inhoudsopgawe

LEEREENHEID 1
6
OPMERKING/STELLING:- Geneesmiddels word nooit alleen en in hul suiwer chemiese toestand vir
pasiënte gegee nie, maar hul word in ʼn bepaalde fisiese toestand verwerk (dosseervorm) wat dit
geskik maak vir gebruik deur die pasiënt. Doseervorme is dus geneesmiddelafleweringsisteme wat
geneesmiddel toediening / inname vergemaklik. Medisyne is die “versamelnaam” vir die
geneesmiddel + ander stowwe (sg. “hulpstowwe”) + die doseervorm. Vir medisyne om effektief te
wees, moet bepaalde oogmerke bereik word tydens die ontwerp en die ontwikkeling van die
medisyne.
1. Bespreek die primêre oogmerke tydens ontwerp en ontwikkeling van doseervorms. [AULT, p.4]
2. Noem/verduidelik 4 redes waarom doseervorms nodig is vir toediening/aflewering van
geneesmiddels.
OPMERKING/STELLING:- Medisyne word via verskillende roetes ingeneem. Die keuse van die roete
van toediening van medisyne is afhanklik van verskillende faktore, waaronder die tipe effek wat
verlang word, die tempo van aanvang van werking wat verlang word, die pasiënt vir wie die produk
bestem is, ens. ‘n Bepaalde toedieningsroete kan dikwels verskillende doseervorms akkommodeer,
bv. tablette, kapsules, strope en suspensies is almal geskik vir die orale roete, terwyl ‘n bepaalde tipe
doseervorm ook via verskillende roetes toegedien kan word, bv. oplossings is geskik die orale,
parenterale, nasale en okulêre roete.
3. Noem AL die roetes beskikbaar vir die toediening / aflewering van geneesmiddels en noem ten
minste 3 doseervorms wat met elkeen van die roetes geassosieer word. [AULT, pp.5-9]
4. Verduidelik waarom die orale roete so gewild is vir geneesmiddeltoediening/-aflewering.
5. Noem 3 nadele / beperkings van die orale roete vir geneesmiddeltoediening/-aflewering.
6. Noem 2 toedieningsroetes wat hoofsaaklik gebruik word vir (i) ʼn sistemiese geneesmiddeleffek; (ii) ʼn
lokale geneesmiddeleffek, en (iii) beide ʼn sistemiese en lokale geneesmiddeleffek. [AULT, p.5-9]
7. Rangskik die volgende doseervorms in volgorde van tempo van aanvang van werking (stadigste tot
vinnigste): orale oplossings; konvensionele tablette; intraveneuse inspuitings; sublinguale tablette;
bruistablette; dispergeerbare tablette; neussproei en orale suspensies. [AULT, p.5]
OPMERKING/STELLING:- Dieselfde geneesmiddels word dikwels in verskillende doseervorms
aangebied ten einde die gebruiksfrekwensie daarvan te verhoog, bv. parasetamol wat as tablette,
suspensies, poeiers, pediatriese tablette, suspensies en setpille beskikbaar is.
8. Noem 3 voorbeelde van geneesmiddels wat in verskillende doseervorms beskikbaar is (ui ook aan in
watter doseervorms hul aangebied word).