download publicatie - Volkssterrenwacht Beisbroek

Helden in de sterrenkunde
Nederlandse astronoom De Sitter. In deze periode ontdekte hij het model van een uitdijend heelal
waarover hij in 1927 zijn, later geruchtmakend, artikel schreef : “ Un Univers homogène de masse
constante et de rayon croissant, rendant compte de la vitesse radiale des nébuleuses
extragalactiques” (Annls Soc.Sci.Brux., 47A, 49(1927)). Hierin interpreteerde de priester-astronoom
de recent ontdekte roodverschuivingen in de spectra van sterrenstelsels als dopplereffecten ten
gevolge van de uitdijing van het heelal. Deze ideeën waren onuitgegeven en lieten zien dat het heelal
niet statisch maar dynamisch moest zijn. In tussentijd werkte Lemaître verder aan zijn kosmologisch
model en in 1931 bracht hij als eerste de stelling naar voren dat het heelal ooit als een superdichte
massa, een oeratoom begon. Niet enkel de materie en de ruimte, maar ook de tijd startte op deze
“ dag zonder gisteren” . Lemaître schatte dat de leeftijd van het heelal tussen de 10 en 20 miljard jaar
moest bedragen. Een schatting die goed overeenkomt met de moderne inzichten.
In 1940 werd hij lid van de Pauselijke Academie voor Wetenschappen, waarvan hij in 1960 voorzitter
werd (wat hij tot aan zijn dood zou blijven). Hij werd in hetzelfde jaar ook tot Prelaat benoemd. In de
jaren 50 bouwde Lemaître stilaan zijn leeropdracht aan de universiteit af tot aan zijn emeritaat in
1964. Hij legde zich onder meer toe op het drielichamenprobleem, rekenmethodes, algoritmes (o.a.
de snelle Fourier Transformatie), computers en programmeertalen. In 1958 introduceerde hij op de
universiteit de eerste computer, een Burroughs E 101, die hij ook volledig zelf programmeerde.
29