Tjaart Jurgens Maré Doctor Legum Universiteit van die Vrystaat

142
funksies en bevoegdhede wat aan die President verleen word, nie slegs spruit uit
Artikel 84 van die Grondwet nie, maar dat dit ook aan hom as owerheidsonderdaan
deur Nasionale Wetgewing verleen kan word.
Geuking is ʼn voormalige Duitse burger, wat vanaf 1994 in Suid-Afrika woonagtig is.
Op 14 Julie 1995 het hy, weens naturalisasie, Suid-Afrikaanse burgerskap bekom.
Op 25 November 1996 het Duitsland mondeling aansoek gedoen vir die uitlewering
van Geuking, aangesien hy skuldig bevind en gevonnis is op klagtes van
brandstigting en bedrog. Verdere aanklagte van bedrog was hangende. Suid-Afrika
het geen uitleweringsooreenkoms met Duitsland nie, terwyl Duitsland op die stadium
van die versoek om uitlewering self ook nie Duitse burgers aan ander lande
uitgelewer het nie.
Op 20 Mei 1997 het die President en die minister ingevolge Artikel 3(2) van die Wet
op Uitlewering, Wet 67 van 1992, toestemming verleen dat ondersoek ingestel word
na die uitlewering van Geuking. Op 30 Januarie 1998 het die Minister van Justisie
ingevolge Artikel 5(1)(a) van die Wet kennis gegee aan die Landdros van Kaapstad
dat die Minister ʼn versoek om uitlewering ontvang het. Op 16 April 1998 is die
applikant ingevolge Artikel 5 van die Wet gearresteer.
Ingevolge Artikel 3(2) van die wet, bring Geuking ʼn aansoek vir die tersydestelling
van die President se toestemming tot uitlewering aan Duitsland. Die aansoek word
gebaseer op die volgende gronde :
(a) Die applikant se reg op regmatige administratiewe optrede ingevolge Artikel
33 van die Grondwet is deur die President geskend, deurdat hy nagelaat het
om in aanmerking te neem dat Geuking ʼn nasionale burger is toe
toestemming ingevolge Artikel 3(2) onderteken is en dat daar toegestem is tot
sy uitlewering aan Duitsland, terwyl Duitsland self nie sy eie burgers uitlewer
nie.
(b) Die uitlewering maak de jure inbreuk op die applikant se reg om ingevolge
Artikel 21(3) van die Grondwet hom binne die Republiek te vestig en hier te
woon.
ʼn Verduideliking van die uitleweringsproses word verskaf in Harksen v President of
South Africa and Others303 . Beide Volkereg en Suid-Afrikaanse Reg is van
toepassing en die twee tipes reg werk hand aan hand. Alvorens ʼn individu
uitgelewer word, moet daar eerstens voldoen word aan al die vereistes van die
huishoudelike reg. 304
303 2000(2) SA 825 (CC) Paragraaf 4 op 825 D-F; 2000(1) SACR 300; 2000(5) BCLR 478 (CC) op 481 F-G.
304 2002(1) SA 204 (CPD) By bladsy 209 word dit soos volg gestel:“Each State is free to prescribe when and how an extradition request will be acted upon
and the procedures for the arrest and surrender of the requested individual. Accordingly, many countries have extradition laws that provide domestic
procedures to be followed before there is approval to extradite.”