Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids
Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 6-B - The Thunderbolt Kids
Planete Kom saam met my! Ons gaan 'n storie oor die planete hoor. Dit is 'n bietjie wetenskap, wiskunde en geskiedenis wat almal bymekaar gevoeg is! Lank, lank gelede, het mense in die nag na die sterre gekyk. Skaapwagters het na hulle skape en beeste gekyk en plat gelê om na die naghemel te kyk. Mense in warm lande hou daarvan om op die dakke van hul huise te slaap. Hulle het dus baie tyd gehad om na die sterre te kyk. Hulle het die patrone van die sterre en hoe die sterre deur die naghemel beweeg geken. Die patrone was vas (hulle het nie verander nie). Byvoorbeeld, jy kan 'n patroon soos die suiderkruis vind as jy suid kyk. Jy kan dit sien in die foto hieronder. Die tweede foto met die wit lyne help jou om die kruis te sien. Dit lyk altyd dieselfde aangesien die sterre altyd dieselfde afstand van mekaar is. Dié patroon van sterre is die suiderkruis. Die patroon verander nie. Die wit lyne is nie werklik in die lug nie, dit wys net vir ons hoe om na die suiderkruis te kyk. Patrone van die sterre word konstellasies genoem. Die volgende voorstelling wys hoe sommige ander konstellasies van sterre lyk wat jy in die naghemel kan sien. 98 Die Aarde en die Heelal
Sommige konstellasies van sterre maak patrone in die lug. Mense het waargeneem dat daar 'n paar helder voorwerpe was wat nie soos die ander opgetree het nie. Hierdie voorwerpe was die een nag naby 'n ster en die volgende nag min of meer dieselfde tyd was die voorwerp verder weg van die ster. Nag na nag het hierdie voorwerpe nuwe posisies tussen die sterre ingeneem. Die Grieke van die antieke tyd het hierdie voorwerpe "die wandelaars" genoem aangesien hulle elke aand in 'n eens ander posisie is. Die Griekse woord vir die wandelaar is "planete" en so het ons die Engelse woord "planet" gekry. 'n Persoon wat 'n wandelaar is, loop rond elke keer as hy voel hy wil loop. Die planete was 'n wetenskaplike legkaart. Mense wat die sterre bestudeer word sterrekundiges genoem. Die planete was 'n raaisel vir die antieke sterrekundiges. Hoekom beweeg hulle anders as die sterre? Was hulle net so ver weg soos die sterre? Hoekom was hulle helderder gedurende sommige tye van die jaar as ander tye? Hoofstuk 5. Die sonnestelsel 99
- Page 58 and 59: 3 Stelsels om probleme op te los NU
- Page 60 and 61: Stroombane word gereeld gebruik om
- Page 62 and 63: (Scalextric) 52 Energie en Verander
- Page 64 and 65: ONDERSOEK Die volgende stap in die
- Page 66 and 67: Nou moet jy 'n paar ontwerpe vir jo
- Page 68 and 69: KOMMUNIKASIE Ingenieurs moet hulle
- Page 70 and 71: 4. Skryf drie elektriese toestelle
- Page 72 and 73: 4 Elektrisiteit uit die hooftoevoer
- Page 74 and 75: AKTIWITEIT: Kom ons gaan op 'n reis
- Page 76 and 77: otse vasgevang. Mettertyd begin van
- Page 78 and 79: 5. Verduidelik waarom ons sê dat a
- Page 80 and 81: Ons het nou fossielbrandstowwe en e
- Page 82 and 83: HET JY GEWEET? Wanneer mense steenk
- Page 84 and 85: Apparaat of toestel Selfoonlaaier E
- Page 86 and 87: Mooi so! Jou ma is reg, Jojo! Elekt
- Page 88 and 89: name en telefoonnommers neer. Skryf
- Page 90 and 91: 6. Waarom is dit gevaarlik om die s
- Page 92 and 93: 15. Verduidelik waarom dit nie 'n g
