Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

344
In die Volkswagen-saak het die Arbeidshof beslis dat ʼn arbitrasietoekenning
van die KVBA nie administratiewe optrede was nie. Gevolglik sal die
beginsels van administratiewe geregtigheid nie op die betrokke toekenning
van toepassing wees nie. Hierdie beslissing is, met respek gesê, oop vir
kritiek. Dit word aan die hand gedoen dat die arbitrasietoekenning deur ʼn
administratiewe regsprekende liggaam (dit is nie ʼn hof nie) gelewer word, wie
se prosedures nie so formeel soos dié van ʼn geregshof is nie. Hoewel die
beslissing deur die KVBA met ʼn regterlike beslissing ooreenkom, val dit op
die terrein van die administratiefreg : die handelinge van die KVBA is
onderworpe aan hersiening kragtens Artikel 33 van die Grondwet.
In die Carephone-saak in Paragrawe 18 en 19 het die hof (by monde van
waarnemende regter-president Froneman) die volgende gesê :
“............. although the commission or other organs of State may perform
functions of a judicial nature they are not courts of law and thus have no
judicial authority under the Constitution (ss 165; 166 and 239 of the
Constitution). Their judicial functions do not transform them into part of
the judicial arm of the State, nor does it make them part of the judicial
process.”
Die Carephone-uitspraak is, met respek, die korrekte en daar word gehoop
dat beslissings met betrekking tot KVBA-arbitrasiebeslissings en –vasstellings
in die toekoms as administratiewe optrede beskou sal word.
4.8.6 ʼn BESLUIT OM ʼn VERVOLGING IN TE STEL OF VOORT TE SIT
Die rasionaal vir hierdie uitsluiting is pragmaties. Die Suid-Afrikaanse
Regskommissie voer die volgende in hul verslag rakende administratiewe
geregtigheid aan :
“This exemption, though controversial, is designed to avoid a multiplicity
of hearings about the 'merits' of criminal charges, which must be
determined at the trial and through the contecedent steps envisaged by
the Criminal Procedure Act, 51 of 1977." 738
Die effek van die uitsluiting is om staatsaanklaers te onthef van die spesifieke
nakoming van die verpligtinge genoem in Artikel 3 van PAJA. Die uitsluiting is
een van die beleidskeuses wat deur die Parlement in die verordening van
PAJA daargestel is.
738 SA Law Commission Report on Administrative Justice (August 1999) on 17. Sien in hierdie verband die Kommissie se verwysing na Wiseman v
Bornman 1971 AC 297 (HL) en Park-Ross v Director:Office for Serious Economic Offences 1998(1) SA 108 (C) paragraaf 14-25. Pfaff en Schneider,
2001:59 stel dit soos volg:“the law commission had it in mind to exclude those decisions that were scrutinised by a court in the course of a criminal trial
anyway.”