deurlopende formatiewe assessering in skriftelike stelwerk in graad 5

Dit wil dus voorkom asof die teoretici wat voorstanders is van die prosesbenadering hulle
bemoei met twee dinge, eerstens dat leerders sonder enige inhibisies of stremminge uiting
moet kan gee aan hul idees en wat hull wil sê, en tweedens, die eintlike roete wat hulle gaan
inslaan om hulle kreatiwiteit te manifesteer . Die essensie van die benadering is dat daar klem
geplaas word op die skryfproses sowel as die eindproduk en dat die proses rekursief moet
wees. Daar word met ander woorde gereeld teruggegaan na die voorafgaande elemente in die
proses. Hersiening, redigering en evaluering vind nou nie net aan die einde plaas nie.
Klasgenote en buitestaanders word nou juis betrek tydens die proses om ‘n beter finale
produk te verseker. Die prosesbenadering plaas die leerder in ‘n posisie om tot
selfstandigheid en selfbeskikking te ontwikkel.
Vervolgens word daar meer spesifiek na die prosesbenadering in skriftelike stelwerk gekyk.
2.6 ASSESSERING: DIE PROSESBENADERING VIR SKRYF
Tans word skriftelike stelwerk ‘n punt gegee en dit word nie as deel van ‘n deurlopende
proses beskou nie. Murray (1968:103) praat van goeie skryf en dit kan nie met een enkele
weergawe plaasvind nie. Hy sê die volgende ”Writing is rewriting”. Dit is baie moeilik om
met die eerste poging ‘n uitmuntende stukkie werk te lewer. Hy verduidelik dat skryf uit
verskillende stadiums bestaan en daarom moet dit deurlopend geëvalueer word. Onderwysers
gemoeid met skriftelike skriftelike stelwerk, kan ‘n goeie of ‘n swak skryfstuk definieer.
Hulle ken die kwaliteite daarvan. Hierdie kwaliteite kan aan leerders bekend gemaak word in
die vorm van kriteria of die leerkrag kan leerders dit laat raai (McTighe en Ferrara, 1994).
Arter (1992:3) lys die volgende as kriteria: organisasie, stem, woordkeuse, vlotheid van sinne
en akkurate konvensies. Hierdie kriteria moet duidelik aan leerders gekommunikeer word,
want dit gaan die punte wees waarvolgens hulle geëvalueer gaan word. Assessering moet die
eise van die taak weerspieël. Arter (1992:4) glo dat dit gedoen kan word deur leerders
kriteria te gee wat die leerders kan help. Wanneer leerders weet wat van hulle verwag word,
kan dit die leeproses verbeter (Wyatt-Smith, 1997). Die kriteria vir die assessering moet
gespesifiseer word en die leerders word geassesseer deur na die kriteria terug te verwys
(Sieborger, 1998:16).
Shay (1997) het gevind dat skryfvaardigheid nie net so langs die pad aangeleer word nie,
maar dit moet duidelik aan leerders uitgespel word. Kriteria kan leerders hiermee help. Wood
30