Artikel 5(2) opgevolg<br />

met ʼn plig om redes te verskaf. In<strong>die</strong>n gekyk word na <strong>die</strong> ander vereistes <strong>van</strong> PAJA en<br />

ook <strong>die</strong> grondwetlike reg om redes te verskaf, omvat <strong>die</strong> plig om dit te verskaf ook <strong>die</strong><br />

verpligting om persone in kennis te stel <strong>van</strong> hulle reg om daarom te vra. Om ʼn billike<br />

prosedure daar te stel, bepaal Artikel 3(2)(b)(e) dat daar op ʼn administrateur ʼn plig rus om<br />

voldoende kennis te gee dat daar ʼn reg bestaan om redes ingevolge Artikel 5 te versoek.<br />

Waar ʼn party byvoorbeeld skriftelik <strong>van</strong> ʼn besluit ingelig word, rus daar ʼn plig op <strong>die</strong><br />

administrateur om aan <strong>die</strong> party kennis te gee <strong>van</strong> sy/haar reg om redes te kan versoek.<br />

Artikel 5(2) omvat 3 prosedurele elemente :<br />

(a) ʼn Spertydperk <strong>van</strong> 90 dae, waarbinne redes verskaf moet word,<br />

(b) ʼn vereiste dat <strong>die</strong> redes voldoende moet wees en<br />

(c) ʼn vereiste dat redes skriftelik verskaf moet word.<br />

Moet ʼn administrateur redes verskaf hoekom ʼn versoek om redes te verskaf <strong>van</strong> <strong>die</strong> hand<br />

gewys is? Daar word aan <strong>die</strong> hand gedoen dat <strong>die</strong> gewone beginsels <strong>van</strong> administratiewe<br />

geregtigheid en PAJA dit verlang, en dat redes wel verskaf moet word, aangesien <strong>die</strong><br />

weiering of afwysing om dit te doen op sigself ook ʼn administratiewe handeling is wat<br />

“material and adverse effects” inhou en waarvoor redes verskaf moet word.<br />

Maar wat is <strong>die</strong> verhouding <strong>van</strong> Artikel 5(2) tot ander wetgewing?<br />

Die verpligting wat ingevolge Artikel 5(2) opgelê word om redes te verskaf, sal ook <strong>van</strong><br />

toepassing wees rakende ander wetgewing buite PAJA. Waar ander wetgewing verlang<br />

dat “redes verskaf moet word”, maar niks meer as dit sê nie, sal <strong>die</strong> prosedures ingevolge<br />

Artikel 5(2) <strong>van</strong> PAJA net so <strong>van</strong> toepassing wees en moet dit nagevolg word. Die<br />

administrateur sal ʼn periode <strong>van</strong> 90 dae hê om skriftelik redes te verskaf. Dit moet voorts<br />

aan PAJA se vereiste <strong>van</strong> “adequacy” voldoen. Die versoekvereiste is ʼn beperking op <strong>die</strong><br />

grondwetlike reg om <strong>van</strong> redes verskaf te word. Terwyl <strong>die</strong> beperking gesien moet word as

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!