De koning der dieren - Reynaertgenootschap

te lang oneigenlijk gebruik is trouwens de tijd aangebroken om terdege te beseffen
dat Conscience een belgicist was, voor wie ‘een sterk België noodzakelijk was om
de Vlamingen hun rechten te geven’ 30 . Daarnaast is het hartverwarmend vast te
stellen dat zijn roman ook Vlaamse kunstenaars van allochtone origine lijkt te inspireren.
De leeuw van Vlaanderen (2004) van theatergroep Union suspecte is daar
tot nog toe het opmerkelijkste voorbeeld van. De oude Leeuw, waarin de Vlaamse
identiteit en het Vlaamse vaderland in het geding worden gebracht, wordt in de creatie
van Chokri Ben Chika een nieuwe Leeuw, die zijn bek openspert om het begrip
identiteit, als een veelkantig en multicultureel concept, opnieuw te bevragen en vanuit
een andere invalshoek te benaderen.
Aantekeningen
272
1. Paul van Ostaijen, Verzameld Werk, Grotesken en ander Proza, Deel III, Amsterdam, Bert
Bakker, 1979, p. 107-109.
2. Zie daarover o.a. C. Kruyfhooft, De oudste iconografie van de leeuw in Europa, en
J. Verbogen, De leeuw als symbool in de Oudheid, in het Middellandse Zeegebied, in: Ludo
Simons (inl.), De leeuw - universeel symbool en wapen van Vlaanderen, Stadsbibliotheek
Antwerpen, 1983, Publikaties SBA/AMVC, 3, p. 15-30.
3. De eerlijkheid gebiedt te melden dat er ook ‘Nederlandse leeuwen’ zijn, te oordelen naar de
(polemische) stukken die W.F. Hermans heeft gebundeld in Houten leeuwen en leeuwen van
goud (Amsterdam, De Bezige Bij, 1979, p. 287-339).
4. Jeroen Brouwers, Vlaamse leeuwen, Amsterdam, De Arbeiderspers, 1994, p. 30.
5. Zie daarover Axel Buysse, De rode tong van de leeuw. Het linkse flamingantisme van Antoon
Roosens, in: Ons Erfdeel, 2005/4, p. 611-613.
6. Ann Peuteman, Daar gaan we weer, in: Knack, 12 oktober 2005, p. 42-43.
7. Edward Vanhoutte, Verantwoording: Een nieuwe editie van de Leeuw van Vlaenderen, in:
Hendrik Conscience, De Leeuw van Vlaenderen of de Slag der Gulden Sporen.
Tekstkritische editie door Edward Vanhoutte. Met een uitleiding van Karel Wauters, Tielt,
Lannoo, 2002.
8. Albert Westerlinck, Wie was Hendrik Conscience?, Leuven/Amersfoort, Acco, 1983, p. 68-
70. Woorden van dezelfde strekking in: Emiel Willekens, Hij leerde zijn volk lezen. Profiel
van Hendrik Conscience. 1812-1883, Antwerpen, Esco, Stichting Hendrik Conscience,
1983, p. 54-55.
9. Karel Wauters, Literair-kritisch essay over de Leeuw van Vlaenderen, in de tekstkritische
editie, p. 402.
10. Johan van Iseghem, De ouverture van De Leeuw van Vlaenderen, in: Edward Vanhoutte
(red.), De ene leeuw is de andere niet. Zeven maal De Leeuw van Vlaenderen herlezen,
Antwerpen, AMVC-Letterenhuis, 2002, p. 53.
11. Karel Wauters, Literair-kritisch essay over de Leeuw van Vlaenderen, p. 403.
12. Johan Van Iseghem, De ouverture van De Leeuw van Vlaenderen, p. 53-55. Zie ook Walter
Gobbers, Consciences ‘Leeuw van Vlaenderen’ als historische roman en nationaal epos in
Europees perspectief, in: Ludo Simons (inl.), De leeuw - universeel symbool en wapen van
Vlaanderen, p. 67 en Consciences Leeuw van Vlaenderen als historische roman en nationaal
epos: een genrestudie in Europees perspectief, in: Ada Deprez, Walter Gobbers (red.),
Vlaamse literatuur van de negentiende eeuw. Dertien verkenningen, Utrecht, H&S
Uitgevers, 1990, p. 56-57.
13. Karel Wauters, Literair-kritisch essay over de Leeuw van Vlaenderen, p. 402-403.
14. Zie daarover o.a. Rolf Falter, Braveheart op de Groeningekouter: de militaire revolutie van
de slag van Kortrijk, in: Edward Vanhoutte (red.), De ene leeuw is de andere niet. Zeven
maal De Leeuw van Vlaenderen herlezen, p. 79 e.v.
15. Johan Van Iseghem, De ouverture van De Leeuw van Vlaenderen, p. 89.
16. Zie daarover o.a. Walter Gobbers, Consciences ‘Leeuw van Vlaenderen’ als historische
roman en nationaal epos in Europees perspectief, p. 64-65, Marnix Gijsen, Hendrik
Tiecelijn, 18, 2005