- Page 94 and 95: HET JY GEWEET? Sonpanele wat sonlig
- Page 96 and 97: BESOEK Hoe hidro-elektrisiteit werk
- Page 98 and 99: 3. Skryf 'n paragraaf waarin jy bes
- Page 100 and 101: 90 Energie en Verandering
- Page 103 and 104: Die Aarde en die Heelal en Sisteme
- Page 105 and 106: A B S O N S O N D E R G A N G J E E
- Page 107: AKTIWITEIT: Die kern van die son. I
- Page 111 and 112: wiskunde gebruik om te voorspel waa
- Page 113 and 114: AKTIWITEIT: Kyk na die sonnestelsel
- Page 115 and 116: • 'n Klein stoel of 'n kartondoos
- Page 117 and 118: VRAE Twee leerders moet nou die bal
- Page 119 and 120: Dit is die vier rotsagtige binnepla
- Page 121 and 122: VRAE 1. Gee die name van die vier b
- Page 123 and 124: 'n Satelliet volg 'n orkaan wat oor
- Page 125 and 126: 2. Sal jy swaarder of ligter voel o
- Page 127 and 128: AKTIWITEIT: Leesbegrip oor die agt
- Page 129 and 130: 9. Watter planeet in ons sonnestels
- Page 131 and 132: AKTIWITEIT: Waar is die asteroïde-
- Page 133 and 134: AKTIWITEIT: Kom ons hersien wat ons
- Page 135 and 136: VRAE 1. Skryf al die verskille wat
- Page 137 and 138: 6. Gaan weer omtrent twee ure later
- Page 139 and 140: mense ruimte toe is om Jupiter te v
- Page 141 and 142: HERSIENING 1. Die tabel hieronder v
- Page 143 and 144: 6. Die oppervlak van die maan het b
- Page 145 and 146: AKTIWITEIT: Bepaal oos en wes. MATE
- Page 147 and 148: VRAE 1. Hoekom dink jy lyk dit of d
- Page 149 and 150: AKTIWITEIT: Bou 'n model van die aa
- Page 151 and 152: Kan jy sien hoe die lig van die son
- Page 153 and 154: 3. Verdeel nou in pare. Een leerder
- Page 155 and 156: HERSIENING 1. Hoe kan jy oos kry? 2
- Page 157 and 158: Ons het nou gesien hoe ons planeet
Planete<br />
Kom saam met my! Ons gaan<br />
'n storie oor die planete hoor.<br />
Dit is 'n bietjie wet<strong>en</strong>skap,<br />
wiskunde <strong>en</strong> geskied<strong>en</strong>is<br />
wat almal bymekaar gevoeg is!<br />
Lank, lank gelede, het m<strong>en</strong>se in die nag na die sterre gekyk.<br />
Skaapwagters het na hulle skape <strong>en</strong> beeste gekyk <strong>en</strong> plat gelê om<br />
na die naghemel te kyk. M<strong>en</strong>se in warm lande hou daarvan om op<br />
die dakke van hul huise te slaap. Hulle het dus baie tyd gehad om<br />
na die sterre te kyk. Hulle het die patrone van die sterre <strong>en</strong> hoe die<br />
sterre deur die naghemel beweeg gek<strong>en</strong>. Die patrone was vas<br />
(hulle het nie verander nie). Byvoorbeeld, jy kan 'n patroon soos die<br />
suiderkruis vind as jy suid kyk. Jy kan dit si<strong>en</strong> in die foto hieronder.<br />
Die tweede foto met die wit lyne help jou om die kruis te si<strong>en</strong>. Dit<br />
lyk altyd dieselfde aangesi<strong>en</strong> die sterre altyd dieselfde afstand van<br />
mekaar is.<br />
Dié patroon van sterre is die<br />
suiderkruis. Die patroon verander<br />
nie.<br />
Die wit lyne is nie werklik in die lug<br />
nie, dit wys net vir ons hoe om na<br />
die suiderkruis te kyk.<br />
Patrone van die sterre word konstellasies g<strong>en</strong>oem. Die volg<strong>en</strong>de<br />
voorstelling wys hoe sommige ander konstellasies van sterre lyk<br />
wat jy in die naghemel kan si<strong>en</strong>.<br />
98 Die Aarde <strong>en</strong> die Heelal