'n Ondersoekende studie na die verband tussen leesvaardighede ...

• Samelewings- of gemeenskapshindernisse, byvoorbeeld erge armoede,
laat inskrywings/registrasie by skole, bendes/geweld in buurte en tuis;
• Pedagogiese leerstoornisse, byvoorbeeld ontoereikende/ontoepaslike
onderwysleer, té min opvoeders, onvanpaste en onbillike assesseringsprosedures
en onbuigsame kurrikulum; en
• Mediese gestremdhede, byvoorbeeld neurologies, liggaamlik sensoriese
en kognitief.
Die dokument verklaar ook dat ongeag die afwesigheid van fisiese, sensoriese
of ander ooglopende gestremdhede sommige leerders nie na verwagtinge
presteer nie. Probleme op akademiese vlak kom in een of meer leerareas of
vakke voor en die leerder se prestasie is ook baie wisselvallig. Die volgende
kenmerkende leergestremdhede kom heel dikwels voor op skolastiese vlak
naamlik:
• Akademiese leerprobleme;
• Kommunikasie stoornisse;
• Perseptuele stoornisse;
• Motoriese stoornisse;
• Sosio-emosionele probleme;
• Geheue probleme; en
• Aandagsprobleme.
In die meeste gevalle indien nie in alle gevalle nie, word die leer en
ontwikkeling van die leerder belemmer deur ‘n kombinasie van twee of meer
van die bogenoemde leergestremdhede. Die leerbehoeftes en stoornisse van
leerders moet aangespreek word. Dit kan slegs bereik word deur
leerprogramme wat konteks verband en leerder vriendelik is (Departement van
Onderwys, 2002c).
Volgens Kapp (1990) kan ekstrinsieke faktore soos omgewingsdeprivasie,
asook pedagogiese en didaktiese verwaarlosing, nie as oorsaaklike faktore vir
leerprobleme gesien word nie, maar dien as grondslag om ‘n hulpverlening
60