download publicatie - Volkssterrenwacht Beisbroek

Helden in de sterrenkunde
Nicolaus Mulerius
Een Vlaams medicus en astronoom in Nederland
25 december 1564 (Brugge) – 5 september 1630 (Groningen)
Leven en werk
Nicolaas des Mulier(s), zoon van een
hervormingsgezinde Noord-Franse inwijkeling
Pierre des Muliers en Claudia Le Vettre, groeide
op in Brugge. Hier kreeg hij onderricht van o.a.
Carolus Cruquius. Net als vele andere Vlamingen
week Mulerius omwille van zijn geloof uit naar
de Noordelijke Nederlanden. Vanaf 1582
studeerde hij aanvankelijk theologie en
Arabische talen aan de nieuwe universiteit van
Leiden maar uiteindelijk promoveerde hij in
1589 als medicus. Datzelfde jaar trouwde
Mulerius met Christina Six. Te Harlingen werd hij
in 1590 stadsgeneesheer. Hij gaf daar reeds in
1596 een boekje "Kort onderwijs van gebruyck
des Astrolabiums" uit. Pestepidemieën
teisterden sinds de middeleeuwen de stad en
het ommeland. Het was daarom dat de Staten
vanaf 1603 de functie van "medicus provincialis" instelden. Nicolaus Mulerius werd zo medisch
adviseur van de bestuurders.
Naast zijn werk op medisch gebied vond Mulerius ook nog tijd om te publiceren rond astronomische
onderwerpen. Zo liet hij al in 1611 een sterrenkundig tafelboek uitgeven toen hij rector was van de
Latijnse school in Leeuwaarden. In deze Tabulae Frisicae lunae-solares quadruplices becijferde
Mulerius de posities van de maan en de zon volgens de berekeningen van Ptolemaeus, de
Alfonsische tafels, Copernicus en Tycho Brahe. Volgens hem benaderde het wereldbeeld van Brahe
het nauwkeurigst de werkelijkheid maar gaf het Copernicaans systeem soms meer mogelijkheden.
Kort nadien werd hij gevraagd om de taak van hoogleraar medicijnen en wiskunde van de nieuw
gestichte universiteit van Groningen op zich te nemen.
In een sterrenkundig leerboek uit 1616, Institutionum Astronomoicarum libri duo genaamd,
verklaarde Mulerius dat hij zich na 25 jaar studie nog steeds niet met het heliocentrisme had kunnen
verenigen, hoewel hij evenmin tevreden was over de geocentrische voorstelling. Van zijn hand is ook
de derde editie van Copernicus’ De Revolutionibus, die hij uitgaf in 1617 te Amsterdam met als titel
Astronomia instaurata libris sex. Hierin poogde hij de fouten uit voorgaande uitgaven te corrigeren
en dit belangrijke sterrenkundig werk voor een groot publiek toegankelijk te maken.
12