deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5 deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

etd.uwc.ac.za
from etd.uwc.ac.za More from this publisher
02.05.2013 Views

Kemmis en McTaggart (1988:251) sien die aksienavorsingsproses as ‘n reeks reflektiewe spirale, waarin daar ‘n algemene plan, aksie, waarneming van aksie en refleksie op aksie ontwikkel. Daarna ontwikkel ‘n nuwe en hersiene plan met aksie, waarneming en verdere refleksie. Dit is hierdie oorhoofse proses wat die praktisyn dwing om op alle prosesse van vernuwing terug te gaan, wat verandering teweegbring. Hierdie spiralende werking van aksienavorsing vereis ook dat die onderwyser in die klaskamer op eie ervaring bou. Die leerervaring word vir die aksienavorser terselfdertyd lewensondervinding. Die meeste skrywers erken dat ‘n verkenning dwarsdeur die hele proses moet plaasvind. Hopkins (1985) haal Elliot aan wat ‘n model van aksienavorsing wat deur Kemmis voorgestel word, kritiseer. Hy argumenteer dat verkenning beide die uitvind van feite en analisering daarvan behels en dat dit dwarsdeur die siklus moet plaasvind en nie slegs aan die begin van die siklus nie. In sy kritiek teenoor Elliot, sê Hopkins: The Kemmis diagram clearly shows reconnaissance to comprise discussing, negotiating, exploring opportunities, assessing possibilities and examining constrains- in short there are elements of analysis in the Kemmis notion of reconnaissance (Ebbutt, in Hopkins, 1985:35). Kemmis en McTaggart (1988:251) verduidelik dat Lewin se aksienavorsingsmodel spesifiek na ‘n program van sosiale aksie verwys: “ … the action researcher becomes involved in creating change … in the real world of social practice”. Hy sluit af deur te sê dat die intensie van aksienavorsing is om sosiale praktyk aan te bied en om dit te verstaan. Hopkins (1985:32) bevestig laasgenomde stelling met die volgende: “ … it is action disciplined by enquiry, a personal attempt at understanding whilst engaged in a process of improvement and reform”. Aksienavorsing het ‘n groot mate van belangstelling en ondersteuning in die opvoeding gekry as gevolg van die potensiaal wat dit het om by te dra tot die professionele ontwikkeling van leerkragte wat weer tot ‘n proses van verandering in skole kan lei. Die proses is dus nie net siklies nie, maar inkorporeer wel refleksie, ‘n detailleerde evaluerende analise van die situasie. Die moontlikheid van vinnige terugvoering en onmiddellike besluitneming binne en tussen die siklusse is ook daar. ‘n Definisie wat die belangrikste eienskappe van aksienavorsing vasvat is die een wat deur Kemmis voorgestel word: Aksienavorsing is volgens Carr en Kemmis (McNiff, 1988:2): 48

… a form of self-reflective enquiry undertaken by participants in social (including educational) situations in order to improve the rationality and justice of (a) their own social or educational practices, (b) their understanding of these practices, and (c) the situations in which the practices are carried out. Soos die definisie aantoon, vorm refleksie die kern van aksienavorsing en dit verduidelik die verbintenis van die navorsingstrategie met die ontwikkeling van reflektiewe vaardigheid, soos Stevenson (1991:3) argumenteer: “ … action research provides a means of facilitating practitioners’ systematic reflection on educational practices.” Ons kan dus aflei dat refleksie ons die geleentheid gee om krities te kyk na dit wat ons in die klaskamer doen. Die sielkundige, Morgan, et al, (1986:470) som reflektiewe denke so op: … the process of evaluating or testing (one’s) own reasoning. Reflective thinking allows the formal-operational person to be his or her own critic, to evaluate a process, idea, or solution from the perspective of an outsider and to find errors or weak spots in it. Refleksie help ‘n persoon om sy eerste idee ten opsigte van ‘n probleem te toets: “ … these notion for errors” en om dit te korrigeer wanneer leemtes of tekortkominge gevind word. Die reflektiewe persoon is dus: “ … a powerful experimenter and problem solver” omdat hy/sy: “use … the ability to think through a number of possible strategies or ‘experiments’ and to decide which one will yield the most information” (Morgan, et al, 1986:470). Die doel van reflektiewe denke is nie net analities nie, dit is ook evaluerend. Deur middel van evaluasie sal ‘n persoon in staat wees om foute of swakpunte te identifiseer en dit te elimineer. Sodoende kom ‘n mens dan by dit wat essensieel is. Refleksie gaan my die geleentheid bied om stil te staan en te sien hoe die leerders baat by die nuwe manier van DFASS en terselfdertyd hoe hulle die skryfproses ervaar. Leerders tesame met die leerkrag gaan na elke les reflekteer. Die skryfproses is ‘n nuwe benadering vir skriftelike stelwerk; leerders en leerkrag gaan dus al lerende die proses meemaak. Freire (1972:52) sê die volgende: Wanneer leerder en leerkrag bymekaar kan kom in ‘n geloofwaardige refleksie met betrekking tot die onderrig en opvoedingsproses in die klaskamer, dan kan ons praat van die moontlikheid van bevryding in die Freire sin: “… liberation is a praxis … the action and reflection of men upon their world in order to transform it” (Freire, 1972:52). 49

