Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

180
Konstitusionele Hof om die waardes gekoppel aan die Handves van Menseregte
aan die gemeenskap te openbaar. Hierdie waardes moet meer bespreek en korrek
verstaan word. Maar daar moet in gedagte gehou word dat belangrike
konstitusionele uitsprake nie altyd die mediadekking verdien wat werklik benodig
word nie.
In Kanada is opgemerk dat regters meer in die kollig verkeer. Die tendens word
toegeskryf aan die daarstelling van die Kanadese Handves van Menseregte en
Vryhede, die groter getalle van die gemeenskap wat direk deur hofuitsprake
beïnvloed word en die feit dat die optrede van die staat deur die publiek gefynkam
word. Artikel 33 van die Grondwet sal sekerlik in die toekoms al meer die
geleentheid aan die gemeenskap bied om die optrede van die staat onder die
vergrootglas te plaas. Die Handves van Menseregte bied aan die regters die morele
regverdiging om te reageer, inderdaad beroering te veroorsaak, rakende die
gewortelde behoefte van die gemeenskap om geregtigheid te laat plaasvind, selfs in
gedeeltes van die gemeenskap waar hul stadig is om van die proses gebruik te
maak.
In die S v Makwanyane-beslissing, stel regter Langa dit soos volg :
“The Constitution provides the setting in which the moral instruction must take
place. It may well be that for millions in this country effect of the change has
yet to be felt in a material sense. For all of us, though, a framework has been
created in which a new culture must take root and develop. Implicit in the
provisions and tone of the Constitution are values of a more mature society
which relies on moral persuasion rather than force, on example rather than
coercion.” 385
Die stelling is reeds hierbo gemaak dat ʼn enorme taak op die skouers van die
Konstitusionele Hof rus. Dit moet nie alleen die gemenereg uitbrei nie, maar moet
ook die gemeenskap veral op die gebied van die Handves van Menseregte skool.
Rakende die opvoedingstaak van die Konstitusionele Hof teenoor die gemeenskap,
kan die volgende oplossings voorgehou word :
(1) Regters moet meer op die voorgrond tree ten opsigte van die gemeenskap en
opleiding, uitsprake en toesprake daarstel waarvan die publiek voortdurend
bewus kan word.
(2) Die interaksie tussen die regters en die gemeenskap moet verbeter word. Nie
almal weet wie die regters van die Konstitusionele Hof is nie, en hoe die
Konstitusionele Hof nou werklik fungeer nie.
385 1995(3) SA 391 (CC) paragraaf 221-222.