Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

267
as gevaarlik vir die gemeenskap bestempel, nóg aanbeveel dat hy hangende die
verkragtingsverhoor aangehou moes word.
Hierbenewens het die Prokureur-Generaal, wat in besit was van die dokumentêre bewyse
van die erns van die verkragting en die omvang van C se seksuele afwykings, nie die
aanklaer opdrag gegee om borgtog teen te staan nie. Gevolglik word hy weer deur die
landdros op eie verantwoordelikheid vrygelaat. Hierna het onder andere A en B nogmaals
op verskeie geleenthede tevergeefs gepoog om die polisie en aanklaer te oorreed om C in
aanhouding te plaas. Weens C se aanranding van A terwyl hy op vrye voet was, stel sy ʼn
eis teen die staat in op grond daarvan dat die polisie en aanklaer ʼn regsplig gehad het om
haar teen C te beskerm, welke plig op onregmatige en nalatige wyse verbreek is.
Sowel die hof a quo as die Hoogste Hof van Appèl beslis dat die polisiebeamptes en die
aanklaers nie onregmatig gehandel het nie, omdat daar in die betrokke omstandighede nie
ʼn regsplig op die betrokkenes gerus het om die applikant te beskerm nie. Die Hoogste Hof
van Appèl was van mening dat, omdat die besluit om C hangende die verhoor vry te laat
by die landdros berus het, die regsplig wat die polisie en aanklaers na bewering teenoor A
verskuldig was, oënskynlik beperk was tot die plig van die polisie om volle inligting oor die
saak aan die aanklaers te verskaf, en die plig van die aanklaers om borgtog teen te staan
en die hof van alle inligting omtrent C in hierdie verband te verskaf. Appèlregter Vivier
besluit dat die polisie bedoelde plig nagekom het.
Volgens die regter was die volgende feite bepalend met betrekking tot die vraag na die
bestaan van ʼn regsplig op die aanklaers :
C het net een vorige veroordeling van onsedelike aanranding - sonder gepaard gaande
fisieke beserings – teen hom gehad. Die psigiatriese verslag het C nóg as ʼn gevaar vir die
gemeenskap bestempel, nóg aanbeveel dat hy hangende die verkragtingsverhoor
aangehou moet word; die Prokureur-Generaal het nie die aanklaers opdrag gegee om
borgtog teen te staan nie. Die Prokureur-Generaal se instruksie was dat alle
verhoorafwagtende gevangenes die reg het om vrygelaat te word, tensy vrylating “contrary
to the interest of justice” sou wees. Appèlregter Vivier kom tot die slotsom dat dit nie
onredelik van die aanklaers was om C se vrylating teen te staan nie, omdat die aanklaers
nie ʼn regsplig teenoor A gehad het om borgtog teen te staan of C se herarrestasie te
bewerkstellig nie. Hierdie slotsom word volgens die hof gerugsteun deur die feit dat daar
nie ʼn “spesiale verhouding” tussen die aanklaers en A bestaan het nie.
Die eiseres het appèl aangeteken na die Konstitusionele Hof. Haar eisoorsaak baseer sy
op deliksgronde. Op bladsy 950 van die Carmichele-saak, word dit soos volg uiteengesit :
“The direct cause of the damages she suffered was the assault by C. However, the
applicant wishes to hold the respondents liable because of the alleged wrongful acts
or omissions of the police officer (Klein) or the prosecutors (Louw and Olivier) at times