02.05.2013 Views

36-(3+12) xy= - 24.com

36-(3+12) xy= - 24.com

36-(3+12) xy= - 24.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Rekeningkunde<br />

Bateverkope<br />

Hierdie onderwerp begin in graad 10 waar die leerder waardevermindering moet<br />

bereken. In graad 11 moet die leerder in staat wees om die verkope van ’n bate te<br />

boekstaaf. Die ontleding en vertolking asook die ouderdom van die bates en die<br />

tempo van batevervanging en die leeftyd van ’n bate moet deur die graad 12leerder<br />

bemeester word.<br />

Inleiding:<br />

Die verkoop van ’n bate word as volg geboekstaaf:<br />

Indien ’n bate gedurende die boekjaar deur die onderneming verkoop word, moet<br />

die volgende VYF stappe altyd gevolg word:<br />

1. Bring die waardevermindering op datum deur addisionele waardevermindering<br />

op die Bateregister te voeg vanaf die begin van die boekjaar tot die<br />

verkoopdatum. (Voltooi die bateregister.)<br />

2. Dra die kosprys van die bate oor na die Bateverkoperekening.<br />

3. Dra die totale waardevermindering, tot op datum van verkope, oor na die<br />

Bateverkoperekening.<br />

4. Maak die inskrywing vir die verkoop/inruil/donasie of onttrekking van die bate.<br />

5. Bereken die wins/verlies op verkoop van bate en dra dit oor na die betrokke<br />

rekening in die Algemene Grootboek.<br />

Vraag 1<br />

Onderstaande inligting is geneem uit die rekeningkundige rekords van E-Col<br />

Handelaars.<br />

Instruksie:<br />

Bestudeer die saldo’s asook die twee aansuiwerings van E-Col Handelaars om die<br />

volgende te voltooi:<br />

1.1Berekening vir die totale waardevermindering op Toerusting vir die jaar.<br />

1.2Die volgende rekeninge in die Algemene Grootboek van E-Col Handelaars.<br />

(Saldeer/sluit die rekeninge behoorlik af op 31 Mei 2007 – die einde van die<br />

finansiële jaar.)<br />

• Toerusting<br />

• Grond en Geboue<br />

• Opgehoopte waardevermindering op Toerusting<br />

• Bateverkope<br />

1.3Toon die Nota tot die Finansiële State vir Vaste/Tasbare Bates soos wat dit in<br />

die Balansstaat op 31 Mei 2007 sal verskyn.<br />

Inligting:<br />

E-COL HANDELAARS<br />

VOOR-AANSUIWERINGSALDO’S OP 31 MEI 2007<br />

Grond en Geboue R161 500<br />

Toerusting 130 000<br />

Opgehoopte waardevermindering op Toerusting 37 000<br />

Wins met verkoop van bate 1 450<br />

Waardevermindering 1 700<br />

Aansuiwerings:<br />

1 ’n Faktuur ontvang van Zambi-Bouers was teen die Grond-en-Gebouerekening<br />

gedebiteer R16 500. Die faktuur het die volgende inligting bevat.<br />

Nuwe stoorkamer aangebou R10 000<br />

Herstelwerk aan bestaande geboue 4 000<br />

Materiaalkoste R1 500<br />

Arbeid 2 500<br />

Herstelwerk aan privaat eiendom van eienaar 2 500<br />

Materiaalkoste R 900<br />

Arbeid 1 600<br />

R16 500<br />

2. Waardevermindering op toerusting moet teen 20 % p.j. op die verminderde<br />

saldo (drawaarde) in berekening gebring word. Neem in aanmerking dat<br />

gebruikte toerusting (kosprys R19 000) op 1 Februarie 2007 vir R12 500 ingeruil<br />