… a form of self-reflective enquiry undertaken by participants <strong>in</strong> social<br />

(<strong>in</strong>clud<strong>in</strong>g educational) situations <strong>in</strong> order to improve the rationality and<br />

justice of (a) their own social or educational practices, (b) their understand<strong>in</strong>g<br />

of these practices, and (c) the situations <strong>in</strong> which the practices are carried out.<br />

Soos die def<strong>in</strong>isie aantoon, vorm refleksie die kern van aksienavors<strong>in</strong>g en dit verduidelik die<br />

verb<strong>in</strong>tenis van die navors<strong>in</strong>gstrategie met die ontwikkel<strong>in</strong>g van reflektiewe vaardigheid,<br />

soos Stevenson (1991:3) argumenteer: “ … action research provides a means of facilitat<strong>in</strong>g<br />

practitioners’ systematic reflection on educational practices.” Ons kan dus aflei dat refleksie<br />

ons die geleentheid gee om krities te kyk na dit wat ons <strong>in</strong> die klaskamer doen. Die<br />

sielkundige, Morgan, et al, (1986:470) som reflektiewe denke so op:<br />

… the process of evaluat<strong>in</strong>g or test<strong>in</strong>g (one’s) own reason<strong>in</strong>g. Reflective<br />

th<strong>in</strong>k<strong>in</strong>g allows the formal-operational person to be his or her own critic, to<br />

evaluate a process, idea, or solution from the perspective of an outsider and<br />

to f<strong>in</strong>d errors or weak spots <strong>in</strong> it.<br />

Refleksie help ‘n persoon om sy eerste idee ten opsigte van ‘n probleem te toets: “ … these<br />

notion for errors” en om dit te korrigeer wanneer leemtes of tekortkom<strong>in</strong>ge gev<strong>in</strong>d word.<br />

Die reflektiewe persoon is dus: “ … a powerful experimenter and problem solver” omdat<br />

hy/sy: “use … the ability to th<strong>in</strong>k through a number of possible strategies or ‘experiments’<br />

and to decide which one will yield the most <strong>in</strong>formation” (Morgan, et al, 1986:470). Die doel<br />

van reflektiewe denke is nie net analities nie, dit is ook evaluerend. Deur middel van<br />

evaluasie sal ‘n persoon <strong>in</strong> staat wees om foute of swakpunte te identifiseer en dit te<br />

elim<strong>in</strong>eer. Sodoende kom ‘n mens dan by dit wat essensieel is.<br />

Refleksie gaan my die geleentheid bied om stil te staan en te sien hoe die leerders baat by die<br />

nuwe manier van DFASS en terselfdertyd hoe hulle die skryfproses ervaar. Leerders tesame<br />

met die leerkrag gaan na elke les reflekteer. Die skryfproses is ‘n nuwe benader<strong>in</strong>g vir<br />

<strong>skriftelike</strong> <strong>stelwerk</strong>; leerders en leerkrag gaan dus al lerende die proses meemaak. Freire<br />

(1972:52) sê die volgende: Wanneer leerder en leerkrag bymekaar kan kom <strong>in</strong> ‘n<br />

geloofwaardige refleksie met betrekk<strong>in</strong>g tot die onderrig en opvoed<strong>in</strong>gsproses <strong>in</strong> die<br />

klaskamer, dan kan ons praat van die moontlikheid van bevryd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> die Freire s<strong>in</strong>: “…<br />

liberation is a praxis … the action and reflection of men upon their world <strong>in</strong> order to<br />

transform it” (Freire, 1972:52).<br />

49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!