Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hulpmiddele in die landbou<strong>se</strong>ktor kan help om produksiedoeltreffendheid te<br />
verbeter.<br />
gewoonlik met opbrengskartering<br />
waargeneem kan word, is dat patrone<br />
tot ‘n mate voorkom en dat verskillende<br />
lande soms meer of minder<br />
variasie oor <strong>se</strong>isoene aantoon wat die<br />
gevolg van ‘n verskeidenheid faktore<br />
en onderlinge interaksies kan wees.<br />
Ruitpatroon opnames<br />
Die spil waar rondom presisieboerdery<br />
behoort te draai is om die plantegroei-<br />
en oesopbrengsreaksie te<br />
probeer verstaan en uiteindelik beter<br />
te bestuur. Ten einde hierdie doelwit te<br />
bereik is dit nodig om die grond-plantklimaat-<br />
en bestuursinteraksies binne<br />
die konteks van die produksiestel<strong>se</strong>ls<br />
te evalueer. Bestuurbare aspekte wat<br />
opbrengs direk beïnvloed is grondmorfologie<strong>se</strong><br />
en -chemie<strong>se</strong> faktore<br />
wat met grondopnames geïdentifi<strong>se</strong>er<br />
kan word.<br />
Die eerste stap in die rigting van<br />
presisieboerdery behoort ook te<br />
wees om ruitpatroon grondprofielbeskrywings<br />
en chemie<strong>se</strong> ontledings<br />
te doen. Deur byvoorbeeld grondsuurheid<br />
en ander opbrengsbeperkende<br />
faktore aan te spreek, kan produksieverbetering<br />
en besparings<br />
dadelik met hierdie inligting bewerkstellig<br />
word. Aksies soos kolbekalking<br />
kan ook sonder die kapitale uitleg<br />
van elektronie<strong>se</strong> beheerstel<strong>se</strong>ls<br />
gedoen word deur die verskillende<br />
behoeftesones fisies op die land uit te<br />
merk en dienoorkomstig kalk te<br />
strooi. In kort kom dit daarop neer dat<br />
die aspekte wat opbrengs beïnvloed<br />
dadelik met ruitpatroon opnames<br />
uitgewys kan word, in teenstelling<br />
met opbrengskartering wat slegs die<br />
uiteindelike vlak van opbrengste wat<br />
vir ‘n bepaalde <strong>se</strong>isoen geld aantoon,<br />
maar nie noodwendig die oorsaak en<br />
werklike omvang van probleme identifi<strong>se</strong>er<br />
nie.<br />
Opbrengskartering het egter ‘n<br />
uiters noodsaaklike funksie in die sin<br />
dat “relatief haalbare teikenopbrengste’’<br />
van gronde of bestuursones vir<br />
spesifieke groei<strong>se</strong>isoen omstandighede<br />
bepaal kan word. Dit kan gevolglik<br />
slegs die potensiële opbrengspotensiaal<br />
van gronde in afwesigheid van<br />
chemie<strong>se</strong> beperkings definieer. Verder<br />
is dit ook wenslik om die doeltreffendheid<br />
van veranderlike behandelings<br />
met die instrument te meet.<br />
Water – die mees<br />
beperkende faktor<br />
Die begin<strong>se</strong>l van beperkende faktore<br />
bepaal dat die grootte van die afwyking<br />
van maksimum opbrengs deur<br />
die mees beperkende van al die<br />
es<strong>se</strong>nsiële plantegroei faktore bepaal<br />
word. Waar gewas<strong>se</strong> onder droëland<br />
toestande verbou word is water<br />
meestal die mees beperkende faktor.<br />
Hierdie hipote<strong>se</strong> is getoets deur die<br />
verwantskap tus<strong>se</strong>n die profielbeskikbare<br />
waterstoorkapasiteit (PBWSK)<br />
van grond en opbrengsverskille van<br />
mielies wat onder ekstensiewe droëlandtoestande<br />
verbou is, te ondersoek.<br />
Metode:<br />
Ruitpatroon grondprofielbeskrywingsdata<br />
is ingesamel en die geografie<strong>se</strong><br />
ligging is met ‘n DGPS toestel<br />
in praktyk<br />
vasgelê. PBWSK wat hoofsaaklik deur<br />
die gronddiepte en tekstuur beïnvloed<br />
word, is beraam en vergelyk met die<br />
mielie-opbrengsdata wat met behulp<br />
van ‘n opbrengsmonitor ingesamel is.<br />
Grondchemie<strong>se</strong> anali<strong>se</strong>s is ook<br />
gedoen by voorafbepaalde opnamepunte<br />
wat dominante opbrengs verspreidingsvlakke<br />
en grondvorme verteenwoordig.<br />
Resultate:<br />
Dit was opvallend dat die mate van<br />
opbrengsvariasie betekenisvol tus<strong>se</strong>n<br />
lande verskil. Daar is gevind dat<br />
die ruimtelike variasie van PBWSK<br />
tus<strong>se</strong>n 40% en 87% van die variasie in<br />
opbrengs binne die landerye wat<br />
ondersoek is, verklaar. Hierdie resultate<br />
moet ook binne die konteks van<br />
die betrokke groei<strong>se</strong>isoen beskou<br />
word. Die rede is dat in gevalle waar<br />
reënval gedurende die groei<strong>se</strong>isoen<br />
voldoende is en goed verspreid<br />
voorkom, daar gewoonlik aan die<br />
waterbehoeftes van die gewas voldoen<br />
word, met die gevolg dat die<br />
PBWSK van die grond dan nie so ‘n<br />
groot rol speel nie en omgekeerd.<br />
‘n Verskeidenheid ander faktore<br />
soos grondsuurheid, chemie<strong>se</strong> wanbalan<strong>se</strong>,<br />
voedingstofbeperkings, klimaatsverskille,<br />
laterale sowel as<br />
grondoppervlakte waterbeweging,<br />
onkruidkolle en bestuursverwante<br />
aspekte kan in die praktyk aan<br />
opbrengsverskille gekoppel word.<br />
Figuur 2 illustreer ‘n vergelyking<br />
tus<strong>se</strong>n die PBWSK en opbrengs op ‘n<br />
67 hektaar land met 62 opnamepunte.<br />
Hierdie land het ‘n positiewe korrelasie<br />
tus<strong>se</strong>n PBWSK en opbrengs<br />
getoon met ‘n korrelasie koeffisiënt<br />
van 0,85 (P
Change language