02.05.2013 Views

Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids

Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids

Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

HET JY GEWEET?<br />

'n Sisteem is 'n stel<br />

dele wat saamwerk.<br />

Enige verandering of<br />

beweging in e<strong>en</strong> deel<br />

veroorsaak<br />

verandering in die<br />

ander dele.<br />

Jy kan die planeet V<strong>en</strong>us si<strong>en</strong> net nadat die son gesak het.<br />

V<strong>en</strong>us is normaalweg baie helder. Sommige tye van die<br />

jaar moet jy V<strong>en</strong>us soek in die donker lug in die rigting<br />

vanwaar die son gaan opkom.<br />

Die antieke m<strong>en</strong>se het name vir die planete gegee. Byvoorbeeld:<br />

Mars is vernoem na die god van oorlog. E<strong>en</strong> planeet was so mooi<br />

dat hulle dit V<strong>en</strong>us g<strong>en</strong>oem het na die godin van die liefde of<br />

skoonheid.<br />

Jy kan Mars sommige tye van die jaar si<strong>en</strong>. Mars is oranje-rooi <strong>en</strong><br />

die meeste van die tyd lyk dit kleiner as V<strong>en</strong>us. Dit is nie so maklik<br />

om Mars te kry as wat dit is om V<strong>en</strong>us te si<strong>en</strong> nie; soms moet jy<br />

laat in die nag kyk om Mars in die ooste te si<strong>en</strong> opkom.<br />

Hoe sterrekundiges die<br />

legkaart opgelos het.<br />

Oor honderde jare het<br />

sterrekundiges sterrewagte in<br />

plekke soos Indie, Egipte, Irak,<br />

Engeland <strong>en</strong> lande in Europa.<br />

'n Sterrewag is 'n gebou wat<br />

perman<strong>en</strong>te meetmerke het.<br />

Hierdie merke is altyd in<br />

dieselfde posisie. Die<br />

sterrekundiges maak notas van<br />

waar die sterre <strong>en</strong> planete is in<br />

vergelyking met die vaste<br />

posisies <strong>en</strong> hulle maak notas<br />

van die datums <strong>en</strong> tye.<br />

Hypatia was 'n<br />

sterrekundige <strong>en</strong><br />

wiskundige aan die<br />

Universiteit van Alexandria<br />

in Egipte. Sy het ongeveer<br />

1 700 jaar gelede geleef. Kan<br />

jy die aardbol langs haar ou<br />

tek<strong>en</strong>ing si<strong>en</strong>?<br />

Oor baie jare van noukeurige waarneming het die sterrekundiges<br />

aantek<strong>en</strong>inge gemaak van waar die planete beweeg het. Hulle het<br />

100 Die Aarde <strong>en</strong> die Heelal

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!