inhoudsopgawe

AKSIEWERKWOORDE
ALGEMENE INLIGTING
Uitkomste, leeraktiwiteite, opdragte en/of vrae (in assesserings en die eksamen) bevat altyd sekere
sleutel- of aksiewerkwoorde. Aangesien dit belangrik is dat jy presies verstaan wat met elke
bepaalde sleutel- of aksiewerkwoord bedoel word, word ʼn lys van hierdie woorde en die
interpretasie wat aan elk geheg word, verskaf. Die dosent sal, waar nodig, tydens kontaksessies
ook verdere toeligting oor hierdie terme verskaf. Vir jou eie doel is dit egter belangrik om vooraf te
weet wat van jou verwag word as so ʼn aksiewerkwoord in ʼn vraestel/leeraktiwiteit/opdrag voorkom.
ONTHOU (herkenning /identifisering / herroeping / definieer / noem) :
Aksiewerkwoorde: Definieer / stel / toets / noem / beskryf / identifiseer.
Onthou beteken die herwinning / weergee van relevante kennis uit die langtermyngeheue
(LTG). Definieer beteken ʼn duidelike, kernagtige en gesaghebbende beskrywing van ʼn begrip
sodat die betekenis daarvan duidelik blyk. Noem beteken die weergee van kennis sonder
enige verduideliking.
VERSTAAN (interpretasie / klassifikasie / opsomming / afleiding / vergelyking /
verduideliking / illustrasie / beskryf):
Aksiewerkwoorde: Verduidelik / onderskei / vergelyk / klassifiseer / som op / illustreer met
voorbeelde / lei af.
Verstaan impliseer om betekenis uit onderrigaanbiedinge te konstrueer. Interpretasie is om ʼn
saak / verskynsel / idee van een wyse van voorstelling (bv. numeries) op ʼn ander wyse (bv.
geskrewe of verbaal) aan te dui. Illustrasie beteken om spesifieke voorbeelde te gee.
Klassifikasie beteken dat items / komponente / aspekte in groepe/kategorieë te plaas.
Afleiding dui op die maak van gevolgtrekkings uit bepaalde inligting te maak. Vergelyking
beteken om ooreenkomste en verskille tussen twee of meer begrippe / sake te identifiseer /
aan te dui. Beskryf beteken die weergegee van eienskappe, feite of resultate op ʼn logiese,
goed gestruktureerde wyse. Geen kommentaar of beredenering is nodig nie.
PAS TOE (uitvoering / implementering / verduidelik):
Aksiewerkwoorde: Verduidelik / demonstreer / pas toe op / implementeer / voorspel / bereken
/ selekteer / los die volgende probleem op.
Pas toe: voer ʼn prosedure uit of pas dit toe op ʼn gegewe situasie; toepassing van ʼn prosedure
op ʼn bekende of onbekende taak. Feitelike kennis en die verstaan van die kennis is ʼn
voorvereiste vir toepassing. Toepassing vereis dat die student dit wat hy/sy geleer het gebruik
om ʼn bekende of onbekende probleem op te los.;
ANALISEER (differensieer / organiseer / bepaal):
Aksiewerkwoorde: Analiseer / ontleed / formuleer / bepaal / organiseer / onderskei.
xxi