Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

143
Die besluit of uitlewering gaan plaasvind, al dan nie, berus by die uitvoerende
gesag, veral wat betref die verhoudinge tussen die verskillende state. Die staat, aan
wie die versoek om uitlewering gerig word, mag vanweë buitelandse beleid, wat glad
nie in verhouding met die meriete van die aansoek staan nie, besluit om glad nie die
uitlewering te laat plaasvind nie.
Die hof gaan verder in besonderhede in op die proses waarvolgens uitlewering moet
plaasvind. 305 Waar daar ʼn uitleweringsooreenkoms bestaan tussen Suid-Afrika en
die staat wat die versoek vir uitlewering rig, moet die minister ooreenkomstig Artikels
5(1) die proses aan die gang sit deur die bepalings van die Wet na te kom en
sodoende die landdros verwittig van die versoek om uitlewering. Waar daar geen
uitleweringsooreenkoms bestaan nie, moet die Staatspresident sy toestemming
ingevolge Artikel 3(2) van die Wet verleen om die minister in staat te stel om die
landdros van die versoek om uitlewering te verwittig.
Geuking het aangevoer dat die President gefouteer het om te bevind dat hy as
Duitse burger uitgelewer moes word, aangesien die feit dat hy wel ʼn Suid-
Afrikaanse burger was, nie onder die aandag van die President gebring is nie. Dit
sou dus inbreuk maak op sy reg op regmatige administratiewe optrede, ingevolge
Artikel 33 van die Grondwet.
Die hof wys egter daarop dat die President slegs sy toestemming ingevolge Artikel
3(2) verleen, sodat die regsproses ʼn aanvang kan neem en die minister die landdros
kan verwittig van die aansoek om uitlewering. Hierna word die persoon gearresteer.
Die meriete van die aansoek om uitlewering moet in ʼn volledige ondersoek voor die
landdros gedebatteer word. Die landdros hou ʼn ondersoek om te bepaal of aan al
die vereistes wat die Wet vir uitlewering stel, voldoen is. Die kwessie van Suid-
Afrikaanse burgerskap moet voor die landdros as meriete vir oorweging geplaas
word. Die President kan volgens wetgewing hom nie hierop uitlaat nie. Indien die
landdros bevind dat alle vereistes nagekom is en die persoon wel uitgelewer mag
word, word die oorkonde van die verrigtinge saam met enige skriftelike motivering
van die landdros aan die minister oorhandig. Laasgenoemde neem die finale besluit
oor die uitlewering.
Op bladsy 218 van die hofsaak word dit soos volg gestel :
“It should be stressed, however, that if the President’s conduct in exercising the
power conferred upon him by section 3(2) of the Act does not constitute
administrative action, that does not mean that there are no constraints upon it.
305 2002(1) SA 204 (CPD) By bladsy 212 “Extradition is, therefore, a process which is initiated on the international plane, passes through a domestic plane,
and comes full circle to end on the international plane with the delivery of the individual”. Sien veral Botha, 2000:295.