Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

373 1981(3) SA 274 (A) by 291 D-F.
171
Die verweerder voer ook aan dat, indien die verweer van estoppel nie
slaag nie, die gemenereg ontwikkel moes word om die gees en
bedoeling van die Handves van Menseregte te bevorder. Die hof
skenk vervolgens aandag aan die grondwetlike beginsels en bevind dat
die korrekte benadering sou wees om die individuele en publieke
belang teen mekaar op te weeg, en om hierop te besluit of die werking
van estoppel in die huidige saak toegelaat moes word. In stede dat
daar voortgegaan word om ʼn hindernis daar te stel dat estoppel nie
opgewerp kan word teenoor ʼn openbare liggaam in die uitoefening van
sy publieke verpligtinge nie, moes die gemenereg sodanig ontwikkel
word om klem te plaas op die billikheidsaard van estoppel. Die hof
skenk oorweging aan die aspek en kom tot die bevinding dat die
eksepsie van die hand gewys word en dat die relevante wysiging van
die pleitstukke toegelaat word.
(iii) Die aspek van verjaring
Die eiser se eksepsie teen die pleit van verjaring was dat die
vorderings die vorm van belasting aangeneem het. Ingevolge Artikel
11(a) van die Verjaringswet, Wet 68 van 1969, is die termyn van
verjaring ingevolge die vorderings 30 jaar. Die vraag was of die
vorderings inderdaad neergekom het op belasting, of ʼn vordering vir
dienste gelewer. Die aard van die vorderings kon egter nie uit die
pleitstukke duidelik vasgestel word nie. Bewyse is verlang om die aard
van die vorderings vas te stel. Die eksepsie word van die hand gewys.
Estoppel by wyse van voorstelling (estoppel by representation) word soos
volg deur appèlregter Corbett in Aris Enterprises (Finance) (Pty) Limited v
Protea Assurance Co Limited omskryf :
“The essence of the doctrine of estoppel by representation is that a
person is precluded, i.e. estopped from denying the truth of a
representation previously made by him to another person if the latter,
believing in the truth of the presentation, acted thereon to his
prejudice …..” 373
Die eksepsie wat die eiser teen bogemelde estoppel geopper het is gefokus
op die toepassing van estoppel by wyse van voorstelling soos dit in die
publiekreg aangewend word, en in die besonder dat estoppel nie aangewend