is op nuwe toerusting ten bedrae van R30 000. Hierdie transaksie is<br />

behoorlik geboekstaaf.<br />

Antwoord<br />

BEREKENING VAN OPGEHOOPTE WAARDEVERMINDERING OP TOERUSTING<br />

OU TOERUSTING:<br />

Kosprys (119 000 – 19 000) 100 000<br />

Min: Opgehoopte waardevermindering (43250 + 1700 – 7 950) 37 000<br />

Drawaarde 63 000<br />

Waardevermindering (63 000 X 20%) 12 600<br />

NUWE TOERUSTING:<br />

Waardevermindering (30 000 X 20% X 4/12) 2 000<br />

OP TOERUSTING VERKOOP<br />

Reeds bereken 1 700<br />

R16 300<br />

1.2 ALGEMENE GROOTBOEK VAN E-COL HANDELAARS<br />

GROND EN GEBOUE<br />

2006 1 Saldo a/b 145 000 2007 31 Krediteurekontrole AJ 6 500<br />

Junie Mei<br />

2007 31 Krediteurekontrole AJ 16 500 Saldo o/d 155 000<br />

Mei<br />

161 500 161 500<br />

2007<br />

Junie<br />

1 Saldo a/b 155 000<br />

TOERUSTING<br />

2006 1 Saldo a/b 119 000 2007 31 Bateverkope AJ 19 000<br />

Junie Mei<br />

2007 1 Krediteurekontrole AJ 30 000 Saldo o/d 130 000<br />

Feb<br />

2007 1 Saldo a/b 130 000<br />

Junie<br />

149 000 149 000<br />

OPGEHOOPTE WAARDEVERMINDERING OP TOERUSTING<br />

2007 1 Bateverkope AJ 7 950 2006 1 Saldo a/b 43 250<br />

Feb Junie<br />

2007 31 Saldo o/d 37 000 2007 1 Waardevermindering AJ 1 700<br />

Mei Feb<br />

Mei 31 Waardevermindering AJ 14 600<br />

51 600 51 600<br />

2007<br />

Junie<br />

1 Saldo a/b 37 000<br />

BATEVERKOPE<br />

2007 1 Toerusting AJ 19 000 2007 Opgehoopte waarde-<br />

Feb Feb 1 vermindering op<br />

Toerusting AJ 7 950<br />

Wins op verkoop AJ 1 450 Krediteurekontrole AJ 12 500<br />

van bate<br />

20 450<br />

NOTA TOT DIE FINANSIëLE STATE VIR VASTE BATES<br />

20 450<br />

VASTE BATES Grond en Geboue Toerusting Totaal<br />

Kosprys 145 000 119 000 264 000<br />

Opgehoopte waardevermindering (43 250) (43 250)<br />

Drawaarde einde vorige jaar 145 000 75 750 220 750<br />

BEWEGING<br />

Verkrygings teen kosprys<br />

Bateverkope teen drawaarde<br />

10 000 30 000 40 000<br />

(19 000 – 7 950) (11 050) (11 050)<br />

Waardevermindering vir die jaar (16 300) (16 300)<br />

Drawaarde einde van huidige jaar 155 000 78 400 233 400<br />

Kosprys 155 000 130 000 285 000<br />

Opgehoopte waardevermindering<br />

Vraag 2<br />

(51 600) (51 600)<br />

Die onderstaande inligting is geneem uit die rekeningkundige rekords van BB-<br />

Couriers. Die finansiële periode eindig op 28 Februarie elke jaar.<br />

Opdrag:<br />

Gebruik die gegewe inligting om die volgende te beantwoord:<br />

2.1Voltooi die kolomme van die bateregister deur die Waardevermindering, asook<br />

die Opgehoopte Waardevermindering op Voertuie ten opsigte van voertuig<br />

MGN111GP vir elke jaar te bereken. Al jou berekeninge moet tussen hakies, in<br />

die kolomme voorsien, getoon word om deelpunte te verdien. (18)<br />

2.2Bereken die wins/verlies op die bate wat verkoop is op 31 Mei 2004.<br />

2.3Bereken die bedrag vir boekwaarde (drawaarde) van die voertuie op 28<br />

(8)<br />

Februarie 2005, soos wat dit in die Balansstaat sal verskyn. (Die nota word nie<br />

verlang nie.)<br />

LET WEL: Al die berekeninge moet getoon word, aangesien deelpunte daarvoor<br />

toegeken sal word.<br />

Inligting:<br />

INLIGTING OP DIE BATEREGISTER VAN VOERTUIE VAN BB-COURIERS<br />

(9)<br />

Voertuig Datum Datum Kosprys Opgehoopte<br />

se registrasie aangekoop verkoop waardevermindering<br />

28 Februarie 2005<br />

HLN298GP 1 Januarie 2002 R 90 000 R45 456<br />

MGN111GP 1 September 2002 31 Mei 2004 R180 000 0<br />

RGB390GP 1 Junie 2004 R240 000 ?<br />

Addisionele inligting:<br />

1. BB Couriers verminder hulle voertuie se waarde teen 20% p.j. volgens die<br />

verminderdesaldo-metode.<br />

2. Voertuig MGN111GP is op krediet aan PD Valla vir R130 000 verkoop.<br />

3. Voertuig RGB390GP is op krediet van Reliable Motors aangekoop.<br />

Antwoord vraag 2<br />

Uittreksel: BATEREGISTER BB-COURIERS<br />

35<br />

VOERTUIE Toyota Hilux: MGN111GP Kosprys: R180 000<br />

Datum aangekoop: 1 September 2002 Datum verkoop: 31 Augustus 2004<br />

WAARDEVERMINDERING: 20% p.j. op die verminderdesaldo-metode<br />

Datum Berekening Waardevermin- Opgehoopte<br />

dering Waardevermindering<br />

tot op datum<br />

2003 Feb 28 (180 000 x 20% x 6/12) 18 000 18 000<br />

2004 Feb 29 (162 000 X 20%) 32 400 50 400<br />

2004 Mei 31 (129 600 x 20% x 3/12) 6 480 56 880<br />

WINS/VERLIES OP VERKOOP VAN BATE<br />

Kosprys 180 000<br />

Min: Opgehoopte waardevermindering (56 880)<br />

DRAWAARDE 123 120<br />

Verkoopprys 130 000<br />

Verlies met verkoop van bate 6 880<br />

DRAWAARDE VOERTUIE – 28 FEBRUARIE 2005<br />

Kosprys (90 000 + 240 000) Min: Opgehoopte waardevermindering 330 000<br />

(45 456 + *<strong>36</strong> 000) (81 456)<br />

*(240 000 X 20% X 9/12) R248 544<br />

OF:<br />

Voertuig 1: 90 000 – 45 456 = 44 544<br />

Voertuig 2: 240 000 – <strong>36</strong> 000 = 204 000<br />

R248 544<br />

Leer en Presteer graad 10 - 12, bylaag tot Beeld, Dinsdag 11 Maart 2008 11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!